VI - Chương 4

Số từ: 2024
Thể Loại: Tiểu Thuyết Hư Cấu
Người dịch: Nguyễn thị Bạch Tuyết
NXB Văn Học
Tháng Ba, Gretchen cùng nhóm sinh viên lái xe sang miền Tây để giúp Thượng nghị sĩ McCarthy trong hội nghị tuyển lựa ứng cử viên tổng thống ở bang Wisconsin, và chính trong thời gian làm việc tại đại bản doanh Milwaukee, cô đã nghe thấy một phụ nữ lớn tuổi hơn nói với một nhóm tình nguyện viên,
Nếu Thượng nghị sĩ được chỉ định là ứng cử viên, ông ấy nên bổ nhiệm một người như Gretchen Cole lãnh đạo ủy ban toàn quốc Những người Cộng hòa trẻ ủng hộ McCarthy,
và một sinh viên trong nhóm đó nói lại,
Ủy ban là thế nào, cô ấy nên tham gia chính phủ mới đúng,
thế rồi người phụ nữ kia giải thích,
Bây giờ lãnh đạo ủy ban là cách để sau này tham gia chính phủ.

Dù sao đi nữa, mọi người ở Wisconsin đều coi trọng cô, và vào buổi tối tổng thống Johnson tuyên bố rút lui khỏi cuộc chạy đua giành ghế tổng thống, đám thanh niên liền tổ chức ăn mừng vui vẻ, vì họ cảm nhận được một cách đúng đắn rằng cuối cùng họ đã tác động đến đời sống chính trị nước nhà.
Johnson biết ông ta đang làm gì,
đám thanh niên hăng hái phát biểu.
Chúng ta sẽ làm ông ta bẽ mặt trong hội nghị tuyển lựa ứng cử viên này... cả ở Oregon và California nữa.
Gần sáng, khi đám đông đã vãn, hai sinh viên trường Berkeley kéo Gretchen ra một chỗ và cảnh báo,
Thử thách thực sự là ở California. Bobby Kennedy sẽ muốn làm một cuộc phô trương thanh thế ra trò cho mà xem, khi bây giờ Gene đã buộc Johnson rút lui rồi. Nhà Kennedy sẽ rót tiền như rót nước vào bang chúng ta.


Các bạn có cho rằng Gene nhất định phải thắng ở California thì mới tiếp tục được không?
cô hỏi.

Dứt khoát rồi. Tốt hơn hết bạn nên đưa cả nhóm đi... và nhanh chân lên. Bạn có gom được khoản tiền lớn nào không?


Không, nhưng tôi có thể tìm được người sẽ làm được việc này.


Nhớ có mặt ở đó nhé.

Vậy là cuối tháng Tư, Gretchen cùng mười lăm cô gái từ các trường đại học uy tín ở miền Đông thu xếp được mấy chiếc xe và lái xuyên đất nước đến Sacramento, tại đó họ phối hợp với những người bạn California đang ủng hộ McCarthy, nhưng trong chiến dịch này họ phải đối phó với một yếu tố mới. Bobby Kennedy là một người đàn ông trẻ trung vô cùng quyến rũ, mang trong mình những tư tưởng mà họ có thể tán thành, và trong khi họ dễ dàng phản đối tổng thống Johnson khi coi ông ta là người McCarthy phải đánh bại thì họ lại không dứt khoát được như thế khi Kennedy là đối thủ. Trên thực tế, hai cô trong nhóm đã đột ngột chuyển sang trung thành với Kennedy khi được tiếp xúc với sức thu hút của ông.
Hậu quả là, nhiều bạn trẻ quanh Gretchen đã trải qua những cảm xúc mâu thuẫn khi Kennedy đánh bại McCarthy ở California. Họ bắt đầu ngờ rằng McCarthy có thể không đủ khả năng đi hết chặng đường, rằng rốt cuộc các lực lượng hùng mạnh sẽ hiệp lực để phản đối việc chỉ định ông ta, và họ đã chuẩn bị sẵn tư tưởng rồi sẽ có một chính trị gia tầm thường mờ nhạt nào đó phỗng tay trên. Vì thế họ thấy nhẹ cả người khi Kennedy lờ mờ xuất hiện như một khả năng chọn lựa khác.
Tôi có thể chấp nhận Kennedy được,
nhiều thanh niên tuyên bố, sớm tự an ủi mình về những gì báo trước sẽ là một thất bại hoàn toàn của McCarthy.
Nhưng Gretchen Cole thì không. Cô có lòng tận tụy chuyên tâm bẩm sinh mà người ta thường gặp ở New England, đặc biệt ở giới phụ nữ có học. Qua quá trình lao tâm khổ tứ, cô đã rút ra kết luận từ một năm trước, lúc những người khác chỉ mới nghe nói đến McCarthy, rằng ông là người điềm đạm có thể mang ổn định đến cho tình trạng hết sức rối loạn của thời đại này, và với sự chuyên tâm hiếm hoi, cô đã giữ vững quan điểm đó; khi McCarthy giành thắng lợi ở New Hampshire và Wisconsin, cô càng cảm thấy tin tưởng vào phán đoán trước đây của mình, và cô phấn khởi đến mức giờ đây có thể chấp nhận thất bại tạm thời ở California. Bobby Kennedy gây cho cô ấn tượng về một thượng nghị sĩ tài giỏi, nhưng cô chưa bao giờ coi ông là người ngang tầm với Eugene McCarthy về mặt đạo đức.
Sau thất bại, cô ở lại California làm việc với một vài nhóm ủng hộ McCarthy, chuẩn bị cho cuộc tấn công lớn tại hội nghị Chicago, và sáng sớm ngày thứ Tư, khi cô đang ở đại bản doanh Los Angeles yên tĩnh và gần như vắng tanh vắng ngắt thì một người Ả rập đầu óc không tỉnh táo nảy ra ý nghĩ rằng anh ta có thể giải quyết những vấn đề của vùng mình bằng cách bắn một trong những người được cho là có khả năng tháo gỡ chúng nhất. Gretchen đang ngồi lập danh sách bên bàn làm việc thì nam sinh viên trường Brigham Young lao vào phòng, kêu lên,
Chúng bắn Kennedy rồi!

Những người khác từ ngoài phố ùa vào trụ sở, và cho đến quá nửa đêm cảnh tình vẫn vô cùng hỗn loạn khi hết tin đồn này đến tin đồn khác dồn dập truyền khắp phòng. Chiếc radio xách tay được đem ra và bắt đầu một đêm thức trắng. Một nhân vật biết rõ Kennedy và đồng thời cũng có mặt tại hiện trường vụ mưu sát xuất hiện trên truyền hình để trấn an mọi người:
Bobby Kennedy sẽ lại chơi được bóng bầu dục thôi,
và những người ủng hộ McCarthy reo hò ầm ĩ, nhưng trong bản tin thời sự tối thứ Tư, một chuyên gia não ở New York, người chẩn đoán ca này từ cách xa ba nghìn dặm, đã lên tiếng cảnh báo,
Với kiểu chấn thương não mà Los Angeles thông báo thì ông ấy sống sót cũng chỉ có thể thành người thực vật thôi,
và sự kinh hãi trước tình hình này càng trở nên sâu sắc.
Hai giờ sáng thứ Năm thì tin buồn đến: Thượng Nghị sĩ Kennedy đã từ trần.
Một cảm giác tuyệt vọng khủng khiếp bao trùm phe McCarthy, vì điều phi lý họ hằng nỗ lực chống lại đã lần nữa chiến thắng, mang theo điềm báo mơ hồ về sự suy sụp trên mọi mặt trận. Người thay thế xứng đáng, nếu McCarthy phải thất bại, đã bị loại trừ. Gretchen ngồi lại bên bàn, cúi đầu trên chồng thẻ địa chỉ, như thể một cái gì đó vô cùng cần thiết cho sự sống đã bị hút cạn khỏi người cô, cái gì đó liên quan tới chủ nghĩa lý tưởng và hy vọng về một thế giới lành mạnh hơn.
Cô ở lại California, theo dõi lễ cầu hồn tại nhà thờ St. Patrick ở New York được tường thuật trên truyền hình, và đêm đó các tình nguyện viên ủng hộ McCarthy tụ họp với một số sinh viên từng làm việc cho Kennedy. Họ đến một quán bia nằm tại ngoại vi Los Angeles, nơi họ sẽ không bị làm phiền, xem xét lại tình hình trong tâm trạng đau đớn trống trải. Cậu thanh niên trường Brigham Young nói với vẻ đoán trước được tình hình,
Tôi thấy dường như người của Kennedy sẽ không tập hợp lại sau McCarthy đâu, vì vậy tất cả sẽ tiêu tan hết,
nhưng một anh chàng khôn ngoan từ trường đại học Virginia tranh luận,
Việc chúng ta cần làm là ngay bây giờ tất cả mọi người phải ủng hộ Teddy Kennedy. Nghe tôi đi, có ông ấy, chúng ta có thể thúc đẩy việc bổ nhiệm ở Chicago. Và ông ấy có thể tiếp tục chiến thắng.


Tôi không muốn Teddy Kennedy,
Gretchen tuyên bố.

Vì sao lại không?
Anh chàng Virginia hỏi.

Vì tôi biết ông ấy, và vì ông ấy còn quá trẻ. Năm 1972 hoặc 1976 thì tôi sẽ ủng hộ ông ấy - 1968 thì không.

Họ xem xét hết khả năng thất bại này đến khả năng thất bại khác, cảm nhận thường trực một nỗi u sầu càng lúc càng sâu, cuối cùng một người ủng hộ Kennedy nói,
Gretchen, bạn khóc kìa!
Cô cúi đầu xuống. Bị mọi người gạn hỏi mãi, cô khẽ nói,
Chúng ta đã mất một người ưu tú. Ông ấy không phải người tôi ủng hộ nhưng ông ấy là một niềm hy vọng. Và khi chuyện ấy xảy ra thì nước mắt cũng tự nhiên rơi.
Không ai lên tiếng vì cô đã nói lên cảm nghĩ của tất cả mọi người. Anh bạn Virginia hỉ mũi, rồi bật ngón tay vui vẻ hỏi,
Có người nói với tôi bạn là ca sĩ, phải không Gretchen?


Cô ấy tuyệt lắm,
một người trong nhóm McCarthy nói.
Chỉ hát ballad.


Thề có Chúa,
anh chàng Virginia reo lên,
đây đúng là đêm dành cho ballad. Những cánh đồng hoang bị ma ám và những đôi tình nhân trên lưng ngựa. Bắt đầu nào.

Gretchen giải thích nếu không có guitar thì cô không thể hát được, vậy là mọi người đổ xô đi tìm một cây đàn nhưng không có. Cô mỉm cười, nhún vai nói,
Thế thì không được rồi,
nhưng một người trong nhóm McCarthy động viên,
Tôi thấy điều này rất quan trọng, Gretchen. Bạn không cần guitar đâu.

Mọi người thu xếp chỗ biểu diễn, và cô nhìn vào từng khuôn mặt trong nhóm ủng hộ Kennedy không còn thủ lĩnh, từng khuôn mặt trong nhóm ủng hộ McCarthy đã cảm thấy thất bại, và cô nói, thật dịu dàng,
Child 181.


Thế thì còn gì bằng,
một cô gái ở Wisconsin nói.
Với giọng trong vắt và điềm tĩnh, Gretchen bắt đầu khúc bi ca dành cho bá tước Murray. Đó là một trong những ca khúc về cái chết có sức tác động mạnh mẽ, ngang tầm
Khúc bi ca của McCrimmon
hay phần nhạc chậm trong bản giao hưởng Eroica hoặc đám tang của chàng Siegfried rồng rắn xuyên qua khu rừng, chỉ khác ở chỗ nó dữ dội và chân thực đến nỗi dường như nói về một người có thật mà cái chết là không thể tránh khỏi, trong khi các khúc ca khác chỉ hát về cái chết trừu tượng.

Mi Highlands, và mi Lawlands,
Ôi hai mi đang ở phương nào?
Chúng đã giết bá tước Murray,
Và đặt chàng trên thảm cỏ xanh.


Hào hoa phong nhã và kiêu hãnh,
Chàng phi tuấn mã giữa vòng đua;
Và bá tước Murray dũng mãnh,
Ôi chàng thật xứng ngôi vua!


Hào hoa phong nhã và kiêu hãnh,
Chàng chơi bóng đá lối Scotland;
Và bá tước Murray dũng mãnh
Tinh hoa rực rỡ giữa muôn người.


Ôi người yêu dấu sẽ đợi chờ,
Ngước lên lâu đài Down nàng ngóng,
Chàng bá tước Murray
Đang phóng ngựa xuyên qua thành phố!

Khi giọng cô nhỏ dần chỉ còn tiếng thì thầm, đám thanh niên ngồi lặng đi; hơn bất kỳ điều gì xảy ra sau vụ ám sát, khúc bi ca vượt thời gian dành cho một con người ưu tú đáng lẽ có thể trở thành vua đã thâu tóm nỗi buồn của họ. Một điều tốt đẹp và có tác động mạnh mẽ nào đó đã bị tước đoạt khỏi cuộc sống người dân Mỹ, và sự mất mát đó để lại một khoảng trống đau lòng.