XI - Chương 3

Số từ: 3265
Thể Loại: Tiểu Thuyết Hư Cấu
Người dịch: Nguyễn Thị Bạch Tuyết
NXB Văn Học
Và rồi một hôm thư đã đến! Ở Lourenço Marques, ở Beira và cả trên đảo này, Gretchen thường xuyên đến chỗ hòm thư lưu - nhưng đều vô ích; cuối cùng, ngày hôm đó, lại có cả một lô thư từ do anh bạn ở lãnh sự quán chuyển hộ lên phương Bắc. Có một lá của mẹ cô và một lá của anh bạn trai cũ, cả hai cô đều nhét ngay vào túi xách. Cô vui mừng nhận thấy Yigal đã viết cho Cato, từ Detroit, và ông Holt viết cho Joe, từ Lausanne, và cô háo hức muốn biết tình hình các bạn đến nỗi phải kiềm chế lắm mới không bóc toạc phong bì ra. Nhưng điều làm cô thích thú nhất là một lá thư gửi cho cô, cũng từ Lausanne, với kiểu chữ châu Âu viết tay nắn nót của Britta.
Vội vã quay về Bar Africa, cô gọi một cốc rượu vang trắng và bóc lá thư quý hóa đó. Rồi, cẩn thận mở mấy tờ giấy ra, cô trải chúng trước mặt và bắt đầu đọc.
Khách sạn Splendide
Lausanne, Thụy Sĩ
Ngày 2 tháng Chín năm 1969
Gretchen yêu dấu,
Không ngày nào Harvey và tớ không hỏi nhau, ‘Các bạn trẻ đang làm gì ở Moçambique nhỉ?’ Tớ đã đọc ba quyển sách về vùng đó và có lẽ hiểu về nó còn rõ hơn cậu đấy vì anh Harvey bổ sung kha khá thông tin bất ngờ cho những gì tớ đọc. Cậu có biết rằng Lourenço Marques suýt nữa đã khơi mào cho một cuộc chiến giữa Pháp, Đức, Anh và Bồ Đào Nha không, mà cũng mới đây thôi đấy?
Tớ đến được đây bằng cách nào nhỉ? Này nhé, đêm đó sau khi các cậu rời khỏi Pamplona để xuống tàu ở Barcelona, tớ quay lại quân y viện, bảo gác cổng rằng tớ là bà Harvey Holt vừa từ Madrid tới, xông vào phòng và tuyên bố với anh Harvey là tớ sẽ đi Ceylon cùng anh ấy, dù anh ấy có cưới tớ hay không cũng mặc. Cả anh ấy lẫn ông Fairbanks đều muốn tớ rời Pamplona, nhưng tớ thấy rõ điều gì có lợi cho Harvey nên tớ không chịu rời.
Chúng tớ đi xe tới Madrid... anh Harvey bình phục nhanh đến mức cậu không tin nổi đâu. Các bác sĩ bảo chắc anh ấy được nuôi bằng sữa hổ. Bụng anh ấy có một chỗ lõm sâu, nhưng bác sĩ bảo nó sẽ đầy lên khi các cơ bắp phát triển ổn định, và trước khi chúng tớ rời Pamplona, đã xảy ra một chuyện hay kinh khủng mà tớ nghĩ các bạn, đặc biệt là anh Cato, cần phải biết. Cậu thanh niên Pháp đã túm chặt anh Harvey từ phía sau đến mức gây ra tai nạn có đến bệnh viện xin lỗi và tỏ ý muốn thanh toán toàn bộ viện phí vì cậu ta nghe nói anh Harvey là người nghèo, quanh năm làm việc tại mỏ dầu, chỉ tiết kiệm được vừa đủ để mỗi mùa hè lại đến Pamplona chạy với đàn bò. Tớ ứa nước mắt và ông Fairbanks hắng giọng định nói thì anh Harvey ôm lấy cậu thanh niên, như người ta thường làm trong các bộ phim Pháp, và sau đó cậu có tưởng tượng được đã xảy ra chuyện gì không? Anh chàng ấy - ý tớ là cậu người Pháp - chìa ra một tấm ảnh lớn chụp cảnh cậu ta đang túm chặt Harvey còn con bò thì đang húc anh ấy, và cậu có tin được không, cậu ta muốn anh Harvey ký vào ảnh, rồi khi anh Harvey ký xong, cậu ta lại chìa ra một tấm ảnh khác cậu ta đã ký sẵn và tặng cho anh Harvey làm quà! Khi từ biệt, anh bạn ấy nói, ‘Tôi sẽ gặp lại anh vào ngày Bastille sang năm,’ và anh Harvey đáp, ‘Thế thì may mắn cho tôi lắm đấy.’
Tớ nghĩ cậu rất nóng ruột muốn biết những tin quan trọng. Anh Harvey không chịu cưới tớ nhưng tớ sẽ đi Ceylon với anh ấy... tớ cứ khăng khăng đòi đi và tớ biết anh ấy cũng thích ý định đó vì tớ giúp anh ấy khá nhiều. Tớ phần nào không được vui lắm vì anh ấy không muốn cưới, nhưng tớ không thất vọng đâu. Nói riêng với cậu nhé, tớ nghĩ dần dần anh ấy sẽ quen với ý tưởng đó, và nếu cái dần dần ấy không kéo dài cho đến khi da tớ nhăn nheo, tớ có cảm giác mọi việc sẽ được giải quyết êm đẹp. Thế nhưng, hiện tại thì không con cái gì cả. Mỗi lần chúng tớ cãi nhau, cũng không thường xuyên lắm, anh ấy lại nói, ‘Mẹ kiếp đời, anh sẽ mua cho em một cái quán ở Torremolinos,’ như thể đó là thứ to tát nhất mà một cô gái muốn. Vì vậy có thể vài năm nữa, khi cậu và anh Clive trở lại Torremolinos, tớ sẽ có mặt ở đó. Anh ấy tiếp thu được ý tưởng ấy ở Nhật Bản, ở đó nếu một người đàn ông sống chung với một người đàn bà trong nhiều năm, sau khi họ chấm dứt quan hệ, người đàn ông bắt buộc phải tậu một quán bar cho người đàn bà. Tớ nói với anh ấy rằng nếu đó là số phận của tớ, điều tối thiểu anh ấy có thể làm là cho tớ một quyển sách dạy cách pha đồ uống, thế là đêm hôm nọ anh ấy mang về nhà một quyển bọc giấy bạc.
Làm sao cuối cùng chúng tớ lại đến Lausanne ư? Khi chúng tớ tới Madrid, ông Fairbanks tốt bụng đã thuyết phục anh Harvey phải tìm cách hồi phục sức khỏe. Ngoài ra, toàn bộ tiền tiết kiệm của anh ấy đã được đầu tư vào World Mutual ở Geneva này và anh ấy phải thấy trụ sở chính. Tớ thì cho là thực ra ông Fairbanks rất quý anh Harvey và muốn động viên anh ấy cưới tớ. Vì vậy chúng tớ tới Geneva, rất nhộn nhịp, và xuống thẳng đây, nơi vô cùng thú vị - hồ Leman tớ thường được đọc hỏi còn đi học, và một viện bảo tàng nghệ thuật tuyệt vời, cả núi non cách đó không xa lắm. Tối hôm nọ tớ vui quá đến mức thốt lên, ‘Đây giống y như tuần trăng mật ấy,’ và anh Harvey nói, ‘Đây đúng là tuần trăng mật của em mà,’ vì vậy tớ đoán là êm rồi.
Tất nhiên, anh Harvey lo là anh còn phải quay về làm việc nữa, nhưng ông Fairbanks đã bảo, ‘Anh được quyền nghỉ ốm, thế thì cứ nghỉ đi,’ nhưng anh Harvey lại ngại là có thể UniCom sẽ cho rằng anh ấy chỉ giả vờ ốm, vì vậy ông Fairbanks mời bác sĩ của công ty ông đến khám cho anh Harvey để ông ấy có thể viết thư chứng nhận là anh Harvey bị thương thật, và khi nhìn thấy vết sẹo đầu tiên to tướng trên ngực, cộng với vết mới nhất ở bụng, vết sâu hoắm ở mông và hai vết thương do dính đạn súng cối từ thời ở Okinawa hồi anh Harvey được nhận huy chương, ông bác sĩ phát biểu, ‘Trời ơi, tốt hơn hết ông này đừng bao giờ quay lại làm việc nữa,’ và từ lúc đó cho đến hết ngày họ ngồi chén chú chén anh, nói chuyện về chiến tranh, bò tót và những nơi xa xôi hẻo lánh.
Gretchen, tớ muốn cậu làm một việc rất quan trọng. Anh Harvey đang định viết thư cho anh Joe. Lúc nào anh ấy cũng băn khoăn về anh Joe. Có hôm anh ấy nhắc đến anh Joe bốn năm lần, như thể anh Joe là con trai anh ấy vậy. Có những chuyện anh Joe nói ở Pamplona đã làm anh Harvey lo lắng vô cùng và anh ấy cho rằng khi chuyện trò, có lẽ anh ấy đã diễn đạt ý kiến của mình không được rõ lắm, vì vậy anh ấy định viết thư, hy vọng trao đổi rõ ràng hơn. Anh ấy sợ anh Joe sẽ không coi trọng lá thư. Anh Joe sẽ nghe lời cậu. Thực ra, tớ nghĩ anh ấy yêu cậu đấy, theo cái cách kín đáo của riêng anh ấy, vì vậy cậu hãy tác động để anh Joe nghiêm túc đọc bức thư ấy nhé. Việc này sẽ có ý nghĩa rất lớn đối với anh Harvey.
Chuyển hộ tớ tình cảm chân thành tới Monica nhé. Cậu ấy là một cô gái cần rất nhiều tình cảm, Gretchen ạ, và ý tớ không phải tình yêu của cánh đàn ông đâu. Cậu hãy gần gũi Monica. Tớ nhớ cậu ấy da diết, như thể cậu ấy là em gái tớ, mặc dù tớ không lớn tuổi hơn cậu ấy là bao. Và hôn anh Cato dễ thương hộ tớ nữa. Tớ thích nghe anh ấy tranh luận về những điều mà anh ấy chẳng hiểu gì. Anh ấy vô cùng hài hước, nhưng tớ thường băn khoăn không biết sẽ có chuyện gì nếu Monica cắt đứt quan hệ.
Còn với cậu, như người Tây Ban Nha thường nói, un abrazo grande[113]. Tớ sẽ làm trang thư này nhòe nhoẹt nước mắt mất nếu tớ nói tớ mang ơn cậu thế nào, không chỉ vì lòng tốt - bất cứ ai cũng có thể tốt với người khác - mà còn vì chuyện tiền bạc nữa. Nếu không có số tiền ấy, tớ sẽ chẳng bao giờ gặp được anh Harvey, chẳng bao giờ đến được Ceylon và cuộc đời tớ sẽ chỉ vô vọng và vô nghĩa. Chúng ta sẽ gặp nhau ở đâu đó và tớ sẽ cố gắng bày tỏ với cậu, nhưng tớ tin chắc cậu hiểu rõ.
Thân yêu,
Britta
Tái bút: Sống với anh Holt tức là sống với âm nhạc, nhưng máy ghi âm của anh ấy phức tạp đến nỗi anh ấy không cho tớ đụng vào. Tớ đã thuyết phục được anh ấy kiếm cho tớ một cái máy mà tớ có thể sử dụng được. Nó tốn 50 đô và tớ đã bảo với anh ấy nghe nó còn hay hơn cả máy của anh ấy.
Gretchen uống nốt cốc rượu, gấp thư lại, và mỉm cười khi hình dung ra cảnh ông Holt khắc khổ cố làm ra vẻ thờ ơ với Britta trong khi cô dệt quanh ông một tấm lưới tình yêu càng ngày càng chằng chịt. Nâng cái cốc không lên, cô chúc thành tiếng,
Vì Britta,
rồi đi dưới bóng cây thơm ngát quay về chiếc pop-top phân phát thư và nói với các bạn khi nào xem xong thư của mình họ có thể đọc thư của Britta gửi cho cô. Bức thư gửi cho Joe như sau:
Khách sạn Splendide
Lausanne, Thụy Sĩ
Ngày 3 tháng Chín năm 1969
Joe thân mến,
Đêm hôm đó ở Pamplona, chúng ta bàn về quân dịch, tôi đã diễn đạt chưa được rõ lắm. Điều tôi muốn nói là một thanh niên hai mươi mốt tuổi, hay bao nhiêu đấy tùy độ tuổi của anh, là thứ vô cùng đáng quý, và một người như tôi càng lớn tuổi càng hiểu rõ điều này. Hầu như tất cả mọi việc tốt đẹp trên thế giới từ nay trở đi sẽ được những người trẻ tuổi như anh thực hiện, và mất đi dù chỉ một người cũng sẽ là bi kịch.
Tôi không muốn thế giới này mất anh, Joe ạ. Nếu tôi có mặt ở một nơi nào quanh đó khi anh quyết định dùng Casino Nhỏ hoặc Casino Lớn[114], tôi sẽ làm hết khả năng để ngăn cản anh. Tôi thà để anh bị bắt, bị đánh nhừ tử hay bị tống vào nhà giam chứ sẽ không cho phép anh phạm phải một sai lầm sẽ khiến anh cả đời bị thương tổn... và tôi không có ý nói đến thương tổn theo quan điểm của tôi, vốn vẫn bị anh đả kích, mà theo quan điểm của chính anh, được anh coi trọng. Tôi nghĩ mình biết Casino Lớn là gì, và nếu anh lấy nó để tự bôi nhọ thanh danh của mình thì trong quãng đời sau này của anh, người hắt hủi anh sẽ không chỉ có mình tôi mà còn cả người thân của anh nữa vì họ sẽ không dám mạo hiểm phá hoại bất có điều tốt đẹp nào mà họ đang có đâu.
Joe ạ, tôi sẽ ở Lausanne trong vài tuần và sau đó tôi sẽ nhận công tác ở Ratmalana, ở đó lúc nào cũng có chỗ cho anh. Ở đó lúc nào cũng có người tiếp chuyện anh, ngay cả khi người đó là một gã lính thủy đánh bộ chết tiệt khác nữa, như có lần anh đã nói.
Điều tôi phải nói tiếp theo đây thật không dễ chút nào, chắc anh cũng đoán được. Nếu đến phút cuối anh cần một nơi để trốn lệnh nhập ngũ, anh có thể đến Ratmalana. Tôi vẫn nghĩ anh trốn quân dịch là sai lầm nghiêm trọng, nhưng bây giờ tôi sẵn lòng thừa nhận rằng quan điểm của anh có thể là thật lòng. Nhưng ý định chối bỏ cuộc đời của anh thì tôi không bao giờ hiểu được. Xin hãy suy nghĩ kỹ về chuyện này trước khi làm điều gì đó có thể khiến anh hối tiếc suốt phần đời còn lại.
Nếu cần tiền, anh cứ cho tôi biết. Tình cờ Britta cũng đang ở thành phố này và gửi anh tình cảm mến thương.
Bạn anh,
Harvey Holt
Thư Yigal gửi cho Cato đã theo đường bưu điện đến quán Alamo ở Torremolinos và được chuyển tiếp từ đó. Nội dung như sau:
Nhà ông ngoại tớ,
1188 Esplanade
Grosse Pointe, Michigan
Ngày 12 tháng Tám năm 1969
Cato và mọi người,
Khi ông kéo tớ khỏi Pamplona, tớ tức điên đến nỗi có thể siết cổ ông, nhưng bây giờ hai ông cháu đã về đến nhà rồi thì ông Holt cùng thể loại nhạc khủng khiếp của ông ấy và những giờ phút say sưa ở Bar Vasca lại dường như rất xa xôi. Tớ bắt đầu nhận thức được một điều mà ông Fairbanks đã nói khi tranh luận với tớ trong ngày cuối cùng đáng buồn ấy. Ông ấy nói rằng lúc này nước Mỹ như thanh nam châm của thế giới mà ta phải vận hết ý chí của mình để cưỡng lại. Ông ấy nói đúng. Đây là nơi việc này diễn ra và tớ cho rằng nhiệm vụ quan trọng nhất của tớ là cố mà hiểu nó, vì một khi chưa làm được điều đó thì tớ sẽ vẫn chưa có khả năng đánh giá đúng nước Anh và Israel, mà như tớ đã nói với cậu cái đêm ở Alte, một ngày nào đó tớ sẽ phải quyết định.
Thực ra, tớ cho rằng mỗi ngày tớ lại càng có thiện cảm với nó hơn. Giờ thì tớ thấy đây là một đất nước hay ra trò, và tớ kính trọng nó. Cậu sẽ thấy hứng thú với thứ đã làm tớ do dự cho mà xem. Truyền hình. Tớ không muốn nói đến các chương trình, cái đấy thì tớ xem cũng được mà bỏ cũng chẳng sao, mà là phần quảng cáo kia. Bất chấp chuyện gì đang xảy ra trên thế giới, thậm chí cả việc đổ bộ lên mặt trăng, mà đáng chú ý đấy chứ, cứ tin tớ đi, quảng cáo vẫn tràn lan và cho thấy tất cả những người đàn ông thất học và những người đàn bà ngớ ngẩn thảy đều phấn khích trước những khía cạnh tầm thường nhất của đời sống, và ta bắt đầu thành thật băn khoăn không biết liệu đó có phải là nước Mỹ đích thực hay không.
Cậu không thể tưởng tượng được ông tớ đâu. Ông là một lão già tuyệt vời và tớ hy vọng đến năm năm mươi tuổi tớ cũng có được sức sống như ông ở tuổi bảy mươi. Ông thường phấn khích quá mức trước những gì hãng General Motors đã làm được trong năm kinh doanh vừa qua, mà ông không còn làm việc trong công ty nữa đâu nhé. Cậu sẽ tưởng ông là giám đốc, tướng hoặc một nhân vật cao cấp nào đó và lượng tiêu thụ của GM lớn hơn của hãng Ford hay Chrysler là một thắng lợi ấn tượng hơn cả trận Waterloo và Zama cộng lại. Nhưng vẫn chưa hết. Điều làm ông phấn chấn thực sự là trong tập đoàn GM, chính hãng Pontiac được coi là đạt thành công lớn. Ông gọi điện cho các đồng nghiệp ở Pontiac mà nói, ‘Thề có Chúa, Harry, anh làm việc còn hiệu quả hơn cả chúng ta ngày xưa đấy. Khi chọn anh từ Bộ phận Thay thế tôi đã biết là anh có khả năng mà.’
Tháng trước tớ đã đến Case nhập học, và qua những gì tớ được nghe, trường này chắc hẳn chán lắm. Dường như họ dạy kiến thức khoa học bọn tớ đã được học ở Israel từ sáu năm trước, vậy nên cậu nghĩ xem công nghệ cao mà nước Mỹ thường khoe khoang ấy từ đâu mà ra. Đừng ngạc nhiên nếu một ngày nào đó nhìn thấy tớ trên bậc cửa nhà cậu nhé. Tớ chẳng thích thú gì Detroit và tớ không biết Cleveland có khá khẩm hơn không.
Tớ không mấy ấn tượng với người da đen ở Detroit, và nếu các anh chàng của cậu mà không cố gắng, họ sẽ mãi mãi thua thiệt thôi. Tớ đã đi đến kết luận là họ cần độ một tá người như cậu, và sớm hay muộn cậu cũng phải quay về đây khuấy động tình hình lên vì cậu có những ý tưởng mang tính xây dựng. Hiện giờ ý tưởng chủ đạo trong cộng đồng người da đen là loại bỏ người Do Thái, một ý tưởng có vẻ quá điên rồ không đáng để quan tâm, ấy vậy nhưng mấy người lớn tuổi vẫn cứ nói là chỉ cần họ loại bỏ được người Do Thái, mọi việc sẽ đâu ra đấy ngay. Tớ muốn trao đổi kỹ càng hơn với cậu về vấn đề này, vì tớ không thể tin nổi người da đen vẫn nuốt trôi đơn thuốc Goebbelsd[115] đã bị vạch trần từ đời nảo đời nào.
Ngay bây giờ thì tin đáng chú ý nhất là về một phim Thụy Điển tên là I Am Curious (Yellow). Tớ chưa xem, nhưng theo bạn bè kể thì nội dung là về một cô nàng Thụy Điển hấp dẫn mê hồn phát cuồng vì tình dục, và thỉnh thoảng tớ có nói với họ tớ có quen một cô nàng Na Uy hấp dẫn mê hồn. Cho tớ gửi lời chúc tốt đẹp nhất đến cô ấy và nhắc cô ấy coi chừng mấy anh chàng lính Mỹ ở quán đấy.
Bạn thân của cậu,
Yigal
Tái bút: Chúa ơi, tớ phát ốm vì phải làm Bruce rồi!