Chương 17

Dịch giả: Trương Đắc Vỵ
NXB Văn Học
Chúng ta hãy dệt. Sợi đã xe.
Mạng lưới đã đan. Việc đã xong.[49]
• GRAY
[49]
Thi sĩ
của Thomas Gray, nhà thơ Anh, 1716-1771.
Đêm mồng 9 tháng 8 năm 1757, quân đội Anh và Pháp đóng tại vùng hồ Horican hoang vu sống trong một khung cảnh giống như trên một chiến trường thực thụ bên trời Âu. Trong khi những kẻ bại trận lặng lẽ, ủ rũ, bơ phờ thì những người chiến thắng hân hoan, phấn khởi. Nhưng vui cũng như buồn đều có giới hạn. Khoảng nửa đêm về sáng, trong khu rừng tĩnh mịch bao la, chỉ còn đôi lúc tiếng gọi vui nhộn của anh lính Pháp trẻ nào đó ở vọng gác tiền tiêu, hoặc tiếng hô nạt nộ từ pháo đài vọng ra, ngăn không cho quân thù tới gần trước thời gian quy định. Nhưng đến những giờ phút đìu hiu lúc gần sáng thì cả những tiếng hô đầy uy hiếp và thưa thớt kia cũng im bặt, dẫu lắng tai nghe cũng chẳng thấy một dấu hiệu nào về sự có mặt của những đạo quân đang thiếp ngủ bên bờ
hồ thiêng liêng
.
Giữa cảnh vật vắng lặng như tờ, bức màn che cửa của một căn lều to trong doanh trại Pháp vén lên, và một người từ bên trong bước ra. Người đó khoác một cái áo choàng có lẽ để che sương đêm ướt lạnh, đồng thời cũng để cho mọi người không nhận ra mình. Anh lính đứng canh giấc ngủ của viên tướng Pháp để cho người khoác áo choàng đi qua không hỏi han và, theo thường lệ, kính cẩn bồng súng chào trong lúc người đó rảo bước qua khu lều, đi về phía pháo đài William Henry. Trên đường gặp nhiều lính gác hỏi khẩu lệnh, người lạ mặt trả lời gãy gọn và có vẻ trôi chảy vì thấy vẫn tiếp tục đi, không bị ai xét hỏi gì nữa.
Ngoài những lúc phải tạm dừng chân như vậy, người đó cứ lặng lẽ đi từ trung tâm doanh trại tới các vị trí tiền tiêu, đang tiến lại gần người lính canh ở sát vị trí địch nhất thì có tiếng hô vọng tới:

Ai?


Nước Pháp.


Khẩu lệnh?


Thắng lợi!
người có áo choàng xích lại gần hơn thì thào.

Được!
người lính gác đặt lại khẩu súng trên vai.
Đi chơi sớm thế, ông!


Cần phải cảnh giác, con ạ.
Người lạ mặt hé áo choàng, nhìn vào tận mặt người lính, chân vẫn tiếp tục bước về phía pháo đài Anh.
Anh lính gác giật mình, bồng súng chào hết sức cung kính rồi lại khoác lên vai trở về vị trí, mồm lẩm bẩm:

Đúng, phải cảnh giác! Thiết tưởng bọn mình có đây một thầy cai không bao giờ ngủ!

Người sĩ quan làm như không nghe thấy những lời anh lính nọ vừa thốt ra trong cơn kinh ngạc, tiếp tục đi tới bờ hồ mới dừng bước; chỗ này khá nguy hiểm vì ở phía Tây gần đấy có một đồn địch nằm sát mặt nước. Ánh trăng đục chỉ đủ để nhìn thấy lờ mờ hình bóng mọi vật xung quanh. Tới nơi, nhân vật nói trên thận trọng nép vào một thân cây, quan sát khá lâu hết sức chăm chú những thành lũy đen ngòm và im lìm của đối phương, xem ra không phải vì tò mò hoặc giả nhìn vu vơ, trái lại, đôi mắt di chuyển từ điểm này tới điểm khác với một vẻ thành thạo, soi mói, nghi hoặc. Cuối cùng, người sĩ quan tỏ ra hài lòng; sau khi đưa mắt về đỉnh núi phía Đông như mong chờ trời sáng, người đó vừa định quay gót ra về, bỗng đâu có một tiếng động nhỏ từ một góc gần nhất trên pháo đài vẳng lại khiến ông ta phải ngừng bước.
Vừa hay thấy bóng một người đi tới gần bờ lũy thì dừng lại nhìn về khu lều xa xa của doanh trại Pháp, sau đó quay đầu về phía Đông như thể cũng mong trời sáng, cuối cùng tựa vào bờ lũy nhìn xuống mặt hồ sáng như gương phản chiếu bầu trời lấp lánh muôn ngàn vì sao. Dáng điệu ủ rũ cùng với tầm vóc cao lớn của con người đang đứng trầm ngâm trên bờ lũy, trong đêm khuya khoắt, khiến cho người đang quan sát nhận ra ngay. Vốn tế nhị và thận trọng, người sĩ quan pháp nhẹ nhàng vòng qua thân cây để ra về; bỗng đâu có một tiếng động khác khiến ông lại phải dừng chân theo dõi. Đó là tiếng khuấy nước rất êm, tiếp theo là tiếng sỏi lạo xạo. Lát sau thấy một bóng đen từ dưới hồ bước lên bờ, không một tiếng động, chỉ cách chỗ ông đứng vài bước. Một nòng súng từ từ nâng lên, chĩa về phía bên kia mặt nước long lanh; nhưng khẩu súng chưa kịp phát hỏa thì bàn tay của người sĩ quan đã đặt lên bộ phận khóa nòng.
Không thực hiện được mưu mô xảo trá vì bị chặn tay bất thình lình, tên da đỏ kinh ngạc thốt lên một tiếng kêu.
Chẳng nói chẳng rằng, người sĩ quan Pháp đặt tay lên vai tên Anh điêng, lẳng lặng dẫn y lánh xa chỗ họ đang đứng vì nói chuyện ở đấy có thể nguy hiểm và ít ra cũng có một trong hai người trở thành sát nhân. Rồi vạch áo choàng ra để lộ bộ quân phục và tấm huân chương thánh Louis đeo trên ngực, Montcalm nghiêm nghị hỏi:

Như thế nghĩa là thế nào? Con ta không biết rằng người cha Canada của nó và những người Anh đã chôn cây rìu trận rồi sao?


Thế người Huron làm gì bây giờ?
tên Anh điêng bập bẹ hỏi lại bằng tiếng Pháp,
Chưa một chiến binh nào lột được một mảng da đầu, vậy mà những người mặt tái đã thân thiện với nhau.


Hà! Cáo Tinh Khôn! Ta thấy anh tỏ ra là một người bạn quá sốt sắng tuy cách đây không lâu, anh còn là kẻ thù của chúng ta. Mặt trời đã lặn được bao nhiêu lần từ khi Cáo rời bỏ doanh trại của người Anh?


Mặt trời ở đâu?
tên Anh điêng nhấm nhẳng đáp,
ở sau núi, tối om và lạnh lẽo. Nhưng khi nó hiện ra thì lại sáng sủa ấm áp. Cáo Tinh Khôn là mặt trời của bộ lạc nó. Trước đây có mây đen núi cao ngăn cách nó với dân tộc nó; bây giờ nó lại chiếu sáng, bầu trời lại trong trẻo.


Ta biết lắm, Cáo có uy quyền đối với bộ lạc của nó,
Montcalm nói,
tuy mới hôm qua Cáo còn săn lùng những mảng da đầu của họ, hôm nay họ vẫn nghe lời Cáo trước ngọn lửa của hội đồng.


Magua là một thủ lĩnh vĩ đại.


Thế thì hãy tỏ ra vĩ đại bằng cách bảo cho bộ lạc của mình phải cư xử như thế nào với những người bạn mới của chúng ta.


Thế tại sao viên tướng Canada lại đưa binh lính trẻ của mình vào rừng và bắn đại bác vào các đồn bằng đất?
tên Anh điêng tinh quái hỏi.

Để chinh phục nó. Đất này là của chủ ta, và ta được lệnh đánh đuổi bọn người Anh tới chiếm đoạt. Họ đã bằng lòng đi khỏi đây và bây giờ ta không gọi là kẻ thù nữa.


Được, Magua đã đào rìu trận lên để nhuộm máu cho nó. Bây giờ rìu còn sáng; khi nào nó đỏ, lúc đó sẽ chôn.


Nhưng Magua không được làm ô danh nước Pháp. Kẻ thù của đại đế trị vì ở bên kia hồ nước mặn là kẻ thù của Magua; bạn của Người là bạn của dân Huron.


Bạn à!
tên Anh điêng khinh bỉ nhắc lại,
Cha của Magua đưa tay đây.

Biết rằng chỉ có thể duy trì ảnh hưởng của mình đối với các bộ lạc da đỏ hiếu chiến bằng nhân nhượng chứ không bằng uy lực Montcalm miễn cưỡng phải chiều ý hắn. Tên Anh điêng gí ngón tay của người chỉ huy Pháp lên một vết sẹo sâu hoắm ở trên ngực mình, đắc chí hỏi:

Cha có biết cái gì đây không?


Người chiến binh nào chẳng biết! Đây là vết cắt của một viên đạn chì.


Thế còn cái này?
tên Anh điêng quay lưng lại, hỏi tiếp; y để mình trần, không mặc áo như thường lệ.

Cái này ư! Con ta đã bị xúc phạm tàn tệ. Ai đã làm việc đó?


Magua ngủ say tít trong lều của người Anh, và những ngọn roi đã để lại vết tích này đây.
Tên Anh điêng cười gằn, không giấu nổi con giận đang sôi sục như muốn chẹn lấy cổ; nhưng rồi y trấn tĩnh lại, nói tiếp với một vẻ đầy tự tôn của người da đỏ:
Thôi, cha cứ về bảo những người lính trẻ của cha là có hòa bình rồi. Cáo Tinh Khôn đã có cách nói với các chiến binh Huron.

Chẳng thèm nói thêm nửa lời, cũng chẳng buồn chờ câu trả lời, tên da đỏ đặt súng vào khuỷu tay, lẳng lặng qua khu doanh trại, đi về cánh rừng trú quân của bộ lạc y. Mới đi được vài thước thì lính canh hô đứng lại, nhưng y cứ lừ lừ đi thẳng, bất chấp tiếng hô của những người lính. Sở dĩ y thoát chết là vì họ nhận ra dáng điệu, bước đi cũng như thái độ táo tợn ương bướng của một người Anh điêng.
Sau khi Magua bỏ đi, Montcalm đứng tần ngần hồi lâu bên hồ, ngẫm nghĩ về tính tình mà người bạn đồng minh bất trị vừa biểu lộ. Đã có lần thanh danh của ông bị hoen ố vì xảy ra một cuộc tàn sát khủng khiếp trong một trường hợp giống hệt trường hợp hiện tại. Trong lúc suy ngẫm, ông cảm nhận một cách sâu sắc trách nhiệm nặng nề của những người đi tới mục đích bất kể bằng cách nào, và ông cũng thấy rõ tất cả tầm nguy hiểm một khi khởi động một bộ máy mà không có đủ sức để hãm nó lại. Nhưng rồi Montcalm cắt đứt dòng tư tưởng mà ông coi là một sự yếu mềm trong giờ phút chiến thắng này; trên đường trở về lều của mình, ông ra lệnh nổi hiệu trống để đánh thức quan quân đang mơ màng thiếp ngủ.
Từ trung tâm pháo đài Anh vọng lại hồi trống đầu tiên nổi lên trong doanh trại Pháp, tức thì thung lũng ầm vang những khúc nhạc hùng tráng, ngân dài, đinh tai nhức óc, át cả những âm thanh khác. Tiếng kèn của những người chiến thắng ngân vang, nhộn nhịp rộn rã, cho tới khi người chậm chân cuối cùng đã đứng vào hàng ngũ. Nhưng khi tiếng địch lanh lảnh nơi hiệu trong pháo đài Anh thì kèn trống im bặt. Trời tảng sáng; khi binh sĩ Pháp đã tề tựu đông đủ để đón chào chủ tướng, ánh nắng chan hòa chiếu vào những hàng quân lấp loáng. Tin chiến thắng mà mọi người đã biết, được công bố chính thức; đơn vị được đặc cách phân công canh gác các cổng pháo đài Anh diễu qua trước mặt Montcalm, rồi kéo thẳng sang phía bên kia, tại đó đối phương đã được thông báo. Tất cả những công việc chuẩn bị thông thường cho một cuộc tiếp quản được phổ biến và thi hành ngay dưới mũi súng của các công sự bị giành giật.
Một cảnh tượng khác hẳn đang diễn ra bên trong những phòng tuyến quân đội Anh-Mỹ. Ngay khi hiệu lệnh vừa nổi lên, người ta thấy có tất cả những dấu hiệu của một cuộc ra đi vội vã và miễn cưỡng. Những người lính ủ rũ khoác lên vai những khẩu súng không đạn, uể oải đứng vào hàng ngũ; máu trong người họ còn sôi sục sau cuộc chiến đấu vừa qua, và họ chỉ mong có dịp rửa mối nhục đang làm nhức nhối, lòng tự trọng mà họ phải nén xuống để tuân thủ nghi thức nhà binh. Đàn bà trẻ con chạy nhốn nháo, người mang theo bọc hành lý ít ỏi, kẻ tìm kiếm sự che chở trong hàng ngũ những người quân nhân. Munro xuất hiện trong hàng quân lặng lẽ, vẻ mặt kiên nghị nhưng mệt mỏi. Rõ ràng đòn bất ngờ này đã đánh trúng tim ông tuy ông đã đấu tranh để chịu đựng nỗi bất hạnh với tư thế một người lính.
Thấy người chỉ huy của mình vẫn tỏ ra bình tĩnh vững vàng, Duncan vô cùng xúc động. Sau khi giải quyết xong phần công việc được giao, anh tới bên ông già để xem có thể giúp được gì cho ông. Câu trả lời của Munro ngắn gọn nhưng đầy ý tứ:

Các con gái tôi.


Trời ơi! Chưa ai chuẩn bị gì cho các cô ấy ư?


Thiếu tá Heyward, giờ đây tôi chỉ còn là một người lính,
lão quân nhân đáp,
Tất cả mọi người ở đây đều yêu cầu tôi coi họ là con cả.

Duncan chỉ kịp nghe tới đó. Không để mất thời gian lúc này rất quý báu, anh lao tới bản doanh của Munro tìm chị em Cora thì thấy hai người đứng ở ngưỡng cửa ngôi nhà thấp, sẵn sàng lên đường, xung quanh có một đám phụ nữ đang kêu khóc ầm ĩ; những người này tụ tập cả ở đây, nghĩ rằng là nơi được bảo vệ tốt nhất. Hai má Cora nhợt nhạt, khuôn mặt đấy lo âu tuy nàng vẫn giữ được bình tĩnh, cặp mắt Alice sưng mọng chứng tỏ đã khóc nhiều. Tuy nhiên, khi trông thấy người sĩ quan trẻ, họ không giấu được vui mừng; trái với mọi ngày, Cola lên tiếng trước:

Pháo đài đã thất thủ,
nàng cười buồn bã,
nhưng tôi tin rằng thanh danh của chúng ta vẫn còn.


Thanh danh của chúng ta ngời sáng hơn bao giờ hết. Nhưng cô Munro thân mến, giờ đây không phải lúc nghĩ nhiều tới những chuyện khác mà phải lo cho bản thân mình. Theo tục lệ nhà binh, vì tự trọng, lòng tự trọng mà cô rất coi trọng, cha cô và tôi phải đi cùng với quân đội một đoạn. Vậy tìm đâu ra bây giờ một người bảo vệ chắc chắn cho hai cô trước tình hình rối ren đầy may rủi này.


Chúng tôi không cần tới ai cả,
Cora đáp,
trong hoàn cảnh như thế này, kẻ nào dám xúc phạm tới những đứa con gái của một người như cha tôi!

Người thanh niên liếc nhìn xung quanh, nói:

Tôi không muốn để các cô đi một mình dù tôi được chỉ huy trung đoàn chính quy tinh nhuệ nhất của đức vua. Hãy nhớ rằng Alice của chúng ta không được cứng rắn như cô, và chỉ có trời biết nàng sẽ phải chịu đựng sự khủng khiếp tới mức nào.


Anh nói cũng phải.
Cora đáp với một nụ cười rầu rĩ hơn lần trước,
Nhưng kìa, vận may đã đem lại cho chúng ta một người bạn trong lúc đang cần.

Duncan lắng tai nghe và hiểu ngay ý của Cora. Những âm thanh trầm trầm và trang nghiêm của một bài hát lễ rất quen thuộc đối với những tỉnh miền Đông, đập vào tai anh; lập tức anh đi sang một căn phòng ở khu nhà bên. Chủ nhân của nó đã bỏ đi rồi, chỉ thấy một mình David đang biểu lộ lòng sùng kính bằng những bài hát mà anh vẫn thích thú xưa nay. Chờ cho bàn tay ngừng đánh nhịp và bài ca kết thúc, Duncan mới đặt tay lên vai David để thu hút sự chú ý của anh chàng, rồi nói vắn tắt ý định của mình.

Được lắm,
người đồ đệ chân thật của vua xứ Israel đáp khi Duncan nói xong,
tôi nhận thấy hai cô gái đó tính tình hòa nhã dễ thương; là những người đã cùng nhau chia sẻ bao gian nguy, chắc chắn chúng tôi sẽ sống hòa hợp với nhau. Tôi sẽ chăm sóc các cô ấy sau buổi cầu kinh sáng. Còn bài tụng ca nữa là xong. Anh bạn có muốn tham gia không? Nhịp bình thường, theo điệu
Southwell
.

Với một vẻ rất chăm chú, David lại mở cuốn sách nhỏ, lấy giọng tiếp tục hát một mạch khiến Heyward không sao ngắt được, đành phải chờ cho tới khi bài hát kết thúc; thấy David bỏ kính và cất sách, anh nói tiếp:

Anh có nhiệm vụ coi sóc không cho ai lại gần hai cô gái với những ý đồ thô bạo hoặc phỉ báng chế nhạo số phận không may của người cha dũng cảm của các cô. Gia nhân của họ sẽ giúp anh làm việc này.


Được lắm.


Có thể là bọn Anh điêng và những tên lính Pháp vô kỷ luật sẽ làm bừa. Trong trường hợp đó, hãy nhắc nhở cho chúng biết những điều kiện đầu hàng và dọa báo cáo lại hành động của chúng cho tướng Montcalm. Chỉ cần nói thế là đủ.


Nếu không, đã có cái này,
David giơ quyển sách nhỏ lên với một vẻ vừa nhẹ nhàng vừa tin tưởng,
Những lời ca trong đây được hát lên, hoặc đúng hơn là được thét lên một cách hùng hồn và đúng lúc, sẽ làm dịu những tâm tính ngỗ ngược nhất.

Để chứng minh cho lời nói của mình, đột nhiên anh cất cao giọng:
Có sao lũ tà giáo kia nổi xung như vậy?


Thôi,
Heyward cắt ngang,
chúng ta đồng ý với nhau rồi; giờ là lúc mỗi người phải đi làm nhiệm vụ của mình.

Chàng Gamut vui vẻ tán thành, rồi cả hai tới gặp các cô gái. Cora tiếp đón người bảo vệ mới và có phần dị thường với thái độ lịch sự cần thiết, còn khuôn mặt xanh xao của Alice thoáng một vẻ hóm hỉnh trong khi nàng cảm ơn sự chu đáo của Duncan. Chàng thanh niên vội thanh minh là anh đã làm hết sức trong hoàn cảnh cho phép, và anh tin rằng như vậy là quá đủ để bảo đảm an toàn cho hai người vì không có gì nguy hiểm cả. Anh hẹn sẽ gặp lại chị em Cora sau khi đã dẫn tiền đội đi được vài dặm về phía sông Hudson, rồi lập tức đi ngay.
Lúc này, lệnh khởi hành đã được ban ra, và khúc đầu của đạo quân Anh đã chuyển động. Hai người thiếu nữ giật mình khi hiệu lệnh nổi lên; đưa mắt nhìn quanh, họ thấy lính cận vệ Pháp, quân phục trắng toát, đã chiếm lĩnh các cổng pháo đài.
Đồng thời, như thể có một đám mây lớn đột nhiên trùm lên đầu; hai người ngước lên thì thấy mình đứng dưới một lá cờ Pháp rộng lớn đang phần phật tung bay.

Ta đi thôi,
Cora nói,
nơi đây không còn thích hợp với những người con gái của một sĩ quan Anh.

Alice níu lấy tay chị, rồi cả hai rời khỏi thao trường cùng với đám đông đàn bà và trẻ con.
Khi đi qua các cổng pháo đài, sĩ quan Pháp lễ phép cúi chào vì biết lai lịch hai cô; rất tế nhị, họ không biểu lộ một cử chỉ khiếm nhã nào. Thấy xe cộ và lừa ngựa chở đầy thương bệnh binh, Cora quyết định đi bộ, thà chịu đựng khó nhọc còn hơn quấy rầy họ. Có những người lính tàn tật đau ốm cũng phải cố kéo lê tấm thân mỏi mệt phía sau đoàn quân vì ở chốn hoang vu này, phương tiện vận chuyển cần thiết đều thiếu thốn. Và thế là tất cả mọi người lên đường, những người ốm yếu thương tật vừa đi vừa rên la đau đớn, những người khỏe mạnh lặng lẽ lầm lì, đàn bà con trẻ thì khiếp sợ mà không hiểu tại sao.
Khi đám người hỗn độn và sợ sệt đó rời khỏi những chiến lũy đã từng che chở cho họ và đi ra cánh đồng, một bức tranh toàn cảnh hiện ra trước mắt họ. Quân đội Pháp, vũ khí trong tay, đứng cách không xa về bên phải, lùi lại phía sau một chút Montcalm đã tập hợp lực lượng lại ngay sau khi những đơn vị vệ binh của ông chiếm lĩnh các công sự. Quân Pháp chăm chú và lặng lẽ nhìn những người bại trận ra đi, giữ đúng những quy định trong quân lễ; mặc dù là kẻ chiến thắng, không một ai buông lời phỉ báng, chế giễu những kẻ thù đã không gặp may mắn như họ. Những cánh quân Anh, tổng cộng gần ba ngàn người, đang từ từ triển khai qua cánh đồng hướng về nơi tập kết; họ dần dần áp lại gần nhau trong lúc tiến tời địa điểm quy định là một khoảng đất cây cối um tùm; nơi đây là cửa rừng có một con đường dẫn tới sông Hudson. Một đám người da đỏ đứng đen kịt bìa rừng, chòng chọc nhìn những người thù địch đi qua; như những con diều hâu, chúng lảng vảng ở xa xa, không dám vồ mồi vì sự có mặt của quân đội Pháp chặn tay chúng lại. Có một vài tên đã len lỏi vào đám quân bại trận, vẻ lầm lì bực tức, mắt hau háu mà không có hành động gì.
Tiền quân do Heyward dẫn đầu đã tới hẻm núi và đang khuất dần, bỗng đâu Cora nghe có tiếng cãi cọ giữa một toán lính tụt hậu. Một anh lính địa phương chậm chạp, vì mang quá nặng nên bỏ hàng ngũ, đã phải trả giá cho tính vô kỷ luật của mình và đang bị một tên Anh điêng cướp đoạt hành lý. Anh chàng có thân hình vạm vỡ này tiếc của giằng lại, không chịu để mất. Người của đôi bên xông vào can thiệp một bên ngăn không cho cướp, còn bên kia trợ lực cho kẻ cướp. Hai bên dần dần to tiếng và, như có phép thần, đột nhiên xuất hiện hàng trăm tên da đỏ ngay ở chỗ ít phút trước chỉ thấy có mươi tên. Cùng lúc, Cora thấy bóng Magua lướt giữa bọn chúng, đang trổ tài hùng biện. Đàn bà con trẻ đứng cả lại, nhớn nhác như bầy chim hoảng hốt xốn xang. Nhưng lòng tham của tên Anh điêng đã sớm được thỏa mãn, và cả đoàn lại chậm chạp tiếp tục đi.
Bọn da đỏ lùi về phía sau, như thể thuận tình để, cho kẻ địch đi, không quấy nhiễu nữa. Nhưng khi đám phụ nữ tới gần chúng, màu sắc rực rỡ của một chiếc khăn quàng đập vào mắt một tên Huron dã man đần độn. Không chút do dự, hắn tiến lên giật lấy. Người đàn bà, khiếp đảm hơn là tiếc của, vội quấn đứa hài nhi vào trong tấm khăn đã khiến cho tên Huron nọ nổi máu tham, ghì chặt cái bọc đó vào lòng. Cora vừa định khuyên bà ta thí chiếc khăn nhỏ mọn thì tên da đỏ đã bỏ khăn, giằng lấy đứa bé đang khóc thét trong tay người mẹ. Vứt hết đồ đạc cho những tên kẻ cướp tham lam khác, bà mẹ như điên như dại chạy theo đòi con. Tên Anh điêng cười hung ác, chìa một tay ra hiệu đánh đổi; tay kia, hắn túm lấy chân đứa bé vung lên trời như để bắt bí.

Đây đây… này… tất… cho tất!
người đàn bà vừa hổn hển kêu vừa lột cả quần áo đang mặc, ngón tay quờ quạng run rẩy,
Lấy hết đi, nhưng trả con cho ta!

Tên Anh điêng vứt lại đống quần áo rẻ tiền chợt thấy có một tên khác đã chiếm mất khăn quàng, nét mặt đang nhăn nhở bỗng chuyển thành dữ tợn, hắn quật đấu đứa bé vào một tảng đá rồi quẳng cái thân hình bé nhỏ đang giãy giụa ngay dưới chân người đàn bà. Trong hồi lâu, người mẹ đứng ngây như một pho tượng, đầy thất vọng, đôi mắt dại đi nhìn vào đống thịt nhầy nhụa mới vừa đây còn nép vào lòng mình cười nhoẻn; rồi bà ngửng mặt lên trời như muốn kêu cầu Thượng đế trừng phạt kẻ đã có hành động điên rồ này. Nhưng bà chưa kịp cầu nguyện thì tên Huron nổi xung vì mất chiếc khăn và nhìn thấy máu chảy, đã thẳng tay phang chiếc rìu trận lên đầu bà. Người mẹ gục xuống chết, tay còn quờ lấy xác con mình với một tình thương mãnh liệt như khi đứa bé còn sống.
Giữa lúc tình thế nguy ngập, Magua để hai tay lên miệng hú một tiếng hãi hùng khủng khiếp. Nghe tiếng kêu quen thuộc, bọn Anh điêng rải rác quanh đó xông lên như những con ngựa thi chồm ra khỏi chuồng khi có hiệu lệnh; tức thì tiếng gào thét nổi lên khắp nơi trên bình nguyên, dưới vòm cây rừng, những tiếng ít thấy từ cửa miệng của con người phát ra, những tiếng khiến người nghe cảm thấy con tim giá lạnh vì kinh hoàng, tựa như khi nghe thấy tiếng kèn gọi đến giờ phán xét cuối cùng.
Hiệu lệnh vừa vang lên, với một sự mau lẹ thuộc bản năng, trên hai ngàn tên da đỏ đầy sát khí từ trong rừng ào ra tràn ngập cánh đồng chết chóc. Chúng tôi không tả dài dòng những cảnh khủng khiếp đáng phẫn nộ đã diễn ra. Người chết khắp nơi nơi dưới những dạng kinh khủng gớm ghiếc nhất. Càng chống cự chỉ càng làm cho lũ sát nhân thêm cuồng bạo; nạn nhân của chúng đã mất hết cảm giác mà chúng còn bồi cho những đòn chí tử. Máu chảy thành sông càng làm cho lũ thổ dân nổi xung, như rồ như dại; có nhiều tên quỳ xuống đất xuống ừng ực dòng nước đỏ ngầu một cách khoái trá như những con quỷ khát máu.
Những đơn vị tinh nhuệ trong đoàn quân Anh vội tập hợp lại thành những khối hình kiên cố hòng chặn tay bọn người tấn công bằng một thế trận nom có vẻ vững chắc. Phương pháp này phần nào có kết quả, nhưng có nhiều người đã phải chịu cho kẻ địch trước những khẩu súng không đạn với hy vọng làm dịu bớt tính hung hăng của chúng, vậy mà cũng không xong.
Trong cảnh đó, không ai biết thời gian trôi nhanh chậm ra sao. Trong khoảng mươi phút (tưởng như hàng thế kỷ), hai chị em Cora đứng sững tại chỗ, khiếp đảm và hầu như không đường chống đỡ. Ngay khi những đòn đầu tiên giáng xuống, đàn bà con trẻ kêu khóc như ri, vây chặt hai người khiến họ không sao chạy trốn được. Đến khi vòng người đã dãn, một phần sợ chạy tán loạn, phần nữa bị giết, hai chị em thấy không còn lối nào thoát thân ngoài con đường dẫn tới những lưỡi rìu trận của kẻ thù. Những tiếng kêu thét rên la, những lời khích lệ, những câu nguyền rủa vang vang khắp nơi. Giữa lúc đó, Alice thoáng nhìn thấy vóc dáng cao lớn của cha mình đang băng qua cánh đồng, đi về phía quân đội Pháp. Số là Munro, không quản gian nguy, đang đi tới chỗ Montcalm để yêu cầu viên tướng này phải cử ngay, không trì hoãn, một đơn vị hộ tống như đã thỏa thuận lúc trước. Năm chục lưỡi rìu sáng loáng - và những ngọn giáo có ngạnh vung lên định kết liễu đời Munro, nhưng dù trong cơn cuồng nộ, bọn Anh điêng cũng biết kiêng nể chức tước và sự bình tĩnh của ông. Những vũ khí giết người đã bị cánh tay còn cứng cáp của ông gạt sang một bên, hoặc tự động hạ xuống trước một hành động chống trả tưởng như không ai có can đảm làm được. May sao tên Huron đầy hằn thù đang lùng kiếm Munro ngay ở chỗ ông ta vừa bỏ đi.

Cha ơi, cha, chúng con ở đây!
Alice gào to khi thấy cha đi qua gần chỗ mình, nhưng Munro hình như không nghe thấy,
Lại đây với chúng con, cha ơi, kẻo chúng con chết mất!

Nàng gọi nhiều lần, bằng những lời và một giọng khiến một trái tim sắt đá cũng phải mủi lòng, nhưng không có tiếng đáp lại. Tuy nhiên, có một lần hình như ông già nghe thấy tiếng gọi vì ông dừng lại nghe ngóng, nhưng Alice đã ngã xuống đất ngất đi. Cora vội quỳ bên cạnh, lo lắng nâng niu đứa em gái đang mê man. Munro lắc đầu tỏ vẻ thất vọng, rồi lại mải miết đi làm nhiệm vụ cao cả của mình.
Tuy bất lực và vô dụng, chàng Gamut không hề nghĩ tới bỏ trốn nhiệm vụ được giao phó, anh nói:

Tiểu thư ơi, nơi đây là đám hội của bầy quỷ dữ, không phải chỗ dừng chân của những con chiên ngoan đạo. Tiểu thư hãy đứng lên đi khỏi chốn này.


Anh cứ đi đi,
Cora đáp, mắt vẫn không rời đứa em bất tỉnh,
hãy chạy đi. Anh chẳng giúp được gì cho chúng tôi nữa đâu.

Thái độ giản dị nhưng đầy ý nghĩa kèm theo lời nói của Cora khiến David hiểu rằng ý kiến của nàng đã dứt khoát. Anh đưa mắt nhìn một lát những thân hình bụi bặm đang tiến hành những nghi lễ của hỏa ngục[50] xung quanh mình; rồi, toàn thân vươn thẳng, lồng ngực căng phồng, nét mặt nở nang, dường như để vận dụng sức mạnh của những tình cảm mãnh liệt đang dâng trào trong lòng, anh nói:
[50] Những người da đỏ đang lột da đầu các nạn nhân để làm chiến lợi phẩm.

Nếu như chú bé Do Thái đã khuất phục được tính hung bạo của vua Saul bằng tiếng thụ cầm và những lời thánh ca[51] thì ta đem thử sức mạnh của âm nhạc ở đây cũng không phải chuyện dở.

[51] David nhắc tới một điển tích trong Thánh kinh.
Nói xong, anh chàng lấy giọng cao nhất tuôn ra một bài. Tiếng hát to khỏe vang lên giữa cảnh hỗn độn ồn ào của cánh đồng đẫm máu. Một số tên da đỏ xông tới định cướp áo quần và lột da đầu chị em Cora, nhưng khi nhìn thấy thân hình dị dạng của David đứng ngây tại chỗ, chúng đứng lại nghe. Từ kinh ngạc, thái độ của chúng chuyển thành khâm phục, và chúng bỏ đi lùng giết những kẻ yếu bóng vía hơn, hài lòng thấy một chiến binh da trắng hát trước giờ chết một cách anh dũng như vậy. Phấn khởi trước kết quả thu được, David càng ra sức gào to, lầm tưởng bài hát của mình gây được một ảnh hưởng thiêng liêng lớn lao. Những âm thanh khác thường đã lọt vào tai một tên da đỏ ở xa xa đang sục sạo từ tốp này sang tốp khác như muốn tìm giết một người nào cho xứng đáng với uy danh của mình, không thèm để ý tới những kẻ tầm thường. Đó là Magua; trước những tù nhân cũ bây giờ lại rơi vào tay mình, hắn thốt lên một tiếng kêu khoái chí.

Lại đây,
nó vừa nói vừa để bàn tay nhơ bẩn lên áo Cora,
cái lều của người Huron vẫn để ngỏ; nó không hơn ở đây ư?


Bước!
Cora thét to, che mắt không muốn nhìn con người ghê tởm.
Tên Anh điêng cười gằn, giơ bàn tay hôi tanh, đáp:

Bàn tay này đỏ do máu từ trong huyết quản người da trắng chảy ra.


Con quái vật! Có máu, cả biển máu trong tâm hồn mi! Chính mi đã gây ra cảnh này.


Magua là một thủ lĩnh vĩ đại!
tên da đỏ đắc chí.
Người con gái tóc đen có muốn về với bộ lạc của nó không?


Không đời nào! Muốn giết ta thì cứ giết đi mà trả mối thù.

Ngần ngừ một lát, tên Anh điêng quỷ quyệt bế thốc thân hình bé nhỏ và bất động của Alice, băng qua bình nguyên chạy về phía rừng.

Đứng lại!
Cora vừa gào vừa hốt hoảng chạy theo,
Bỏ con bé lại! Quân khốn kiếp kia không từ một hành động nào ư?

Nhưng Magua làm thinh, nói đúng hơn là hắn thấy rõ ưu thế của mình và quyết giữ vững.

Dừng lại, tiểu thư ơi; hãy dừng lại!
chàng Gamut gọi theo nhưng Cora không biết gì,
Sức mạnh thiêng liêng đang bắt đầu phát huy, và cảnh hỗn loạn khủng khiếp này sắp kết thúc rồi.

Thấy Cora cũng chẳng nghe mình, chàng David trung thành chạy theo người chị mất hồn, mồm lại nghêu ngao một bài thánh ca, cánh tay dài ngoằng ra sức quét không khí, đánh nhịp. Cứ như thế, cả ba người vượt qua cánh đồng, giữa những kẻ chạy trốn, những người bị thương và những xác chết. Tên Huron hung dữ có đủ sức để bảo vệ mình và cả Alice ở trong tay; nhưng Cora hơn một lần tưởng gục dưới những miếng đòn của bọn da đỏ dã man nếu không có con người phi thường vừa đi vừa hét hiên ngang ở phía sau khiến cho đám thổ dân phải kinh ngạc, ngỡ là một người điên được thần linh che chở.[52]
[52] Dân da đỏ không giết người điên.
Magua biết cách tránh những nguy hiểm trước mắt và cũng giỏi lẩn không cho ai đuổi theo. Hắn đi men một khe sâu rồi đâm vào rừng. Tại đây có một tên da đỏ mặt mũi cũng dữ tợn quỷ quái, đã chờ sẵn cùng với hai con ngựa Narrangansett do bọn Heyward bỏ lại hôm trước. Magua đặt Alice lên lưng một con ngựa và ra hiệu cho Cora leo lên con kia. Mặc dù sự có mặt của Magua làm cho kinh tởm, Cora không thể không cảm thấy ở chỗ này dễ chịu hơn sau khi đã thoát khỏi cảnh tàn sát diễn ra trên bình nguyên. Nàng ngồi lên ngựa, giơ hai tay về phía em gái với một vẻ cầu khẩn xót xa khiến tên Huron độc ác không nỡ chối từ. Hắn bèn đặt Alice lên ngựa của Cora, nắm lấy dây cương rồi cất bước tiến sâu vào trong rừng. Còn trơ một mình, như một kẻ bị bỏ rơi không ai thèm giết, David bèn vắt chiếc cẳng dài qua yên con ngựa còn lại, ra sức đuổi theo Magua trên con đường hiểm trở.
Họ bắt đầu leo dốc; nằm trên mình ngựa lắc lư, Alice dần dần hồi tỉnh trong khi đầu óc Cora bị phân tán vì vừa phải trông nom chăm sóc em gái vừa phải lắng nghe những tiếng kêu thét vẫn đang vọng lại từ dưới đồng bằng để nhận ra hướng đi. Tuy nhiên, khi lên tới khoảng đất bằng phẳng ở trên đỉnh núi và tiến lại gần bờ vực phía Đông, nàng nhận ra rằng đã có một lần người trinh sát tốt bụng dẫn tới chỗ này. Tại đây, Magua bảo hai chị em xuống ngựa, mặc dù đang trong cảnh ngộ bị câu thúc, hai nàng vẫn đưa mắt nhìn cảnh tượng đau lòng đang diễn ra ở dưới kia, vì dường như tính tò mò đi đôi với sự khủng khiếp. Cuộc tàn sát vẫn chưa được dẹp. Khắp nơi nơi có những người chạy trốn và những tên hung bạo đuổi theo, không chút động lòng. Trong khi đó, những đạo quân của ông vua theo đạo Cơ Đốc[53] vẫn làm ngơ. Việc này không bao giờ được giải đáp và đã để lại cho vị tướng Pháp nổi danh một vết nhơ không gột sạch Những lưỡi gươm của tử thần chỉ ngừng hoạt động khi lòng tham đã thắng chí phục thù. Tiếng rên la của những người bị thương và tiếng hò hét của lũ sát nhân thưa dần; cuối cùng, những tiếng kêu hãi hùng tắt hẳn hoặc chìm ngập trong những tiếng hú dài đinh tai nhức óc của bọn người da đỏ chiến thắng.
[53] Ám chỉ vua nước Pháp.