Chương 3

Số từ: 3522
Dịch giả : Ngọc Châu
Nhà xuất bản Thanh Hóa
Những vấn đề về tổ chức - Phương pháp làm việc của Hari - Ông bố đáng kính treo tranh ra sao – Jord có một nhận xét thông minh – Sự tuyệt vời của buổi tắm sáng – Dự trữ cho trường hợp con thuyền thích nổi phía đáy lên trên mặt nước.

Vậy là chúng tôi lại tụ họp vào chiều ngày hôm sau, để hoàn tất chương trình nghị sự. Hari bảo:
- Trước tiên phải bàn dứt điểm chuyện sẽ mang theo những thứ gì, Janne (đó là tên tôi), lấy giấy ra đây và chuẩn bị viết. Còn cậu, Jord, xoay lấy một tờ bảng giá thực phẩm. Ờ, nếu có cậu nào tìm cho tớ mẩu bút chì, tớ sẽ lập bản danh mục.
Mọi việc đều do tay Hari lo lắng: hắn bao giờ cũng đảm đương phần việc nặng nhọc nhất nhưng sau đó cũng chẳng ngượng ngùng gì trút rất nhẹ sang vai kẻ khác. Hắn luôn luôn làm tôi nhớ tới ông bác Polin tội nghiệp đã khuất núi của tôi. Tôi xin cam đoan rằng chưa bao giờ các ngài được chứng kiến cảnh lộn xộn như thế trong một ngôi nhà, khi ông bác Polin của tôi đảm nhận công việc gia đình nào đó. Xin dẫn trường hợp sau: có một bức tranh được lồng trong chiếc khung mới do bác thợ mộc vừa đem đến, dựng nghiêng nghiêng vào chân tường của phòng ăn, thím Polin đi vào trông thấy liền hỏi xem nên làm thế nào. Bác Polin nói ngay:
- Còn gì nữa, đó là việc của tô ! Không cần ai, nghe rõ chưa, không cần ai phải lo lắng về chuyện đó. Mình tôi sẽ làm tất.
Ông bác cởi áo bành tô ngay tắp lự và bắt tay vào công việc.
Ông phái con sen đi mua sáu xu đinh, sau cô ta là một thằng cu con chạy theo để cấp thêm thông tin về kích thước và chất lượng loại đinh cần mua. Từ phút đó ông bác thực sự bắt tay vào công việc một cách nghiêm túc và cảm thấy không yên tâm khi chưa bắt cả nhà chạy nháo nhào.
- Nào, anh nhớn, tìm cho bố cái búa - ông quát - Tôm, lục trong tủ đưa cái thước ra đây. Cô cả đâu, đưa bố cái thang xếp, đưa thêm chiếc ghế nữa càng tốt. Này, Jim! Chạy ngay sang nhà bác Gonda bảo bác ấy rằng bố cháu hỏi thăm tình hình chân cẳng của bác và bảo bác ấy làm ơn cho mượn cái ống thủy chuẩn. Cô út Maria, xin cô đừng chạy nhông đâu đó đấy nhá! Phải có ai đó cầm đèn soi cho tôi chứ. Này, khi con sen về bảo nó chạy đi mua tiếp một cuộn dây ngay nhé . Tôm ơi, ơ thằng Tôm đâu rồi! Lại đây, đưa cho bố bức tranh nào.
Ông nâng bức tranh lên và tuột tay đánh rơi làm khung một đằng tranh một nẻo, do cố cứu đỡ tấm kính nên ông già bị chảy máu tay, ông nháo nhào trong nhà tìm chiếc khăn mùi-xoa . Không thể tìm thấy khăn tay vì lẽ nó đang ở trong túi chiếc áo bành tô lúc nãy ông cởi ra nhưng không hiểu bây giờ nó biến đi đâu và cả nhà phải dừng việc huy động vật tư thiết bị để tìm cho ra chiếc áo khoác.
- Chẳng lẽ cả nhà không ai biết cái áo bành-tô đâu à? Tao thật sự chưa bao giờ gặp một lũ vô tích sự như bọn bay. Chúng bay cả thảy là sáu người mà không thể nào tìm ra chiếc áo tao vừa cởi ra năm phút trước đây hay sao!
Ông đứng lên khỏi chiếc ghế bành, nhận thấy rằng mình vừa ngồi lên trên chiếc áo khốn khổ liền tuyên bố:
- Được rồi, thôi chúng bay chấm dứt tình trạng rối rít tít mù đi xem nào! Tự tao tìm ra nó đây rồi. Dính với bọn chúng mày chỉ rách việc!!
Mất khoảng nửa giờ để băng ngón tay chảy máu, mua kính mới và huy động đầy đủ vật tư thiết bị, nào thang xếp, ghế đẩu, nến, dây dọi, đinh, búa.. ông bác tôi lại bắt tay vào việc. Toàn gia, kể cả cô sen và bác làm vườn công nhật đứng xúm quanh, sẵn sàng lao vào giúp đỡ. Hai người tự nguyện làm nhiệm vụ giữ chiếc ghế đẩu cho thật chắc chắn, người thứ ba giúp ông chủ gia đình leo lên ghế và đỡ ông cho khỏi mất thăng bằng, người thứ tư đưa đinh, người thứ năm sẵn sàng chiếc búa trong tay để đưa ông đóng vào thời điểm cần thiết. Ông chủ cầm chiếc đinh lấy dấu nhưng nó trốn khỏi tay ông tụt xuống nền nhà.
- Thế đấy! - Ông bác nói với vẻ bực bội - Giờ lại đến lựơt cái đinh giở chứng.
Cả bọn chúng tôi đồng loạt quì gối bò lê trên sàn để tìm chiếc đinh chạy trốn nghĩa vụ trong khi ông hỏi xỏ cả lũ rằng chẳng lẽ chúng tôi để ông phải đứng trên ghế đến nửa đêm hay sao!
Chiếc đinh trốn nghĩa vụ cuối cùng cũng không thoát được mạng truy tìm dầy đặc nhưng cái búa biến đâu rồi nhỉ ?
- Búa đâu? Cái búa để chỗ nào hở bọn bay? Chúa ơi, bảy con lừa bò đi bò lại mà không nhìn thấy cái búa ở chỗ nào à!
Chúng tôi tìm thấy búa nhưng ông đang chăm chú sờ mò xem vạch dấu để đóng đinh ở chỗ nào, chả lẽ nó cũng có chân để bò đi như chúng tôi hay sao ?! Con cháu tranh nhau leo lên ghế để cùng tìm vết đã đánh dấu. Mỗi đứa tìm thấy một vết, nhưng chẳng vết nào trùng với vết nào nên ông già mắng cả lũ là huênh hoang khoác lác và đuổi cổ xuống hết dưới đất. Ông cầm thước lên để định lại dấu cho thật chuẩn, hóa ra công việc đòi hỏi phải chia đôi cho thật đúng một con số lẻ. Trong khi ông tính nhẩm bọn chúng tôi cũng tranh nhau tính, kết quả tính toán của cả nhà thật đa dạng nên đứa nọ ra sức cười diễu đứa kia.
Ông bác chuyển sang chia bằng dây, vào đúng lúc chỉ cần cố tí nữa thì có thể vươn tay tới điểm cần đánh dấu ông bị mất thăng bằng: cả tay cả người vừa lăn vừa đập vào cây đàn piano gây ra một hiệu ứng âm nhạc thật là khủng khiếp. Bác gái Maria hết sức chịu đựng, bà đi vào đuổi bọn trẻ ra ngoài, bảo rằng thứ âm nhạc mà ông chồng vừa trình diễn làm hỏng tai bọn chúng, trong lúc đó bác Polin đã đưa tay trái đặt chiếc đinh vào chỗ cần thiết, tay phải giơ búa lên đóng như một ông thợ thực thụ. Chỉ có điều nhát búa đầu tiên đã chơi xỏ ông: nó đập vào ngón tay cái của ông chủ thay cho việc đập vào mũ đinh rồi rơi vào chân một thằng cu con nào đó làm thằng bé thét lên. Bà chủ nhà tuyên bố ngắn gọn rằng lần sau nếu ông Polin lại có ý định đóng đinh vào tường, thì làm ơn thông báo trước để bà và lũ trẻ kịp sơ tán về bên ngoại vài tuần!!.
- Xì, các bà phù nù này thật là ...! Luôn luôn ầm ĩ chỉ vì chuyện vớ vẩn không đâu - Ông bác tôi đáp lời, cố gượng đứng lên - Tôi lại thấy thích làm những việc này, thỉnh thoảng phải động chân động tay một tí chứ.
Nhát búa thứ hai của bác cũng không được hay ho cho lắm, nó trượt khỏi đầu đinh làm thủng một lỗ ở bức vách thạch cao. Loay hoay đến tận nửa đêm công việc mới chấm dứt: bức tranh đã treo vào chỗ dự định tuy không được thẳng thớm cho lắm, xung quanh chỗ treo tranh có thể nói là đã thêm một khung trang trí theo trường phái lập thể tạo nên bằng các vết sướt, vết thủng lỗ chỗ và dấu chân dấu tay của ông bác tôi lưu lại. Cả nhà mệt bở hơi tai trong khi ông chủ trò vẫn khỏe re.
- Xong rồi nhé ! -Ông Polin nói và nhảy phịch xuống, dẫm đúng vào chỗ chai chân của bác làm vườn công nhật. - Ở nhà khác thì mấy ông chủ phệ bụng đã nghĩ ngay đến chuyện thuê mượn thợ nọ thợ chai, vẽ chuyện!!
Khi Hari đạt đến độ tuổi
tam thập nhi lập
chắc chắn sẽ giống hệt như ông bác Polin, tôi đã bảo hắn như vậy, còn bổ xung thêm rằng tôi sẽ không để cho hắn ôm đồm lắm công nhiều chuyện.
Tôi nói :
- Không, tốt hơn là cậu lấy giấy, bút chì và bảng giá thực phẩm ra đây, để cho Jord hắn ghi chép, còn bao nhiêu tớ sẽ làm tất cho các cậu.
Phương án đầu tiên đã bị loại bỏ ngay sau khi ghi chép ra. Không còn gì phải nghi ngờ việc thượng lưu sông Thêm khá nông, không đủ mớn nước để con thuyền đi qua khi chất lên mọi thứ cần thiết cho chuyến du hành. Chúng tôi vò nhàu tờ giấy và băn khoăn nhìn nhau.
Tay Jord bảo :
- Không ổn rồi các cậu ạ. Không nên nghĩ về việc chúng ta cần chuẩn bị mang theo những gì mà nên nghĩ xem những gì không có thì bọn mình sẽ không đi được.
Kể cũng đáng ngạc nhiên, Jord ta đôi khi nghĩ ra những điều đáng đồng tiền bát gạo ra phết! Suy nghĩ của hắn rõ là có đầu óc - phải thừa nhận rằng không chỉ đối với vấn đề thu xếp đồ đạc mà cả trong cuộc chu du theo dòng sông của chúng tôi sắp tới đây. Đã có khá nhiều người du ngoạn trên dòng sông này do mải suy nghĩ đến vấn đề tiện nghi và hưởng thụ cho thật thoải mái nên cố sức chất không biết bao nhiêu thứ đồ gia dụng và lương thực thực phẩm lên con thuyền, nhưng cuối cùng mới thấy rằng chúng quả thực là vô dụng và gây nhiều phiền nhiễu.
Tôi đã chứng kiến một lần như vậy: không còn thứ gì mà chủ nhân không định xếp xuống con thuyền mỏng mảnh, hàng hóa đồ đạc ngổn ngang đến lưng cột buồm! Nào là quần áo chưng diện đủ các loại mốt, mấy ngôi nhà khung gập sang trọng, nào gia nhân đầy tớ, các vị khách mời với các quí bà sặc sỡ lòe loẹt, quí ông kiêu ngạo huênh hoang mà ở vào địa vị tôi hoặc các ngài, chắc đều chỉ thấy vui khi được nhìn thấy lưng họ!
Tất cả sẽ là những gánh nặng phiền nhiễu, cho qua be thôi các ngài ạ! Nó chỉ làm cho con thuyền đinh của ngài nặng nề đến nỗi người ngồi ở vị trí chèo phải cúi gò lưng tôm, trở nên chậm chạp, khó bề xoay xở và thiếu ổn định đến nỗi các ngài sẽ chẳng còn lấy một phút bình yên, chẳng có lúc nào được ngơi nghỉ để có thể mơ tưởng nọ kia hoặc tận hưởng niềm vui trần thế. Sẽ chẳng bao giờ có thể ngắm nhìn các gợn sóng lăn tăn như lũ thỏ non lướt qua bãi cạn, ngắm nhìn ánh thái dương nhảy nhót trên mặt nước xa xa. Những cây cổ thụ xanh tươi hùng vĩ trên bờ sông sẽ bị coi như những cây cột điện trên đường phố khi các ngài vội vàng đi qua để kịp giờ đến công sở, còn thì giờ đâu để khoan khoái nhìn những bờ lau xanh tươi rậm rạp uốn éo dọc theo bờ sông truớc gió, ngắm đám cỏ lác hay bụi dương xỉ lạ mắt vói những chùm hoa lưu ly biếc xanh.
Cho các thứ phiền nhiễu đó qua be ngay thôi các ngài ạ! Hãy giành tất cả cho sự thanh thản tâm hồn và chỉ nên mang theo những gì tối ư cần thiết, một vài đồ sinh hoạt thiết yếu trong niềm vui khiêm tốn, mang những gì mình yêu mến và thân quí hơn tất cả: vài tay bạn bè cánh hẩu, tri âm đồng điệu xứng đáng gọi là bạn của các ngài, con Miu, con Cún, một vài chiếc tẩu, đầy đủ thức ăn, đầy đủ quần áo và nhiều nhiều, hơi nhiều nhiều chai cay vào các ngài ạ, thứ mà cánh đàn ông ta không ai quay đi khi nhìn thấy nó.
Khi đó các ngài sẽ thấy con thuyền lướt đi lẹ làng trên mặt nước, hầu như không tiềm ẩn hiểm nguy gì về chuyện nó muốn chơi ngông xoay phía mui xuống dưới, mà kể cả trong trường hợp việc đó xảy ra cũng chẳng có gì đáng ngại. Ngài sẽ có dư thừa thời gian cho suy tuởng viển vông, cho những gì mình thích nhìn ngắm, để nghe khúc ca của thần Gió gửi đến con tim chàng lãng du, để, để…
Cho phép tôi được dừng chuyện này ở đây thôi.
Thế nên chung tôi ủy nhiệm Jord lên bản danh mục và hắn bắt tay vào việc.
- Cho qua chuyện mang theo lều ngủ - Jord nói - ta sẽ chọn chiếc thuyền có mui bạt, đơn giản và thoải mái hơn.
Ý tưởng khá đạt, chúng tôi tán đồng ngay. Tôi không hiểu các bạn đã nhìn thấy loại thuyền này bao giờ chưa. Các bạn chỉ việc cố định một khung kim loại vào thuyền, căng vải bạt trùm qua nó từ mũi đến lái, con thuyền sẽ biến thành ngôi nhà nhỏ, ở trong đó khá ấm cúng tuy có hơi chặt chội nhưng biết làm thế nào được, "mọi chuyện trên thế gian này đều có mặt trái của nó"
. Một anh hàng xóm của tôi đã thốt lên như vậy khi bà nhạc qui tiên và anh ta phải dốc hầu bao ra lo chuyện tang ma.
Jord nói làm như vậy thì cả bọn có thể mang theo nhiều thứ khác: khăn choàng (mỗi tên một chiếc), đèn pin, xà phòng, bàn chải, lược (dùng chung), bàn chải răng (riêng biệt cho từng người), chậu rửa mặt, thuốc đánh răng, bàn cạo râu, vài chiếc khăn tắm. Tôi đã lưu ý từ lâu rằng người ta thường mang theo đồ tắm mỗi khi có dịp đi đến nơi nào có hồ có biển, nhưng sẽ chẳng có nhiều người xuống tắm như vậy đâu khi đã tới nơi.
Chính tôi đã nghiệm thấy điều ấy qua những lần tắm biển. Mỗi khi dự định đi Luân-đôn tôi thường quyết định rằng mình sẽ dậy thật sớm đi tắm cho tới giờ ăn sáng, rất hớn hở xếp sẵn vào va li vài chiếc quần xà lỏn và khăn tắm.
Nhưng khi tới biển tôi thấy mình không háo hức lắm với chuyện tắm như khi còn ở nhà mà thường thích nằm ườn trên giường khách sạn cho tận tới lúc bò dậy đi ăn nhẹ. Một lần sau khi tổng động viên hết mức quyết tâm tôi bò dậy lúc rạng sáng, mặc qua quít quần áo rồi vớ chiếc quần bơi và khăn mặt chạy ào ra biển. Có điều lúc đó quả thực không thấy khoái chuyện tắm biển cho lắm: hình như có kẻ nào đó cố tình làm tôi nhụt chí nên đã thổi ra luồng gió đông lạnh lẽo, hắn lại cố tình xếp toàn đá nhọn với vỏ hà sắc, dấu chúng một phần dưới cát để tôi không nhìn thấy.
Đến cả mặt biển cũng muốn chơi xỏ tôi vì nó cứ lui mãi ra xa và trên đoạn đường đến hàng cây số tôi cứ phải xo ro đôi vai, run cầm cập, bước một cách loạng choạng xen những cú nhảy cẫng vì đau cho đến khi tới được sát mép nước.
Vừa tới nơi một con sóng khổng lồ đã sẵn sàng đón tiếp, nó ôm lấy kẻ tắm sáng vừa đẩy vừa quăng, khiến tôi ngã ngồi lên một doi đá cố tình đợi ở đó một cách hết sức xỏ lá. Tôi chưa kịp kêu và hoàn hồn để nhận biết tình thế thì đợt sóng khác đã nhảy xổ vào lôi tôi ra ngoài khơi. Tôi cuống cuồng đạp chân gạt tay cố sống cố chết mong sao còn được gặp lại ngôi nhà thân yêu và lũ bạn bè, trong giây phút đó tôi chợt thấy hối hận vì hồi nhỏ tôi rất thích bắt nạt đứa em gái bé bỏng của mình.
Đúng vào giây phút tuyệt vọng đến cùng cực, khi tôi đã giã từ với mọi hy vọng được sống tiếp thì con sóng đột nhiên lui ra xa bỏ tôi nằm chỏng gọng trên bãi cát như một con sao biển. Lúc đó mới kịp ngoảnh lại và nhận thấy rằng cuộc chiến dữ dội với Hà Bá vừa rồi để giành mạng sống của mình chỉ xảy ra cách bờ có chục bước chân và có lẽ nếu không có con sóng quái ác thì nước cũng chỉ ngập đến đầu gối bộ cẳng cà kheo của mình mà thôi!
Tôi loạng choạng đi vào bờ, mặc quần áo, về gần đến nhà ăn còn phải cố gắng vẹo môi huýt sáo để tỏ ra rằng tắm biển sớm thật là khoan khoái!
Bây giờ đây cũng vậy, khi nghe chúng tôi thảo luận ai cũng có thể nghĩ rằng sáng nào bọn này cũng sẽ có cuộc bơi ra xa. Jord nói thật là khoan khoái khi thức dậy trên thuyền vào buổi sớm cùng với những tia sáng ngày đầu tiên và trầm mình vào dòng nước sông mát xanh. Hari nói rằng cuộc bơi tới tận giờ ăn sớm là liệu pháp tốt nhất để ăn ngon miệng, hắn bảo riêng với hắn tắm sáng bao giờ cũng làm tăng độ thèm ăn.
Jord lưu tâm rằng nếu Hari có ý định ăn tăng hơn mức mọi ngày thì hắn nhất định sẽ phản đối cho dù Hari chỉ tắm trong bồn đi chăng nữa. Jord bảo việc chèo ngược dòng một con thuyền chất đầy binh lương để làm thoải mái cái bụng của Hari sẽ là một công việc thực sự khổ sai.
Tôi phản đối Jord trong vấn đề này vì tuy thế sẽ thấy dễ chịu hơn nhiều khi ngồi chung thuyền với một Hari sạch sẽ và vì thế nên chấp nhận việc mang thêm dăm bảy chục cân lương thực còn hơn.
Chúng tôi cuối cùng cũng thống nhất được trong việc sẽ mang theo ba chiếc khăn tắm để người nọ khỏi phải chờ người kia. Về vấn đề quần áo Jord nói chỉ cần mang hai bộ quần áo thể thao bằng phơ-la-len trắng là đủ, khi nào bẩn chúng tôi có thể tự giặt lấy bằng nước sông. Chúng tôi hỏi hắn đã bao giờ giặt phơ-la-len trắng ở sông chưa.
- Nói cho thật đúng thì chưa - Jord đáp - nhưng một thằng bạn của tớ đã giặt và cho biết rằng việc ấy thật dễ như trở bàn tay.
Tôi và Hari chỉ có thể gượng gạo tin rằng thằng cha đã suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề này và về việc ba tên đần ông
chưa bao giờ mó tay vào một công việc tương tự, chỉ với sự trợ giúp của cục xà phòng lại có thể giặt sạch áo sơ mi của mình bằng nước sông Thêm .
Sau này chúng tôi bắt buộc phải nhận biết - than ôi, lúc đó đã quá muộn - rằng thằng cha Jord đã là một tên nói dối trắng trợn trong vấn đề này. Nếu các ngài được nhìn thấy quần áo của chúng tôi sau khi… Nhưng thôi, giống như những cuốn tiểu thuyết tầm tầm đã viết, chúng ta chẳng cần biết trước sự kiện làm gì.
Jord lái chúng tôi tới sự nhất trí trong việc mang theo kha khá quần áo lót và một lượng đáng kể quần dài để phòng khi con thuyền bị lật, chúng tôi cần phải thay đồ cũng như mang theo thật nhiều khăn mùi-xoa để lau chùi đồ đạc, mỗi tên hai đôi giày không kể hai đôi giày vải thể thao cũng để dự phòng cho trường hợp đó.