Lời người dịch
-
Quỷ Dữ và Nàng Prym
- Paulo Coelho
- 1524 chữ
- 2020-05-09 02:56:48
Số từ: 1512
Dịch Giả: Lê Khánh Toàn
NXb Phụ Nữ
Nguồn: Sưu tầm
Lần đầu tiên tôi được biết đến Paulo Coelho là khi đọc bài viết của ông trên tạp chí Ngọn Lửa Nhỏ của Nga vào năm 2002. Theo con số thống kê chưa đầy đủ thì các tác phẩm của Paulo Coelho đã được xuất bản ở hơn 150 nước trên thế giới, với số lượng in lên tới hàng triệu bản. Vậy nhà văn Brazil, người được mệnh danh
nhà giả kim ngôn từ
này viết gì để có thể cuốn hút độc giả đến thế?
Thực ra, các tác phẩm của P. Coelho cũng không vượt ra ngoài quỹ đạo
Văn học là nhân học
. Ông cũng viết về con người, về cái Thiện và cái Ác, về cuộc đấu tranh giữa chúng trong mỗi con người chúng ta.
Quỷ dữ và nàng Prym
cũng vậy. Trong cuốn tiểu thuyết gây chấn động này, P. Coelho cho thấy tính bi kịch của cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối trong tâm hồn mỗi người, mối liên hệ giữa cuộc chiến này với những nỗ lực thường ngày của chúng ta, dám theo đuổi ước mơ của mình, có dũng khí để trở thành một con người khác, chiến thắng nỗi sợ hãi thường không cho chúng ta sống một cách thực sự. Vấn đề ông đặt ra không mới, thậm chí là vấn đề muôn thuở của nhân loại nói chung và văn học nói riêng. Nhưng, với một giọng văn hết sức giản dị, P. Coelho đưa chúng ta tới thế giới cổ tích giữa đời thường, một thế giới như thực mà cũng như mơ, hay theo cách nói của các nhà phê bình là
hiện thực huyền ảo
. Về phần mình, tôi muốn gọi ông là
Người kể chuyện vĩ đại
. Tôi chợt nhớ đến một đoạn ngắn trong tiểu luận Sách của J. L. Borges. Mortaigne nhận xét rằng, luận thuyết về việc đọc bắt buộc là sai lầm… Ông thấy việc đọc sách giống như niềm vui. Còn tôi muốn nói rằng, văn học cũng cần phải đem lại sự vui thích. Nếu chúng ta đọc một tác phẩm một cách khó khăn, tức là tác giả đã thất bại. Đọc, đó là một niềm hạnh phúc. Theo quan điểm này thì rõ ràng P. Coelho là một nhà văn vô cùng thành đạt, bởi vì, ông đã đem lại niềm vui thích và hạnh phúc cho hàng triệu độc giả trên khắp thế giới.
Với tư cách là người dịch, tôi vô cùng cảm ơn tác giả, cảm ơn nhà xuất bản Phụ Nữ cùng cty sách Bách Việt đã giúp tôi chuyển tới bạn đọc gần xa món quà
hạnh phúc
này. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các bạn.
Lời đầu sách
Câu chuyện xa xưa nhất về sự phân chia đã xuất hiện ở xứ Ba Tư cổ đại. Chuyện kể rằng, vị thần Thời gian sau khi tạo lập nên vũ trụ chợt thấy rằng dẫu muôn nơi đã ngự trị sự hài hòa nhưng vẫn còn thiếu một cái gì đó rất quan trọng – thiếu một người đồng hành để ngài cùng anh ta vui hưởng toàn bộ vẻ đẹp này.
Suốt một nghìn năm, thần cầu nguyện sinh được một đứa con trai. Chuyện không hề nói gì đến người mà vị chúa tể toàn năng, tối cao, duy nhất của muôn loài có thể cầu xin. Tuy nhiên thần vẫn cầu nguyện và cuối cùng lời cầu nguyện của thần cũng được nghe thấu.
Nhưng sau khi biết rằng mình sẽ nhanh chóng nhận được điều mong ước thì thần Thời gian lại hối hận vì việc đã làm, bởi vì thần hiểu rằng sự cân bằng rất đỗi mong manh sẽ bị phá vỡ. Nhưng đã quá muộn – đứa con mà thần đang mang thai đã sắp chào đời. Thần chỉ còn biết ngậm ngùi cầu xin trong nước mắt để mong sao nó được chia làm đôi.
Nếu tin vào thuyết này thì thần Thời gian đã sinh đôi: lời cầu xin của htần đã được thực hiện là Thiện (Ormuzd), còn kết quả của sự hối hận là Ác (Ariman).
Lòng đầy lo âu, thần đã làm tất cả những gì có thể nhằm Thiện sinh ra trước để ngăn chặn và chế ngự Ác, không cho đứa em gây nên quá nhiều tai họa trong Vũ trụ. Tuy nhiên Ác, như chúng ta đã biết, thật tinh quái và khôn ranh, và vì thế nó đã kịp vượt Thiện ra đời trước và là đứa đầu tiên được nhìn thấy ánh sáng của muôn vì sao.
Quá buồn phiền, thần Thời gian quyết định cho Thiện thêm đồng minh – và ngài đã tạo ra loài người để chiến đấu sát cánh bên chàng, không cho Ác chiếm đoạt và nắm giữ quyền lực trên thế gian.
Theo truyền thuyết Ba Tư, loài người được tạo ra như một đồng minh của Thiện, và theo truyền thống, cuối cùng sẽ giành thắng lợi. Nhưng nhiều thế kỷ sau lại xuất hiện một truyền thuyết khác và qua nó chúng ta biết được một kiến giải trái ngược hẳn – con người là công cụ của Ác.
Tôi nghĩ rằng, phần lớn bạn đọc đã hiểu tôi muốn nói về câu chuyện nào, có một người nam và một người nữ sống trong Vườn Địa Đàng, vui hưởng đủ mọi thứ mà chỉ trong mơ mới có. Chỉ có một điều cấm kỵ duy nhất với họ: đôi vợ chồng ấy bất luận trong trường hợp nào cũng không được hiểu thế nào là Thiện và Ác. Đức Chúa Trời – Đấng cai quản muôn loài nói với họ, chớ có ăn quả cây nhận biết về Thiện và Ác… (Sách Sáng Thế kỷ, 2:17). Nhưng vào một ngày đẹp trời kia, xuất hiện một con rắn quả quyết hứa hẹn rằng, sự nhận biết ấy muôn lần quan trọng hơn chính thiên đường, và vì thế đôi vợ chồng phải giành lấy nó. Ban đầu, người nữ từ chối nói rằng Đức Chúa Trời đã cảnh cáo họ nếu không nghe lời sẽ chết, nhưng rắn hứa điều đó sẽ không thể xảy ra mà hoàn toàn trái lại – vào chính cái ngày, khi họ nhận biết được Thiện và Ác, họ sẽ sánh ngang với Đức Chúa Trời.
Eva bị thuyết phục. Nàng đã nếm thử trái cấm và còn đưa cho Adam cùng ăn. Từ giây phút ấy sự cân bằng trước đây trên Thiên Đường bị phá vỡ, đôi vợ chồng bị đuổi khỏi và bị nguyền rủa. Thế nhưng đồng thời Chúa Trời lại nói ra một câu thật khó hiểu, trong đó hoàn toàn thừa nhận lẽ phải của con rắn.
Vậy là Adam đã trở thành như một người trong chúng ta, vì biết được Thiện và Ác.
Cả trường hợp này, đúng hệt như truyền thuyết về thần Thời gian cầu xin với ai đó trong khi chính mình là chúa tể tối thượng và toàn năng, Kinh Thánh cũng không giải thích là Đức Chúa Trời duy nhất trò chuyện với ai và tại sao ngài – nếu chỉ có một mình ngài – lại nói
một người trong chúng ta
.
Dù gì đi nữa, thì loài người ngay từ nguồn gốc ban đầu của mình đã chịu số phận phải đi trong sự phân chia vĩnh viễn giữa hai đối nghịch. Và tôi cùng các bạn luôn tràn ngập những hoài nghi đối với tổ tông của chúng ta. Do vậy cuốn sách này được tôi viết ra nhằm làm sáng tỏ chúng, sử dụng những truyền thuyết ở khắp bốn phương trời nhưng cùng kể về một điều. Tiểu thuyết Quỷ dữ và nàng Prym là cuốn cuối cùng của bộ ba tiểu thuyết
Vào ngày thứ bảy
bao gồm
Bên bờ sông Rio-Piedra tôi ngồi và khóc
(1994) và
Veronika quyết định chết
(1998). Cả ba cuốn đều kể về một tuần lễ trong cuộc đời của những con người bình dị bỗng chốc phải đối diện với tình yêu, cái chết và quyền lực. Tôi luôn luôn cho rằng, những thay đổi sâu sắc nhất – cả trong tâm hồn con người và cả trong đời sống xã hội – diễn ra trong thời hạn vô cùng ngắn ngủi. Vào đúng khoảnh khắc khi chúng ta ít chờ đợi điều đó nhất, thì cuộc sống tung ra lời thách thức với chúng ta để kiểm chứng lòng dũng cả cùng mong muốn thay đổi của chúng ta, đồng thời không cho phép chúng ta làm bộ như chẳng có điều gì xảy ra, hay thoái thác rằng, chúng ta còn chưa sẵn sàng.
Cần phải tức khắc đáp lại thách thức. Cuộc sống không nhìn lại phía sáu. Một tuần lễ - thời hạn này quá đủ để quyết định, chúng ta có đón nhận số phận của mình hày không?
Buenos Aires, 2000