IX - Chương 2

Số từ: 1378
Thể Loại: Tiểu Thuyết Hư Cấu
Người dịch: Nguyễn thị Bạch Tuyết
NXB Văn Học
Tôi đã nói là các đại diện kỹ thuật chịu trách nhiệm về an ninh tài chính của tôi. Chuyện là thế này. Khi rời khỏi hải quân năm 1945, tôi đã loanh quanh chỗ này chỗ nọ thử nhiều công việc khác nhau - Texas, Connecticut, California - nhưng cũng như nhiều chàng trai khác, tôi thấy những công việc thông thường thật vô vị sau cuộc chiến tranh đầy ý nghĩa, vì vậy cuối cùng hoàn cảnh xô đẩy tôi đi bán quỹ tương hỗ cho một hãng kinh doanh ở Minneapolis, công việc này cho tôi một chút tự do đi đây đi đó. Tôi trở nên tương đối thạo việc vì bản thân cũng thực sự tin vào việc tiết kiệm, và điều này đã giúp tôi thuyết phục người khác. Tôi chỉ cần cho họ xem tài khoản của mình và đưa hợp đồng cho họ ký.
Tin đồn về cách làm việc siêng năng của tôi đã đến tai các công ty khác và tôi nhận được một số đề nghị hấp dẫn, nhưng tôi không muốn thay đổi. Rồi năm 1954, World Mutual được thành lập và hãng kinh doanh ở Minneapolis của chúng tôi là một trong số những đơn vị đầu tiên gia nhập. Lúc đó tôi mới được biết thế nào là thị trường rộng khắp thế giới, và sau chuyến công tác đầu tiên ở nước ngoài tôi biết đây chính là loại công việc dành cho mình. Tôi tình nguyện đi tới tất cả các nước xa xôi ít người biết đến mà không nhân viên bán hàng nào khác muốn nhận vì tôi biết những điều mà họ không biết. Người Mỹ ở biên giới Indonesia, Campuchia hay Afghanistan kiếm được khá nhiều tiền, vì vậy có rất nhiều cơ hội ở đó, miễn là anh tìm được. Và trong khi một người bận rộn ở Brussels không cho anh thời giờ để chào hàng thì người ở các trạm xa xôi hẻo lánh lại háo hức nghe điều anh muốn nói. Và khi người Đức, Bỉ, Nam Tư và Thụy Điển nhìn thấy những người Mỹ tương nhiệm tiết kiệm được bằng đấy tiền mà lại còn có lãi nữa, họ cũng muốn tham gia, vì vậy đôi lúc anh có thể ngồi trong một văn phòng lốm đốm vết phân ruồi và chỉ đơn giản điền vào một vài tờ khai; tự họ sẽ làm công việc chào hàng.
Thế đấy, dù sao thì chính ở những trạm xa xôi hẻo lánh đó tôi đã lần đầu gặp gỡ các đại diện kỹ thuật, và khi nhận thấy họ ăn tiêu hoang phí như thế nào, tôi đã trở thành chuyên gia bán tri thức thường nghiệm cho họ. World Mutual cho xuất bản một lượng lớn sổ tay bán hàng, nhưng không cuốn nào giới thiệu kiểu chào mời mà tôi đã dùng.

Nghe này, chàng ngốc! Năm ngoái anh bạn đã phí phạm hai mươi nghìn đô la cho rượu chè và gái điếm Singapore - và rút cục anh bạn được gì nào? Một trận lậu nguy khốn. Vì vậy tôi sẽ không tranh cãi thêm nữa. Tôi sẽ ký cho anh hợp đồng mười lăm nghìn đô la.


Ai bảo thế?


Tôi đã nói rồi đấy. Ký vào chỗ này đi.

Kết quả là Giáng sinh nào tôi cũng nhận được một tá thư từ những vùng đất xa xôi cảm ơn tôi đã giúp các đại diện kỹ thuật để dành được tiền.
Trong số những người đầu tiên thuộc nhóm đã đầu tư với tôi có một chuyên gia kỹ thuật đặc biệt khó tính mà hồi tôi gặp đang làm việc ở Thổ Nhĩ Kỳ - Harvey Holt. Dạo đó tôi bốn mươi sáu tuổi còn anh hăm tám, một cựu đại úy thuộc binh chủng lính thủy đánh bộ đang bị vợ đẩy đến chỗ khánh kiệt. Là người quyết liệt, cứng rắn, giỏi giang, anh đang thực hiện nhiệm vụ đầu tiên ở nước ngoài trong vai trò đại diện kỹ thuật cho United Communications New York, công ty vừa lắp đặt hệ thống liên lạc sân bay cho Thổ Nhĩ Kỳ. Các thành viên khác của đội đầu tiên đã về Mỹ, để Holt ở lại phụ trách toàn bộ trang thiết bị tại nước đó. Mặc dù được yêu cầu giữ một căn hộ tại trụ sở chính ở Ankara nhưng phần lớn thời gian anh ở sân bay Yesilkoy gần Constantinople, nơi các máy bay bốn động cơ cỡ lớn hạ cánh để tiếp nhiên liệu cho cuộc hành trình tới châu Á.
Holt không phải người dễ kết thân vì anh không được mau mồm miệng, và khi nói chuyện anh lại kể rất ít về bản thân. Chỉ đến khi anh nhất thiết phải chỉ định một người thụ hưởng cổ phần của mình ở World Mutual, tôi mới biết anh đã ly hôn vì anh nói với thái độ hết sức trang nghiêm,
Ông cứ ghi tên Lora Kate. Khi vấn đề liên quan tới cháu bé, cô ấy làm hết sức cẩn thận.
Đáng lẽ tôi có thể giúp anh để dành được nhiều tiền hơn nhưng anh một mực đòi gửi cho cậu con trai nhỏ mức trợ cấp hàng tháng lớn hơn nhiều số tiền tòa án đã phán quyết. Năm hay sáu năm, anh mới được gặp con trai một lần, và có hôm anh nói với tôi,
Tôi muốn cháu sống với tôi một năm, nhưng ở đây làm gì có trường học?

Bản thân Holt được học hành đến nơi đến chốn, được hưởng nhiều điều kiện thuận lợi từ việc đó. Tại trường Laramie High ở miền Đông Wyoming, anh đã may mắn được gặp một thầy vật lý giỏi dạy anh điện tử cao cấp trong một câu lạc bộ sinh hoạt sau giờ học, vì vậy năm mười bảy tuổi, khi Holt khai man tuổi để gia nhập hải quân, người ta đã nhận anh ngay, cho anh làm chuyên viên thông tin liên lạc. Tại Iwo Jima, anh bám trụ tại bờ biển điều khiển hệ thống radio kiểm soát tàu bè cập bến; tại Okinawa, anh được nhận nhiều huân huy chương vì lòng dũng cảm.
Đại chiến Thế giới II kết thúc, anh mới mười chín tuổi và đang chuẩn bị đổ bộ vào Nhật Bản theo làn sóng tấn công thứ nhất. Tính cách của anh đã hình thành và thay đổi rất ít trong những năm sau này: lầm lì, dũng cảm, tài giỏi. Từ cuối là quan trọng nhất:
Tôi kính trọng những người thạo việc.
Đúng như dự đoán, chiến tranh Triều Tiên nổ ra, anh tình nguyện gia nhập binh chủng lính thủy đánh bộ, dù đơn vị của anh không nằm trong kế hoạch điều động, và khi đang phục vụ ở phía Bắc Seoul, anh được biết tin về vụ ly dị. Một tuần sau, anh được thăng cấp đại úy, vì vậy hai sự việc coi như bù đắp cho nhau.
Sau thời gian ở Thổ Nhĩ Kỳ, tôi còn gặp anh tại nhiều địa điểm ở nước ngoài: Sumatra, Thái Lan, sa mạc phía Tây nước Úc, đáng nhớ nhất là Afghanistan, nơi tôi gặp anh lần gần đây nhất trong ngôi nhà ngăn nắp, tấm thảm da hổ trên sàn, dàn hi-fi vĩ đại đang chơi bài
A String of Pearls
, trong bếp là cô thư ký xinh đẹp của đại sứ quán Iraq đang giúp anh chuẩn bị bữa tối, đập ngay vào mắt khi bạn bước vào cửa, một tấm biển mà khách không bao giờ quên được:
Hiện tại bạn đang ở
KABUL, AFGHANISTAN
34° 30’ Bắc 69° 13’ Đông
Nếu bay dọc đường vĩ tuyến này theo hướng Đông, bạn sẽ nhìn xuống Malakand, Xiêm, Thiều Châu, Hiroshima, Santa Barbara, Prescott, Little Rock, Wilmington, Bắc Carolina, Fez, Limassol Homs, Herat, Kabul.
Nếu bay dọc theo đường kinh tuyến này lên phương Bắc, bạn sẽ nhìn xuống Tashkent, Petropavlovsk, Bắc Cực, Medicine Hat, Great Falls, Tucson, Guaymas, Nam Cực, Đảo Kerguélen, Bhuj, Kabul.
Harvey Holt khăng khăng phải biết mình đang ở đâu.