Phần XVI – Fix có vẻ chẳng biết gì cả về những chuyện người ta nói với ông như thế nào

Dịch giả: Duy Lập
Nhà xuất bản Hội Nhà Văn
Tàu Rangoon, một trong những tàu bể của Công ty bán đảo và phương đông chạy trong các vùng biển Trung Quốc và Nhật Bản, là một tàu thủy bằng sắt, có chân vịt, trọng tải cả bao bì một nghìn bảy trăm bảy mươi tấn, và có một lực danh nghĩa là bốn trăm sức ngựa. Nó cũng chạy nhanh như tàu Mongolia, nhưng không đầy đủ tiện nghi bằng. Cho nên chỗ ăn của bà Aouda không được như ý muốn Phileas Fogg. Rốt cuộc thì đây cũng chỉ là chặng đường ba nghìn năm trăm hải lý, nghĩa là từ mười một đến mười hai ngày, và người thiếu phụ không tỏ ra là một hành khách khó tính.
Trong những ngày đầu của chuyến đi này, bà Aouda đã làm quen nhiều hơn với Phileas Fogg. Bà tranh thủ mọi dịp bày tỏ với ông lòng biết ơn sâu sắc nhất của mình. Nhà quý tộc phớt lờ nghe bà với vẻ lạnh lùng hết sức, ít ra là bề ngoài, trong giọng nói, cử chỉ của ông, không hề biếu lộ một chút xao xuyến nhỏ nào. Ông quan tâm đến bà không thiếu một thứ gì. Ông đến thăm bà vào những giờ đều đặn, nếu không nói chuyện thì ít ra cũng để nghe bà nói. Đối với bà, ông chấp hành những bổn phận của phép lịch sự nghiêm ngặt nhất, nhưng với vẻ duyên dáng và bất ngờ của một người máy mà những cử động hẳn đã được tính toán cho việc này. Bà Aouda không biết nên nghĩ thế nào, nhưng Vạn Năng đã giải thích qua cho bà hiểu cái cá tính kỳ quặc của ông chủ anh. Anh cho bà biết một vụ đánh cuộc như thế nào đã lôi cuốn nhà quý phái này đi vòng quanh thế giới. Bà Aouda mỉm cười, nhưng rốt cuộc thì bà đã chịu ơn ông cứu mạng, và theo cái cách bà nhìn ông qua lòng biết ơn của bà thì vị cứu tinh của bà không thể nào thua được.
Bà Aouda xác nhận những điều mà người đẫn đường Ấn Độ đã kể về câu chuyện đáng thương của bà. Thật vậy, bà là người chủng tộc ưu đẳng trong số các chủng tộc bản xứ. Nhiều thương gia Parsi đã lập nên những cơ nghiệp lớn ở ấn Độ trong nghề buôn bông. Một số người trong số đó, ngài James Jejeebhoy, đã được chính phủ Anh phong tước, và bà Aouda là họ hàng với nhân vật giàu có ấy ở Bombay. Còn người bà định tìm đến ở Hồng Kông, ngài Jejeeh đáng kính, cũng chính là anh em họ với ngài Jejeebhoy. Liệu bà có thể nhận được ở ông sự che chở và giúp đỡ không? Bà không dám chắc. Về điều này ông Fogg đáp lại là bà không có gì phải lo ngại, và mọi sự rồi sẽ tự nó thu xếp đâu vào đấy. Đó là tiếng thường dùng của ông.
Người thiếu phụ có thể hiểu được cái trạng từ gớm khiếp ấy không? Ta không biết. Nhưng đôi mắt to của bà, đôi mắt to
trong suốt như những hồ thiêng ở Hy mã lạp sơn
nhìn đăm đắm vào đôi mắt ông Fogg. Nhưng ông Fogg bất trị bao giờ cũng vẫn đóng bộ áo quần nghiêm chỉnh, không có vẻ gì là người muốn nhảy vào cái hồ ấy cả.
Đoạn đầu của chuyến tàu Rangoon được thực hiện trong những điều kiện tuyệt diệu. Thời tiết ôn hòa. Tất cả cái phần của vùng biển mêng mông mà các thủy thủ gọi là
những sải tay của vịnh Bengale
tỏ ra thuận lợi cho hoạt động của con tàu. Chẳng bao lâu, tàu Rangoon đã trông thấy đảo Đại Andaman, hòn đảo lớn nhất trong quần đảo, trên đó có ngọn núi đẹp như tranh vẽ, ngọn Saddle, cao hai nghìn bốn trăm piê, mà từ rất xa các nhà hàng hải đã nhìn thấy.
Con tàu chạy khá gần bờ. Những người mọi Papoua trên đảo không thấy xuất hiện. Đó là những người được xếp vào bậc thang cuối cùng của loài người, nhưng người ta đã tưởng lầm họ là mọi ăn thịt người.
Bức tranh toàn cảnh của những hòn đảo này mở ra thật là đẹp mắt. Những cánh đồng mênh mông trồng gồi, cau, tre, đậu khấu, tếch, mi-mô-dê khổng lồ, dương xỉ loại cây cao, bao phủ mặt trước của miền này, còn ở đằng sau in lên nền trời bóng hình duyên dáng của núi non. Trên bờ biển lúc nhúc hàng đàn chim yến quý giá, mà những tổ ăn được của chúng làm thành một món ăn nổi tiếng ở Trung Quốc. Nhưng tất cả cảnh sắc phong phú ấy mà quần đảo Andaman phơi bày trước mắt qua đi nhanh chóng, và tàu Rangoon lướt nhanh đến eo biển Malacca, để từ đây tiến vào những vùng biển Trung Quốc.
Trong chặng đường này, viên thanh tra cảnh sát Fix làm gì, cái con người bị xô đẩy đến là đen đủi vào một cuộc viễn du vòng quanh lục địa? Ra đi ở Calcutta, sau khi đã dặn dò người ta chuyển cái lệnh bắt, nếu cuối cùng nó đến, tới tay ông ở Hồng Kông, ông đã có thể lên tàu Rangoon không để Vạn Năng trông thấy, và ông hy vọng sẽ giấu kín tung tích mình cho đến tận cuối chuyến đi. Thật vậy, ông sẽ khó giải thích được sự có mặt của mình trên tàu mà không gợi lên những nghi ngờ của Vạn Năng, anh chàng chắc hẳn vẫn tưởng ông ở Bombay. Nhưng rồi chính cái logic của hoàn cảnh đã đẩy ông nối lại quen biết với chàng trai lương thiện. Như thế nào? Rồi ta sẽ thấy.
Tất cả hy vọng, tất cả ước muốn của viên thanh tra cảnh sát bây giờ tập trung vào một điểm duy nhất trên đất Hồng Kông, bởi vì tàu bể đỗ lại quá ít thời gian ở Singapore khiến ông không thể hành động gì tại thành phố này. Vậy chính là ở Hồng Kông, ông phải bắt giữ tên trộm, hoặc tên trộm sẽ thoát khỏi tay ông, có thể nói là không bao giờ trở lại.
Thật vậy, Hồng Kông vẫn còn là một mảnh đất Anh, những mảnh đất cuối cùng trên đường đi. Xa nữa, thì Trung Quốc, Nhật Bản, Châu Mỹ sẽ cho tên Fogg một nơi ẩn náu khác khá chắc chắn. Ở Hồng Kông, nếu cuối cùng có lệnh bắt, vì tất nhiên lệnh này vẫn đang chạy theo sau ông. Chẳng khó khăn gì. Nhưng quá Hồng Kông, thì chỉ một lệnh bắt không đủ nữa. Phải có một công văn dẫn độ40. Do đó mà đủ thứ lỡ làng, chậm chạp, trở ngại, mà thằng vô lại có thể lợi dụng để trốn biệt. Nếu công việc bị lỡ ở Hồng Kông, thì dù tiếp tục cũng sẽ rất khó, nếu không phải là không thể, có được hy vọng thành công nào đó.

Vậy thời, – Fix nhắc đi nhắc lại trong những giờ phút dài dằng dặc tại căn buồng ông, – vậy thời, hoặc là lệnh bắt sẽ ở Hồng Kông, và ta bắt tên trộm của ta, hoặc là lệnh bắt không ở đó, và lần này thì bằng bất cứ giá nào ta cũng phải trì hoãn ngày lên đường của nó! Ta đã thất bại ở Bombay, ta đã thất bại ở Calcutta! Nếu nhỡ chuyến này ở Hồng Kông, ta sẽ mất hết danh tiếng! Bằng mọi giá phải thành công. Nhưng nếu cần trì hoãn ngày lên đường của tên Fogg khốn kiếp này thì biết làm oách nào!

Cùng kỳ kế, Fix dứt khoát quyết định sẽ nói thật tất cả với Vạn Năng, cho anh ta biết cái ông chủ mà anh ta phục vụ là con người như thế đấy, và tất nhiên anh ta không phải kẻ tòng phạm của hắn ta. Vạn Năng, tỉnh ngộ nhờ sự phát giác ấy, tất phải sợ bị liên lụy, và chắc chắn sẽ đứng về phía ông, Fix. Nhưng rốt cuộc đó là một cách làm liều lĩnh, chỉ có thể dùng đến khi không còn cách nào khác. Một lời của Vạn Năng ton hót với ông chủ mình cũng đủ làm hỏng việc không sao cứu vãn nổi.
Vậy là viên thanh tra cảnh sát vô cùng lúng túng, nhưng sự có mặt của bà Aouda trên tàu Rangoon, cùng đi với Phileas Fogg, lại mở ra cho ông những triển vọng mới.
Người đàn bà này là ai? Hoàn cảnh nào đã khiến bà ta thành người bạn đồng hành của Fogg? Hiển nhiên là họ gặp nhau giữa Bombay và Calcutta. Nhưng trên địa điểm nào của bán đảo? Có phải do ngẫu nhiên mà Phileas Fogg và ba hành khách trẻ này kết bạn với nhau? Hay ngược lại, cuộc viễn du qua Ấn Độ đã được nhà quý phái tổ chức với mục đích tìm lại người đàn bà đẹp này? Bởi vì bà đẹp thật! Fix thấy rõ điều ấy trong phòng xử kiện của tòa án Calcutta.
Ta hiểu viên thanh tra cảnh sát phải thắc mắc biết chừng nào. Ông tự hỏi trong công việc này có một vụ bắt cóc phạm pháp nào không. Phải! Chắc phải có! Ý nghĩ này ăn sâu trong tâm trí Fix, và ông nhận ra tất cả lợi ích có thể khai thác được từ tình thế đó. Dù người đàn bà trẻ ấy có chồng hay chưa thì cũng là có chuyện bắt cóc, và ở Hồng Kông, chuyện ấy có thể gây ra cho kẻ bắt cóc những trắc trở đến mức hắn không thể vung tiền ra mà thoát được.
Nhưng cũng không nên đợi đến tàu Rangoon tới Hồng Kông. Tên Fogg này có cái thói quen đáng ghét là cứ nhảy tót từ một tàu bể này sang tàu bể khác, và khi công việc chưa kịp bắt đầu thì hắn có thể cao chạy xa bay rồi.
Cho nên điều quan trọng là phải báo trước nhà chức trách Anh cho họ biết chuyến đi này của tàu Rangoon trước khi nó cập bến. Vậy mà chẳng có gì dễ hơn chuyện ấy, vì tàu đỗ lại ở Singapore, và từ Singapore có đường dây điện báo liên lạc với bờ biển Trung Quốc.
Tuy nhiên, trước khi hành động và để công việc chắc chắn hơn, Fix quyết định dò hỏi Vạn Năng. Ông biết rằng khơi chuyện chàng trai này cũng chẳng có gì khó lắm, và ông quyết định bỏ lỗi mai danh ẩn tích vẫn giữ cho đến nay. Thế nhưng thời gian gấp lắm rồi. Hôm ấy đã là ngày 30 tháng mười, và đúng ngày hôm sau tàu Rangoon phải thả neo ở Singapore.
Vậy là ngày hôm ấy, Fix ra khỏi căn buồng của mình, bước lên boong tàu, định bụng hỏi chuyện Vạn Năng
trước
với tất cả nỗi ngạc nhiên cùng cực nhất. Vạn Năng đang dạo chơi bằng mũi tàu, thì ông thanh tra lao đến bên anh kêu lên:
– Kìa anh, anh cũng đáp tàu Rangoon đấy ư?
– A, ông Fix! – Vạn Năng đáp lại, hết sức ngạc nhiên nhận ra ông bạn đường trên tàu Mongolia. – Kìa! Tôi đã chia tay với ngài ở Bombay, và tôi lại thấy ngài đi Hồng Kông! Thế ra cả ngài nữa, ngài cũng đi vòng quanh thế giới?
– Không, không, – Fix đáp, – tôi định ở lại Hồng Kông, ít ra cũng vài ngày.
– A! – Vạn Năng nói, có vẻ ngạc nhiên trong thoáng chốc. – Nhưng làm sao từ Calcutta đến đây tôi không thấy ông ở trên tàu?
– Quả thật, tôi khó ở… hơi bị say sóng:…Tôi phải nằm bẹp trong buồng… Vịnh Bengale cũng như Ấn Độ Dương không hợp với tôi. Còn ông chủ của anh, ông Phileas Fogg thế nào?
– Hoàn toàn mạnh khỏe và cũng đúng giờ răm rắp như cuộc hành trình của ông ta! Không một ngày bị chậm! A! Ông Fix này, chắc ông chưa biết nhỉ, chúng tôi có cả một người đàn bà trẻ cùng đi.
– Người đàn bà trẻ sao? – ông thanh tra đáp lại, hoàn toàn có vẻ như không hiểu anh bạn mình muốn nói gì.
Nhưng Vạn Năng đã cho ông biết ngay câu chuyện về bà ấy. Anh kể lại sự kiện ngôi chùa ở Bombay, việc mua con voi với giá hai nghìn livrơ, vụ
xátti
, việc cướp bà Aouda, án phạt của tòa án Calcutta, việc chuộc tự do có bảo lãnh. Fix mặc dầu đã biết phần cuối câu chuyện, vẫn làm như không hay biết gì cả, và Vạn Năng tha hồ say sưa kể lại những cuộc phiêu lưu của mình trước một thính giả tỏ ra thích nghe chuyện anh kể đến thế.
– Nhưng rốt cuộc lại – Fix hỏi, – liệu ông chủ anh có ý định đưa cái bà trẻ ấy về Châu Âu không?
– Không đâu, ông Fix ạ, không đâu! Chúng tôi hoàn toàn chỉ đưa bà ta về nhà một người họ hàng của bà là một thương gia giàu có ở Hồng Kông trông nom bà thôi
– Chẳng còn sơ múi gì được! – viên thám tử nghĩ bụng, cố che giấu nỗi thất vọng của mình – Một cốc vang chăng, ông Vạn Năng?
– Sẵn sàng, ông Fix ạ. Kể cũng đáng ăn mừng cuộc gặp gỡ của chúng ta trên tàu Rangoon đấy nhỉ!
.................
[←40]
Công văn của một chính phủ nước này đề nghị chính phủ nước khác trao trả phạm nhân cho mình.