Chương hai mươi chín

Số từ: 8355
Người dịch: Nguyễn thị Hải Hà
NXB Lao Động
Nguồn: vietmessenger
Ugwu biết không nên tin câu chuyện của mục sư Ambrose rằng có một vài người của một quỹ viện trợ quốc tế đang đặt một cái bàn ở đường Thánh John, phát trứng luộc và nước lạnh cho bất cứ ai đi qua. Hắn cũng biết mình không nên rời khu nhà; lời Olanna dặn vang lên trong đầu hắn. Nhưng hắn đang buồn chán. Thời tiết nóng ẩm, hắn rất ghét nước có đầy mùi tro chứa trong một cái nồi đất ở sau nhà. Hắn thèm nước, thèm bất cứ cái gì được ướp lạnh. Câu chuyện có thể thật; chuyện gì cũng có thể xảy ra. Bé By đang chơi với Adanna và hắn có thể men theo con đường tắt trở về trước khi con bé nhận ra hắn vắng mặt.
Hắn mới vừa qua góc đường, qua Nhà thờ Thánh John thì nhìn thấy xa hơn một chút phía cuối đường, một nhóm đàn ông đang đứng hàng một, tay để lên đầu. Hai người lính đang đứng với họ rất cao, một người chĩa họng súng về phía trước. Ugwu dừng lại. Người lính cầm súng bắt đầu la hét cái gì đó và chạy về phía hắn. Tim Ugwu đập thình thịch; hắn nhìn bụi rậm hai bên đường nhưng chúng nhỏ quá, không trốn được. Hắn nhìn phía sau lưng, con đường trống trải và dài vô tận; không có gì để có thể ngăn những viên đạn của tay lính. Hắn rẽ ngoặt, chạy nhanh vào sân nhà thờ. Một linh mục già mặc áo trắng đang đứng ngay đầu bậc thang dẫn vào cửa chính. Ugwu nhảy vọt tới, mừng thầm, bởi vì người lính sẽ không vào trong nhà thờ để bắt hắn. Ugwu kéo cổng nhưng cổng bị khóa.
"Biko, Cha, cho con vào trong", hắn nói.
Vị linh mục lắc đầu. "Mấy người ngoài đó bị bắt đi lính, họ cũng là con của Chúa."
"Làm ơn, làm ơn!" Ugwu lắc cổng thật mạnh.
"Phép lành của Chúa sẽ đi theo phù hộ cho con", linh mục nói.
"Mở cổng!" Ugwu hét to.
Vị linh mục lắc đầu rồi bước thụt lùi.
Người lính chạy đến khuôn viên nhà thờ. "Ngừng lại, không tao bắn!"
Ugwu đứng nhìn trân trối, đầu óc trống rỗng.
"Chú mày có biết người ta gọi tao là gì không?", người lính hét. "Giết Tỉnh Bơ!" Anh ta quá cao so với cái quần tả tơi, dài chưa đến chỗ đôi ủng đen. Anh ta nhổ nước bọt xuống đất và kéo tay Ugwu. "Thằng tồi! Đi theo tao!"
Ugwu lảo đảo đi theo. Đằng sau họ, vị linh mục nói với theo, "Chúa phù hộ Biafra".
Ugwu không nhìn mặt những người đàn ông khác lúc hắn đứng vào hàng và giơ tay lên đầu. Hắn đang nằm mơ; chắc chắn hắn đang nằm mơ thôi. Có tiếng chó sủa nghe gần đâu đây. Giết Tỉnh Bơ đang la hét một người trong đám, lên đạn và bắn chỉ thiên. Một nhóm đàn bà đã tụ lại cách chỗ đó một chút và có một người đang nói chuyện với đồng bọn của Giết Tỉnh Bơ. Đầu tiên, bà ta nói nhỏ, giọng nài nỉ, sau đó bà ta nói to lên, quơ tay loạn xạ. "Ông không thấy là nó nói chẳng nên lời sao? Nó là một thằng ngớ ngẩn! Làm sao có thể cầm súng chứ?"
Giết Tỉnh Bơ trói đám đàn ông thành từng cặp, tay họ bị trói ngoặt ra sau lưng và sợi dây căng cứng giữa nắm tay của họ. Người đàn ông bị trói chung với Ugwu thử giật mạnh một cái để xem họ trói chặt đến mức nào và Ugwu suýt tí nữa là té nhào.
"Ugwu!"
Tiếng gọi vang lên từ nhóm đàn bà. Hắn quay lại nhìn. Bà Muokelu đang ngỡ ngàng nhìn hắn. Hắn gật đầu chào bà trong một cung cách mà hắn hy vọng là có vẻ lễ độ vì hắn không dám nói. Bà bắt đầu nửa đi nửa chạy về cuối đường, hắn nhìn theo đầy thất vọng, tuy thế hắn không biết là hắn muốn bà phải làm gì nữa.
"Chuẩn bị đi!" Giết Tỉnh Bơ thét to. Anh ta nhìn lên, thấy một thằng bé đang ở cuối con đường bèn chạy đuổi theo nó. Tên đồng bọn giơ súng lên nhắm vào hàng người. "Thằng nào chạy, tao bắn."
Giết Tỉnh Bơ quay lại, đứa nhỏ đi phía trước. "Im mồm!", anh ta nói lúc trói tay thằng bé ra sau lưng. "Tất cả tránh ra! Xe của chúng tôi ở đường bên!"
Giết Tỉnh Bơ hét to, "Lep! Ai!". Họ ríu rít bước đi. Đúng lúc ấy, Ugwu nhìn thấy Olanna. Nàng đang cuống lên, hốt hoảng, đầu đội bộ tóc giả mà gần đây ít khi nàng dùng. Nàng phải đội rất vội vàng, thế nên trông nó xộc xệch trên đầu. Nàng mỉm cười, ra hiệu cho Giết Tỉnh Bơ. Anh ta hét to, "Đứng lại!", trước khi đến gặp nàng. Họ nói chuyện trong lúc anh ta quay lưng lại phía đám người; và khi trở lại, anh ta chặt đứt sợi dây trói Ugwu.
"Cậu này đã phục vụ đất nước. Chúng tôi chỉ bắt những gã thường dân ăn không ngồi rồi", hắn nói to với những người lính khác, họ gật đầu đồng ý.
Ugwu thấy người nhẹ bỗng, bồng bềnh. Hắn xoa cườm tay. Trên đường về nhà, Olanna chẳng nói chẳng rằng. Hắn cảm thấy sự im lặng đầy giận dữ trong cách nàng mở khóa và mở cửa đánh sầm.
"Con xin lỗi, thưa cô", hắn nói.
"Em ngu đến mức không xứng đáng được hưởng phúc đức ngày hôm nay", nàng nói. "Tôi đã phải hối lộ gã lính đó tất cả số tiền tôi còn. Bây giờ em phải lo kiếm tiền để tôi còn có cái mà lo cho con tôi, hiểu chưa?"
"Con xin lỗi, thưa cô", hắn nhắc lại.
Những ngày tiếp theo, nàng không để ý đến hắn. Nàng tự nấu cháo cho Bé By như thể không còn tin tưởng vào hắn nữa. Nàng đáp lại lời chào của hắn bằng những cái gật đầu lạnh như băng. Hắn thức dậy sớm hơn để xách nước, lau nền nhà cẩn thận hơn, chờ nàng thân thiện trở lại.
Cuối cùng hắn cũng giành lại được tình cảm của nàng nhờ mấy con thằn lằn nướng. Sáng hôm đó nàng và Bé By chuẩn bị đi Orlu để thăm Kainene. Một người bán rong đến gần khu nhà với một cái khay tráng men phủ báo, tay giơ lên một con thằn lằn màu nâu ghim trên cây xiên, rao hàng, "Mme mme suya! Mme mme suya!".
"Con muốn ăn cái đó, mẹ Ola, mẹ!" Bé By nói.
Olanna làm ngơ, tiếp tục chải tóc cho nó. Mục sư Ambrose ra khỏi phòng và đang trả giá với người bán thằn lằn rong.
"Con muốn ăn cái đó, mẹ Ola." Bé By nói.
"Mấy cái đó không tốt cho con", Olanna nói.
Mục sư trở vào phòng với một gói giấy báo.
"Mục sư mua một gói kìa", Bé By nói.
"Nhưng mình không mua."
Bé By bắt đầu khóc. Olanna quay người và bực tức nhìn Ugwu, bất thình lình cả hai cùng mỉm cười trước tình thế: Bé By đang khóc đòi ăn thằn lằn.
"Thằn lằn ăn gì? Bé By?" Ugwu hỏi.
Bé By nói nhỏ, "Kiến".
"Nếu em ăn một con thằn lằn, cả đảm kiến mà con thằn lằn ăn sẽ bò vòng quanh dạ dày của em và cắn em", Ugwu nói, mặt tỉnh bơ.
Bé By nháy mắt, nhìn hắn một lát như đang cân nhắc xem có nên tin hắn hay không, trước khi tự lau nước mắt.
Vào cái tuần mà Olanna và Bé By đến chơi nhà Kainene ở Orlu, Ông Chủ đi làm về sớm hơn lệ thường và không đến quán Tanzania nữa. Ugwu hy vọng sự vắng mặt của hai mẹ con sẽ kéo chàng ra khỏi cái hố sâu mà chàng rơi vào kể từ khi mẹ chàng chết. Chàng ngồi ngoài hiên nghe radio, Ugwu ngạc nhiên khi thấy Alice dừng lại trên đường chắc rằng đang đi đến nhà tắm. Chàng sẽ trả lời cô ta một cách cộc lốc, "có" hay "không", và cô ta sẽ quay lại với chiếc dương cầm của mình. Nhưng họ nói rất nhỏ, phần lớn câu chuyện Ugwu không thể nghe; thỉnh thoảng hắn nghe thấy cô ta cười rúc rích. Ngày hôm sau, cô ta ngồi trên băng ghế cạnh Ông Chủ cho đến khi tât cả mọi người trong khu nhà đều đã đi ngủ. Vài hôm sau, Ugwu đi vòng từ phía sau, thấy hàng hiên vắng mặt hai người và cửa phòng đóng kín. Lòng hắn quặn thắt, ký ức về chuyện Amala vẫn còn để lại một cục nghẹn không nuốt nổi trong cổ hắn. Alice rất khác. Cái vẻ trẻ con đầy cố ý của Alice làm hắn không tin tưởng cô ta. Hắn có thể thấy được tại sao cô ta không cần đến bùa của một ông thầy pháp dibia mà vẫn có thể quyến rũ Ông Chủ; cô ta có thể làm việc đó với làn da xanh xao và cung cách yếu đuối của mình. Ugwu đi đến chỗ mấy cây chuối, trở lại, đến cửa và gõ thật mạnh. Hắn quyết định sẽ ngăn chặn hành động của họ, không cho họ tiếp tục. Hắn nghe có tiếng động bên trong. Hắn gõ cửa lần nữa.
"Gì đấy?" Giọng Ông Chủ như nghẹn lại.
"Con đây, thưa ông. Con muốn xin phép lấy cái bếp dầu, thưa ông." Rồi hắn sẽ lấy đến cái nồi, sau đó hắn lại làm ra vẻ quên lấy chén garri, rồi miếng khoai, cái muôi. Hắn sẵn sàng giả vờ bị trúng gió, hay bất cứ cái gì để ngăn chặn Ông Chủ có thể làm gì với người đàn bà ấy. Hắn phải chờ khá lâu Ông Chủ mới mở cửa. Ông không đeo kính và mắt ông hình như sưng húp.
"Thưa ông?" Ugwu hỏi, mắt nhìn ra phía sau Ông Chủ. Căn phòng trống trơn. "Mọi chuyện có ổn không ạ?"
"Dĩ nhiên là không ổn, thằng ngốc", Ông Chủ nói, nhìn trừng trừng vào đôi dép trên nền nhà. Ông Chủ có vẻ rất bối rối. Ugwu chờ đợi. Ông Chủ thở dài. "Giáo sư Ekwenugo đi đặt mìn với ban Khoa học, khi họ chạy qua ổ gà, mìn đã nổ."
"Mìn nổ ạ?"
"Ekwenugo bị nổ tan xác. Ông ta chết rồi."
Câu nổ tan xác ù ù trong tai Ugwu.
Ông Chủ bước lùi lại. "Lấy cái bếp đi."
Ugwu vào lấy cái bếp dầu mà hắn không cần dùng và nghĩ đên mấy cái móng tay dài chuôi nhọn của Giáo sư Ekwenugo. Nổ tan xác. Giáo sư Ekwenugo luôn đem lại cho hắn niềm tin là Biafra sẽ chiến thắng, qua những câu chuyện về hỏa tiễn, xe bọc thép và nhiên liệu chế tạo từ không khí. Không biết những mảnh xác của Giáo sư Ekwenugo cháy thành than hay là người ta có thể nhận biết miếng nào thuộc vào bộ phận nào? Không biết có mảnh nào khô quắt như những chiếc lá khô? Nổ tan xác!
Một lúc sau Ông Chủ cũng rời phòng đi đến quán rượu Tanzania. Ugwu mặc ngay cái quần đẹp nhất của mình rồi vội vã đến nhà Eberechi. Dường như đấy là việc bình thường nhất, tự nhiên nhất mà hắn có thể làm. Hắn không muốn nghĩ đến Olanna sẽ giận dữ như thế nào nếu bà Oji mách lại với nàng việc hắn ra ngoài hay là phản ứng của Eberechi sẽ ra sao. Không cần biết là cô ta sẽ phớt lờ hắn, vui mừng gặp hắn hay la mắng hắn. Hắn cần phải gặp cô ta.
Cô nàng đang ngồi trên hàng hiên, mặc cái váy ôm khít mông mà hắn còn nhớ nhưng mái tóc đã khác, cắt ngắn tròn tròn quanh đầu chứ không thắt bím và buộc chỉ.
"Ugwu", cô kêu lên với vẻ ngạc nhiên và đứng dậy.
"Cô cắt tóc rồi à?"
"Đố bói đâu ra chỉ, chưa nói đến chuyện có tiền mua chỉ?"
"Trông rất hợp với cô."
Cô ta nhún vai.
"Đáng lẽ anh phải đến từ hôm ấy", hắn nói. Đáng lẽ hắn không bao giờ nên thôi nói chuyện với cô nàng chỉ vì một tay sĩ quan nào đó mà hắn không hề quen biết. "Tha lỗi cho anh. Gbaghalu."
Hai đứa nhìn nhau, cô nàng đưa tay ra bẹo cổ hắn. Hắn giả vờ đánh vào tay cô rồi nắm lấy. Hắn không buông tay cô nàng ra khi hai đứa ngồi trên bậc thềm. Cô nàng kể cho hắn nghe về gia đình đã thuê căn nhà lúc trước họ ở, rằng đám con trai trốn trên trần nhà khi người ta đi bắt lính và trận bom cuối cùng để lại một lỗ rất lớn trên tường, chuột có thể chui vào.
Cuối cùng, Ugwu nói Giáo sư Ekwenugo đã chết. "Em có nhớ anh đã kể cho em nghe về ông ấy. Cái ông ở trong ban Khoa học, người chế tạo ra những thứ vĩ đại?"
"Em nhớ", cô nàng nói. "Một người có móng tay rất dài."
"Móng tay bị cắt hết", Ugwu nói và bắt đầu khóc, chẳng có mấy nước mắt và hắn thấy ngưa ngứa. Cô nàng đặt tay lên vai hắn còn hắn ngồi yên để bàn tay cô nàng không trượt đi, giữ hẳn trên vai mình. Thái độ của cô nàng có cái gì đó rất lạ, có lẽ vì cách nhìn của hắn về mọi chuyện thay đổi nên mới có sự khác biệt ấy. Bây giờ hắn đã tin vào những điều quý giá.
"Anh nói là ông ấy cắt ngắn móng tay?" Cô nàng hỏi.
"Ông ấy cắt ngắn móng tay", Ugwu nói. Đột nhiên cái chuyện ông ta cắt hết móng tay dài của mình lại hóa hay, Ugwu không thể chịu được ý nghĩ mấy cái móng tay dài đó cũng bị nổ tung.
"Anh phải về đây", hắn nói. "Trước khi Ông Chủ về."
"Ngày mai em sẽ đến thăm anh", cô nàng nói. "Em biết một ngõ tắt đến nhà anh."
Ông Chủ vẫn chưa về khi hắn về đến nhà. Bà Oji đang mắng chồng, "Nhục nhã cho ông. Nhục nhã cho ông!" Mục sư Ambrose đang cầu nguyện Chúa rải xuống nước Anh chất nổ của Thánh Thần. Một đứa bé đang kêu khóc. Lần lượt từng âm thanh tắt dần. Bóng tối buông xuống. Những ngọn đèn dầu phụt tắt. Ugwu ngồi bên ngoài căn phòng, chờ cho đến khi Ông Chủ bước vào với một nụ cười trên môi và đôi mắt đỏ khè.
"Bạn tốt", ông nói.
"Chào Ông Chủ, Nno." Ugwu đứng dậy. Ông Chủ loạng choạng, ngã nghiêng sang trái. Ugwu vội vàng bước đến, quàng tay đỡ. Cả hai vừa bước vào phòng, Odenigbo khom người nôn thốc tháo, tung tóe trên nền nhà. Mùi chua lợm khắp phòng. Ông Chủ ngồi xuống giường. Ugwu mang giẻ và nước ra lau chùi, lắng nghe tiếng thở không đều của Ông Chủ.
"Đừng có nói gì cho cô chủ biết đấy", Ông Chủ dặn.
"Vâng ạ."
Eberechi đến chơi thường xuyên. Nụ cười của cô nàng, cái đụng nhẹ của bàn tay cô nàng, cả cái nhéo nhẹ vào cổ hắn đã trở thành những niềm vui tuyệt diệu. Vào buổi chiều mà hắn hôn cô nàng lần đầu tiên, Bé By đang ngủ. Hai đứa đang ngồi trong nhà, trên ghế băng và chơi whot, một trò chơi Biafra. Cô nàng vừa nói "Thắng!" rồi để lá bài cuối cùng của mình xuống khi hắn nghiêng người đến gần và nếm chút bụi dính sau tai cô. Rồi hắn hôn cổ, cằm, môi của cô nàng; dưới sức ép của lưỡi hắn, cô nàng mở miệng và sự nồng nàn của cô nàng làm hắn mê dại. Tay hắn đặt lên ngực cô nàng và mân mê. Cô nàng đẩy tay hắn ra. Hắn hạ xuống bụng và lại hôn môi cô nàng trước khi nhanh chóng luồn tay vào dưới váy của cô.
"Cho anh xem nào", hắn nói, trước khi cô có thể ngăn chặn hắn. "Chỉ xem thôi."
Cô nàng đứng lên. Cô nàng không ngăn cản lúc hắn vén váy cô và kéo cái quần lót bằng vải đã bị sờn ở dây lưng thun, nhìn cặp mông nảy tròn. Hắn kéo quần lót lên rồi thả váy xuống. Hắn yêu cô nàng thật rồi. Hắn muốn nói lời yêu với cô nàng.
"Em về", cô nàng nói và kéo áo cho thẳng lại.
"Còn chuyện em và ông sĩ quan thì thế nào rồi?"
"Ông ta đổi đi nơi khác."
"Em làm gì với ông ta?"
Cô lấy tay chùi môi như là muốn lau cái gì đó đi.
"Em có làm gì với hắn ta không?" Ugwu nói.
Cô đi ra cửa, vẫn im lặng.
"Em thích hắn ta", Ugwu nói, cảm thấy tuyệt vọng hơn.
"Em thích anh hơn."
Chuyện cô ta vẫn còn đi lại với ông sĩ quan không thành vấn đề. Quan trọng là chữ hơn, cô thích hắn hơn. Hắn kéo cô nàng lại gần nhưng cô lảng đi.
"Anh sẽ giết chết em mất", cô nói và cười to. "Thả em ra."
"Anh sẽ tiễn em nửa đường", hắn nói.
"Không cần. Bé By ở nhà có một mình."
"Anh sẽ về trước khi nó thức giấc."
Hắn muốn được nắm tay cô; thay vào đó, hắn đi sát vào cô và vì thế thỉnh thoảng thân hình của hai người chạm vào nhau. Hắn đi một quãng rồi quay lại. Chỉ còn một đoạn ngắn nữa là về đến nhà thì hắn thấy hai người lính đang đứng cạnh một chiếc xe tải và ôm súng.
"Ê, đứng lại!" Một người hét to.
Ugwu bắt đầu chạy cho đến khi hắn nghe thấy tiếng súng đinh tai, gần đến độ hắn nhào xuống đất và chờ xem cơn đau xói vào người, tin chắc là mình đã bị bắn. Nhưng không có chỗ nào đau cả. Khi mấy tay lính chạy đến gần hắn, cái đầu tiên Ugwu nhìn thấy là đôi giày vải rồi đến thân thể lông lá và bộ mặt giận dữ. Một chuỗi hạt cầu kinh đeo lủng lẳng trên cổ anh ta. Mùi thuốc súng khét lẹt bốc ra từ cây súng.
"Đứng dậy, mau, thằng cà chớn! Đứng chung vào đám đó!"
Ugwu đứng dậy, người lính tát vào gáy hắn; ánh sáng chói chang rọi vào mắt hắn; hắn sục chân xuống lớp cát mềm để giữ thăng bằng trước khi bước đến đứng chung với hai người nữa, tay họ giơ cao. Một người rất già, ít nhất cũng phải sáu mươi lăm, người kia là một thiếu niên cỡ mười lăm. Ugwu lúng búng trong miệng câu chào với ông già và đứng cạnh ông, hai tay giơ lên đầu.
"Vào trong xe", người lính thứ hai nói. Bộ râu rậm của hắn phủ gần hết gò má.
"Nếu đến mức các anh phải bắt những người già cỡ tuổi tôi đi lính thì có nghĩa là Biafra đã đi tong", ông cụ nói nhẹ nhàng.
Người lính thứ hai ngó ông cụ.
Người lính thứ nhất quát, "Câm cái mồm thối của ông đi, agadi!", rồi tát ông cụ.
"Đừng làm thế!", người lính thứ hai nói. Anh ta quay lại với ông cụ, nói. "Bố già, đi đi!"
"Hả?" Ông già nhìn như không tin vào lỗ tai của mình.
"Đi, gawa!"
Ông già đi, ban đầu chậm chạp và không chắc chắn, tay xoa xoa má, chỗ vừa bị tát; xong rồi ông bắt đầu chạy lựng khựng. Ugwu nhìn ông già biến mất ở cuối đường, ước gì mình có thể nhảy qua, nắm tay ông và cả hai sẽ được đưa tới miền tự do.
"Vào trong xe!", tay lính thứ nhất nói, làm như cái chuyện ông già được thả ra khiến gã ta nổi giận và gã không bắt người lính kia chịu trách nhiệm mà lại buộc người mới bị bắt phải hứng cái tội này. Gã xô đứa nhỏ kia và Ugwu. Cậu bé bị ngã vội vàng gượng dậy trước khi chúng leo lên phía sau chiếc xe tải. Không có chỗ ngồi, chỉ có mấy cái bao vải bố raffia, bịch đựng nước bằng da và chai không lăn lông lốc trên nền xe gỉ sét. Ugwu giật mình khi thấy có một thằng bé ngồi đó, ư ử hát và tu một chai bia cũ. Ugwu ngửi thấy mùi hăng nồng của rượu cuốc lủi lúc ngồi xuống cạnh thằng bé, hắn nghĩ có thể đây là một người đàn ông bị bệnh không lớn chứ không phải một thằng bé.
"Tôi là Kỹ Thuật Tối Tân", nó nói, mùi rượu nồng nặc hơn.
"Tôi là Ugwu." Ugwu liếc nhìn cái áo to quá khổ của nó, quần đùi rách nát, ủng, mũ bê rê. Nó thật sự chỉ là một thằng bé, không quá mười ba. Nhưng cái ánh mắt đầy nghi ngờ khô khốc làm nó có vẻ già hơn thằng bé ngồi co quắp bên cạnh rất nhiều.
"Gi kwanu? Tên mày là gì?" Kỹ Thuật Tối Tân hỏi tên thằng bé.
Thằng bé đang khóc nức nở. Nhìn nó quen quen, có lẽ cũng là một trong những đứa trẻ cùng xóm đã xách nước ở giếng trước khi trời sáng. Ugwu thấy tội nghiệp cho nó nhưng cũng thấy tức giận bởi vì tiếng khóc của thằng bé chứng tỏ tình thế của chúng rõ ràng là tuyệt vọng rồi. Chúng đã bị bắt lính. Chúng sẽ bị gửi ra mặt trận mà không hề được huấn luyện.
"Mày có phải là đàn ông không?" Kỹ Thuật Tối Tân hỏi thằng bé. "I bu nwanyi? Tại sao mày hành động như đàn bà vậy?"
Thằng bé cứ ôm mặt khóc. Câu hỏi móc của Kỹ Thuật Tối Tân biến thành tiếng cười nhạo báng. "Cái thằng này không muốn chiến đấu cho lý tưởng!"
Ugwu không nói gì. Giọng cười của Kỹ Thuật Tối Tân và mùi rượu làm hắn lợm giọng.
"Tao là lính chinh xát đấy", Kỹ Thuật Tối Tân lên giọng khoe, lần đầu tiên nói tiếng Anh. Ugwu muốn sửa cách phát âm của nó cho ra dáng lính trinh sát; cần phải cho nó học lớp của Olanna.
"Sư đoàn của tao gồm toàn kỹ sư công trình, bọn tao chỉ dùng ogbunigwe loại một thôi." Kỹ Thuật Tối Tân ngừng một chút rồi ợ to, chờ đợi những lời ngợi khen từ thính giả. Thằng bé vẫn khóc, Ugwu nghe nhưng không bộc lộ suy nghĩ của mình. Hắn cho rằng điều quan trọng bây giờ là phải chiếm được sự trọng thị của Kỹ Thuật Tối Tân và hắn chỉ có thể thành công khi không để lộ một chút sợ hãi ngấm ngầm nào.
"Tao là người phát hiện ra kẻ thù ở đâu. Tao đến gần leo lên cây rồi xác định địa điểm chính xác, sau đó chỉ huy trưởng dựa vào tin tức của tao để quyết định sẽ đặt cơ sở hoạt động ở đâu." Kỹ Thuật Tối Tân nhìn Ugwu còn Ugwu vẫn giữ vẻ dửng dưng. "Khi tao ở đơn vị cũ, tao thường giả là trẻ mồ côi và thâm nhập vào doanh trại địch. Người ta gọi tao là Kỹ Thuật Tối Tân bởi vì chỉ huy trưởng đầu tiên của tao nói tao giỏi hơn bất cứ loại thiết bị kỹ thuật tối tân nào." Nó cố gắng làm cho Ugwu chú ý, Ugwu duỗi chân ra.
"Cái từ cậu nói phải là trinh sát chứ không phải chinh xát", hắn nói.
Kỹ Thuật Tối Tân nhìn hắn một lúc rồi cười hố hố, chìa chai rượu ra mời nhưng Ugwu lắc đầu. Kỹ Thuật Tối Tân nhún vai rồi uống tiếp, khẽ ngân nga bài hát Biafra chiến thắng, nhịp nhịp chân trên nền xe. Thằng bé vẫn khóc. Người lính thứ nhất đang cầm lái, hút lá khô quấn bằng giấy báo, mùi khói hăng hắc và chiếc xe cứ chạy mãi không dừng đến nỗi Ugwu buồn đi tiểu không chịu nổi nữa.
"Anh làm ơn dừng xe cho tôi đi tiểu một chút." Hắn nói vọng lên phía trước.
Người lính dừng xe lại, chĩa súng về phía hắn. "Bước xuống rồi đi tè. Mày chạy. Tao bắn."
Cũng chính tên lính ấy đã cạo đầu Ugwu bằng một mảnh gương vỡ khi cả bọn đến trại huấn luyện, trước kia đây là một trường tiểu học gồm những lớp học lợp lá cọ. Cái cách cạo đầu thô thiển ấy làm da đầu hắn rát bỏng, đầy những vết cắt. Chiếu và nệm được sắp xếp xung quanh lớp học. Rận bò lổm ngổm. Đám lính gầy còm – không có giày ủng, quân phục, không có huy hiệu nửa mặt trời vàng trên tay áo – đá, tát tai và chế nhạo Ugwu trong suốt thời gian huấn luyện. Bài tập đi đều làm tay trái của Ugwu trở nên cứng ngắc. Bài huấn luyện vượt chướng ngại vật làm bắp chân hắn nhức nhối. Đu dây làm lòng bàn tay hắn chảy máu. Mấy miếng garri mỏng hắn đứng xếp hàng để lĩnh, một muỗng xúp loãng múc từ trong một cái chậu nhỏ mỗi ngày một lần chẳng làm hắn đủ no. Sự hung bạo, độc ác thản nhiên của cái thế giới mới mà trong đó hắn không có quyền chọn lựa hay quyết định làm sự sợ hãi trong lòng hắn tích tụ lại thật nặng nề.
Một gia đình nhà chim đến làm tổ trên mái của lớp học. Buổi sáng, tiếng líu lo của chúng bị gián đoạn bởi tiếng còi lanh lảnh của chỉ huy trưởng, tiếng thét the thé "Xếp hàng, xếp hàng!" rồi tiếng chân chạy cuống cuồng, dồn dập của người lớn và trẻ con. Buổi chiều, mặt trời làm cháy rụi cả sức lực lẫn tinh thần, đám lính cãi vã, chơi bài whot và nói về những tên địch bị mình bắn tan xác trong những trận đột kích. Khi một người trong bọn nói, "Mình sắp sửa đánh thêm một trận nữa!", nỗi sợ hãi dấy lên, pha lẫn niềm phấn khởi là hắn đã trở thành một chiến sĩ chiến đấu cho Biafra. Hắn ước gì mình được ở trong một đơn vị chiến đấu thật sự và có súng đàng hoàng. Hắn nghĩ đến Giáo sư Ekwenugo đã diễn tả ogbunigwe là "bãi mìn có sức công phá lớn". Nghe thật hào hùng, loại mìn tự chế của Biafra, còn được gọi là Chậu Ojukwu, một sáng chế tuyệt vời khó hiểu đến nỗi kẻ thù phải xua đàn dê đi trước để xem làm sao mà loại ogbunigwe này lại có thể giết hại nhiều nhân mạng đến thế. Nhưng khi bước vào lớp huấn luyện đầu tiên, nhìn chăm chăm cái đống trước mặt – tất cả chỉ có một cái hộp kim loại xấu xí chứa toàn mảnh vụn cũng bằng kim loại – hắn ước gì có thể nói cho Eberechi nỗi thất vọng của mình. Hắn cũng muốn kể cho cô ấy nghe về chỉ huy của hắn, người duy nhất được mặc quân phục, là thật thẳng và hồ cứng, cái cách anh ta thường xuyên sủa vào máy truyền tin và cách anh ta tự tay đánh thằng bé cho đến khi nó chảy máu mũi vì trốn buổi tập. Rồi anh ta hét om sòm, "Nhốt nó vào phòng giam!". Ugwu nghĩ đến Eberechi nhiều nhất là lúc đám phụ nữ trong làng mang đến mấy miếng garri tráng mỏng, xúp loãng và thình thoảng gạo-chiến-thắng nấu với dầu cọ, ngoài ra ít khi có cái gì khác. Đôi khi các cô trẻ hơn đến, vào phòng của chỉ huy rồi khi trở ra, mang theo nụ cười ngượng ngùng. Người gác nhấc cổng cho đám gái trẻ vào, mặc dù chuyện ấy không cần thiết, bởi vì các cô có thể dễ dàng đi vào bên hông của cánh cổng. Có lần Ugwu nhìn thấy một người có cặp mông rất tròn đi ra khỏi sân, hắn muốn gọi to, Eberechi, mặc dù hắn biết không phải là cô. Có lần khi hắn tìm một ít giấy rời để viết lại những suy nghĩ và những việc làm hằng ngày của mình, cho đến khi có thể gặp lại Eberechi, hắn thấy quyển sách Tự Truyện của Frederick Douglass, Một Người Mỹ Nô Lệ 1: quyển sách rơi vào trong góc, phía dưới tấm bảng đen. Trên trang đầu, chữ TÀI SẢN CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢN TRỊ được in bằng mực xanh đậm. Hắn ngồi xuống nền nhà và bắt đầu đọc. Hắn đọc xong trong hai ngày và bắt đầu đọc lại, uốn lưỡi đọc từng chữ, cố gắng thuộc vài câu.
Những người nô lệ sợ hãi nhựa đen cũng như những trận đòn. Họ nhận ra rằng muốn có giường còn không khó bằng muốn có thì giờ để ngủ.
Kỹ Thuật Tối Tân thích ngồi bên cạnh khi hắn đọc. Đôi khi nó ngâm ư ử một bài hát Biafra bằng một giọng đều đều đến khó chịu, lúc khác thì nó huyên thuyên trên trời dưới biển. Ugwu không thèm để ý đến nó. Nhưng có một buổi chiều, đám phụ nữ không mang thức ăn đến và cả ngày trôi qua với những tiếng càu nhàu của lũ đàn ông. Một đêm, Kỹ Thuật Tối Tân thúc vào người Ugwu và đưa ra một hộp cá mòi. Ugwu chộp lấy. Kỹ Thuật Tối Tân cười. "Mình phải chia nhau", nó nói và Ugwu tự hỏi không biết làm sao mà nó có được thứ này. Hai đứa ra sau nhà, chia nhau hộp cá đầy dầu.
"Kẻ thù của mình được ăn ngon ghê!" Kỹ Thuật Tối Tân nói. "Cái trại mà tao xâm nhập lần gần đây khi tao còn ở với đơn vị tại Nteje, đàn bà của họ nấu xúp với những miếng thịt rõ to. Họ còn cho lính bên mình khi hai bên ngừng bắn để mừng lễ Phục Sinh."
"Hai bên ngừng bắn để mừng lễ Phục Sinh?" Ugwu hỏi.
Kỹ Thuật Tối Tân có vẻ khoái chí khi cuối cùng nó cũng gợi được sự chú ý của Ugwu. "Ờ. Họ còn đánh bài chung và uống whisky. Đôi khi họ đồng ý không đánh nhau để mọi người được nghỉ ngơi." Kỹ Thuật Tối Tân liếc nhìn Ugwu rồi cười. "Đầu mày cạo xấu quá."
Ugwu rờ đầu mình, mấy chòm tóc lởm chởm vì cạo sót. "Ừ."
"Tại vì mày cạo khô." Kỹ Thuật Tối Tân nói. "Tao có thể cạo cho mày đẹp hơn với xà phòng và dao cạo."
Kỹ Thuật Tối Tân chìa ra một mẩu xà phòng màu xanh, gội đầu cho Ugwu rồi dùng dao cạo cho đến khi đầu hắn bóng nhẵn, sờ vào thấy da đầu thật mềm. Sau đó khi Kỹ Thuật Tối Tân thì thầm bảo hắn, "Hai ngày nữa sẽ đánh trận", Ugwu nghĩ đến một nhóm người mặc đồ Trung Quốc, cạo trọc đầu để tưởng niệm cái chết. Hắn nằm ngửa trên tấm nệm mỏng và lắng nghe những tiếng ngáy đáng ghét xung quanh. Hắn chứng tỏ với mọi người khả năng của hắn trong thời gian huấn luyện, hắn vượt qua chướng ngại vật như thế nào, leo lên những sợi dây xù xì tài tình ra sao, nhưng hắn không kết bạn với bất cứ ai. Hắn nói rất ít. Hắn không muốn nghe chuyện của họ. Tốt hơn hết là để nỗi niềm chất chứa trong lòng họ được đào sâu chôn chặt, không khơi gợi ra nữa. Hắn nghĩ đến cuộc xung kích sắp tới, đến việc làm cho kẻ thù bị nổ tan xác với mìn ogbunigwe của hắn, đến Giáo sư Ekwenugo đã tan thành trăm mảnh. Hắn tưởng tượng mình nhổm dậy trong ánh trăng lặng ngắt, nhảy ra, chạy mãi cho đến khi về tới sân nhà ở Umuahia, chào Ông Chủ và Olanna, ôm Bé By vào lòng. Nhưng hắn sẽ không làm thế bởi vì, hắn biết, một phần nào đó trong con người hắn cũng muốn ở lại đây.
Trong đường hào, đất giống như bánh mì ngâm nước. Ugwu nằm im. Có con nhện bò lên cánh tay nhưng hắn không đập đuổi đi. Trời tối đen như mực, Ugwu tưởng tượng đến những cái chân nhện đầy lông lá và sự ngạc nhiên của loài nhện khi tìm thấy hơi ấm da thịt người chứ không phải hơi lạnh của lòng đất. Mặt trăng thỉnh thoảng lững lờ nhô ra khỏi đám mây và hàng cây rậm ở phía trước biến thành một đường viền mờ. Kẻ thù đang ở đâu đó phía trong ấy. Ugwu hy vọng có thêm ánh sáng; mặt trăng tỏa sáng hơn khi hắn chôn mìn ogbunigwe chừng ba mươi mét ở phía trước. Bây giờ bóng tối trở nên đậm đặc hơn. Dây mìn lạnh trong tay hắn. Bên cạnh hắn, một anh lính đang cầu nguyện nhỏ nhẹ đến độ Ugwu có cảm giác anh ta đang lầm rầm trong tai mình. "Đức Mẹ, xin che chở cho chúng con, những kẻ tội lỗi, bây giờ và trước khi chúng con qua đời." Hắn phủi con nhện xuống và đứng dậy khi kẻ thù bắt đầu bắn. Tiếng súng lác đác đó đây, nghe rất to rồi nhỏ dần, lính pháo binh bắn trả từ nhiều hướng khác nhau. Kẻ địch và những gã chăn gia súc nhơ bẩn sẽ hoảng loạn vì không ngờ rằng mìn ogbunigwe đang chờ đợi chúng.
Ugwu nghĩ đến những ngón tay của Eberechi nhéo nhẹ vào cổ hắn và cái vị ngọt ướt lịm của lưỡi cô nàng trong miệng hắn. Địch bắt đầu bắn pháo. Đầu tiên, đó là những tiếng rít của đạn trong không khí, tiếp theo là tiếng nổ của quả đạn và những mảnh đạn nóng bỏng bay tứ tung xung quanh. Một quả đạn bốc cháy, sáng rực, Ugwu thấy một con chồn sương ở trên ngọn cây phía trước, cuộn tròn như một con rùa lớn. Rồi hắn thấy chúng, những bóng đen bò trườn tới. Một đàn người! Chúng ở trong tầm bắn của hắn và hắn cảm thấy như điều này xảy ra vội quá, hắn tưởng là sẽ ly kỳ hơn trước khi chúng nạp mạng cho hắn, trước khi hắn giật cho mìn ogbunigwe nổ và ném về phía trước một loạt mảnh kim loại bạo tàn. Hắn hít một hơi dài. Cẩn thận, chắc chắn, hắn nối dây vào ổ điện trong tay và ngay lập tức một tiếng nổ dữ dội vang lên khiến hắn cũng giật mình cho dù đã đoán trước việc này. Trong một khoảng thời gian rất ngắn, nỗi sợ hãi cồn cào nơi bụng dưới. Có lẽ hắn đã không tính toán cẩn thận. Có lẽ hắn đã nổ mìn sớm quá nên không trúng quân địch. Nhưng hắn nghe có người nào bên cạnh hét to, "Trúng đích!". Âm thanh ấy vang dội, rung động trong đầu hắn lúc họ chờ thêm vài phút mà như dài vô tận, trước khi nhảy ra khỏi đường hào và chạy về phía những cái xác la liệt của kẻ địch.
"Lột hết quần áo! Lột hết!", có người nào đó hét to.
"Giày và súng thôi!", một giọng khác hét to. "Không có thời gian. Hết giờ! Ngwa-ngwa! Đơn vị khác của chúng đang tiến đến!"
Ugwu cúi xuống một thân hình hơi gầy. Hắn giật đôi ủng. Hắn sờ thấy trong túi có một hạt kola lạnh cứng bọc máu nóng đặc. Cái thân hình thứ hai ở gần đó nhúc nhích khi Ugwu chạm vào và hắn lùi lại. Có tiếng thở hắt ra trước khi thân xác ấy trở nên im lìm. Ugwu run bắn. Bên cạnh hắn, một người lính giơ lên mấy cây súng và hét to.
"Rút lui!" Ugwu cũng hét to, chùi bàn tay dính máu vào quần.
Những người lính khác đâm vào lưng hắn và đặt cho hắn biệt danh "Phá Hủy Mục Tiêu!" lúc họ tập trung về sở chỉ huy để giao lại dây điện. "Mày học cái này trong sách hả?", họ trêu chọc. Thành công đưa hắn lên tận mây xanh. Những ngày sau hắn vẫn còn bay bổng khi chơi bài whot, uống rượu gin và chờ cuộc đột kích sắp đến. Hắn nằm ngửa trên mặt đất trong khi Kỹ Thuật Tối Tân quấn một ít wee-wee, một loại lá khô giòn, bằng giấy báo và hai đứa cùng hút chung với nhau. Hắn thích hút thuốc lá hiệu Mars hơn; wee-wee làm hắn thấy rã rời, chân như long ra khỏi người. Cả hai chẳng buồn giấu chuyện hút hít của mình bởi vì chỉ huy rất khoái những tin tức đầy hy vọng là Biafra đã chiếm lại Owerri từ kẻ địch. Luật lệ được nới rộng một chút; họ có thể đi đến quán rượu ở gần xa lộ.
"Đi bộ khá xa", có người nói. Kỹ Thuật Tối Tân cười đáp, "Chúng ta sẽ trưng dụng một cái xe, dĩ nhiên".
Khi Kỹ Thuật Tối Tân cười, Ugwu nhớ ra rằng Kỹ Thuật Tối Tân vẫn còn là một đứa trẻ. Chỉ mới mười ba. Giữa nhóm chín người đàn ông, nó rõ ràng mới chỉ là một chú nhóc, Ugwu nghĩ, lúc họ đi theo. Tiếng dép lẹp kẹp vang lên trên con đường tĩnh lặng. Có hai người đi chân không. Họ chờ một lúc trước khi một chiếc Volkswagen Beetle đầy bụi bặm tiến về phía họ và họ tản ra trên đường, chặn xe lại. Chiếc xe dừng, một vài người đập mạnh lên thùng xe.
"Ra ngoài, mấy tên thường dân!"
Người đàn ông lái xe có vẻ cứng rắn, như thể ông ta quyết chứng tỏ mình không dễ khiếp sợ. Bên cạnh ông ta, bà vợ bắt đầu khóc lóc năn nỉ. "Xin làm ơn, chúng tôi đi tìm thằng con trai của chúng tôi."
Một người lính đập rầm rầm vào mui xe. "Chúng tôi cần cái xe này cho hoạt động của chúng tôi!"
"Xin các anh tha cho, làm ơn! Chúng tôi đi tìm thằng con. Người ta nói với chúng tôi là thấy nó gần trại tị nạn." Người đàn bà nhíu mày nhìn Kỹ Thuật Tối Tân một lúc. Có lẽ bà tưởng nó là con bà.
"Chúng tôi chết vì ông bà còn ông bà thì đang lái xe đắt tiền đi long nhong hả?", một người lính hỏi, kéo bà ta ra khỏi xe. Chồng bà tự bước ra nhưng vẫn đứng cạnh chiếc xe, nắm chặt chìa khóa trong tay.
"Thật tồi tệ, thưa các ông sĩ quan. Các ông không có quyền lấy cái xe này. Tôi có giấy phép. Tôi làm việc cho chính quyền."
Một trong những người lính tát ông ta. Ông ta loạng choạng, người lính tiếp tục tát, tát và tát cho đến khi ông ta ngã xuống đất, chìa khóa văng ra.
"Thế đủ rồi!" Ugwu nói.
Một người lính khác rờ cổ người đàn ông để biết chắc là ông ta vẫn còn thở. Bà vợ cúi xuống người chồng lúc đám lính chen nhau lên xe và lái đến quán rượu.
Cô gái ở quán chào họ và nói không có bia.
"Cô chắc là không có bia chứ? Hay cô gái vì nghĩ chúng tôi không trả tiền?", một người lính nói với cô ta.
"Không, không có bia." Cô gái rất gầy, mặt sắc cạnh và không cười chút nào.
"Chúng tôi tiêu diệt kẻ thù! Đem bia cho chúng tôi!"
"Cô ấy nói không có bia", Ugwu nạt. Tiếng la ó của người lính làm hắn cáu tiết; đó là một gã bỏ mìn ogbunigwe của mình mà chạy khi quân địch còn cách cả quãng xa. "Để cô ấy mang kai-kai đến."
Khi cô gái mang rượu gin địa phương và những cái chén nhỏ bằng kim loại ra, đám binh sĩ nói về mấy viên sĩ quan Nigeria, rằng họ sẽ treo Danjuma, Adekunle và Gowon lộn ngược đầu sau khi Biafra thắng trận. Kỹ Thuật Tối Tân bắt đầu quấn thuốc wee-wee. Ugwu thấy có cái gì quen quen trên tờ giấy chưa cuốn, chữ tự truyện, nhưng không thể là nó được. Hắn nhìn kỹ lần nữa. "Giấy gì vậy?", hắn hỏi.
"Đây chỉ là trang đầu tiên trong quyển vở của mày." Kỹ Thuật Tối Tân cười rồi đưa cho Ugwu điếu thuốc.
Ugwu không nhận. "Mày xé quyển vở của tao?"
"Chỉ có tờ đầu tiên thôi. Tao hết giấy rồi."
Cơn giận bùng lên trong Ugwu. Cái tát của hắn nhanh, thật mạnh đầy giận dữ nhưng Kỹ Thuật Tối Tân tránh được vì nó ngã người ra phía sau vào giây phút cuối cùng; tay của Ugwu chỉ cào xước da nó. Ugwu giơ tay lần nữa nhưng những người lính khác đã giữ hắn lại, lôi hắn ra ngoài, nói đó chỉ là quyển vở thôi và bảo hắn đừng uống rượu gin nữa.
"Xin lỗi", Kỹ Thuật Tối Tân lầm bầm.
Đầu Ugwu nhức nhối. Mọi chuyện xảy ra thật nhanh. Hắn không kiểm soát được cuộc sống của mình, trái lại cuộc sống đang kiểm soát hắn. Hắn uống rượu tì tì và nhìn sang mọi người xung quanh, miệng họ mở ra rồi khép lại những lời thóa mạ tục tĩu, những phô trương láo toét và những kỷ niệm được phóng đại. Không lâu sau, cái quán rượu với những ghế băng dài đặt vòng quanh bàn cũng biến thành khoảng mờ ảo có mùi chua lòm. Cô gái bán rượu tiếp tục dọn hết chai này đến chai khác; Ugwu nghĩ có lẽ rượu gin này được cất ở sân sau của một căn nhà nào đó cuối đường. Hắn đứng dậy, ra ngoài đi tiểu, sau đó dựa vào một cái cây để hít thở không khí thoáng đãng bên ngoài. Cũng giống như ngồi ngoài sân sau ở Nsukka nhìn cây chanh, vườn cỏ và những cây cảnh Jomo chăm sóc, cắt tỉa cẩn thận. Hắn ngồi đó một lúc lâu cho đến khi nghe thấy tiếng la hét ầm ĩ từ quán rượu. Có lẽ người nào đó đã thắng cuộc hay một cái gì đó tương tự. Họ làm hắn mệt mỏi. Chiến tranh làm hắn mệt mỏi. Cuối cùng hắn đi vào, đứng ở cửa. Cô gái bán rượu đang nằm ngửa trên đất, tấm khăn quấn của cô bị dồn cục lên trên thắt lưng, một tên lính khác ấn vai cô xuống, chân cô giạng ra thật rộng. Cô đang khóc nức nở, "Làm ơn, các ông, biko". Giữa hai chân của cô, Kỹ Thuật Tối Tân đang nhấp nhổm. Cái mông nhỡ đen hơn cặp giò của nó. Đám lính đứng bên ngoài reo hò.
"Kỹ Thuật Tối Tân, đủ rồi! Cho ra đi rồi nghỉ!"
Kỹ Thuật Tối Tân rên lên trước khi đổ sụp xuống người cô gái. Một tên lính kéo nó ra và đang lúi húi tụt quần thì có người nào đó hét lên. "Không, tiếp theo là Phá Hủy Mục Tiêu!"
Ugwu đi thụt lùi ngoài cửa.
"Ujo abialao! Phá Hủy Mục Tiêu sợ!"
Ugwu nhún vai bước tới. "Ai sợ?" Hắn nói một cách khinh bỉ. "Tôi chỉ không muốn ăn sau người khác, vậy thôi."
"Hàng vẫn còn mới!"
"Phá Hủy Mục Tiêu, mày có phải đàn ông không? I bukwa nwoke?"
Trên nền nhà, cô gái vẫn nằm im. Ugwu kéo quần xuống, ngạc nhiên thấy cái của mình cũng cương cứng. Cô gái khô và cứng đơ người khi hắn nhét vào cô. Hắn không nhìn cô hay người đàn ông đang đè cô xuống hay bất cứ thứ gì lúc hắn làm thật nhanh và cảm thấy mình đạt tới tuyệt đỉnh, con sóng lỏng vọt ra và sự ghê tởm chính bản thân mình cũng tuôn ra. Hắn kéo quần lên trong khi những người lính kia vỗ tay. Cuối cùng hắn nhìn cô gái. Cô trân trân nhìn lại với một sự căm thù lặng lẽ.
Còn nhiều chiến dịch sau đó. Nỗi sợ đôi khi phủ trùm làm toàn thân hắn tê cứng. Hắn thả cho tinh thần bung ra khỏi thể xác, khi hắn nằm dưới chiến hào, ép mình trong bùn, sung sướng thấy mình gần gũi và gắn bó với bùn đất đến mức nào. Tiếng súng rộ lên, tiếng khóc của mọi người, mùi của chết chóc, tiếng nổ bên trên và xung quanh hắn nghe xa xăm. Nhưng khi trở về doanh trại, ký ức của hắn bỗng trở nên sáng rõ; hắn nhớ đến người đàn ông đặt hai tay lên cái bụng bị nổ tung để giữ rịt lấy ruột của mình, cái người nói lầm bầm điều gì đó về đứa con trai của ông ta trước khi toàn thân lạnh cứng. Và cứ sau mỗi cuộc tấn công, mọi chuyện lại trở nên mới mẻ. Ugwu suy tư nhìn khẩu phần garri của mình. Hắn đọc đi đọc lại những trang hắn viết. Hắn tự sờ da của mình và nghĩ đến lúc nó rã tan.
Một buổi chiều, chiếc xe jeep của chỉ huy trưởng chạy vào sân với một con dê ốm nhách đang nằm nghiêng bên cạnh, chân cột vào nhau. Đó là thứ vừa cướp được từ một người dân đi lang thang. Nó kêu be be một cách yếu ớt và đám lính tụ họp xung quanh, khấp khởi với cái ý nghĩ được ăn thịt. Hai người lính giết con dê, nhóm lửa và khi một miếng to đã được nấu chín, chỉ huy trưởng bảo mang hết vào trong khu vực của anh ta. Anh ta mất đến mấy phút để kiểm tra xem cái chậu có đủ các bộ phận của con dê: chân, đầu và quả cà. Sau đó hai người đàn bà trong làng đến và được đưa vào khu vực của chỉ huy trưởng; rất lâu sau, lính ném đá vào hai người đó khi họ ra về. Ugwu nằm mơ thấy chỉ huy trưởng cho đám lính cả nửa con dê và họ nhai tất cả, thậm chí nuốt cả xương.
Khi hắn tỉnh dậy, tiếng radio rất to còn Kỹ Thuật Tối Tân đang khóc. Umuahia thất thủ. Thủ đô của Biafra đã mất. Một người lính giơ hai tay lên, nói, "Con dê đó, con dê đó là một điềm chẳng lành. Mình bị mất hết rồi. Mình phải đầu hàng". Những người lính khác có vẻ yên lặng hơn. Ngay cả khi chỉ huy trưởng cho biết có một cuộc phản công đang được tổ chức để giành lại Umuahia cũng chẳng lại khiến họ vui lên chút nào. Nhưng tin Lãnh Tụ sẽ đến thăm làm họ phấn khởi. Đám lính quét sân, giặt quần áo, ngồi xếp hàng trên ghế để chào đón ngài. Khi đoàn xe jeep và Pontiac tiến vào sân doanh trại, tất cả mọi người đều đứng dậy chào.
Ugwu chào uể oải và hời hợt, bởi vì hắn lo lắng cho Ông Chủ, Olanna và Bé By ở Umuahia, bởi vì hắn không có chút mảy may hứng thú gì với Lãnh Tụ, bởi vì hắn chẳng ngó ngàng hay bận tâm gì đến người chỉ huy này. Hắn cũng chẳng thích gì các viên sĩ quan khác với kiểu nhìn trịch thượng và cách họ đối xử với thuộc cấp như với lũ cừu. Nhưng có một vị Đại úy hắn rất quý trọng, một người đơn độc và rất nghiêm nghị tên là Ohaeto. Thế nên cái hôm Ugwu thấy mình nằm trong chiến hào bên cạnh Đại úy Ohaeto, hắn quyết là sẽ khiến ông chú ý đến mình. Chiến hào không ướt nhưng có nhiều kiến hơn là nhện. Ugwu đoán là kẻ địch đã tiến đến gần hơn qua tiếng súng đùng đoàng và tiếng pháo kích. Nhưng không đủ ánh sáng để nhìn thấy cho chắc chắn. Hắn thật sự muốn tạo ấn tượng tốt với Đại úy Ohaeto; chỉ có điều ánh sáng đừng có quá ít ỏi thế này.
Hắn sắp sửa nối dây điện vào nhau và cắm ổ điện thì có tiếng bay vèo qua tai hắn rồi ngay lúc đó, lưng hắn đau nhói, bỏng rát. Bên cạnh, Đại úy Ohaeto chỉ còn là một đống thịt bầy nhầy đẫm máu. Ugwu cảm thấy mình bị nhấc lên khỏi chiến hào một cách bất lực, ngoài ý muốn. Khi rơi xuống, chính sức nặng của hắn chứ không phải nỗi đau dội lên từ khắp các ngóc ngách trong cơ thể đã làm hắn sững sờ đến độ trở nên câm lặng.
--------------------------------
1 Narrative of the Life of Frederick Douglass, An American Slave: Written by Himself: Cuốn tự truyện của tác giả Frederick Douglass.