11.

Số từ: 2062
Dịch giả: Khắc Vinh
Nhà xuất bản: NXB Thanh Niên
Câu nói đó hợp lý nhưng sai lầm. Con chuột trở lại ngay tối hôm sau, tình cờ lại là ngày đầu tiên trong hai đêm nghỉ của Percy Wetmore trước khi hắn vào ca trực đêm.
Steamboat Willy xuất hiện vào khoảng 7 giờ. Tôi có mặt để chứng kiến sự tái xuất của nó, kể cả Dean. Harry Terwilliger cũng vậy. Harry ngồi bàn trực. Về mặt kỹ thuật tôi làm ca ngày, nhưng nán lại để ở bên gã Tù Trưởng thêm một giờ, kẻ mà ngày giờ đền tội đang đến gần. Ngoài mặt thì Bitterbuck lạnh lùng theo truyền thống của bộ lạc, nhưng tôi có thể thấy nỗi sợ ngày kết thúc cuộc đời đang bừng nở trong hắn như đóa hoa độc. Vì thế chúng tôi nói chuyện. Bạn có thể nói chuyện với tù nhân vào ban ngày nhưng điều đó không hay, vì những tiếng la hét và nói chuyện phát ra từ sân thể dục, tiếng thình thịch của máy dập trong xưởng làm ván, tiếng hét của lính gác ra lệnh ai đó bỏ cuốc chim xuống hay nhặt thuổng lên. Sau 4 giờ thì đỡ hơn một chút, và sau 6 giờ còn tốt hơn nữa. Sáu đến tám giờ là khoảng thời gian tối ưu. Sau khoảng thời gian đó, bạn có thể nhận thấy những ý tưởng dài hơi bắt đầu tái chiếm tâm trí họ - bạn có thể nhìn thấy điều đó trong mắt họ, như những bóng chiều - và tốt nhất nên dừng lại. Họ vẫn nghe bạn nói, nhưng không còn ý nghĩa với họ nữa. Quá 8 giờ họ bắt đầu chuẩn bị cho những ca gác đêm và tưởng tượng cảm giác cái nón sắt như thế nào khi nó chụp lên đầu họ, và không khí bên trong cái túi màu đen trùm lên khuôn mặt đẫm mồ hôi của họ sẽ có mùi vị gì.
Nhưng tôi đã làm cho Tù Trưởng được vui vẻ. Gã kể tôi nghe về bà vợ đầu tiên, và họ đã cùng nhau dựng một cái chòi gỗ ở Montana như thế nào. Đấy là những ngày hạnh phúc nhất cuộc đời gã. Gã nói làn nước tinh khiết và lạnh đến nỗi miệng của bạn cảm thấy như bị dao cắt mỗi khi uống vào.
- Này, ông Edgecombe. - Gã nói. - Ông nghĩ nếu một người thành thật hối hận vì điều sai trái đã gây ra, anh ta có thể trở lại thời gian hạnh phúc nhất cho mình và sống ở đó mãi mãi không? Liệu thiên đường có giống như vậy không?
- Tôi tin điều đó. - Tôi trả lời, một câu trả lời dối trá nhưng không mảy may ân hận. Tôi đã học những vấn đề vĩnh hằng trước đầu gối xinh đẹp của mẹ tôi, và điều tôi tin là điều Thánh Kinh nói về những kẻ sát nhân: không có cuộc sống vĩnh hằng trong họ. Tôi nghĩ họ sẽ xuống địa ngục, ở đấy họ sẽ bị tra tấn đến lúc cuối cùng, khi Chúa gật đầu ra hiệu cho Gabriel dóng tiếng kèn báo ngày tận thế. Khi đó, họ sẽ nháy mắt… và có lẽ họ sẽ vui mừng ra đi. Nhưng tôi không bao giờ hé mở về những đức tin như thế với Bitterbuck, hoặc với bất cứ ai trong số họ. Tôi nghĩ trong tâm hồn họ đã biết điều đó.
Tù Trưởng còn cười khi tôi ra về, có lẽ đang nghĩ về cái chòi gỗ của gã ở Montana và người vợ ngực để trần, nằm dưới ánh sáng lò sưởi. Gã sẽ sớm bước trong một lò sưởi nóng hơn, không còn nghi ngờ gì nữa.
Tôi trở lại phía trên hành lang, và Dean nói tôi nghe về chuyện xích mích giữa anh ta và Percy đêm hôm trước. Tôi nghĩ anh ta đã chờ tôi để kể lể, và tôi chăm chú lắng nghe. Tôi luôn luôn chăm chú nghe khi đề tài là Percy, bởi vì tôi đồng ý với Dean một trăm phần trăm - tôi nghĩ Percy là loại người có thể gây nhiều rối rắm, cho tất cả chúng tôi cũng như cho chính hắn.
Trong khi Dean đang kết thúc, lão Toot Toot đi qua với cái xe đẩy tay màu đỏ chở thức ăn, bán cho chúng tôi một ít bánh sandwich và bắp rang. Dean đang lục lọi tìm tiền lẻ trong túi áo và nói rằng chúng tôi sẽ không gặp lại Steamboat Willy nữa, rằng gã Percy Wetmore trời đánh đã làm nó sợ sệt bỏ đi mãi mãi, thì lão Toot Toot nói:
- Thế cái gì kia?
Chúng tôi nhìn, và kìa con chuột đang đến, đích thị là nó, nhảy lóc cóc giữa Dặm Đường Xanh. Nó đi một đoạn ngắn, dừng lại, nhìn quanh bằng cặp mắt sáng sủa rồi tiếp tục di chuyển.
- Ê, chuột! - Tù Trưởng kêu. Con chuột dừng lại và nhìn gã, những sợi râu giật giật, y như con vật biết người ta gọi nó vậy. - Mày hướng dẫn tâm linh chứ? - Bitterbuck quăng cho con chuột một mẩu phômai trích từ bữa tối của hắn. Mẩu phômai đáp xuống ngay trước mặt con chuột, nhưng Steamboat Willy thậm chí không liếc nhìn, chỉ tiếp tục con đường của nó trên đầu Dặm Đường Xanh, nhìn vào các xà lim trống.
- Sếp Edgecombe! - Gã Tổng Thống gọi. - Anh nghĩ thằng nhãi ranh con hoang biết Wetmore không có mặt chứ? Tôi nghĩ nó biết, lạy Chúa!
Tôi cũng cảm thấy thế… nhưng tôi không định oang oang nói ra như vậy.
Harry bước ra hành lang, kéo quần lên cao theo cách anh ta vẫn làm sau khi giải tỏa vài phút trong nhà vệ sinh và đứng đó, mắt mở to. Toot Toot cũng trố mắt nhìn, nụ cười móm mém tạo thành một hình ảnh xấu xí cho nửa dưới khuôn mặt nhão nhoẹt, sún răng.
Con chuột dừng lại tại địa điểm đang trở thành chỗ quen thuộc của nó, cuộn cái đuôi quanh bàn chân, nhìn chúng tôi. Một lần nữa tôi lại nhớ đến hình ảnh quan tòa phán quyết bản án cho các tù nhân không may… Tuy nhiên, đã bao giờ có một tù nhân nhỏ nhắn và không sợ sệt như gã này chưa? Không phải vì nó là tù nhân thực thụ, dĩ nhiên, nó có thể đến và đi tùy ý. Thế nhưng ý tưởng vẫn không rời bỏ tâm trí tôi, và một lần nữa tôi chợt nghĩ, phần lớn chúng ta sẽ cảm thấy nhỏ bé như vậy khi tiến đến gần ghế phán xét của Chúa, sau khi sự sống của chúng ta đã kết thúc, nhưng sẽ có rất ít người trong chúng ta có thể tỏ ra không sợ hãi.
- A, tôi thề đấy. - Lão Toot Toot thốt lên. - Nó ngồi kia, to như Billy Be Frigged.
- Lão chưa thấy gì đâu, Toot à. - Harry nói. - Xem này. - Anh thò tay vào túi áo ngực, rút ra một khoanh táo quế bọc trong giấy sáp. Anh ta bẻ đầu và ném xuống sàn. Khoanh táo khô và cứng khiến tôi tưởng nó sẽ nẩy qua khỏi con chuột, nhưng con chuột thò một bàn chân ra, thờ ơ như một người đang đập ruồi để giết thì giờ, đập nó bẹp gí. Tất cả chúng tôi đều cười tán thưởng và ngạc nhiên, một sự bùng nổ âm thanh có thể tống con chuột trượt đi, nhưng nó không hề nhúc nhích. Nó nhặt mẩu táo khô bằng bàn chân, liếm vài cái, rồi bỏ xuống và nhìn chúng tôi như thể nói rằng,
Không tệ, các anh có gì khác không?

Toot Toot mở nắp xe đẩy của lão, lấy ra một cái bánh sandwich, lột giấy gói, và xé một mẩu xúc xích Bologna.
- Đừng bận tâm. - Dean nói.
- Ý anh nói sao? - Toot Toot hỏi. - Chẳng con chuột sống nào chê xúc xích Bologna khi có thể. Anh là thằng điên!
Nhưng tôi biết Dean nói đúng, và qua nét mặt Harry tôi thấy là anh ta cũng biết. Có những nhân viên thời vụ và có những nhân viên chính quy. Bằng cách nào đó, con chuột dường như biết sự khác biệt. Chuyện điên nhưng có thật.
Lão Toot Toot ném mẩu Bologna xuống và rõ ràng con chuột có việc để làm với mẩu xúc xích, nó ngửi một lần rồi lùi lại một bước.
- Tôi chết mất, đồ chó khốn kiếp! - Lão Toot Toot kêu lên, nghe ra vẻ bị xúc phạm.
Tôi chìa tay ra.
- Đưa cho tôi.
- Sao cũng thứ đó?
- Cũng thứ đó. Tôi sẽ trả tiền.
Toot Toot trao bánh qua. Tôi nhấc khoanh bánh mì trên, xé một mẩu thịt khác và bỏ xuống trước bàn trực. Con chuột tiến ngay lên phía trước, nhặt nó bằng bàn chân và bắt đầu ăn. Mẩu Bologna mất dạng trước khi bạn kịp hô biến.
- Tôi chết mất! - Toot Toot hét lên. - Đưa cái đó đây!
Lão giật phắt cái bánh sandwich, xé một mẩu thịt to hơn - lần này không còn là mẩu mà hẳn hoi một khoanh - và bỏ xuống sát con chuột đến mức Steamboat Willy suýt đội nó thành nón. Nó lại lùi ra sau, ngửi, rồi ngước nhìn chúng tôi.
- Tiếp tục, ăn đi! - Toot Toot nói, nghe ra vẻ bị xúc phạm hơn bao giờ hết. - Mày làm sao thế?
Dean lấy cái bánh sandwich và bỏ một mẩu thịt xuống - đến lúc ấy giống như một buổi lễ cộng đồng kỳ lạ nào đó. Con chuột nhặt gay mẩu thịt lên và nuốt chửng. Sau đó nó quay lại và đi trở xuống phía dưới hành lang đến phòng kỷ luật, dừng lại trên đường đi để nhìn vào hai xà lim trống và làm một vòng kiểm tra xà lim thứ ba. Một lần nữa, ý tưởng nó đang tìm người nào đó lại nẩy ra với tôi, và lần này tôi gạt bỏ ý tưởng đó chậm hơn.
- Tôi sẽ không nói về chuyện này. - Harry thốt ra. Anh ta nói nửa đùa, nửa thật. - Trước nhất, không ai thèm quan tâm. Thứ nhì, người ta sẽ không tin tôi dù họ có quan tâm.
- Nó chỉ ăn của các anh bạn. - Toot Toot kết luận. Lão lắc đầu trong nỗi ngờ vực, rồi cần cù cúi xuống, nhặt thứ con chuột không thèm ăn lên, đút tọt vào cái miệng sún răng của chính lão, nơi lão bắt đầu công việc nhai bằng lợi cho đến khi mẩu thịt chịu thua. - Tại sao con chuột làm thế?
- Tôi có câu hỏi hay hơn. - Harry nói. - Làm sao nó biết Percy vắng mặt?
- Nó không biết. - Tôi trả lời. - Chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên khi con chuột đến vào đêm nay.
Ngoại trừ càng lúc càng khó tin hơn với ngày tháng trôi qua và con chuột chỉ xuất hiện khi Percy nghỉ, trực ca khác, hoặc có mặt ở khu vực khác của trại giam. Chúng tôi - Harry, Dean, Brutal và tôi - quyết định rằng hẳn nó nhận ra giọng của Percy, hoặc mùi của hắn. Chúng tôi thận trọng tránh thảo luận quá nhiều về bản chất con chuột - bản thân cậu ta.
Điều đó, có vẻ chúng tôi đã quyết định mà không nói thành lời, có thể về lâu dài sẽ làm hỏng một điều đặc biệt… và đẹp đẽ, vì vẻ kỳ lạ và tinh tế của nó. Willy đã chọn chúng tôi, xét cho cùng, theo một cách nào đó mà tôi không hiểu, ngay cả bây giờ. Có lẽ Harry hiểu gần đúng nhất khi anh ta nói rằng không có lợi nếu kể cho người khác nghe, không chỉ vì họ không tin nhưng vì họ sẽ không thèm quan tâm.