Phần 11 - Chương 20: Thái Thượng Cảm Ứng Thiên và những câu chuyện

Số từ: 322
Thái Thượng Cảm Ứng Thiên Hội Biên
Việt dịch: Cư Sĩ Vô Tri
BẠN KỲ SỞ SỰ. CUỐNG CHƯ VÔ THỨC. BÁNG CHƯ ĐỒNG HỌC.
Phản bội nơi mình phục vụ, làm việc. Lừa bịp người không hiểu biết. Chê bai bạn học.
1. Bạn là phản bội, phản nghịch. Sự nếu hiểu theo nghĩa hẹp, là bề dưới sợ bề trên, như đầy tớ sợ chủ, bày tôi thờ vua.
Hiểu theo nghĩa rộng chỉ về cương vị của một người đối với việc làm, như công nhân trong một công xưởng, viên chức trong một công ty, công chức trong một cơ quan… Bất cứ ở trong một địa vị nào, ta đều phải bận tâm, một lòng, để làm tròn bổn phận và trách nhiệm của mình.
Như đầy tớ sợ chủ cũng như bày tôi thờ vua đều phải trung. Nếu đi ngược lại thì là hai lòng, đó là bất trung bất nghĩa, là sự phản bội. Nếu gặp chủ vô đạo hay bất nhân, bất đắc dĩ phải rời bỏ, là trường hợp Phi đạo tắc thối nên không ở trong phạm vi bội nghịch.
2. Thức là trí thức, vô thức chỉ hạng người tầm thường, kiến thức không cao. Cuống là sự lừa dối, không thực. Gặp người kiến thức không bằng mình, lấy tài trí của mình để giúp phần bất túc của người là một việc tốt. Nếu lợi dụng lòng ngây ngô của người mà lấy chuyện bất thực để gạt gẫm thì là một đều ác vậy.
3. Đồng học là người cùng học chung một thầy. Bạn học phải đối xử với nhau như anh em. Đã là bạn học thì phải giúp đỡ lẫn nhau, có phúc cùng hưởng, gặp hoạn nạn cùng chịu, như thế mới là tình đồng môn.
Tình bạn như Bão Thúc Nha đối với Quản Trọng thì được tiếng thơm muôn thuở, còn như Bàng Quyên đối với Tôn Tẫn thì mang tiếng xấu đời đời.