X - Chương 7

Số từ: 1476
Thể Loại: Tiểu Thuyết Hư Cấu
Người dịch: Nguyễn thị Bạch Tuyết
NXB Văn Học
Tại Pamplona, chúng tôi lại một lần nữa bàn về điện ảnh. Một đám đông thanh niên xếp thành vòng tròn ở quảng trường trung tâm giữa trời nắng chờ trận đấu bò bắt đầu, rồi khi Holt và tôi đi qua họ bèn gọi chúng tôi vào nhập bọn. Họ đang bàn về những buổi chiếu bóng, theo cách họ gọi, và sự hăng hái của họ rất khác của Holt. Họ công kích các đạo diễn, các lời tuyên bố khiêu khích nửa nạc nửa mỡ, và họ rất ngưỡng mộ Ingrid Bergman và Antonioni. Họ nhất trí rằng Hollywood chưa bao giờ làm được một bộ phim ra hồn, vậy là Holt liền chất vấn,
The Spencer Tracy và Fredric March thì sao, khi họ đấu trí về khoa học ấy?

Không ai hiểu Holt nói về phim nào, vì vậy họ lơ câu hỏi ấy đi. Một lúc sau, khi họ nói vấn đề của phim Mỹ là thiếu tính xác đáng, Holt hỏi chẳng lẽ họ không nghĩ là đôi khi những phim hay của Mỹ cũng phần nào tổng kết được cảm xúc của một thế hệ, và chẳng phải đó là xác đáng hay sao. Khi họ yêu cầu anh nêu dẫn chứng, anh nói,
Như hồi đầu Đại chiến Thế giới II, hồi trai tráng chúng tôi tản mát khắp những vùng đất xa lạ, bắt đầu hiểu cái chết và lòng dũng cảm và chúng tôi được xem Humphrey Bogart phải thỏa hiệp với mọi loại quan điểm đối nghịch, ở một đất nước xa lạ, nhưng vẫn đem hết khả năng để cứu Ingrid Bergman...

Một chàng trai búng ngón tay reo,
Trời đất ơi! Ông ấy muốn nói đến Casablanca,
và một cô gái đế vào,
Ôi dào! Phim gì mà dở ẹc.


Nó nói lên tâm trạng... Vậy đấy, tâm trạng của bạn bè tôi.


Ông Holt,
Gretchen giải thích,
Casablanca là một mớ tạp nham những lời sáo rỗng, chỉ nhằm kiếm được nhiều tiền từ mấy thanh niên mơ mộng hão huyền như ông. Nó đã thành công. Nhưng đừng yêu cầu chúng tôi coi trọng nó. Những người làm phim đó cũng có coi trọng đâu.

Tôi tưởng Holt sẽ mất bình tĩnh, nhưng anh lại ngả người ra sau mà lắng nghe, và một lúc sau anh nghe thấy một phát biểu nực cười, một sự khiêu khích láo xược mà sau này anh thường nhắc đến. Một thanh niên Mỹ cao lêu đêu với chòm râu lưa thưa nói,
Các bạn quên một thực tế cơ bản. Điều Hollywood làm được là năm thì mười họa cũng nảy ra ý tưởng về một nơi trú ẩn lý tưởng. Đôi lúc nó làm đúng những gì ông Holt đã ám chỉ - nắm bắt trọn một thời đại và làm nó chết cứng trong chuyển động bất động.
Một người Pháp trong đám cử tọa hỏi ý anh ta là gì, anh ta đáp,
Phim hay nhất từng được sản xuất tại nước chúng tôi bên bờ đại dương - tôi cho là một trong những phim hay nhất trên toàn thế giới - King Kong.

Trong tranh luận, hiếm khi tôi nghe thấy một luận điểm được hoan nghênh đông đảo đến thế. Tất cả đều nhất trí King Kong là bộ phim duy nhất thực sự giá trị từng được Hollywood sản xuất, nhưng tôi giật mình khi chàng trai có chòm râu lưa thưa còn cho rằng nó là mức thành tựu cao nhất của nền văn hóa Mỹ.

Chúng ta sẽ uống mừng điều đó,
hai cô gái tán thành.
Thứ đặc sắc duy nhất chúng ta từng làm được. Tôi cho rằng Fay Wray là người đàn bà Mỹ lý tưởng.
Họ bắt đầu bàn luận về diễn xuất của Wray trong phim này, và tôi thấy ngạc nhiên là họ nhớ từng chi tiết trong bộ phim đến thế. Họ nâng cốc chúc mừng Wray, người có vẻ rất được mến mộ, nhưng anh thanh niên râu thưa phản đối,
Đừng quên là không có diễn xuất siêu việt của Robert Armstrong thì còn lâu các bạn mới có phim để xem.
Anh bắt chước dáng vẻ vai u thịt bắp của Armstrong, và cả nhóm đều phải công nhận danh tiếng Armstrong đã thành bất hủ.

Uống mừng đỉnh cao cống hiến của chúng ta cho nền văn hóa thế giới,
một cô đề nghị, và họ cũng nâng cốc vì điều này nữa.
Holt hỏi bằng giọng tự chủ,
Nếu King Kong là phim hay duy nhất chúng ta làm được thì các bạn xếp kịch bản của Eugene O’Neill vào hạng nào?

Cả đám cười ồ, rồi một cô gái hỏi lại,
Ông đã bao giờ cố ngồi xem từ đầu đến cuối một trong những bộ phim chán ngấy ấy chưa?


Đừng nói giỡn. Thế còn Strange Interlude thì sao?


Lạy Chúa tôi! Xin đủ.


Còn Long Day’s Journey into Night, trong đó mẹ ông ấy bị nghiện heroin?


Ông Holt, không ai, đúng là không ai, đánh giá cao bộ phim vô giá trị ấy được nữa.


Thế còn Ralph Waldo Emerson thì sao?


Ông thầy Trường Chủ nhật ấy ư?

Một cô gái cho rằng Emerson chỉ là một nhà biện giải cho giới cầm quyền, nhưng Holt hỏi,
Người ta chưa bao giờ dạy cô về tiểu luận ‘Sự bù đắp’ của ông ấy?
Chưa ai nghe nói đến tiểu luận đó, anh nói tiếp,
Theo ông ấy, cho dù người ta làm gì thì cũng sẽ nhận được phản hồi bù đắp. Thí dụ như nếu các bạn tiêu tốn thời gian ở trường đại học mà chẳng tiếp thu được gì... Vậy đấy, các bạn thực sự gặp khó khăn rồi.

Phớt lờ ý kiến của Holt, một chàng trai phát biểu,
Có một phim Mỹ khác đáng được lưu tâm một cách nghiêm túc. Đã có ai trong các bạn xem bộ phim xuất sắc nhất mọi thời đại I Was a Teenage Werewolf chưa?
Anh nói thêm một câu mà người ta thường nghe thấy trong các cuộc bàn luận gần đây,
Nó dở đến nỗi lại đâm ra hay. Câu chuyện về một học sinh trung học sáng sủa chỉ có một khiếm khuyết. Thỉnh thoảng cậu ta lại biến thành ma sói giết hại các cô gái.

Một cô trong đám đã xem phim đó và công nhận đó là một kiệt tác.
Họ có một cảnh thực sự giá trị. Một gia đình trung lưu Mỹ hoàn hảo. Người cha làm nghề bán hàng, tôi nhớ hình như thế. Cuộc thảo luận nghiêm túc về việc liệu có ổn không nếu để con gái họ hẹn hò với một chàng trai cứ luôn biến thành ma sói.

Lúc này một cô khác đã nhớ ra bộ phim liền góp chuyện,
Hay tuyệt.
Đó là một từ tôi thấy rất chướng tai, nên để tránh buột miệng phát biểu gì đó, tôi nghĩ tốt nhất là đến bãi đấu bò, nhưng các nhà phê bình trẻ còn một quả bom tấn. Một người Pháp thả nó ra khi nói,
Chúng ta đã bỏ qua một người hiện vẫn đang làm việc mà chắc chắn đó là người Mỹ ưu tú nhất. Người châu Âu chúng tôi xem ông ấy ngang hàng Fellini.


Anh định nói Jerry Lewis?
một cô gái hỏi.

Còn ai khác nữa? Với vai trò diễn viên, ông ấy thật phi thường, nhưng trong vai trò đạo diễn thì ông ấy là thiên tài. Người duy nhất của các bạn đấy.

Cách đánh giá này được tuyệt đại đa số tán thành đến nỗi tôi phải lên tiếng phản đối:
Các bạn ăn nói cho nghiêm túc nào!


Ô hay, chúng tôi nghiêm túc đấy chứ!
anh bạn Pháp đáp, và khi những người châu Âu khác gật đầu, anh nói tiếp,
Ở bên này chúng tôi thấy đất nước các ông thật buồn cười, điên rồ, thiếu phương hướng và gần như thần kinh. Lewis là đạo diễn duy nhất của các ông nắm bắt được đặc tính đó. Sau một thế hệ nữa ông ấy sẽ được cả thế giới công nhận là sự cống hiến đáng kể duy nhất của nước ông cho nền điện ảnh.


Đáng kể hơn cả King Kong ấy chứ,
một cô gái Đức phát biểu. Thế này thì thật quá sức chịu đựng, vì vậy tôi xẵng giọng,
Tôi sẽ không phải chờ đến thế hệ sau mới thấy rằng các bạn chẳng ai có được chút xíu óc suy xét.
Tôi giận dữ bỏ đi không thèm bàn luận nữa, nhưng chưa được bao xa thì Holt đã đuổi kịp.
Cảm ơn ông,
anh nói.
Tôi thật nghẹn lời.