Đệ ngũ yếu: Luyện Kỉ Trúc Cơ

Số từ: 725
Thê Vân Sơn Tố Phác tán nhân Ngộ Nguyên Tử Lưu Nhất Minh sáng tác
Môn nhân Trương Dương Toàn duyệt lại
Hậu học Hoài Thanh thị in lại
Dịch: Trương Vô Kỵ
[Thấm viên xuân] nói:
Thất phản Hoàn Đan, tại nhân tu tiên luyện kỉ đãi thì - Thẩt phản Hoàn Đan, là ở người ta đầu tiên Luyện Kỉ đợi thời
.
[Ngộ chân thiên] nói:
Nhược yếu tu thành cửu chuyển, tiên tu luyện kỉ trì tâm - Nếu muốn tu thành cửu chuyển, đầu tiên cần Luyện Kỉ giữ tâm
.
Vì đạo tu chân, thì Hoàn Đan rất dễ, mà Luyện Kỉ rất khó, nếu không Luyện Kỉ mà muốn Hoàn Đan, thì tuyệt không có lí này. Hoàn Đan giống như cột chính của phòng ốc; Luyện Kỉ giống như nền móng của phòng ốc. Nếu chưa xây đắp nền móng, thì cột chính không chỗ mà dựng; chưa từng Luyện Kỉ, thì Hoàn Đan không thể ngưng kết.
Người học đắc khẩu quyết của thầy, cần nhanh chóng Luyện Kỉ, Luyện Kỉ thuần thục, thì lúc vào Lô, kinh nghiệm đầy mình, đắc tâm ứng thủ, Diên Hống trộn nhau, Tình Tính tương hợp, tự nhiên không bị cái họa có rồi lại mất.
Chỉ vì người ta từ lúc sinh ra đến nay, Dương cực sinh Âm, Tiên Thiên chạy mất, Hậu Thiên chiếm quyền, vật cũ năm xưa, hoàn toàn chẳng còn là của ta, thêm vào trăm cái ưu phiền cảm nhiễm vào tâm, vạn sự làm lao nhọc thân thể, Tinh rò rỉ, Thần hôn mê, Khí suy bại, coi ảo thân này giống như nồi hỏng hũ vỡ. Nồi hỏng hũ vỡ, không chứa được nước; thân thể con người suy bại, thì hoàn không được Đan, cũng là một lí cả. Nên tuy là Hậu Thiên giả vật, không phải là dược liệu để Hoàn Đan, nhưng chưa Hoàn Đan, thì vẫn còn phải nhờ cậy nó để thành công, và cũng không được có tổn thương.
Cổ nhân nói:
Nhược vô thử mộng ảo, đại sự hà do bạn? Nhược hoàn đại sự bạn, hà dụng thử mộng ảo? - Nếu không có mộng ảo này, thì đại sự làm từ đâu? Nếu còn làm đại sự, thì dùng mộng ảo thế nào?

Lại nói:
Bất phạ Tiên Thiên vô chân chủng, chỉ phạ Hậu Thiên bất phong quang - Chẳng sợ không có Chân Chủng của Tiên Thiên, chỉ sợ Hậu Thiên không tươi tốt
.
Vì Hậu Thiên đủ thì Tiên Thiên có thể hồi phục, Tiên Thiên hồi phục thì Hậu Thiên có thể hóa, công phu Luyện Kỉ Trúc Cơ, há có thể coi thường!
Thế nào là Luyện Kỉ? Bớt tham, không ái là Luyện Kỉ; giữ chắc Âm Tinh là Luyện Kỉ; rèn luyện ma ngủ là Luyện Kỉ; vất vả làm lợi cho người là Luyện Kỉ; ra sức làm việc là Luyện Kỉ; lòng chẳng kể công, bỏ hết thế sự là Luyện Kỉ; dũng mãnh tinh tiến, coi Đạo là nhiệm vụ của ta là Luyện Kỉ; chân bước thực địa, bước nào cũng cố gắng là Luyện Kỉ; phú quý bất năng dâm, bần tiện bất năng di, uy vũ bất năng khuất là Luyện Kỉ; bị hạt hoài ngọc, đại trí nhược ngu, đại xảo nhược chuyết là Luyện Kỉ. Công phu Luyện Kỉ khá nhiều, tóm lại là lấy vô kỉ làm mục tiêu hướng đến.
Lão Tử nói:
Ngô chi sở dĩ hữu đại hoạn giả, vi ngô hữu thân, cập ngô vô thân, ngô hữu hà hoạn? - Ta sở dĩ có nỗi lo lớn, là vì ta có thân, đến lúc ta không có thân, thì ta có lo gì
.
Luyện Kỉ mà luyện đến lúc vô kỉ, ngoại kì thân nhi thân tồn , Hậu Thiên ổn thỏa, nền móng kiên cố, Tiên Thiên Chân Dương quay lại, trộn vào nhau thành một.
Tiên Thiên Khí, Hậu Thiên Khí, đắc chi giả, thường tự túy
, chỉ trong một giờ đảm bảo Đan thành.
Nếu chưa Luyện Kỉ, mà vội thi hành công phu nhất thời, thì Hậu Thiên không vững chắc, Tiên Thiên tuy gần trong gang tấc, mà chưa chắc đã là của ta. Vì là Diên đến mà Hống đón lầm, Khảm tới mà Li không nhận, anh tới mà tôi không đợi vậy.
Ôi! Lúc Trúc Cơ cần dùng Thác Thược, lúc Luyện Kỉ lại cần Chân Diên. Luyện Kỉ Trúc Cơ, há dễ làm sao!