Phần 2 - Chương 21: Chuyến bay

Số từ: 7178
Dịch giả: Đoàn Tử Huyến
Nguồn: Nhà xuất bản Văn học
Tàng hình và tự do! Tàng hình và tự do! Sau khi bay hết ngõ phố của mình, Margarita đến một ngõ phố khác cắt vuông góc với ngõ thứ nhất. Cái ngõ này, vừa dài vừa cong, vừa chắp vá chằng chịt, với cánh cửa xiêu vẹo của cửa hàng dầu hỏa, nơi người ta bán đong từng ca dầu và thuốc diệt ký sinh trùng trong các ve lọ, Margarita vượt qua trong một nháy mắt; và đến đây nàng hiểu ra rằng, tuy là hoàn toàn tự do và tàng hình, nhưng dù sao cả trong khi đang cơn khoái chí cũng phải biết thận trọng ít nhiều. Chỉ nhờ một cách kỳ diệu nào đó hãm lại kịp, nàng mới không vấp đến vỡ đầu vào một cây cột điện cũ đứng đổ nghiêng ở góc phố. Vòng tránh được sang bên, Margarita siết chặt cán cây bàn chải cọ nhà và bay chậm lại, không rời mắt khỏi những đường dây điện và các tấm biển quảng cáo treo ngang phía trên vỉa hè.
Ngõ phố thứ ba dẫn thẳng ra đường Arbat. Ðến đây Margarita đã hoàn toàn học được cách điều khiển cây bàn chải cọ sàn, hiểu rằng nó tuân theo từng cử động cực kỳ nhỏ của bàn tay nàng, và rằng trong khi bay trên thành phố phải hết sức tập trung và không được quá hung hăng. Ngoài ra, ngay từ trong ngõ phố nàng đã biết rõ rằng những người qua đường không trông thấy nàng đang bay. Không một ai ngẩng đầu lên trời, không ai hét:
Nhìn kìa, nhìn kìa!
, không ai nhảy sang bên đường, rít lên hoặc té xỉu, không ai phá ra cười man dại.
Margarita bay lặng lẽ, rất chậm và không cao lắm, khoảng ngang tầm tầng hai của các ngôi nhà.
Nhưng cả khi đã bay chậm, ở ngay cạnh lối ra phố Arbat sáng chói chang, nàng vẫn lỡ đà chạm vai vào một chiếc đĩa tròn được chiếu sáng có vẽ hình mũi tên. Ðiều đó khiến Margarita nổi cáu. Nàng kìm cây bàn chải cọ sàn lại, bay cách ra một quãng rồi đột ngột lao vào chiếc đĩa tròn, dùng cán cây bàn chải đánh vỡ nát nó ra. Những mảnh vỡ rơi loảng xoảng xuống hè phố, người qua đường chạy giạt ra, ở một nơi nào đó vang lên tiếng còi; còn Margarita, sau khi tiến hành xong cái hành động không cần thiết đó, phá ra cười.
Ở Arbat cần phải thận trọng hơn nữa, - Margarita nghĩ, - ở đây tất cả đều rối rắm, không biết đâu mà lần
. Nàng bắt đầu luồn lách giữa những đường dây điện. Trôi phía dưới Margarita là những trần xe ô tô buýt, ô tô chạy điện, xe hơi; còn dọc theo các vỉa hè, như Margarita cảm thấy từ trên cao, là những dòng sông mũ lưỡi trai. Từ các con sông này toả ra nhũng dòng suối nhỏ, chúng đổ vào chiếc mõm của những cửa hiệu sáng ánh đèn.

Ê, một đám hỗn độn! - Margarita giận dữ nghĩ, - ở đây không thể quay rẽ vào đâu được
. Nàng cắt ngang Arbat, bay lên cao hơn, đến ngang tầng bốn, qua những ống tròn lấp lánh của tòa nhà hát ở góc phố vào một ngõ hẹp với những ngôi nhà cao tầng. Tất cả các cửa sổ ở đây đều để mở; và khắp nơi, từ các ô cửa sổ vang lên tiếng nhạc rađiô. Vì tò mò, Margarita ngó vào một ô cửa sổ, nhìn thấy ở đó một gian bếp. Hai chiếc bếp dầu đang cháy reo trên mặt bàn, đứng cạnh chúng là hai người đàn bà tay cầm thìa đang chửi nhau.

Tôi nói với chị là khi ra khỏi phòng vệ sinh phải tắt đèn đi, Pelageia Pet'rovna ạ. - một người đàn bà nói, trước mặt chị ta là chiếc chảo với món thức ăn nào đó đang bốc khói nghi ngút, - nếu không, chúng tôi sẽ gửi đơn đề nghị tống cổ chị ra khỏi đây ngay!


Chị thì giỏi giang lắm đấy
, - người làn bà thứ hai đáp.

Cả hai đều thật là giỏi giang
, - Margarita vừa bước qua bệ cửa sổ vào bếp vừa nói to. Hai người đàn bà cãi nhau quay phắt về phía có tiếng nói và đứng chết lặng với những chiếc thìa bẩn trong tay. Margarita thận trọng chìa tay qua khoảng giữa hai người, vặn nút điều chỉnh tắt lửa ở cả hai bếp dầu. Hai người đàn bà kêu ối lên và há hốc miệng. Nhưng Margarita ở trong bếp đã thấy chán nên vội bay luồn ra ngõ phố.
Ở cuối ngõ nàng trông thấy một khối nhà tám tầng đồ sộ và sang trọng, có vẻ như vừa mới được xây xong. Margarita hạ thấp dần xuống đất và trông thấy mặt tiền của ngôi nhà được ốp đá cẩm thạch đen; những cánh cửa ra vào rất rộng, sau mặt kính của chúng trông rõ chiếc mũ lưỡi trai viền vàng và hàng cúc áo của người gác cửa, phía trên cửa gắn một tấm biển kẻ chữ mạ vàng:
Khu Văn Kịch
.
Margarita nheo nheo mắt nhìn tấm biển, cố đoán xem các từ
Khu Văn Kịch
có nghĩa là gì. Kẹp cây bàn chải cọ sàn vào nách, Margarita đẩy cánh cửa ra vào làm người gác cửa trố mắt kinh ngạc; nàng bước vào tiền sảnh và trông thấy trên tường cạnh thang máy một tấm bảng đen đồ sộ, trên đó tên những người cư trú và số căn hộ được viết bằng dòng chữ trắng. Hàng chữ ghi phía dưới bảng danh sách
Khu tập thể các nhà văn và kịch sĩ
khiến Margarita thốt lên một tiếng hú man dại tắc nghẹn. Nàng nâng mình lên cao trên không, háo hức đọc từng tên họ: Khustov, Dvubratski, Kvant, Beskudnikov, Latunski...

Latunski! - Margarita rít lên. - Latunski! Ðây chính là hắn! Chính hắn đã làm hại Nghệ Nhân.

Người gác cửa ở bên lối ra vào tròn xoe mắt, thậm chí nhảy dựng lên vì kinh ngạc, nhìn như bị thôi miên lên tấm bảng đen, cố gắng hiểu cái điều kỳ dị vừa xảy ra: tại sao bảng danh sách những người ở trong khu tập thể lại bỗng nhiên rít lên như vậy. Còn Margarita trong lúc đó đã chạy như bay theo cầu thang lên phía trên, miệng lặp đi lặp lại không ngớt trong cơn hưng phấn:

Latunski - tám mươi tư! Latunski - tám mươi tư! Ðây rồi, phía bên trái - 82, phía bên phải - 83, lên cao hơn, tầng trên, bên trái - 84. Ðúng chỗ này. Lại có cả biển đề:
O. Latunski
.
Margarita tụt xuống khỏi cây bàn chải cọ sàn, và mặt sàn đá làm đôi gót chân bốc lửa của nàng dịu đi. Margarita bấm chuông một, rồi hai lần. Nhưng không có ai ra mở cửa. Margarita ấn nút mạnh hơn và nghe thấy tiếng chuông reo trong căn hộ của Latunski. Vâng, cho đến khi chui vào quan tài, người có hộ khẩu cư trú tại căn hộ số 84 tầng tám của ngôi nhà này phải mang ơn Berlioz quá cố, vì ông chủ tịch MASSOLIT đã lăn xuống dưới bánh tàu điện, và phiên họp tưởng niệm lại tổ chức đúng vào cái buổi chiều hôm đó. Nhà phê bình Latunski sinh ra dưới một ngôi sao bản mệnh tốt. Nó đã cứu ông ta khỏi phải gặp mặt với Margarita đã biến thành phù thủy vào tối thứ sáu hôm đó!
Không có ai ra mở cửa. Lúc đó Margarita phóng như bay xuống phía dưới, vừa chạy vừa đếm số tầng, rồi lao ra ngoài đường, ngước mắt nhìn lên, đếm lại số tầng ở bên ngoài, đoán xem cửa sổ căn hộ Latunski ở chỗ nào. Không còn nghi ngờ gì nữa, đó là năm ô cửa sổ tối thẫm ở góc tòa nhà trên tầng tám. Tin chắc như vậy rồi, Margarita liền bay lên không, và sau mấy giây đồng hồ nàng đã bước qua ô cửa sổ để mở vào căn phòng không đèn, chỉ có ánh trăng trải dài một vệt sáng lấp lánh. Margarita chạy theo vệt sáng đó tìm công tắc điện, một phút sau toàn bộ căn hộ đã được chiếu sáng. Cây bàn chải cọ sàn đứng ở góc. Sau khi biết chắc rằng không có ai ở nhà, Margarita mở cửa dẫn ra cầu thang và kiểm tra lại tấm biển đề. Nó vẫn nằm nguyên chỗ cũ. Margarita đã đến được đúng nơi cần đến.
Vâng, người ta nói rằng cho đến tận ngày nay nhà phê bình Latunski vẫn tái mặt khi nhớ lại cái buổi tối khủng khiếp hôm đó, và cho đến tận ngày nay vẫn nhắc đến tên Berlioz với một lòng biết ơn vô hạn. Hoàn toàn không thể đoán trước được là một vụ án hình sự xấu xa và đen tối như thế nào sẽ xảy ra vào tối hôm đó, bởi từ nhà bếp trở ra, trong tay Margarita cầm một chiếc búa con khá nặng.
Người đàn bà biết bay khỏa thân và tàng hình cố kìm mình lại, hai tay nàng run lên vì nóng nẩy. Sau khi ngắm nghía kỹ lưỡng, Margarita đập búa lên dãy phím của chiếc đàn dương cầm, và trong khắp căn hộ vang lên những tiếng ngân thảm thiết đầu tiên. Thứ nhạc cụ vô tội phát ra những âm thanh điên loạn. Các phím đàn gẫy nát, những thanh nẹp bằng xương bay tứ tung. Cây đàn rú rít, rên rỉ, gầm gào ngân nga. Ðầu búa đập vào mặt đàn đánh bóng làm nó vỡ tung kêu như súng nổ. Vừa thở dốc, Margarita vừa dùng búa giật đứt và đập nát những sợi dây đàn. Cuối cùng mệt lử, nàng lùi lại, buông người xuống chiếc ghế bành để thở lấy hơi.
Trong phòng tắm nghe vẳng ra tiếng nước réo dữ dội. Cả trong bếp cũng vậy.
Hình như nước đã trào xuống sàn
, - Margarita nghĩ thầm và nói thêm thành tiếng:

Mà không nên ngồi ở đây làm gì.

Nước đã chảy tràn từ bếp ra hành lang. Lội đôi chân trần trong nước, Margarita xách những xô nước đầy từ bếp vào phòng làm việc của nhà phê bình và đổ vào các ngăn kéo bàn viết. Rồi sau khi đã dùng búa đập vỡ cánh cửa tủ cũng ở phòng làm việc đó, nàng chạy vào buồng ngủ. Ðập vỡ chiếc tủ gương, Margarita lôi từ đó ra bộ quần áo complê của nhà phê bình và nhận vào bể tắm. Nàng đổ một chai mực đầy lấy ở phòng làm việc lên chiếc giường đôi trải nệm cầu kỳ trong buồng ngủ. Việc phá phách mà nàng đang tiến hành mang lại cho Margarita một khoái cảm sâu sắc, nhưng đồng thời nàng vẫn luôn luôn cảm thấy rằng kết quả vẫn quá là ít ỏi. Vì vậy nàng bắt đầu làm bất cứ cái gì có thể làm. Margarita đập vỡ những chậu si dùng làm cây cảnh ở trong phòng đặt đàn dương cầm. Chưa làm xong việc đó, nàng trở vào phòng ngủ và dùng dao làm bếp băm nát chăn đệm, vải trải giường, đập vụn những khung ảnh lồng kính. Nàng không cảm thấy mệt, chỉ có mồ hôi chảy ròng ròng khắp thân thể.
Trong thời gian đó, ở căn hộ số 82 nằm ở tầng dưới căn hộ của Latunski, bà làm công của nhà viết kịch Kvant đang ngồi uống trà ở phòng bếp và ngạc nhiên trước những tiếng động ầm ầm, loảng xoảng, rền rĩ từ tầng trên vọng xuống. Ngẩng đầu nhìn lên, bà bỗng nhiên trông thấy một mảng trần nhà ngay trước mắt bà dần dần chuyển từ màu trắng vốn có của mình sang màu xanh bợt chết chóc. Mảng màu xanh lớn loang ra nhanh chóng, và bỗng nhiên trên đó phồng lên những giọt nước. Bà làm công ngồi nhìn chừng hai phút, kinh ngạc trước hiện tượng khác thường đó, mãi cho đến lúc từ trần nhà một trận mưa thật sự nhỏ tong tong xuống sàn. Bấy giờ bà mới nhảy chồm dậy lấy chậu hứng dưới những giọt nước, nhưng điều đó chẳng được ích lợi gì vì trận mưa mỗi lúc một lan rộng và bắt đầu rót xuống cả bàn bếp, bình khí ga lẫn tủ chạn đựng bát đĩa. Hét lên một tiếng, bà làm công của nhà viết kịch Kvant rời căn hộ chạy vụt ra cầu thang, và ngay lập tức trong căn hộ của Latunski vang lên những hồi chuông gay gắt.
Ôi người ta đã gọi chuông rồi, phải đi thôi
, - Margarita nói. Nàng cưỡi lên cây bàn chải cọ sàn, lắng nghe tiếng một người đàn bà đang hét vào lỗ khóa cửa:

Mở cửa ra, mở cửa! Dusia, mở cửa! Nước ở chỗ chị tràn ra phải không? Chảy xuống cả chỗ chúng tôi.

Margarita bay lên không khoảng chừng một mét và dùng búa đánh vào chùm đèn. Hai bóng đèn vỡ tan, những vật trang trí bay tứ tung. Tiếng kêu ngoài ổ khóa ngừng bặt, trên cầu thang nghe có tiếng bước chân chạy vội. Margarita bơi ra cửa sổ; khi đã ở phía ngoài, nàng vung nhẹ tay dùng búa đánh vào mặt kính. Một tiếng xoảng vang lên, những mảnh vỡ theo mặt tường ốp đá cẩm thạch tuôn rào rào xuống dưới như thác. Margarita bay đến bên ô cửa khác tiếp theo. Ở rất xa phía dưới, một đám người chạy dọc theo vỉa hè, một trong hai chiếc xe tô đậu ở cổng bóp còi inh ỏi và lùi ra xa.
Ðập xong các cửa sổ của nhà Latunski, Margarita bay sang căn hộ bên cạnh. Tiếng búa đập mỗi lúc một dồn dập hơn, khắp lối phố vang lên đầy ắp tiếng loảng xoảng, ầm ầm. Từ cổng cầu thang thứ nhất, người gác cửa chạy ra, ngước nhìn lên cao, lưỡng lự một lúc, có lẽ là không ngay lập tức xác định được mình phải làm gì, rồi đút chiếc còi vào miệng và rúc lên dữ dội. Trong tiếng còi rúc đó, với một sự hăng hái đặc biệt, Margarita kết thúc nốt ô cửa sổ cuối cùng ở tầng tám rồi hạ xuống tầng bảy và lại bắt đầu đập các cánh cửa kính ở đó.
Buồn tình vì từ lâu phải ngồi vô công rồi nghề sau cánh cửa bằng kính trong gian tiền sảnh của tòa nhà, người gác cửa dồn hết tâm lực của mình vào tiếng còi; thêm vào đó tiếng còi của ông ta bám sát Margarita, dường như hòa đệm với nàng. Trong khoảng thời gian Margarita bay từ cửa sổ này sang cửa sổ khác, ông ta ngừng lấy hơi, và khi đã hít không khí đầy mồm, cùng với tiếng búa đập của Margarita, ông ta thổi vang, khoan xoáy vào bầu không khí xuyên lên đến tận đỉnh trời.
Những cố gắng của ông ta, cộng thêm vào những nỗ lực của Margarita đã nổi điên, đã đem lại những kết quả to lớn. Trong khu nhà náo loạn. Những cửa kính còn nguyên vội vã mở toang, trong khung cửa những mái đầu người xuất hiện rồi lại biến mất; còn những cửa sổ để ngỏ thì lại vội vã đóng vào. Trong cửa sổ của những ngôi nhà đối diện, trên nền được chiếu sáng xuất hiện những bóng người đen thẫm, tất cả cố đoán hiểu xem tại sao những tấm kính cửa sổ ở Khu Văn Kịch mới xây lại vỡ tan không có nguyên do nào như vậy.
Trong ngõ phố, dân chúng đổ xô đến Khu Văn Kịch, còn phía trong của ngôi nhà, mọi người hỗn loạn, ngơ ngác chạy đi chạy lại đầy chật tất cả các cầu thang. Bà làm công của nhà viết kịch Kvant hét với những người chạy qua cầu thang rằng căn hộ của bà ta bị nước tràn vào đầy, và chỉ một lát sau hòa giọng với bà ta là tiếng kêu của chị làm công nhà Khustov ở căn hộ số 80 nằm phía dưới căn hộ của Kvant. ở nhà Khustov, nước từ trần trút xuống cả nhà bếp, cả ở buồng vệ sinh. Cuối cùng, một mảng vữa lớn tướng trên trần phòng bếp của nhà Kvant rớt ụp xuống, làm vỡ toàn bộ số bát đĩa bẩn, tiếp liền sau đó là một trận mưa rào thật sự: từ lớp lót trần ướt sũng buông võng xuống nước đổ như xối. Liền đấy trên khắp cầu thang của cổng thứ nhất bắt đầu nổi lên những tiếng la hét. Ðang bay ngang qua ô cửa sổ gần cuối cùng tầng bốn, Margarita nhìn vào trong và thấy một người đàn ông trong cơn hoảng hốt đang kéo vội lên đầu chiếc mũ chống hơi ngạt. Margarita nện búa vào kính, làm cho anh ta hoảng hốt chạy biến khỏi phòng.
Và đột ngột trận đập phá man rợ bỗng dưng chấm dứt. Hạ xuống tầng ba, Margarita nhìn vào ô cửa sổ cuối cùng được che bằng tấm màn nhẹ màu thẫm. Trong phòng, một ngọn đèn nhỏ chao che kín sáng mờ mờ. Một cậu bé chừng bốn tuổi ngồi trên chiếc giường nhỏ có lưới bọc hai bên đang sợ hãi lắng tai nghe ngóng. Không có người lớn ở trong phòng. Có lẽ là tất cả mọi người đã chạy ra khỏi nhà.

Người ta đang đập kính, - cậu bé nói và gọi: - Mẹ ơi!

Không ai đáp, và cậu bé nói:

Mẹ, con sợ.

Margarita rẽ tấm màn gió, bay vào phòng.

Con sợ
, - cậu bé lặp lại và cả người run lên.

Ôi, cháu bé bỏng, cháu đừng sợ, đừng sợ, - Margarita nói, cố gắng làm dịu bớt cái giọng nói tội lỗi và khàn khàn vì gió của mình, - đó là bọn trẻ con đập vỡ kính đấy.


Bằng súng cao su ạ?
- cậu bé thôi run, hỏi.

Bằng súng cao su, bằng súng cao su, - Margarita xác nhận, - còn cháu ngủ đi.


Chắc là anh Sitnich đấy, - cậu bé nói, - anh ấy có súng cao su.


Ðúng, tất nhiên là anh ấy rồi!

Cậu bé láu lỉnh nhìn đi đâu đó sang bên và hỏi:

Cô đang ở đâu đấy ạ?


Cô không có thật đâu, - Margarita đáp, - đấy là cháu mơ thấy cô đấy.


Cháu cũng nghĩ như vậy mà
, - cậu bé nói.

Cháu nằm xuống đi, - Margarita ra lệnh, - cháu đặt bàn tay xuống dưới má ấy, và cô sẽ đến với cháu trong mơ.


Cô đến với cháu đi, đến đi
, - cậu bé đồng ý và lập tức nằm xuống, tay đặt dưới má.

Cô sẽ kể chuyện cho cháu nghe, - Margarita nói và áp bàn tay nóng hổi của mình lên mái tóc cắt ngắn của cậu bé, - chuyện kể rằng có một người đàn bà đang sống trên đời. Người đàn bà đó không có con, và nói chung cả hạnh phúc cũng không có. Lúc đầu chị ta than khóc, khóc rất lâu, rồi sau đó người đàn bà trở nên độc ác... - Margarita ngừng lời rút tay về - cậu bé đã ngủ say.

Margalita nhẹ nhàng đặt chiếc búa lên bệ cửa sổ và bay ra khỏi phòng. Cạnh ngôi nhà là một cảnh náo loạn hỗn độn. Mọi người chạy đi chạy lại dọc theo vỉa hè rải đầy mảnh kính vỡ và hò la những điều gì đó. Ðã thấy thấp thoáng trong số họ một vài người công an. Bất ngờ có tiếng kẻng đổ dồn, và từ phố Arbat, một cỗ xe cứu hỏa đỏ rực với chiếc thang đứng chạy xộc vào ngõ phố...
Nhưng những gì xảy ra tiếp theo không còn làm Margarita quan tâm nữa. Ngắm nhìn cẩn thận để khỏi vướng vào một sợi dây điện nào đó, nàng kẹp chặt hơn cây bàn chải cọ sàn và chỉ một thoáng sau đã ở phía trên ngôi nhà khốn khổ nọ. Phía dưới nàng, ngõ phố chao nghiêng và tụt thấp xuống. Dưới chân Margarita, thay vào chỗ ngõ phố là một biển mái nhà bị vô số các con đường sáng lấp lánh cắt ngang dọc thành những góc tù, góc nhọn. Rồi tất cả bỗng trôi sang một bên, những dãy đèn trở nên mờ dần và dính kết lại với nhau.
Margarita làm thêm một cú giật, và toàn bộ biển mái nhà như biến mất vào lòng đất, thay vào đó xuất hiện một mặt hồ toàn những ánh đèn điện lung linh run rẩy; cái mặt hồ đó bỗng đột ngột dựng ngược lên, rồi liền đấy đã ở ngay phía trên đầu của Margarita, còn phía dưới chân nàng là vầng trăng lóng lánh. Hiểu rằng mình bị lộn đầu xuống dưới, Margarita lấy lại tư thế bình thường và khi nhìn lại thì thấy rằng giờ đây cả mặt hồ cũng không còn nữa, mà ở dưới đó, phía sau lưng nàng chỉ còn lại một vầng hồng nơi chân trời. Rồi sau một giây nó cũng biến mất nốt, Margarita thấy rằng nàng chỉ còn lại một mình với mặt trăng đang bay trên cao phía bên phải nàng. Tóc của Margarita đã từ lâu dồn lại thành lọn dài phía sau đầu, còn ánh trăng với tiếng gió rít tắm gội thân thể nàng. Nhìn xuống, thấy phía dưới hai dãy dài những ánh lửa thưa thớt nhập vào thành hai vạch lửa liên tục và rất nhanh chóng lùi lại phía sau, Margarita đoán ra rằng nàng đang bay với một tốc độ khủng khiếp, và nàng ngạc nhiên khi thấy mình không bị nghẹt thở.
Sau thêm mấy giây, ở rất xa phía dưới, trong khoảng tối đen của mặt đất, lại bừng lên một hồ ánh điện mới, nó lấp lánh ngay dưới chân Margarita rồi xoáy tròn như một chiếc đinh ốc tụt sâu xuống lòng đất. Lại thêm vài giây nữa - và lại một cảnh tượng đúng như thế.

Các thành phố! Các thành phố!
- Margarita hét lên.
Sau đó, chừng hai hay ba lần gì đấy, nàng trông thấy những thanh gươm phát sáng mờ mờ nằm trong những cái bao màu đen để mở, Margarita đoán ra đó là các con sông.
Quay đầu nhìn lên phía trên và sang trái, Margarita đang bay ngắm nhìn mặt trăng vùn vụt phía trên đầu nàng như điên dại lao ngược về phía Moskva; và đồng thời cùng trong lúc đó bằng một cách kỳ lạ nào đấy, dường như nó vẫn đứng nguyên tại chỗ, nhờ vậy có thể trông thấy rất rõ trên bề mặt của nó một con vật màu thẫm bí ẩn - không hẳn là con rồng, cũng không hẳn là con ngựa gù - với chiếc mõm nhọn hướng về cái thành phố mà Margarita vừa rời bỏ.
Ðến đây trong đầu Margarita chợt nảy ra một ý nghĩ, rằng thật ra nàng xua cây bàn chải bay điên cuồng như thế là hoài phí. Như vậy nàng tự tước mất của mình cái khả năng ngắm nhìn mọi vật một cách thỏa đáng, tận hưởng chuyến bay một cách thỏa thích. Có một cái gì đó mách với nàng rằng ở nơi kia, nơi nàng sắp bay đến, mọi người sẽ đợi nàng, và nàng chẳng việc gì phải làm cho mình buồn chán bởi cái độ cao và vận tốc điên cuồng như thế này.
Margarita giúi cây bàn chải cọ sàn về phía trước, làm cho đuôi cán của nó hướng lên phía trên, giảm tốc độ lại thật chậm, hạ thấp xuống sát mặt đất. Cái động tác trượt xuôi dốc đó, như trên một cỗ xe trượt nhẹ bẫng, làm cho nàng cảm thấy vô cùng thích thú. Mặt đất dâng ngược lên đón nàng, trong cái khối không hình thù trước đó còn đen ngòm dần dần hiện ra những điều bí ẩn và kỳ diệu của một đêm trăng sáng. Mặt đất bay ngược lên đón nàng, và Margarita đã cảm thấy mùi của những khu rừng đang bắt đầu xanh lá. Margarita bay ngay trên màn sương mù của một cánh đồng cỏ đẫm sương, rồi trên một chiếc đầm. Phía dưới Margarita, bầy ếch đồng thanh kêu râm ran; còn ở một nơi nào đó tít xa, tiếng đoàn tàu chạy vọng đến không hiểu sao làm cho trái tim nàng vô cùng xao xuyến. Một lát sau Margarita đã trông thấy nó. Ðoàn tàu bò chậm chạp như một con sâu róm, ném từng chùm tia lửa lên không. Sau khi vượt đoàn tàu, Margarita còn bay qua mặt hồ nước lấp lánh như gương, nơi một mặt trăng thứ hai trôi nổi dưới chân nàng, rồi nàng hạ thấp xuống thêm đến mức chân suýt chạm vào ngọn những cây thông cổ thụ cao vút.
Ở phía sau lưng, có tiếng gió rít bất chợt nổi lên đuổi theo Margarita. Dần dần, hòa cùng với tiếng động của một vật gì đó phóng vùn vụt như hòn đạn đại bác là tiếng cười của phụ nữ nghe vang xa đến hàng mấy dặm. Margarita ngoái đầu nhìn lại và trông thấy một vật thể màu đen thẫm có cấu trúc phức tạp đang tiến đến gần. Vật lạ mỗi lúc một hiện rõ thêm, và Margarita nhận ra có người đang cưỡi trên một vật gì đó bay vùn vụt. Cuối cùng thì vật ấy lại thật gần. Giảm dần tốc độ, Natasa đã đuổi kịp Margarita..
Hoàn toàn khỏa thân, với mái tóc sổ tung bay trong gió, Natasa cưỡi trên lưng một con lợn đực thiến [1] ; hai chân trước của con lợn kẹp chặt chiếc cặp da, còn hai chân sau ra sức hối hả bơi không khí. Chiếc kính kẹp tuột ra khỏi mũi còn nối vào đầu một sợi dây bay cạnh con lợn chốc chốc loáng lên dưới ánh trăng rồi tắt lịm, chiếc mũ thỉnh thoảng lại trùm xuống mắt lợn. Chăm chú nhìn kỹ, Margarita nhận ra con lợn đực thiến đó chính là Nikolai Ivanovich, và lúc đó tiếng cười của nàng vang rền khắp khu rừng, hòa với tiếng cười của Natasa.

Natasa! - Margarita hét lên lanh lảnh. - Em thoa kem đấy à?


Ôi chị ơi! - Natasa cất lời đáp, tiếng reo của cô đánh thức cánh rừng thông đang im lìm trong giấc ngủ, - ôi nữ hoàng nước Pháp [2] của em, đây là em thoa kem lên cả mảng đầu hói của ông ta đấy!


Ôi nữ hoàng!
- con lợn đực thiến hét lên nức nở, trong khi vẫn mang nữ kỵ sĩ trên lưng phi nước đại.

Ôi chị thân yêu! Chị Margarita Nikolaevna! - vừa phi bên cạnh Margarita, Natasa vừa hét to, - em thú thật là em đã lấy kem của chị. Bởi vì chúng em cũng muốn được sống và bay! Hãy tha lỗi cho em, thưa nữ chúa, còn em sẽ không trở lại đâu, bằng bất kỳ giá nào em cũng sẽ không trở lại! Ôi thích quá, chị Margarita Nikolaevna! Ông ta đã ngỏ lời cầu hôn em, - Natasa chọc chọc ngón tay vào cổ con lợn đực thiến đang thở phì phò một cách ngượng nghịu, - lời cầu hôn kia đấy! Ông đã gọi tôi là gì nhỉ, hả?
- Natasa cúi đầu xuống hét vào tai lợn đực thiến.

Nữ thần! - con lợn rên lên. - Tôi không thể bay nhanh như thế này được! Tôi có thể đánh rơi mất những giấy tờ quan trọng. Natalia Prokophievna [3] , tôi phản đối.


Vứt mẹ những giấy tờ của ông cho quỷ sứ đi!
- phá lên cười một cách xấc xược, Natasa hét.

Sao lại nói thế, Natalia Prokophievna! Có ai nghe thấy chúng ta thì sao?
- con lợn đực thiến hét to khẩn khoản.
Phi nước đại cạnh Margarita, Natasa vừa cười, vừa kể lại với nàng những chuyện đã diễn ra ở biệt thự sau khi Margarita Nikolaevna bay ra khỏi cổng.
Natasa thú nhận rằng, không hề động đến thêm bất kỳ một tặng vật nào nữa, cô cởi hết áo váy, chạy đến bên hộp kem và lập tức thoa nó lên khắp mình.
Và với cô cũng đã xảy ra đúng cái điều đã xảy ra với Margarita. Trong khi Natasa đang đứng trước gương thích thú ngắm nghía sắc đẹp của mình, cười sung sướng, thì cánh cửa bỗng mở ra và Nikolai Ivanovich xuất hiện trước mặt Natasa. Ông ta có vẻ rất xúc động, trong tay cầm mảnh áo lót của Margarita Nikolaevna cùng với chiếc cặp và cả mũ của mình. Trông thấy Natasa, Nikolai Ivanovich đứng đực người ra. Trấn tĩnh lại ít nhiều, cả người đỏ như tôm luộc, ông ta nói rằng ông ta có trách nhiệm nhặt chiếc áo lót lên và đích thân mang đến...

Ông đã nói những gì, hả đồ vô lại? - Natasa vừa cười sằng sặc, vừa ré lên the thé. - ông đã nói gì, đã rủ rê như thế nào? Ðã hứa hẹn bao nhiêu tiền? Lại còn nói rằng Klavdia Pet'rovna sẽ không biết gì hết. Thế nào, ông bảo là tôi nói láo à?
- Natasa hét vào tai con lợn thiến, còn con lợn chỉ ngoảnh mõm sang hai bên một cách ngượng nghịu.
Ðùa cợt chán ở trong phòng ngủ, Natasa thoa kem lên đầu Nikolai Ivanovich và chính mình cũng đờ người ra vì kinh ngạc. Khuôn mặt của người đàn ông đáng kính sống ở tầng dưới thu nhỏ lại biến thành chiếc mõm lợn, còn tay và chân mọc thêm móng sừng. Nhìn thấy mình trong gương, Nikolai Ivanovich rú lên tuyệt vọng và man dại, nhưng đã muộn. Mấy giây sau, bị Natasa cưỡi lên lưng, ông ta rời Moskva bay đi đâu đó đến với quỷ sứ, miệng không ngớt rên rỉ đau khổ.

Tôi yêu cầu phải trả lại hình dáng bình thường của tôi, - con lợn đực thiến bỗng ụt ịt và rên lên không hẳn là điên loạn, cũng không hẳn là cầu khẩn, - tôi không có ý định bay đến cái nơi tụ họp bất hợp pháp đó đâu! Margarita Nikolaevna, chị cần phải ra lệnh cho người làm công của chị!


A, tôi bây giờ là người làm công với ông đấy à? Người làm công hả? - Natasa vừa véo tai con lợn đực thiến, vừa hét. - Thế còn nữ thần? Ông đã gọi tôi như thế nào hả?


Thần Vệ Nữ!
- con lợn đực thiến thút thít đáp trong khi bay ngang qua một con suối chảy róc rách giữa những tảng đá, bốn vó chạm sột soạt vào những bụi phỉ tử.

Thần Vệ Nữ! Thần Vệ Nữ! - Natasa hét lên đắc thắng, một tay chống nạnh ngang sườn, tay kia vươn thẳng lên mặt trăng. - Chị Margarita! Nữ Hoàng! Chị hãy xin cho em được làm phù thủy. Người ta sẽ nghe chị, chị đã được trao quyền lực!

Và Margarita đáp lời:

Ðược rồi, chị hứa với em!


Cám ơn chị! - Natasa hét lên và bỗng quát to gay gắt và không hiểu sao có vẻ buồn bã: - Hầy! Hầy! Nhanh lên! Nhanh lên! Nào, nhanh lên nữa!
- Natasa kẹp chặt gót chân vào hai bên sườn đã trở nên gầy rộc đi trong chuyến bay điên dại của con lợn đực thiến, làm nó lại phóng vụt lên xé không khí vù vù, một khoảnh khắc sau Natasa đã ở rất xa phía trước như một chấm đen, rồi hoàn toàn biến mất, và tiếng gió rít cũng tan dần. Margarita vẫn bay chầm chậm như trước trong một vùng hoang vắng và xa lạ, phía trên những ngọn đồi lỗ chỗ đây đó những hố đất nằm giữa các cây thông cổ thụ cao vút đứng tách xa nhau.
Margarita vừa bay vừa nghĩ rằng có lẽ bây giờ nàng đã ở cách Moskva rất xa. Cây bàn chải cọ sàn giờ không còn bay phía trên ngọn thông nữa, mà đang len lỏi giữa những thân cây được mặt trăng dát bạc lên một bên. Cái bóng mờ của nàng trượt trên mặt đất ở phía trước mặt - bây giờ mặt trăng đã rọi vào lưng Margarita.
Margarita cảm thấy có nước ở gần đâu đây và đoán rằng mình sắp tới đích. Những cây thông lùi lại phía sau, Margarita lặng lẽ bay trên không đến bên một bờ dốc bằng đá phấn. Ở phía dưới bờ dốc này, nằm ẩn trong bóng tối, là một con sông. Làn sương mù treo giữa những lùm cây dưới chân bờ dốc thẳng đứng, còn phía bên kia là triền sông thấp thoai thoải. Ở đó, dưới gốc của đám cây tán rộng đứng cô đơn giữa bãi trống, bập bùng một đống lửa nhỏ và thấp thoáng những bóng người đi lại. Margarita có cảm tưởng như từ đấy vẳng lên rầm rì một điệu nhạc vui vẻ. Tiếp đó, đến hút tầm mắt nhìn, trên thung lũng tráng bạc không hề thấy có một dấu hiệu nào của nhà ở và của con người.
Margarita nhảy từ đỉnh bờ dốc xuống dưới và nhanh chóng chạy đến bên mép nước. Làn nước mát quyến rũ nàng sau chuyến bay trên không. Vứt cây bàn chải cọ sàn sang bên, nàng lấy đà nhảy chúi đầu xuống sông. Cơ thể nhẹ nhàng của nàng như mũi tên cắm sâu vào mặt nước, và một cột nước vọt tung lên tưởng chừng tới tận mặt trăng. Nước ấm như ở trong nhà tắm và sau khi ngoi lên từ độ sâu không đáy, Margarita bơi lội vùng vẫy thoải mái trong sự cô độc tuyệt đối trên dòng sông đêm.
Bên cạnh Margarita không có một ai, nhưng ở hơi xa một chút, đằng sau những lùm cây rậm, nghe có tiếng nước vỗ và tiếng thở phì phò - có ai đấy cũng đang tắm ở đó.
Margarita chạy lên bờ. Người nàng đỏ hồng lên sau khi tắm. Nàng không cảm thấy mệt mỏi một tí nào và sung sướng nhảy tròn trên bãi cỏ ướt. Bỗng nàng thôi nhảy múa, cảnh giác lắng nghe. Tiếng thở phì phò mỗi lúc một đến gần, rồi từ phía sau những lùm cây liễu chui ra một gã đàn ông lõa thể, to béo, đầu đội chiếc mũ trụ lệch ra sau gáy. Ðôi bàn chân của gã bám đầy bùn giống hệt như xỏ trong đôi ủng đen. Theo cách thức gã vừa thở phì phò, vừa nấc cụt có thể đoán được rằng gã vừa nốc tương đối, hơn nữa, điều đó liền được xác nhận bằng sự việc là dòng sông bỗng nhiên tỏa lên mùi cô nhắc sặc sụa.
Trông thấy Margarita, gã đàn ông ngó trân trân một lúc, rồi sung sướng hét to:

Cái gì thế này? Có phải ta trông thấy cô nàng không? Klodina, có phải đây đúng là em, nàng quả phụ không bao giờ biết buồn đó không? Cả em cũng đến đây à?
- rồi gã xông đến bắt tay chào.
Margarita lùi lại và đáp với vẻ ngạo nghễ:

Cút mẹ nhà ngươi đến với quỷ sứ đi. Ta là Klodina nào đối với nhà ngươi? Ngươi mở mắt ra xem đang nói chuyện với ai đấy», - và, sau một thoáng lưỡng lự, nàng kèm thêm vào câu nói của mình một tràng dài những lời chửi rủa không được phép in. Tất cả những cái đó tạo nên một tác động tỉnh người đối với gã đàn ông to béo nhẹ dạ.
«Ôi, - gã rùng mình khẽ thốt lên. - Xin bà rộng lòng lượng thứ cho tôi, thưa nữ hoàng Margo xán lạn! Tôi nhầm. Mà lỗi là do cái thứ rượu cô nhắc đáng nguyền rủa ấy!» - Gã to béo quỳ một chân xuống, tay cầm chiếc mũ trụ vung sang bên, nghiêng người chào và bắt đầu nói lắp bắp tiếng Nga lẫn lộn tiếng Pháp những điều nhảm nhí nào đó về đám cưới máu của người bạn Hessar của gã ở Paris, về rượu cô nhắc, và rằng gã rất hối hận vì sự nhầm lẫn đáng buồn vừa rồi.
«Nhà ngươi cũng nên mặc quần dài vào, đồ chó đực ạ», Margarita nói, giọng đã dịu hơn.
Gã đàn ông to béo nhe răng cười sung sướng vì thấy Margarita không nổi giận. Gã thông báo rằng sở dĩ trong thời điểm này gã không có quần dài chỉ là vì đãng trí bỏ quên nó trên sông Enisei trong lần tắm vừa rồi ở đó, và rằng ngay bây giờ gã sẽ bay tới đấy, cũng ở gần kề thôi; rồi sau khi cầu xin được thương tình và giúp đỡ, gã bắt đầu bước giật lùi, giật lùi mãi cho đến lúc trượt chân ngã ngửa xuống nước. Nhưng ngay cả trong khi ngã, gã vẫn giữ trên khuôn mặt có vòng râu quai nón không rậm lắm của mình một nụ cười ngưỡng mộ, trung thành.
Còn Margarita, huýt lên một tiếng chói tai, cưỡi lên cây bàn chải cọ sàn vừa phi tới bên cạnh, bay qua sông sang bờ bên kia. Bóng đen của ngọn dốc đá phấn không trải tới đây, và toàn bộ dải bờ nằm trong ánh trăng sáng lóa.
Margarita vừa chạm chân lên bãi cỏ ướt, tiếng nhạc dưới bóng cụm liễu liền nổi lên mạnh mẽ hơn, đống lửa cũng tung lên những chùm tia vui vẻ hơn. Dưới những cành liễu mọc đầy các cụm hoa thơm mịn hiện rõ trong ánh trăng sáng, những con ễnh ương mõm dày ngồi thành hai hàng và phồng người lên, như bằng cao su, tấu một bản hành khúc rộn ràng bằng sáo gỗ. Những khúc gỗ mục phát lân tinh treo trên các nhành liễu trước mặt đám nhạc công để soi sáng các bản nhạc, ánh lửa nhảy nhót chập chờn trên mõm bầy ễnh ương.
Bản hành khúc được tấu lên là để mừng Margarita. Nàng được đón tiếp một cách cực kỳ trọng thể. Những nàng tiên cá trong suốt dừng điệu múa, tiếng hát của mình trên sông lại và vẫy vẫy những cành rong chào Margarita, trên dải bờ xanh thẫm hoang vắng vọng rất xa tiếng reo chúc tụng của họ. Những nàng phù thủy khỏa thân từ phía sau mấy khóm liễu nhảy ra đứng thành hàng và khuỵu chân, nghiêng mình trong những điệu chào cung đình. Một người chân dê bay đến, quỳ xuống hôn tay Margarita, trải tấm lụa xuống cỏ, hỏi thăm nữ hoàng tắm có thoải mái không, và mời nàng nằm xuống nghỉ.
Margarita đã làm đúng như vậy. Người chân dê dâng lên nàng một cốc lớn rượu sâm banh; nàng uống cạn, và trái tim nàng lập tức được sưởi ấm. Margarita hỏi thăm Natasa giờ ở đâu, nàng nhận được câu trả lời rằng sau khi tắm xong, Natasa đã cưỡi con lợn đực thiến của mình bay tiếp đi trước, về Moskva, để báo tin là Margarita sắp đến và giúp sửa soạn xiêm y cho nàng.
Trong khoảng thời gian ngắn ngủi khi Margarita nằm nghỉ ngơi dưới khóm liễu, đã xảy ra một sự việc. Trên không trung chợt vang lên tiếng rít, và một vật đen ngòm, rõ ràng là bay lỡ đà, rơi tõm xuống nước. Mấy giây sau, chính gã đàn ông to béo với hàng râu quai nón, người lúc nãy vừa có cuộc trình diện không đạt ở bờ sông bên kia, đã đứng trước mặt nàng. Chắc là gã đã kịp phóng vù đến Enisei, bởi vì trên người gã giờ là bộ quần áo đuôi tôm, nhưng ướt sũng từ đầu đến chân. Rượu cô nhắc lại chơi xỏ gã một lần nữa: trong lúc hạ xuống đất, gã trượt đích rơi tõm xuống sông. Nhưng cả trong hoàn cảnh đáng buồn như vậy gã vẫn không đánh mất nụ cười của mình trên khuôn mặt, và Margarita vừa cười vừa cho phép gã đến hôn tay mình.
Sau đó tất cả bắt đầu chuẩn bị lên đường. Các nàng tiên cá nhảy nốt điệu vũ của mình dưới ánh trăng rồi tan biến vào không khí. Người chân dê kính cẩn hỏi Margarita rằng nàng bay đến con sông này bằng phương tiện gì; và khi biết rằng nàng đã cưỡi cây bàn chải cọ sàn đến đây, người chân dê nói:
«Ôi, như thế thật không tiện lắm», - và chỉ trong nháy mắt, người chân dê lấy hai cành cây làm thành một ống điện thoại đáng ngờ rồi đòi ai đó phải ngay lập tức gửi đến một cỗ xe. Và quả thật, điều đó đã được thi hành ngay lập tức. Một cỗ xe mui trần màu hung nhạt bỗng từ đâu rơi xuống, chỉ có điều ngồi sau vô lăng không phải người lái xe bình thường ta vẫn gặp, mà là một con quạ đen mỏ dài đội mũ lưỡi trai bằng vải kẻ ô, đi găng tay ống rộng. Hòn đảo trở nên hoang vắng. Trong ánh trăng rực rỡ, những nàng phù thủy bay đi và tan biến. Ðống lửa đã cháy tàn, những hòn than hồng dần dần phủ một lớp tro xám.
Người chân dê và gã đàn ông râu quai nón đỡ Margarita lên xe, nàng buông mình ngồi xuống chiếc ghế rộng phía sau. Cỗ xe rú máy, nhảy chồm rồi bay vụt lên hầu như tới tận mặt trăng. Hòn đảo biến mất, mất hút cả con sông, và Margarita bay vùn vụt về phía Moskva.
[1]Trong một số thần thoại, các nữ phù thủy thường biến những người đam mê mình thành lợn.
[2]Chỉ nữ hoàng Margo, nhân vật trong cuốn tiểu thuyết cùng tên của A. Dumas.
[3]Natalia Prokophievna: tức là Natasa (tên gọi một cách đầy đủ chính thức).