Chương 1.6

Dịch giả: Lê Thu Hằng
C.ty Nhã Nam phát hành
Nhà xuất bản Văn học
Sau khi cọ sạch râu và ăn vài mẩu thịt ấm của con gác cổng
bị phanh thây
, con đực không mùi chạy trong các hành lang gỗ. Phòng mẹ ở đằng kia, nó ngửi thấy thế. May sao, giờ là 25°-thời gian, và không có nhiều người trong Cấm Thành ở nhiệt độ này. Nó có thể thoải mái len lỏi.
Đột nhiên, nó nhận ra mùi của hai chiến binh đi hướng ngược lại. Có một con to và một con nhỏ. Con nhỏ thọt chân…
Chúng đánh hơi nhau từ xa.
Không tin được là nó!
Không tin được là chúng nó!
Con đực 327 nhanh chóng bỏ trốn với hy vọng thoát khỏi chúng. Nó cứ rẽ và rẽ trong cái mê cung ba chiều này. Nó ra khỏi Cấm Thành. Lính gác cổng không kìm nó lại, vì chỉ được lên chương trình để kiểm tra từ bên ngoài vào trong. Chân nó rờ rẫm lên nền đất tơi xốp. Nó theo hết chỗ ngoặt này đến chỗ ngoặt khác.
Nhưng những con kia cũng rất nhanh và không để có khoảng cách. Vì thế mà con đực huých phải và xô ngã một con kiến thợ đang tha một cành cây nhỏ; nó không cố tình làm điều đó, nhưng cuộc truy bắt của hai con sát nhân mùi đá bị chững lại.
Phải tận dụng sự ngắt quãng đó. Rất nhanh, nó trốn trong một cái hốc ngoằn ngoèo. Con thọt tiến đến gần. Nó lùi lại sâu hơn một chút trong chỗ nấp.
- Nó đi đâu rồi?
- Anh ấy lại xuống dưới rồi.
- Sao lại là lại xuống?
Lucie nắm cánh tay bà Augusta và đưa bà tới phía cửa kho chứa đồ.
- Anh ấy ở trong đó từ tối hôm qua.
- Và nó vẫn chưa lên?
- Chưa, cháu không biết chuyện gì xảy ra dưới đó, nhưng anh ấy dứt khoát cấm cháu gọi cảnh sát… Anh ấy đã xuống nhiều lần và anh ấy đều quay lên.
Bà Augusta bàng hoàng.
- Thật điên rồ! Thế mà bác nó dứt khoát cấm nó…
- Giờ anh ấy xuống và mang theo hàng loạt dụng cụ, các tấm thép, tấm bê tông lớn. Còn về những gì anh ấy làm ở dưới thì…
Lucie gục đầu trong tay. Cô kiệt sức, có cảm giác là mình sẽ lại suy sụp thêm lần nữa.
- Thế chúng ta không thể xuống tìm nó à?
- Không. Anh ấy lắp một ổ khóa và khóa từ phía trong.
Bà Augusta ngồi xuống, tiu nghỉu.
- Thế đấy, thế đấy. Giá như bà có thể ngờ được lời của Edmond lại gây ra lắm chuyện thế này…
CHUYÊN BIỆT: Trong những tổ kiến hiện đại lớn, sự phân công công việc, được lặp đi lặp lại hàng triệu năm, đã sinh ra các chuyển biến gen.
Như vậy, nhiều con được sinh ra với hàm răng hình kéo rất lớn để trở thành lính, những con khác có hàm tán nghiền để sản xuất bột ngũ cốc, những con khác được trang bị tuyến nước bọt siêu phát triển để làm ẩm và khử trùng những ấu trùng non.
Cũng hơi giống chúng ta một chút, người lính được sinh ra với những ngón tay hình dao, người nông dân với bàn chân hình kìm để trèo lên hái quả trên cây, bảo mẫu với khoảng chục cặp núm vú.
Nhưng trong số tất cả các chuyển biến
chuyên nghiệp
, thứ gây ấn tượng mạnh nhất là chuyển biến tình yêu.
Thực thế, để cho đám kiến thợ chăm lao động không bị lơ đễnh do xung năng tình dục, chúng sinh ra vô tính. Mọi năng lượng sinh sản được tập trung trên những nhà chuyên môn: con đực và con cái, các hoàng tử và công chúa của nền văn minh đối chiếu này.
Những con này được sinh ra và được trang bị chỉ cho tình yêu. Chúng được hưởng nhiều vật dụng mới để giúp chúng trong lúc giao phối. Từ cánh đến những mắt đơn hồng ngoại, rồi râu thu-phát những cảm xúc trừu tượng.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối.
Chỗ trốn của nó không phải là ngõ cụt, mà dẫn tới một cái hang nhỏ. Con 327 rúc trong đó. Hai con chiến binh mùi đá đi qua không phát hiện ra nó. Mỗi tội, cái hang không trống. Có ai đó nóng và có mùi ở trong. Nó phát tín hiệu.
Anh là ai?
Thông điệp khứu giác rõ ràng, chính xác, như mệnh lệnh. Nhờ các mắt đơn hồng ngoại của mình, nó nhận thấy con vật to lớn đang hỏi nó. Nhìn qua, trọng lượng của nó ít nhất phải là chín mươi hạt cát. Thế nhưng, đó không phải là một chiến binh. Đó là thứ gì đấy mà cho tới lúc này, nó vẫn chưa bao giờ cảm nhận được, chưa bao giờ nhìn thấy.
Một con cái.
Và một con cái mới quyến rũ làm sao! Nó thong thả xem xét con cái. Các chân mảnh khảnh có dáng hoàn hảo của nó được trang trí những chiếc lông nhỏ ngọt ngào dính các pheromon tình dục. Những chiếc râu dày dậy mùi rất thơm. Đôi mắt có ánh đỏ của nó giống như hai quả ỏng ảnh mia. Nó có cái bụng dưới to, nhẵn và thon hình thoi. Một cái khiên ngực rộng, nổi trên một cái lưng trên hình hạt thật đẹp. Và cuối cùng là những cái cánh dài, to gấp hai lần cánh con đực.
Con cái bạnh những cái hàm nhỏ xinh ra và… nhảy lên họng để cắt cổ con 327.
Con 327 nuốt một cách khó nhọc, nó bị nghẹt thở. Vì nó không có mùi thông hành, con cái không định nới vòng siết. Đây là một cơ thể lạ cần phải tiêu diệt.
Tuy nhiên, tận dụng thân hình nhỏ nhắn của mình, con đực 327 cũng thoát ra được. Nó nhảy lên vai con cái, siết đầu con cái. Cứ thế quay vòng. Cứ lần lượt tới phiên mỗi bên gặp rắc rối. Con cái giãy giụa.
Khi con cái yếu đi, con đực đưa râu ra phía trước. Nó không muốn giết con cái, chỉ muốn con cái nghe nó. Mọi việc không đơn giản. Nó muốn có một cuộc TĐTĐ với con cái. Đúng, một cuộc trao đổi tuyệt đối.
Con cái (nó nhận dạng được lứa trứng, con cái là con thứ 56) giãn râu của mình, tránh tiếp xúc. Sau đó, con cái chồm lên để thoát khỏi nó. Nhưng nó bám chắc vào lưng trên của con cái và siết răng chặt hơn. Nếu nó tiếp tục, đầu của con cái sẽ bị nhổ như một cây cỏ dại.
Con cái bất động. Nó cũng thế.
Với mắt đơn đảo được trong phạm vi góc 180°, con cái nhìn rõ được kẻ tấn công đang ở trên lồng ngực mình. Nó bé xíu.
Một con đực!
Con cái nhớ lại bài học của các vú nuôi:
Các con đực là nửa-kiến. Trái ngược với những tế bào khác của Tổ, chúng chỉ được trang bị một nửa sắc thể của loài. Chúng được thụ thai từ những trứng không thụ tinh. Vì thế đó là những cái noãn lớn, hay đúng hơn là những tinh trùng lớn, sống ngoài trời.
Trên lưng nó có một tinh trùng đang thắt cổ nó. Ý nghĩ này gần như làm nó buồn cười. Tại sao một số trứng được thụ tinh còn một số khác thì không? Có thể tại nhiệt độ. Dưới 20°, túi chứa tinh không được hoạt hóa và Mẹ đẻ ra những trứng không thụ tinh. Như thế, các con đực sinh ra từ lạnh lẽo. Như cái chết.
Đây là lần đầu tiên nó thấy một con đực bằng thịt và bằng kitin. Nó muốn tìm gì ở đây, trong khuê phòng của các trinh nữ? Lãnh địa này là cấm kỵ, dành cho những tế bào giới tính nữ. Nếu như bất kỳ tế bào lạ nào cũng có thể xâm nhập vào trong thâm cung mảnh mai của họ, thì cửa mở cho tất cả các loại nhiễm khuẩn mất!
Con đực cố thử tìm cách giao tiếp bằng râu một lần nữa. Nhưng con cái không để thế. Nó tách râu ra thì ngay lập tức con cái cụp râu xuống đầu; nếu nó vuốt nhẹ đốt râu thứ hai, con cái chĩa râu ra đằng sau. Con cái không muốn.
Nó tăng thêm sức ép răng mình và làm đốt râu thứ bảy của mình tiếp xúc được với đốt râu thứ bảy của con cái. Con cái 56 chưa bao giờ nói chuyện như thế. Người ta dạy nó tránh mọi tiếp xúc, chỉ tung và nhận hơi bốc trong không khí. Nhưng nó biết là cách thông tin bằng hơi này rất dễ đánh lừa. Một hôm, Mẹ cũng đã truyền một pheromon về chủ đề này:
Giữa hai bộ não, sẽ luôn luôn có mọi hiểu lầm và dối trá do mùi nhiễu tạp, luồng khí, chất lượng truyền và nhận xấu gây ra.
Cách duy nhất giải quyết tạm thời những phiền toái ấy là thế này: trao đổi tuyệt đối. Tiếp xúc râu trực tiếp. Các chất truyền dẫn đi từ bộ não này tới các chất truyền dẫn của bộ não khác mà không bị cản trở.
Với con cái, đó như là sự mất trinh về mặt tinh thần. Dù thế nào đi nữa, đây cũng là việc gì đó khó khăn và xa lạ.
Nhưng nó không còn lựa chọn, nếu con đực tiếp tục siết, hắn sẽ giết chết nó. Nó đưa râu mình về trên vai ra dấu khuất phục.
TĐTĐ có thể bắt đầu. Hai cặp râu sáp lại nhau hoàn toàn. Chút phóng điện. Đó là sự căng thẳng. Chầm chậm, rồi ngày càng nhanh hơn, hai con côn trùng vuốt ve mười một đốt có khía của nhau. Một đám bọt đầy ngữ điệu tối nghĩa bắt đầu dần sủi lên. Chất mỡ này bôi trơn râu và cho phép đẩy nhịp cọ xát nhanh hơn. Đầu hai con rung không kiểm soát, một hồi, sau đó mấy cọng râu dừng màn múa và dính sát dọc vào nhau. Giờ chỉ còn một con duy nhất với hai đầu, hai thân và mỗi một cặp râu.
Điều kỳ diệu của tự nhiên được thực hiện. Các pheromon chuyển từ cơ thể này sang cơ thể kia qua hàng nghìn lỗ nhỏ và mao mạch của các đốt râu. Hai tư tưởng hòa làm một. Các ý nghĩ không còn mã hóa và giải mã nữa. Chúng được để ở tình trạng đơn giản nguyên thủy của mình: hình ảnh, nhạc điệu, cảm xúc, hương thơm.
Chính trong cách nói hoàn toàn trực tiếp này mà con đực kể lại tất cả cho con cái 56 về chuyến phiêu lưu của mình: cuộc tàn sát đoàn thám hiểm, dấu vết khứu giác của bọn lính lùn, cuộc gặp gỡ của nó với Mẹ, người ta âm mưu trừ khử nó như thế nào, nó mất mùi thông hành, trận đánh của nó với kiến gác cổng, những sát thủ mùi đá vẫn đang luôn truy đuổi nó.
Cuộc TĐTĐ kết thúc, con cái đẩy râu ra sau ra dấu có thiện ý với nó. Con đực nhảy khỏi lưng con cái. Bây giờ nó phó mặc cho con cái, con cái có thể trừ khử nó dễ dàng. Con cái lại gần, hàm dang rộng ra và… cho nó mấy cái pheromon thông hành của mình. Với cái đó, nó tạm thời thoát khỏi nguy hiểm. Con cái đề xuất trao đổi dinh dưỡng cho nó, nó đồng ý. Sau đó con cái đập cánh vù vù để phân tán hơi cuộc nói chuyện của chúng.
Xong, cuối cùng nó đã thuyết phục được ai đó. Thông tin đã được truyền đi, được một tế bào khác hiểu, chấp nhận.
Nó vừa tạo ra nhóm làm việc của mình.
THỜI GIAN: Nhận thức thời gian trôi ở người và kiến rất khác nhau. Đối với con người, thời gian là tuyệt đối. Trong mọi trường hợp, chu kỳ và độ dài của các giây là bằng nhau.
Ngược lại, ở loài kiến, thời gian là tương đối. Khi trời nóng, các giây rất ngắn. Khi trời lạnh, chúng cuộn khúc và kéo dài tới vô tận, cho tới khi mất ý thức ngủ đông.
Thời gian đàn hồi này cho chúng sự nhận thức về tốc độ của mọi việc rất khác với chúng ta. Để xác định một sự vận động, côn trùng không chỉ sử dụng không gian và thời gian, chúng thêm chiều thứ ba: nhiệt độ.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối.
Từ giờ trở đi, chúng có hai người, bận tâm thuyết phục được tối đa chị em về mức độ nghiêm trọng của
Vụ vũ khí hủy diệt bí mật
. Chưa quá muộn. Tuy nhiên, chúng phải tính đến hai yếu tố. Một mặt, chúng sẽ không bao giờ thu phục được đủ kiến thợ theo công cuộc của mình trước lễ Hồi sinh, buổi lễ sẽ chiếm hết năng lượng, vì thế chúng cần phải có người thứ ba giúp. Mặt khác, phải dự tính tới trường hợp bọn chiến binh mùi đá xuất hiện trở lại, cần phải có một chỗ trú ẩn.
Con 56 đề xuất phòng của nó. Nó đã đào một lối đi bí mật trong phòng cho phép chúng bỏ trốn trong trường hợp phiền phức. Con đực 327 chỉ ngạc nhiên một nửa, đào lối đi bí mật đang là mốt. Việc đó đã bắt đầu cách đây trăm năm, trong chiến tranh chống kiến phun keo. Một kiến chúa trong liên bang, Ha-yekte-douni, đã nuôi sự hoang tưởng về an ninh. Nó ra lệnh xây cho mình một cấm thành
bọc sắt
. Các mạn sườn được vũ trang bằng những viên đá giăm to, bản thân những viên đá này cũng được gắn kết với nhau bằng loại xi măng mối!
Vấn đề ở chỗ chỉ có mỗi một lối thoát. Đến mức khi thành của nó bị các toán kiến phun keo vây hãm, nó bị kẹt trong chính cung điện của mình. Kiến phun keo chẳng gặp chút khó khăn nào để bắt được nó và bóp nghẹt nó trong đống keo khô nhanh ghê tởm. Nữ chúa Ha-yekte-douni về sau được báo thù, và cung của nó được giải phóng, nhưng kết thúc tồi tệ và ngớ ngẩn này còn hiển hiện trong tâm trí dân Bel-o-kan.
Kiến có may mắn tuyệt vời là có thể sửa sang chỗ ở của chúng bằng một cú răng, mỗi con bắt tay vào khoan hành lang bí mật cho riêng mình. Một con kiến đào lỗ của mình, còn chấp nhận được, nhưng nếu một triệu con, thì là thảm họa. Các hành lang
công
sẽ sập do các hành lang
tư
làm xói lở. Người ta đi theo lối bí mật của mình, và người ta đi tới một mê trận thật sự, được tạo nên từ
hành lang của những người khác
. Đến nỗi mà nhiều khu hoàn toàn bị mủn đi, làm nguy hại cả tới tương lai của Bel-o-kan.
Mẹ kêu dừng lại. Không còn ai định đào cho riêng mình nữa. Nhưng làm thế nào để kiểm soát hết được các nhà?
Con cái 56 lật một viên sỏi, hé ra một cái lỗ tối. Chính chỗ đó. Con 327 xem xét chỗ trốn, nó cho là hoàn hảo. Chỉ còn mỗi việc phải tìm một người giúp đỡ thứ ba. Chúng đi ra, đóng lại cẩn thận. Con cái 56 phát tín hiệu:
Người đầu tiên tới sẽ là người tốt. Để tôi làm.
Ngay lập tức, chúng gặp một người, một con chiến binh vô tính to lớn đang tha một mẩu bươm bướm. Con cái gọi nó từ xa với những thông điệp đầy cảm xúc nói về một mối đe dọa lớn đối với Bầy. Con cái dùng thứ ngôn ngữ tình cảm với sự tinh tế điêu luyện làm con đực sửng sốt. Về phần con chiến binh, nó bỏ ngay lập tức miếng mồi của mình để tới nói chuyện.
Một mối đe dọa lớn đối với Bầy à? Ở đâu, ai, như thế nào, tại sao?
Con cái giải thích ngắn gọn cho con chiến binh tai họa giáng vào chuyến thảm hiểm mùa xuân đầu tiên. Cách giải thích của nó tuôn ra những hơi thơm ngát. Nó đã có vẻ yêu kiều và sự quyến rũ của một hoàng hậu. Con chiến binh nhanh chóng bị chinh phục.
Khi nào chúng ta xuất phát? Cần bao nhiêu lính để tấn công bọn lùn?
Con chiến binh tự giới thiệu. Nó là con vô tính 103 683 của lứa trứng mùa hè. Đầu to bóng loáng, răng dài, mắt gần như không tồn tại, chân ngắn, đó là một đồng minh có sức nặng. Đó cũng là một người nhiệt tình bẩm sinh. Con cái 56 thậm chí phải kìm sự hăng say của nó lại.
Con cái bảo nó là có mật thám ngay trong Bầy, rất có thể là một số lính đánh thuê được bán cho bọn lùn để cản trở dân Bel-o-kan làm sáng tỏ bí ẩn vũ khí bí mật.
Chúng ta nhận ra được chúng nhờ mùi đá đặc trưng. Cần phải làm gấp.
Hãy tin vào tôi.
Thế rồi chúng phân chia nhau những khu vực tác động. Con 327 sẽ cố gắng thuyết phục các vú nuôi ở phòng tắm nắng. Thường thì họ rất ngây thơ.
Con 103 683 sẽ cố mang binh lính tới. Nếu nó thành lập được một đội, thế là đã tuyệt vời rồi.
Tôi cũng có thể hỏi quân trinh sát, thử thu thập thêm những bằng chứng khác về vũ khí bí mật này của bọn lùn.
Về phần con 56, nó sẽ thăm những nơi trồng nấm và chuồng trại để kiếm thêm những sự ủng hộ chiến lược.
Quay lại đây để tổng kết lúc 23°-thời gian.
Lần này, trong khuôn khổ chuỗi chương trình
Văn hóa thế giới
, ti vi chiếu một phóng sự về tập quán tại Nhật Bản:

Người Nhật, dân tộc đảo, quen sống tự cung tự cấp từ nhiều thế kỷ nay. Đối với họ, thế giới được chia làm hai: người Nhật Bản và những người khác, người nước ngoài với phong tục khó hiểu, những kẻ quê mùa, được họ gọi là Gai jin. Người Nhật bao giờ cũng có quan điểm quốc gia rất chặt chẽ. Ví dụ, khi một người Nhật tới định cư ở châu Âu, anh ta tự động bị loại khỏi nhóm. Nếu một năm sau, anh ta trở về, bố mẹ, gia đình anh ta không nhận anh ta như một người thân nữa. Sống tại nơi của ngườiGai jin, là bị ngấm tinh thần của ‘người khác’, vì thế cũng trở thành một Gai jin. Thậm chí bạn bè thời thơ ấu của anh ta sẽ nói chuyện với anh ta như với một khách du lịch nào đó.