Phần 13: Tri Mệnh và Lập Mệnh

Số từ: 455
Thái Thượng Cảm Ứng Thiên Hội Biên
Việt dịch: Cư Sĩ Vô Tri
Vương Phụng Nghi thiện nhân nói:
Mệnh có túc mệnh, âm mệnh và Thiên mệnh.
Túc mệnh:
Là sự bần cùng, phú quý, thọ yểu của kiếp này. Nếu như kiếp trước tích đức hành thiện, thì kiếp này sẽ được hưởng phúc.
Đó là người có túc mệnh tốt. Trái lại, người có túc mệnh xấu thì phải chịu cảnh bần cùng, long đong, hoặc là mang bệnh tật đều là do nghiệp đã tạo từ kiếp trước, nên kiếp này phải chịu lấy. Đó là luật nhân quả.
Kinh Phật chép:
Muốn biết nhân của kiếp trước, thì xem quả chịu trong kiếp này. Muốn biết quả của kiếp sau, thì hãy xem hành vi và việc làm của kiếp này.
Âm mệnh:
Là phần tập tính xấu có từ hậu thiên, như Tửu, Sắc, Tài, Khí, do sự tiêm nhiễm từ hoàn cảnh bên ngoài, đều thuộc phần âm mệnh.
Thiên mệnh:
Là bản tính tiên thiên do Trời phú.
Sách Trung Dung viết:
Thiên mệnh chi vị tính, Tính này chí thiện vô ác, Thánh phàm như nhau, hàm chứa ngũ đức là Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín.
Túc mệnh tốt hay xấu là do nhân đã tạo từ kiếp trước. Anh chị em sinh đôi, nhưng số mệnh của hai người đều khác biệt nhau, luật nhân quả có thể giải thích được sự khác biệt này.
Phần âm mệnh là những tập tính xấu tiêm nhiễm từ hậu thiên, có hại cho phần túc mệnh và thiên mệnh. Nếu như một người có được phần túc mệnh tốt, nhưng hay cờ bạc rượu chè, cậy thế hiếp người, tự nhiên sẽ làm hại đến phần túc mệnh mà giảm đi hồng phúc và tuổi thọ của kiếp này, đồng thời cũng tạo nên nghiệp sẽ phải chịu trong kiếp sau.
Trái lại, đối với người có túc mệnh xấu, cũng không nên than vãn oán trách, mà phải nghĩ rằng mình không bằng người đều là do đã trồng nhân xấu, hãy an phận với số mạng của mình và phải tích đức hành thiện, sau này sẽ được Trời giáng phúc.
Thánh Nhân không có phần âm mệnh, vô tâm với túc mệnh, xem giàu nghèo, thọ yểu như là một giấc mộng không thực, nên an bần lạc đạo, tu tâm dưỡng tính để phát huy bản tính. Tiên thiên là lương tri lương năng đến mức chí thiện.
Đức Khổng Tử nói:
Bất tri mệnh vô dĩ vi quân tử. Bất tri mệnh, chạy theo đường dục vọng, thuộc kẻ phàm phu. Bỏ phần âm mệnh, tu phần túc mệnh, là đấng trượng phu. Tri mệnh và biết lập mệnh là người quân tử vậy.