Chương 28: Love

Chúng ta đang chứng kiến một tình huống rất kỳ lạ trong nhà thờ Roman Catholic. Người ta luôn từ chối nhìn trực diện vào nó, để cho nó lớn thành một con rồng không thể nào kiểm soát nổi nữa. Chính là tình trạng lạm dụng tình dục đồng tính và ấu dâm cuồng loạn trong nhà thờ, bắt đầu từ Vatican.
Nơi này đã nói về con mắt Horus. Con mắt Horus trong nền văn minh Ai Cập nhắc nhở rằng một khi ở tột đỉnh của nền văn minh, nếu như chúng ta chấp nhận mù lòa hữu ý (willful ignorance), ta đang đối diện vởi rủi ro hủy diệt. Osiris làm ngơ Seth, Seth tập hợp quân đội trong bí mật, cướp ngôi và xé xác Osiris. Con trai Osiris là Horus sau này chiến đấu, tiêu diệt Seth giành lại ngôi vị.
Khi huấn luyện ngôn ngữ tự nhiên cho trí thông minh nhân tạo, các chuyên gia AI phát hiện một sự tình thú vị, thú vị như thế nào? Nói đơn giản thế này, mỗi từ ngữ đều có một "vị trí" trong một không gian. Những từ ngữ liên quan tới nhau sẽ ở gần nhau.
Nói thế này, "chó - mèo - ngựa" thì ở gần với nhau trong không gian điện toán, hơn là "chó - gà", "rắn - cá sấu" ở gần với nhau hơn cặp "cá sấu - ngựa". Trí thông minh AI khi bắt gặp một từ mới, nó sẽ xem xét rằng từ vựng mới này được dùng trong ngữ cảnh nào, từ đó sẽ có ước đoán cụ thể về vị trí của nó trong không gian của ngôn ngữ.
Không gian của ngôn ngữ có thể là không gian 3d, 4d, hay nd. Nói chung, nơi này từng có lần nói về người nào nhạy cảm với ngôn ngữ là những người có vấn đề. Vấn đề như thế nào? Thực ra, họ có thể có cách xếp đặt trật tự từ ngữ trong không gian đó khác với người khác. Mỗi người đều có một cách xếp đặt riêng.
Ví dụ như người Á Châu xếp đặt Rồng ở vị trí Linh Vật, ở khu vực của những sinh vật tốt lành. Nhưng người Âu Châu lại ở vị trí của các quái thú, không hề mang ý nghĩa tốt đẹp. Khi hai người gặp nhau, họ cần có update về tình huống không gian ngữ nghĩa của nhau, để từ đó có thể có một cuộc trao đổi thông tin hữu ích cho cả hai.
Nhưng xu hướng ta thấy hiện nay, là lớp trẻ trở nên rất mẫn cảm với từ ngữ, cũng như các bạo chúa rất mẫn cảm với một vài khái niệm, mà George Orwell đã mô tả tình huống này rất cẩn thận trong tác phẩm 1984.
Hãy đùa với người Việt Nam một chút, "phản động" trong tâm hồn người Việt Nam nên hiểu như thế nào? Nên đặt nó ở vị trí nào trong không gian ngữ nghĩa khi huấn luyện ngôn ngữ cho AI?
Có một số người từ chối gọi tên một số thứ, bởi vì họ sợ. Khi sợ, và tránh gọi tên nó, người ta chấp nhận hữu ý mù lòa, tránh nhìn vào nó. Ví như JK Rowling nhắc tới Voldermort trong tác phẩm của bà là you know who. Có lí do để người ta hữu ý mù lòa. Bởi vì khi đối diện với các áp lực khủng bố của ma quỷ, rất nhiều người không còn nghĩ được gì cả, cơ chế "fight or flight" trong cơ thể họ được kích hoạt, máu dồn xuống cả cơ xương, đầu óc trống rỗng. "Trống rỗng" đó cũng giống như bị "hóa đá" khi người ta nhìn thấy ác quỷ Medusa trong thần thoại Hy Lạp.
Đối với những người không có dũng khí nhìn trực diện vào ma quỷ, hữu ý mù lòa giúp cho họ có thể có đời sống bình thường. Nhưng đời sống bình thường này là một dạng thỏa hiệp của tâm hồn nô lệ. Sinh mệnh của họ trước sau gì cũng bị thứ ma quỷ mà họ không dám đối diện thao túng. Ví dụ như người ta phải hiến tế gia súc cho Rồng, hay người dân ở xứ Cộng Sản chấp nhận bị áp bức.
Đối với người có dũng khí nhìn trực diện vào ma quỷ. (Edit: tác giả mới viết về con mắt Horus, khi Horus dám chiến đấu với Seth, cũng như người đời dám nhìn thẳng vào ma quỷ, cũng là lúc họ sẽ phải trả giá, vì Seth móc mất một mắt của Horus) Những người có dũng khí này, về mặt ngôn ngữ, sẽ đặt đúng vị trí của sự vật hiện tượng mà người khác trốn tránh vào không gian ngữ nghĩa của họ.
Ví dụ: Cộng Sản ở Việt Nam và Trung Quốc là tà quyền. Hay tách biệt không gian ngữ nghĩa giữa Việt Nam và Việt Cộng, Trung Quốc và Trung Cộng. Tà quyền cộng sản cố gắng ghép áp đặt vị trí của
Đảng
vào
Quốc Gia
, thao túng người ta,
chống đảng
tương đương với
phản quốc
. Nếu tách biệt hai thứ này, nhiều người sẽ nhận thấy rằng
yêu nước
lại chính là
chống đảng
.
(edit: nhiều khi, Vatican lại gần với Địa Ngục hơn là Thiên Đường nếu đặt trong không gian ngữ nghĩa.)
Ma quỷ thường ẩn nấp trong "vùng tối" của ngữ nghĩa. Bằng cách đó, chúng mới có thể tồn tại trong tâm hồn người ta, ở trong đó thao túng tâm hồn người ta.
Thao túng thế nào. Chẳng hạn như thế này, khi mạng trí tuệ nhân tạo nghe tới "love" - tình yêu. Các mối liên kết với "love" (dù là tiếng Latin, hay là tiếng Anh) đều có dính dáng tới hành vi làm tình. Vì vậy, khi nhắc tới Tình Yêu Thiên Chúa, mạng trí tuệ AI sẽ trigger rất nhiều đầu mối neurons, trong đó có các đầu mối dính dáng tới hành vi làm tình - "have sex". Điều này có trong tiếng Anh, tiếng Latin, tiếng Hy Lạp.
Hãy thử suy nghĩ một chút, trong tiếng Việt, nếu huấn luyện trí tuệ nhân tạo cụm từ "Đức Phật Từ Bi", rất khó để AI có thể kích hoạt các neuron dính dáng tới "tình dục".
Đây là một điểm mù lòa trong không gian của ngôn ngữ. Nếu ta để ý sâu một chút, các vị thần Hy Lạp kỳ tình hết sức dâm loạn. Đứng ở giác độ của Đức Phật, thì con người ở trong nhân thế mới có hành vi tính dục, còn ngoài nhân thế thì không có hành vi đó. Nhưng bởi vì ngôn ngữ không được lưu lại toàn vẹn, qua thời gian lâu không gian ngôn ngữ bị thu hẹp lại, những câu chuyện thần thánh dần dần bị suy giảm lại thành hệ thống Thần Thoại Hy Lạp mà ta thấy hiện nay. Các thần lang chạ loạn bậy với nhau, điển hình là Zeus và Aphrodite.
Sự tình không khá hơn đối với tình huống của Christianity. Khi người Âu Châu vẫn còn mang ngôn ngữ, và não trạng chứa đựng hệ thống không gian ngữ nghĩa từ thời La Mã, Hy Lạp... để tiếp nhận Christianity, cái họ có được là một tình huống Giáo Hội hết sức dâm loạn bây giờ, tương tự như tình huống của Đế Chế La Mã khi xưa, mặc dù ban đầu thì không như thế. Nên nhớ rằng trong tiếng Hebrew, để diễn ra "love", có tới hơn 30 từ khác nhau, nhưng khi "đi" vào tâm hồn Âu Châu, đặc biệt là qua ngôn ngữ Latin, khái niệm đó suy giảm còn lại như ta biết hiện nay. Ta thấy rằng ngay trong trung tâm tôn giáo lớn nhất của Âu Châu là Vatican, sự tình loạn bậy tình dục qua năm tháng càng trở nên hết sức rõ rệt. Đặc biệt xuất hiện ở lớp thầy tu. Bởi vì khi "love" được nhắc tới trong tâm hồn họ, thì các mối nối ký ức với dục tính cũng được khởi động. Đây là một điểm "mù" về ngôn ngữ, chính là không gian ma quỷ ẩn nấp, và lớn mạnh tới như hôm nay.
(Edit: tác giả từng nói về tình huống thế này: nếu như không để ý tới trứng rồng, hay như lúc nó nở rồi mà không giết nó đi, thì nó lớn tới mức không còn có thể xử lý được nữa, dẫn tới quyết định luôn tình huống của chủ thể mà nó ký sinh. Như tình huống dâm loạn của nhà thờ Vatican là không còn có thể xử lý nổi nữa. Tới Giáo Hoàng còn đồng lõa bao che, hữu ý mù lòa cho chuyện này.)
Điều này không hề xuất hiện trong ngôn ngữ tu luyện của người Á Đông. Nếu huấn luyện AI về tiếng Phạn, hay tiếng Hán phồn thể, thì trí tuệ nhân tạo một khi nhắc tới "từ bi" của Thần, chắc chắn sẽ không hề có một điểm neuron nào liên quan tới hành vi dục tính mà năng lượng có thể propagate tới.
Đây chỉ là một ly cà phê nói về ngôn ngữ, qua giác độ AI, những ai đang học và làm việc liên quan tới mảng xử lý ngôn ngữ tự nhiên có thể hình dung.
Chỉ là một gợi ý về việc những người mẫn cảm với ngôn ngữ là những người dễ gặp vấn đề. Họ hoặc là hữu ý mù lòa, hoặc chính là đang thỏa hiệp với ma quỷ.
(Edit:Hữu ý mù là như trường hợp của Osiris, không chấp nhận Seth là mầm mống tai họa. Thỏa hiệp với ma quỷ như trường hợp những người dựa vào tà quyền Cộng Sản kiếm ăn)