Chương 42

Số từ: 2023
Người dịch: Nguyễn Vĩnh Hằng
Nhà xuât bản: NXB Văn Học
Lần cuối cùng máu tôi sạch trong, không nhiễm trùng là khi nào nhỉ? Hồi tôi ngoài hai mươi chăng, tôi nghĩ thế.
Marianne Engel suốt mấy ngày liền cứ đi đi lại lại trong nhà với cốc cà phê và điếu thuốc lá, xỉ vả bản thân vì đã không thể tẩy trần cái dụng cụ là cơ thể cô và nhận được những sự chỉ dẫn mới. Cuối cùng cô cũng chấp nhận rằng đã đến lúc cô phải hoàn thành những bức tượng dang dở đang chật cứng trong xưởng của mình. "Không thể bỏ mãi được, tôi nghĩ vậy. Những Chủ Nhân đã nói thế."
Khi tạc những bức tượng này, cô không bị ám bởi những nguồn năng lượng ma quỷ như khi tạc một bức tượng từ đầu. Cô sẽ đi lên cầu thang để giúp tôi tập luyện hoặc đi dạo với Bougatsa. Khi cô tắm cho tôi vào buổi sáng, tôi cũng không cảm thấy mình là kẻ quấy rầy công việc chính của cô. Sự khác biệt, cô giải thích, không đến từ bản thân cô mà là từ những bức tượng kinh dị. Đã bị ngừng tạc một lần rồi, chúng giờ cũng hiểu rằng chúng có nhiều thời gian hơn chúng vẫn tưởng. "Chúng đã hiểu được dù tôi làm gì với chúng, chúng cũng vẫn sẽ là đá thôi. Chúng biết mình không cần phải gào thét với tôi để có được cái mình muốn."
Vài tuần sau, cô đã hoàn chỉnh được một vài tác phẩm còn dang dở của mình. Đầu con chim, trước đây được đặt chễm chệ trên một đôi vai người mà phần dưới vẫn chưa hề được động chạm đến, giờ đã được cho thêm cái thân người và hai chân sau của con dê. Con quái vật biển cố vùng vẫy khỏi đại dương đá granite đã có phần thân còn lại và những ngọn sóng bạc đầu. Xe tải thi nhau mang chúng đến triển lãm của Jack để bán, vì thuốc lá và quần áo tạo áp suất không thể tự trả tiền cho mình được.
Khá bất ngờ khi sau vài tuần, Marianne Engel đề nghị tôi theo cô vào xưởng, khu vực trong nhà rõ ràng rất riêng tư của cô. Cô đi loanh quanh một lúc, không nói gì cả, không nhìn tôi, cố hết sức để ra vẻ bình thường. Điều này thực sự đối lập với những lúc tôi thấy cô chìm đắm vào công việc. Cô lấy một cái chổi và quét vài cục đá nhỏ vào trong góc nhà, rồi lúng búng, "Tôi mong anh sẽ không tức giận."
Cô đi tới một khối đá được phủ vải trắng. Tôi đã không để mắt đến nó; giữa đống tượng kỳ cục của cô, giấu một tác phẩm nghệ thuật cho tới khi nó được hoàn thành cũng là việc bình thường. Tôi có thể thấy một vật giống như người ẩn dưới lớp vải, nó làm tôi nghĩ đến hình ảnh một đứa trẻ hóa trang thành ma trong lễ hội Halloween. Khi cô giật mảnh vải che ra, cô nói, "Tôi đang tạc tượng anh."
Một bức tượng về tôi mới hoàn thành một nửa. Không, không phải một nửa - chính xác hơn, đó chỉ là những đường nét cơ thể tôi mà thôi. Chưa có chi tiết nào được đục đẽo cả, nhưng cũng không thể không mơ hồ nhận ra dáng hình tôi: hai vai khom xuống y như người thật; cột sống cong vẹo hình con rắn, cái đầu nhìn rất chuẩn, trong sự sai khác về tỷ lệ với những phần còn lại của cơ thể. Giống như soi gương vào buổi sáng, trước khi tỉnh táo mở mắt vậy. Tôi lắp bắp nói tôi không hề tức giận khi cô tạc tượng tôi, nhưng cảm thấy khá bối rối. Tại sao?
"Chúa đang truyền đạt ý chỉ của mình qua tôi," cô nghiêm túc nói, rồi bật cười để tôi biết rằng cô đang đùa. Tôi cũng cười theo, nhưng có vẻ không thuyết phục cho lắm.
"Tôi muốn anh ngồi làm mẫu cho tôi, nhưng hãy nghĩ kỹ trước khi chấp nhận," cô nói, chỉ vào những gargoyle chưa hoàn thành nằm ngổn ngang quanh mình. "Tôi không muốn anh phải chịu chung số phận với những cái này."
Tôi gật đầu - để nói rằng tôi sẽ suy nghĩ về chuyện đó, chứ không phải tôi đã đồng ý - và chúng tôi lại đi lên cầu thang. Tôi cố tập trung bước với dáng chuẩn, nhưng khi tôi ngoái nhìn bức tượng đá trong góc nhà, tôi không thể không nghĩ rằng mình thực sự cần phải chỉnh tư thế thật tử tế.
Jack đâm sầm qua cửa chính, lặc lè dưới sức nặng của một thứ um tùm lá, bà ném thẳng nó vào một góc trong phòng khách. "Lần cuối cùng đến đây, tôi thấy mấy người chẳng có cây cối gì cả. Chẳng có cái gì là sinh vật sống ở đây à?" Jack nhìn tôi, rồi nói thêm, "Lạy Chúa, anh trông vẫn chưa khá lên được chút nào à?" Bà hướng ngay sự quan tâm của mình về phía Marianne Engel, vốn đang vui thích nhìn cảnh bà đi vào. "Cô nữa, tôi đã tìm được vài mối lẻ muốn mua các tác phẩm độc đáo rồi. Họ chẳng thật sự thích tác phẩm nào bày ngoài cửa hàng cả, vì thế họ muốn biết liệu cô có đang sáng tác cái gì đó mới không. Tôi nói với họ là cô luôn luôn tạo ra những thứ mới mẻ."
"Nhà tử tế chứ?" cô hỏi.
"Phải, họ đều là những gia đình tử tế. Tôi luôn luôn tìm những nhà tử tế, và lũ quái vật nhỏ của cô sẽ được chăm sóc rất cẩn thận. Dù chúng chỉ là mấy cục đá vớ vẩn. Cô biết thừa chứ nhỉ, có phải vậy không? Ồ, và đại học Princeton đang có mấy chỗ cần sửa chữa."
Marianne Engel lắc đầu. "Giờ tôi không có hứng thú đi ngay."
"Phải rồi. Bận rộn chăm sóc Khoai Tây Chiên quá mà," Jack nói. "Chúa ơi. Marianne, đó là một khoản lớn và cô đang để nó tuột khỏi tay đấy. Khi nghệ thuật gặp từ thiện, nó đã bị định sẵn là sẽ trở thành thứ không ra gì mà."
Marianne Engel ôm Jack thật chặt, nói vài lời bào chữa cho tôi, nhưng chủ yếu cô chỉ cười khúc khích trước cơn thịnh nộ của Jack. Điều này chỉ làm Jack thêm tức giận. "Nhớ lúc cô mang Bougatsa về chứ?" bà nói. "Nó cũng chỉ là một kẻ đầu đường xó chợ thôi."
Trong cái kiếp trước được cho là của chúng tôi ấy, tôi đã tạc tặng Marianne Engel một bức tượng thiên thần - nó hiện vẫn đang ở trên giá sách của cô - trong khi ở kiếp này cô đã tạc tặng tôi một bức tượng quỷ. Sự tương xứng có vẻ khá giống với sự đảo lộn trong công việc của chúng tôi: thời đó, cô là người làm việc với sách vở còn tôi làm việc với đất đá.
Lời nhận xét đó có vẻ khá hàn lâm, tôi nghĩ thế, nhưng phản ứng của tôi về chuyện cô đang tạc tượng mình thì hoàn toàn mang tính bản năng. Được một nghệ sĩ tạc tượng quả rất đáng phổng mũi, dĩ nhiên, nhưng nó cũng làm tôi cảm thấy xấu hổ khi nghĩ rằng hình dáng xấu xí của mình sẽ mãi mãi bị lưu lại. Lần đầu tiên, tôi hiểu được cảm giác sợ hãi của người man di, rằng những chiếc máy quay sẽ giam cầm cả linh hồn lẫn hình ảnh họ.
"Làm thế nào vậy?" tôi hỏi. "Tôi sẽ phải làm gì?"
"Anh sẽ không phải làm gì cả," cô trả lời. "Anh sẽ chỉ phải ngồi ở đó thôi."
Câu trả lời làm tôi nhớ tới cuộc nói chuyện giữa chúng tôi sau khi cô bắt tôi xin lỗi Sayuri, khi cô nói tôi sẽ "không phải làm gì" để chứng tỏ tình yêu của mình với cô. Tôi không hiểu cô muốn nói gì, nhưng nếu đây là những gì cô muốn nói, làm sao tôi có thể từ chối cô được? "Được thôi, tôi sẽ làm."
"Tạc tượng từ chính cuộc sống để đổi gió cũng hay lắm," cô nói. "Cuối cùng tôi cũng có thể đưa những đường nét vào trong đá, thay vì kéo nó ra."
Cô bắt đầu cởi quần áo ra và tôi hỏi cô đang làm gì. Cô vẫn luôn tạc tượng trong bộ dạng này, cô nói, và cô cũng không có ý định thay đổi thói quen đó lúc này; tôi có khó chịu với việc đó không? Tôi bảo không khó chịu gì hết, nhưng tôi thực sự cũng không chắc lắm. Có gì đó trong cảnh cô ở trần đã tác động đến tôi, diễn viên phim cấp ba kiêm kẻ quyến rũ phụ nữ khét tiếng đã giải nghệ, theo một cách chính tôi cũng không thể lý giải nổi. Có gì đó rất nguyên thủy và quyến rũ trong cái vẻ trần trụi của cô...
Nhưng tôi không thể bắt cô phải làm gì trong nhà cô được. Ngay khi trút bỏ quần áo, cô tháo bộ đồ tạo áp suất ra khỏi người tôi và lướt ngón tay lên những nếp gấp trên khuôn mặt đầy vết bỏng của tôi, như thể những ngón tay của cô đang cố ghi nhớ một con đường. "Tôi yêu màu đỏ của những vết sẹo của anh. Anh có biết rằng hồi xưa những gargoyle thường được sơn màu sắc rực rỡ để làm nổi bật những đường nét của chúng không?"
Cô đi về phía một bức tượng và lướt ngón tay lên đó, đúng cái cách cô đã làm với tôi mấy phút trước. Nhìn những ngón tay cô chuyển động, tôi hình dung ra cảnh một dòng sông dịu dàng chảy qua một tảng đá trong hàng ngàn năm. Cô chỉ vào những nét chạm khắc sâu hoắm dưới mắt một con quái vật của cô. "Anh thấy cách những đường nét này được khắc để làm nổi bóng, để tạo chiều sâu chứ? Cho dù có ngước nhìn lên những gargoyle này, người dân bình thường cũng chẳng thể thấy được các chi tiết này đâu."
"Thế sao còn làm?"
"Chúng tôi làm để Chúa thưởng thức."
Bị đem ra làm mẫu tạc tượng khiến tôi cảm thấy mình còn trần trụi hơn cả việc đóng bất cứ bộ phim khiêu dâm nào, và tôi chỉ có thể chịu nổi lần ngồi mẫu đầu tiên vì độ ngắn của nó. Tôi chỉ có thể bỏ bộ quần áo tạo áp suất của mình ra khoảng mười lăm phút một lúc, một giới hạn mà Marianne Engel luôn tôn trọng. Việc tiến triển nhanh chậm cũng chẳng quan trọng gì; tôi tin chúng tôi sẽ phải mất hàng năm để hoàn thành bức tượng này.
Cuối mỗi đợt chạm khắc cô sẽ khoe thành quả của cô và chúng tôi sẽ nói về bất cứ những gì mình nghĩ. Một dịp nọ, cô nói bâng quơ trong khi dụi một mẩu thuốc lá, "Đừng quên là chúng ta còn một bữa tiệc Halloween sắp đến đấy nhé."
Đây là lần đầu tiên tôi nghe nói về vụ này, tôi nói.
"Không phải thế," cô phản bác. "Năm ngoái ở khoa bỏng tôi đã hứa là chúng ta sẽ tham dự mà, nhớ chứ?"
"Chuyện đó xưa lắm rồi."
"Một năm không phải là dài, nhưng tôi sẽ thương lượng với anh chút vậy. Anh có chịu đi nếu tôi kể cho anh nghe một câu chuyện nữa không?"
"Về cái gì," tôi hỏi.
"Tôi nghĩ anh sẽ rất thích câu chuyện này," cô nói. "Đó là về Sigurðr, người bạn Viking của tôi."