XII - Chương 13

Số từ: 5002
Thể loại: Tiểu Thuyết Hư Cấu
Người dịch: Nguyễn Thị Bạch Tuyết
NXB Văn Học
Sau khi Holt giận dữ ra khỏi khách sạn, Joe ngay lập tức chạy lên cầu thang để trao đổi với Big Loomis.
Họ không chấp nhận lý do nghiện ma túy,
anh báo.

Tôi không nghĩ là họ sẽ chấp nhận, nhưng việc đó cho chúng ta một chút thời gian.


Bức điện nói họ tin chắc ông là kẻ giả mạo.


Thỉnh thoảng chính tôi cũng nghĩ như vậy.
Một quãng im lặng khó xử trôi qua, có thể thấy rõ Big Loomis không muốn nói gì, nhưng khi không khí trầm lặng kéo dài khá lâu ông ta đành lên tiếng,
Vậy là cậu đã quyết định chấp nhận Big Casino?
Khi thấy Joe gật đầu, Loomis lại hỏi,
Cậu biết nó sẽ dẫn đến chuyện gì chứ? Nó sẽ bám theo cuộc đời cậu lâu đấy.


Tôi biết.

Trong lúc nói chuyện, Big Loomis đã kín đáo lục lọi mớ giấy tờ, và lúc này, hất bàn tay phải to tướng thật nhanh, ông ta đẩy một bức ảnh đến trước mặt Joe. Đây là một hành động chủ tâm gây sốc, và ông ta chăm chú quan sát nét mặt Joe để theo dõi phản ứng. Nó cho thấy hai người đàn ông trần truồng - một là người thanh niên Mỹ đang quỳ gối, còn người kia là một tên Ả rập vạm vỡ đang đứng dạng chân để phô bày cái dương vật khổng lồ cương cứng mà chàng trai sắp ngậm vào cái miệng há hốc. Joe, với vẻ mặt vô cảm, không nói lời nào. Big Loomis bảo,
Khi nhận được bức ảnh này qua đường bưu điện, họ sẽ gạch tên cậu ra khỏi danh sách quân dịch. Nó mang tính quyết định đấy.


Tôi sẵn sàng rồi,
Joe nói, và người đàn ông to béo bèn sai một khách trọ đi gọi Abdullah xấu xí.
Khi tên Ả rập kia đi vào ngõ, sẵn sàng cho vụ chụp ảnh, thằng Jemail thì thầm với Holt,
Người của chúng ta đấy!
Chắc hẳn nó học được câu đó trong phim.
Hai người bám theo tên Ả rập cao lớn vào khách sạn Bordeaux, chờ cho hắn leo lên cầu thang rồi mới lao thẳng một mạch lên tầng bốn, nơi Joe đang đợi trong khi Big Loomis chuẩn bị máy ảnh. Một thoáng thất kinh choáng váng, bị ngắt ngang khi Holt lao đầu vào người da đen to béo, húc mạnh vào bụng làm ông ta bật ngửa ra phía sau.
Đồ khốn,
Holt hét.
Với chàng trai này thì không được!

Tiếp theo là một trận ẩu đả diễn ra trong im lặng, chỉ điểm những tiếng rên rỉ càu nhàu, với Holt đấm đá bừa phứa vào người Big Loomis, Joe và Abdullah Xấu Xí. Mỗi khi có cơ hội, thằng Jemail lại lao vào như con rắn để tấn công kẻ thù truyền kiếp của nó, Big Loomis, trong khi ông ta chỉ đấm được những cú vô hiệu vào kẻ quấy rối oắt con.
Trong đợt tấn công đầu, có vẻ như Holt sẽ khuất phục được cả ba vì anh nhanh chóng chế ngự Joe và Abdullah Xấu Xí, nhưng anh lại đánh giá quá thấp lão Loomis béo bệu, vì đúng lúc này quá trình tập luyện môn bóng bầu dục của ông ta phát huy tác dụng. Bằng đôi chân khéo léo và những đón khua khoắng loạn xạ hết trái lại phải, đầu tiên ông ta chỉ tự vệ, rồi bắt đầu đẩy lùi Holt. Hai cú đấm hiệu quả vào đầu khiến Holt choáng váng trong chốc lát, nhưng anh nhanh chóng hồi lại và xông vào Loomis như một cơn bão đơn độc.
Màn mở đầu đã xong, lúc này mới đến trận đấu chính, gã da đen béo bệu nhún nhảy quanh phòng, nắm lấy mọi cơ hội đánh Holt bắn vào tường. Thỉnh thoảng Loomis lại gạt chân xua thằng Jemail đang tìm cách đá vào cẳng ông ta.
Giờ Joe và tên Ả rập cao lớn đã lấy lại tự chủ và tập trung tấn công Holt, Joe cố gắng tóm tay còn tên Ả rập tìm cách huých đầu gối vào hạ bộ Holt. Bị ba địch thủ đáng gờm như vậy bao vây, người ta có thể cho là Holt sẽ dừng cuộc chiến, nhưng ý nghĩ đó không hề nảy ra trong đầu anh. Vung tay với sức mạnh lặng lẽ và ghê gớm, anh đem ra thực hành toàn bộ những đòn hạ tiện nhất từng học được của trung sĩ Schumpeter tại trại huấn luyện tân binh, đánh đấm hết người này đến người khác cho mặt mũi cả ba địch thủ đều tứa máu. Bị một đòn ác liệt làm choáng váng, Big Loomis trả đũa bằng một cú đánh hiểm ác, hất Holt bắn sang phía bên kia phòng, nhưng viên kỹ sư đã bật dậy, húc đầu vào bụng Abdullah Xấu Xí, tạm thời loại hắn khỏi cuộc đấu. Rồi anh quay lại đối mặt với Joe, phóng một đón dữ dội trúng vào mé đầu khiến Joe nằm dài ra trên sàn.
Lợi dụng phút lãng trí ấy để tấn công điểm sơ hở của Holt, Loomis xòe rộng bàn tay vả một phát thật mạnh, đánh ngã Holt, nhưng người cựu lính thủy đánh bộ không nằm yên chịu thua. Anh bật dậy vung tay tứ phía, lợi dụng cơ hội thúc đầu gối vào mặt gã Abdullah đang gượng đứng dậy sau cú ngã. Hai cái răng rụng xuống sàn và lần đầu tiên từ khi cuộc ẩu đả bắt đầu, có người lên tiếng.
Cứ chụp ảnh hắn mất răng cửa đi,
Holt hổn hển nói.
Kết cục không thể khác. Big Loomis giáng một đòn nên thân vào mé đầu Holt, còn Joe, vẫn chưa hết đau sau cú đốn hạ của Holt, lảo đảo đứng dậy dùng hết sức đấm trúng đầu Holt đúng lúc bật ngửa ra sau. Như thể bị đánh chết, Holt đổ sập xuống, và Big Loomis thét lên,
Đến lượt mày, thằng con hoang nhóc con.
Ông ta phóng một đòn vào Jemail, nhưng thằng bé Ả rập đã nhanh chân chạy xuống cầu thang.
Tôi không có mặt tại hiện trường cho đến tận hai giờ sau đó. Thằng Jemail chạy từ khách sạn Bordeaux tới Mamounia mà hét lên,
Ông Fairbanks! Họ sắp giết nhau rồi!
Tôi vội chạy đến khách sạn Bordeaux, nhưng đám đánh nhau đã đi đâu mất nên tôi đành từ bỏ cuộc tìm kiếm. Cuối buổi chiều hôm đó thằng Jemail đến báo cho tôi biết cả bọn đang cùng ăn xúp nóng ở quán Terrace và chia nhau một chai rượu whiskey do nó mua hộ ở chợ đen.
Họ đã đi đâu? Đến một nhà tắm hơi Thổ Nhĩ Kỳ, bôi thuốc mỡ lên vết thương và thư giãn. Khi tôi đến quán Terrace, họ đang uống rượu như những người bạn lâu năm và Big Loomis đang giải thích rằng khi ẩu đả ông ta hiếm khi dùng nắm đấm:
Tôi thích cú vụt cổ điển ra trò trong bóng bầu dục hơn. Anh vung tay lên là có thể đập một người bay từ đầu bên này sang đầu bên kia phòng.


Tôi được nếm mùi rồi,
Holt nói, và thế là không còn chuyện dại dột về Big Casino nữa.
Chúng tôi ngồi cùng nhau gần trọn đêm hôm đó, bàn luận về bóng bầu dục, chiến tranh và cuộc đấu của các băng nhóm tội phạm ở Marrakech. Holt thắc mắc làm sao một người đàn ông bề ngoài có vẻ tử tế như Big Loomis, một người mà có lẽ ai cũng sẽ thích khi chứng kiến ông ta chiến đấu, lại có thể để mình dính líu vào một phi vụ bẩn thỉu như việc chụp ảnh với Abdullah Xấu Xí, Big Loomis nói,
Một số người trong chúng tôi tin rằng không gì có thể biện hộ cho cuộc chiến tranh ở Việt Nam. Chúng tôi sẵn lòng làm bất cứ việc gì để tránh được nó.


Nhưng ông và Joe là những kẻ nóng nảy bẩm sinh,
Holt nói.
Rõ ràng cả hai đều thích đánh nhau, vậy mà lại cứ tự nhận là người phản đối nhập ngũ vì thấy trái đạo lý.


Tôi không bao giờ tự nhận như vậy,
Joe nói.

Ý tôi là - làm sao anh có thể tuyên bố một lập trường chống chiến tranh mang tính đạo đức cao trong khi lại tự bôi nhọ mình với Big Casino?


Bất cứ việc gì cũng có thể chấp nhận được,
Joe nói.

Nhưng lẽ nào anh không ý thức được một tấm hình như vậy có thể hủy hoại cuộc đời anh?


Cuộc đời với người nào?
Big Loomis ngắt lời.
Có thể là nhiều năm sau một tấm hình như vậy chụp từ năm 1970 sẽ là biểu tượng danh dự. Tất nhiên những người thuộc thế hệ chúng tôi sẽ hiểu, những người khác không tính.
Ông ta tu một hơi whiskey dài và chỉ cái chai vào Holt:
Lấy Gretchen làm ví dụ chẳng hạn. Giả sử sang năm Joe muốn cưới cô ấy. Một tấm hình như vậy sẽ làm ông già cô ấy phát điên. Ông ấy sẽ nhảy dựng lên tận trần nhà như gà trọi cho mà xem. Nhưng việc đó có quan trọng với Gretchen không? Lẽ nào cô ấy lại không yêu Joe sâu nặng hơn vì lòng can đảm của cậu ấy?

Đây là hướng tranh luận tôi không hề muốn theo, vì vậy tôi mặc kệ họ mà lang thang qua quảng trường Djemaá đến khách sạn Bordeaux, rồi như thường lệ lại lạc bước vào gian phòng rộng, chứng kiến trên hai mươi thanh niên chìm đắm trong mùi cần sa ngòn ngọt nằng nặng, những tù nhân của nỗi chán chường êm dịu phát sinh từ việc hút lâu dài thứ cỏ này, và đây là một trong những hành động bố ích nhất của tôi ở Marrakech, vì đêm khuya hôm ấy tôi đã được tiếp nhận một cách nhìn tương lai mà tôi không bao giờ quên.
Đám trẻ đang say sưa với cuộc trò chuyện quen thuộc về việc họ sẽ giải quyết mọi vấn đề của thế giới ra sao, và không ai bày tỏ chút thù ghét hay kết án mạnh mẽ nào khi họ lờ lững đi từ cuộc tranh luận to tát này đến cuộc tranh luận to tát khác. Việt Nam, Cuba, cách mạng ở Nam Mỹ, mâu thuẫn Nga-Trung, sự điên rồ khi lãng phí hàng tỷ đô la cho việc thám hiểm mặt trăng, bản báo cáo ở California chứng minh rằng người da đen là hạ đẳng trên phương diện di truyền học - tất cả các đề tài đó được đem ra thảo luận một cách chân thành dễ thương, và bị quên lãng ngay trong đám khói cần sa.
Sau nửa đêm, khi căn phòng đã vãn người, cuộc thảo luận xoay quanh vấn đề bom khinh khí, và một lần nữa tôi lại được chứng kiến tình trạng bối rối sâu xa bắt nguồn từ mối đe dọa thường trực này, nhưng bằng thái độ hồn nhiên vô trách nhiệm, đám người vui chuyện ấy đã nhãng khỏi đề tài luôn lởn vởn trong đầu để tiếp tục nói về một thực tế là tại mọi quốc gia đang trỗi dậy một thế hệ mới nhất định không chịu tham gia chiến tranh:
Người ta sẽ phải xả súng máy bắn chúng tôi trên đường phố,
một chàng trai mười chín tuổi nói, và tôi ngờ là họ đã kết luận không hề vu vơ; tôi lấy làm tiếc Harvey Holt không có mặt ở đó để tranh luận với chàng trai vì tôi bắt đầu tin rằng nhóm thanh niên Mỹ đông đảo hơn - những người sinh sống trong nước - sẽ vẫn giữ quan điểm phần nào giống Holt và sẽ ủng hộ chiến tranh nếu họ xem xét nó trong phạm vi truyền thống lịch sử. Do đó, giữa hai nhóm người chống chiến tranh và ủng hộ chiến tranh nhất định sẽ có xung đột.
Tuy nhiên, ngay lúc đó tôi vẫn chưa nhìn thấy tương lai. Gần như cả buổi tối, Rolf và Inger chỉ thuần túy đóng vai trò chủ nhà, lúc thì cung cấp cần sa cho những cái tẩu được chuyền tay, lúc lại chạy ra quảng trường Djemaá mua bánh mì và pho mát để làm smorgasbord[137]. Gần ba giờ sáng, khi người khách cuối cùng đã đi khỏi, Rolf ngăn tôi lại lúc tôi định cáo lui và hỏi,
Ông nghĩ sao về những kết luận đêm nay?
tôi đáp,
Cứ bốn phút họ lại đi đến một kết luận quan trọng, nên thật tình mà nói, tôi chóng cả mặt.
Rolf bật cười hỏi,
Ý tôi là vấn đề chiến tranh cơ?

Tôi trả lời,
Tôi thấy hơi khó chịu khi một thế hệ vốn có thể duy trì sự tồn tại của mình nhờ những người đã chống Hitler từ trước khi họ ra đời lại vỗ tay tán thưởng ban nhạc The Beatles chế giễu nỗ lực đó.

Inger nói,
Không phải nỗ lực đó. Mà là những cách thức sai lầm để ngày nay người ta lợi dụng các ký ức về nỗ lực đó. Chúng tôi thực sự chán ngấy rồi.

Tôi thấy thật vô ích nếu đi cố gắng tranh luận một đề tài mà đã quá nhiều người kết luận một cách quá dứt khoát rồi, vì vậy tôi cảm ơn Inger vì lòng mến khách và dợm bước ra cửa, nhưng một lần nữa Rolf ngăn tôi lại,
Gượm đã,
anh nói, và tôi hiểu anh đang muốn trao đổi với ai đó lớn tuổi hơn, ai đó hiếu chiến hơn những người anh đã lắng nghe đêm hôm ấy, vì vậy tôi ngồi xuống giường và anh bắt đầu nói,
Có vẻ như ông đã bỏ qua điểm quan trọng về thế hệ chúng tôi. Các ông luôn lo ngại về chiến tranh, tình dục hoặc ma túy, còn chúng tôi thì không. Như Inger và tôi chẳng hạn, chúng tôi đang có trọn vẹn một điều vô cùng mới mẻ.
Tôi hỏi anh đó là gì.

Thế này nhé. Chúng tôi thực sự tách ra ngoài xã hội. Một phần lớn trong chúng tôi không liên quan gì đến những giá trị từng thúc đẩy các ông. Lấy Inger và tôi làm thí dụ chẳng hạn. Chúng tôi không thấy có lý do gì để cưới nhau cả. Chúng tôi biết rõ đó là một hoàn cảnh đáng trọng đối với những ai thấy cần, nhưng chúng tôi thì không có nhu cầu đó. Chúng tôi không thấy có lý do gì để học hành ở những trường chính quy rồi lấy bằng cấp chính quy. Nếu muốn làm bác sĩ hay kỹ sư, tôi công nhận là người ta cần những bằng cấp như vậy, nhưng chúng tôi thì không. Chúng tôi tự học... có thể đến trình độ cao... nhưng là cho chúng tôi chứ không phải cho một hội đồng chấm thi nào đó.

Lúc này đã ngồi xuống giường cạnh tôi, ngón tay kẹp điếu thuốc lá to bự do một vị khách vừa rời khỏi đó cuộn, Inger nói xen vào,
Chúng tôi cố gắng làm tất cả mọi việc sao cho càng vô hại càng tốt. Ngay cả quần áo đầu tóc của chúng tôi cũng có chừng mực. Về những điểm bị xã hội quá coi trọng này, chúng tôi sẽ nhượng bộ. Nhưng các vấn đề lớn thì không. Nói thật, chúng tôi thà chết còn hơn phục tùng những lề thói cổ hủ.

Với làn khói vàng lờ lững trên đầu, trông cô chân thành và hấp dẫn đến mức tôi phải lên tiếng,
Tôi tin chắc đó là chuyện khá thỏa đáng khi cô hai mươi tám tuổi. Nhưng sau này cô sẽ thích nghi như thế nào?

Rolf búng ngón tay reo lên,
Chính thế đấy! Đây chính là sau này.


Ý anh là gì?
tôi thắc mắc.
Tôi đang đề cập đến một mái ấm gia đình... con cái... thu nhập ổn định.

Hai bạn Thụy Điển nháy mắt với nhau và bật cười sảng khoái. Inger túm cánh tay tôi nói,
Ông bạn thân mến! Ông không hiểu chúng tôi đang nói gì ư? Đây là tương lai rồi. Đây là mái ấm của chúng tôi.... trong sáu tháng mỗi năm.


Ai chu cấp cho các bạn?

Rolf vẫy vẫy ngón tay trước mũi tôi.
Ông Fairbanks, ông không hiểu hết vấn đề rồi.
Anh mở một chai soda cam, rót cho tôi nửa cốc còn giữ cả chai cho minh.
Hai tuần nữa Inger và tôi sẽ bay về Stockholm. Chúng tôi không mang theo hashish hay thuốc keef. Trong mấy cái va li đằng kia chúng tôi để toàn quần áo bình thường, và trước khi đi chúng tôi sẽ cắt tóc gọn gàng hơn. Ra khỏi sân bay Stockholm, chúng tôi sẽ bắt xe buýt về một căn hộ giống y hệt hàng nghìn căn hộ khác, và nếu gặp chúng tôi sau ngày chúng tôi về nước, ông sẽ không thể phân biệt được chúng tôi với hàng triệu người tương tự khác. Buổi trưa ngày đầu tiên ấy, Inger sẽ bắt đầu thăm thú các vườn trẻ, và thường là chỉ sau ba nơi, cô ấy sẽ nhận được một công việc tốt với đồng lương hậu hĩ. Cô ấy là một giáo viên giỏi rất được hoan nghênh.

Inger ngắt lời để mời tôi hút chung điếu thuốc nhưng tôi từ chối, vì vậy cô rít mấy hơi rồi nói,
Ngay sau khi hạ cánh, anh Rolf sẽ trình diện tại gần như bất cứ bệnh viện tâm thần nào, và người ta sẽ vô cùng mừng rỡ vì đã tìm thấy người có thể đảm đương công việc - một người đến nhận việc một cách đáng tin cậy - đến mức anh ấy sẽ kiếm được một công việc tốt còn nhanh hơn tôi.


Trong sáu tháng chúng tôi làm việc rất cần cù,
Rolf giải thích.

Sau đó thì sao?


Sau đó thì chúng tôi xin thôi việc.


Đơn giản thế sao?


Tất nhiên. Đã đến lúc đi Marrakech. Cuộc sống thực của chúng tôi là ở dưới này và chúng tôi đã dành dụm được đủ tiền bạc để xoay xở. Vậy là Inger xin thôi việc ở vườn trẻ còn tôi xin thôi việc ở bệnh viện tâm thần, và chúng tôi lên đường.


Và không có vấn đề gì khi các bạn trở về sao?


Tôi đã nói với ông rồi. Trong vòng hai hay ba tiếng sau khi xuống mặt đất, chúng tôi sẽ lại kiếm được việc làm tốt.
Anh với điếu thuốc của Inger, hút vài hơi và trả lại cô.
Đây là một thế giới mới. Ông xem Inger đấy. Ông không thấy cô ấy thực sự rất có năng lực ư? Ông không nghĩ là nếu muốn bon chen trong ngành giáo, chẳng mấy chốc cô ấy sẽ có thể trở thành hiệu trưởng sao? Lúc nào mà chẳng có chỗ dành sẵn cho Inger. Và ông biết tại sao không? Chủ yếu là vì cô ấy tìm thấy được sự hài lòng trong khi người khác thì không. Cô ấy không thích đấu đá. Cô ấy không hay gây gổ. Cô ấy đích thực là một con người tốt đẹp. Nếu cô ấy sang Mỹ thì chỉ trong một ngày sẽ kiếm được công việc có lương cao.


Nhưng tôi không bao giờ làm quá sáu tháng một năm,
Inger nói.
Sau đó sẽ phải quay lại Marrakech... để sống thực sự.


Cô thấy nó đáng hài lòng đến thế ư?


Chẳng lẽ ông lại không?
cô hỏi.
Tôi im lặng một lúc lâu không thể trả lời được vì còn đang cố xét đoán cuộc sống khó hiểu này trong hoàn cảnh riêng của nó - quảng trường Djemaá, tình bè bạn, trạng thái thảnh thơi mà lớp trẻ tìm thấy trong cần sa, thái độ thờ ơ rộng lượng của người địa phương, cảm giác ngưng đọng của cuộc sống thực dưới tác động của ma túy, môi trường Nghìn lẻ một đêm, những cuộc chuyện trò không dứt, âm nhạc, sự vô trách nhiệm - và tôi phải thú nhận nó có sức cám dỗ; nhưng dù cám dỗ đi nữa, tôi vẫn phải cân nhắc những sự hài lòng mang tính bền vững của thế giới kia, nơi tôi tìm thấy rất nhiều vui thú trong công việc vất vả, trong những thắng lợi phải đua tranh mới có được, các viện bảo tàng nghệ thuật, các tòa nhà cao tầng thiết kế đẹp, các bản giao hưởng của Beethoven, và những ngôi nhà với lũ trẻ ngày một lớn khôn. Cuối cùng tôi cũng trả lời,
Nó cũng có thể đáng hài lòng đấy... nếu là một kỳ nghỉ.


Thế đủ rồi!
Rolf reo.
Chỉ cần ông công nhận thế là được rồi. Nó có giá trị nếu là một kỳ nghỉ. Ông thấy không, sự khác nhau giữa chúng ta chỉ nằm ở độ dài của thời gian nghỉ. Inger và tôi kiên quyết rằng kỳ nghỉ phải kéo dài ít nhất sáu tháng, công việc không quá sáu tháng.


Ở Stockholm chúng tôi làm việc vất vả,
Inger khẳng định với tôi, và tôi có thể tin cô.
Anh Rolf thường đứng ra nhận những phòng khó khăn nhất trong bệnh viện tâm thần và giải quyết gọn ghẽ mọi vấn đề. Anh ấy mà là giám đốc thì sẽ tuyệt vời lắm đấy. Vì vậy chúng tôi không mang công mắc nợ gì trong xã hội. Nhưng chúng tôi đòi hỏi ở xã hội một cuộc sống tốt đẹp hơn cuộc sống của cha mẹ chúng tôi.


Chúng tôi đã tính chuyện chia một năm ra thành năm tháng làm việc, bảy tháng nghỉ ngơi,
Rolf nói,
nhưng ông sẽ hiểu lý do chúng tôi không làm như vậy. Inger nhận thấy trong năm tháng thì cô ấy không thể rèn giũa bọn trẻ được. Tôi thấy mình không thể thu xếp gọn ghẽ mọi việc trong phòng bệnh nếu không có ít nhất sáu tháng. Mà chúng tôi thì lại thích làm việc gì cũng đến nơi đến chốn.


Thế còn con cái?
tôi hỏi.

Chúng tôi có một bé gái,
Inger đáp và chuyển điếu thuốc cho Rolf.
Khi chúng tôi về, cháu rất vui vì được ở với cha mẹ. Khi chúng tôi ở dưới này, cháu lại rất hài lòng được ở với bà.

Rolf nói,
Quá trình trưởng thành của cháu phần nào còn tốt đẹp hơn so với bọn trẻ xung quanh,
và Inger tiếp lời,
Ông đừng ngạc nhiên như vậy, ông Fairbanks. Ở Israel hàng nghìn trẻ em được nuôi dạy trong khu định cư kibbut. Và có vẻ như chúng trưởng thành tốt hơn những trẻ được nuôi dạy theo cách truyền thống. Trong thế hệ tiếp theo, việc đó sẽ trở thành tiêu chuẩn trên khắp thế giới. Gia đình đã được đánh giá quá cao.


Các bạn sẽ kết hôn chứ?
tôi hỏi.
Rolf nhún vai.
Tôi đã đề nghị một vài lần... không kiên quyết lắm. Inger bảo cô ấy đã có mọi đứa trẻ mà cô ấy mong muốn rồi. Vả lại, khi người ta làm việc trong bệnh viện tâm thần, hôn nhân hình như có phần kém hấp dẫn hơn hồi người ta hai mươi tuổi và tràn đầy hy vọng.


Tôi không tin là chúng tôi sẽ cần đến hôn nhân,
Inger nói, thổi lọn tóc mai màu đen cho khỏi vướng mắt.
Tất nhiên, chúng tôi không biết mình sẽ cảm thấy như thế nào khi bốn mươi tuổi.


Thế còn con gái các bạn thì sao?


Ý ông là... liệu việc chúng tôi không cưới nhau có ảnh hưởng bất lợi đến cháu không? Việc chúng tôi không cưới nhau sẽ chỉ gây ra hậu quả tai hại trong trường hợp cháu muốn lấy con trai của một gia đình trung lưu truyền thống, nhưng dù thế nào chăng nữa chúng tôi cũng sẽ làm hết khả năng để ngăn ngừa chuyện đó, và có vẻ như việc chúng tôi không cưới nhau là một phương sách hữu hiệu.

Rồi một ý nghĩ mới nảy ra trong đầu tôi.
Điều các bạn đang làm là hy vọng rằng cái hệ thống kinh tế do những người như tôi tổ chức và duy trì sẽ đủ độ mềm dẻo - đủ độ vững chắc cũng được, tùy các bạn - để cho phép các bạn lọt vào dựa trên điều kiện của mình, vớ được một ít tiền, và trở lại kỳ nghỉ sáu tháng? Nói cách khác, các bạn sống được là nhờ chúng tôi chi tiền?


Đúng thế,
Rolf công nhận.
Với sự đính chính này. Hệ thống đó tồn tại chủ yếu vì lợi ích của các ông. Các ông không vận hành hệ thống đó vì chúng tôi. Các ông vận hành nó vì bản thân các ông. Nhưng để hệ thống đó tiếp tục hoạt động, các ông cần chúng tôi làm việc và tiêu dùng. Các ông cần chúng tôi không kém gì chúng tôi cần các ông. Và cái giá mà các ông sẽ phải trả cho chúng tôi trong tương lai là tiền lương một năm cho sáu tháng làm việc.


Và triển vọng về một công việc bảo đảm mỗi lần các bạn về nước nữa chứ?


Tất nhiên. Nhưng không phải vì lợi ích của chúng tôi. Mà vì lợi ích của các ông. Khi tôi giải quyết ổn thỏa tình trạng rối ren ở bệnh viện tâm thần - và tôi làm việc cật lực vì đồng tiền các ông trả công - tôi cơ bản không làm vì bản thân mình. Tôi làm việc đó vì các ông - để giữ cho hệ thống của các ông hoạt động.


Chẳng lẽ đó không phải là hệ thống của mọi người? Nó có thể chu cấp cho bao nhiêu đôi như các bạn... dựa trên một nửa sản lượng?


Hiển nhiên là nó có thể chu cấp cho chúng tôi rồi,
Rolf đáp,
và chúng tôi không quan tâm đến người khác.


Tại sao các bạn không đóng góp suốt cả năm?
tôi chất vấn, phần nào bực bội.

Bởi vì một đợt làm việc cho người khác mà như thế thì quá lâu.


Tại sao các bạn không coi đó là việc của mình?


Điều ông thực sự muốn nói là, ‘Các bạn không quan tâm đến thăng tiến và đồng lương cao hơn sao?’ Inger sẽ không thấy thỏa mãn vì được làm hiệu trưởng. Tôi cũng vậy với chức giám đốc bệnh viện tâm thần. Cái kiểu hài lòng về sự nghiệp ấy, chúng tôi đã loại ra khỏi đầu rồi, hàng triệu người khác cũng vậy. Còn về tiền nong, chúng tôi thật tình không muốn có nhiều hơn.


Có phải cần sa tiêu mòn nghị lực của các bạn không?
tôi hỏi.

Ở Stockholm chúng tôi không bao giờ đụng đến nó. Cảnh sát khiến nó trở thành chuyện quá mạo hiểm... trong lúc này. Vì vậy để có đủ tư cách làm việc trong hệ thống của các ông, chúng tôi phải trả giá bằng sự nhịn hút. Cũng chẳng khó khăn lắm.

Inger nói,
Ông đừng nghĩ là cứ sau sáu tháng, vừa xuống máy bay ở Marrakech là chúng tôi hộc tốc chạy đến quảng trường Djemaá, ‘Cho tôi ít keef nào, nhanh lên!’


Điều chúng tôi làm,
Rolf nói,
là điều mà bất cứ người nhạy cảm nào cũng sẽ làm. Chúng tôi nhìn vào cái kính vạn hoa đó... rồi chúng tôi nghe thấy thằng Jemail hét oang oang ở cổng chợ... và chúng tôi thấy Big Loomis lạch bạch đi đến... nước mắt chúng tôi ứa ra... rồi chúng tôi đi qua bao nhiêu ngõ ngách đến khách sạn này... rồi Léon nói, ‘Phòng của anh chị đã sẵn sàng,’ vậy là sau khi hành lý đã được dỡ ra, các bạn trẻ đã ghé vào đón chào chúng tôi trở lại và chúng tôi đã đọc xong thư từ, chúng tôi đi sai thằng Jemail đi kiếm một ít cần sa thượng hạng để cuốn một điếu, rồi trong lúc chuyền tay nhau điếu thuốc, chúng tôi sẽ tự nhủ, ‘Chúng ta đã được về nhà rồi.’ Đây là thực tại. Stockholm là nơi chúng tôi đến lưu đày để giúp các ông điều hành các bệnh viện tâm thần.

Trời đã sắp sáng. Trong lúc điếu thuốc cuối cùng được trao đi trao lại giữa hai người, tôi hỏi,
Nhưng chẳng phải nó làm mòn mỏi sức lực của các bạn sao?


Chính cuộc sống mới làm thế,
Inger đáp.

Tức là các bạn công nhận sức lực bị mòn mỏi?


Đúng. Tôi không thể coi trọng chiến tranh, sự thăng tiến, thu nhập cao hay một ngôi nhà rộng rãi được nữa. Tôi bác bỏ đế quốc, Việt Nam và việc đưa con người lên mặt trăng. Tôi không chấp nhận cách mua trả góp hay việc mình trông giống cô nàng hoàn hảo, không tán thành đám cưới ở nhà thờ và rất nhiều điều khác nữa. Nếu muốn đổ tội cho cần sa về những gì tôi không chấp nhận, ông có thể làm như vậy. Tôi thì lại cho đó là sự tỉnh ngộ.