Chương mười một

Số từ: 1860
Người dịch: Nguyễn thị Hải Hà
NXB Lao Động
Nguồn: vietmessenger
Olanna đang ngồi ở hiên nhà của Mohammed, uống sữa gạo ướp lạnh. Nàng cười, những ngụm sữa lạnh tuyệt vời lan chậm và nhột nhạt trong cổ. Nàng cười, đôi môi rít chịt vì dính sữa, lúc ấy người gác cổng xuất hiện xin được nói chuyện với Mohammed.
Mohammed đi và chỉ một lúc sau trở lại, cầm trong tay cái gì giống như một tập giấy nhỏ. "Họ đang nổi loạn", anh nói.
"Có phải đám học sinh, sinh viên không?" Olanna hỏi.
"Anh nghĩ nhóm tôn giáo. Em phải đi ngay thôi". Mắt anh lẩn tránh mắt nàng.
"Mohammed, chắc không sao đâu".
"Sule nói người ta chặn tất cả các ngả đường và đang lùng sục tìm bắt những người khác tôn giáo. Đi, đi ngay". Anh bắt đầu đi vào trong nhà. Olanna theo sau. Anh lo lắng quá độ. Đám học sinh Hồi giáo thường biểu tình vì hết lý do này đến lý do khác, thậm chí cuối cùng, họ còn gây khó dễ với những người ăn mặc kiểu phương Tây, nhưng họ giải tán rất nhanh chóng.
Mohammed vào trong một phòng rồi mang ra một cái khăn quàng rất dài. "Quấn cái này để cho giống người ta", anh nói.
Olanna quấn xung quanh đầu và quàng khúc còn lại quanh cổ. "Em giống mấy bà Hồi giáo chính thống rồi", nàng cười.
Nhưng Mohammed chẳng buồn nhếch mép. "Đi thôi. Anh biết một ngõ tắt ra trạm xe lửa".
"Trạm xe lửa? Đến ngày mai Arize và em mới đi, Mohammed", Olanna nói. Nàng gần như chạy để bắt kịp anh. "Cho em trở lại nhà của cậu mợ em ở Sabon Gari".
"Olanna". Mohammed nổ máy; chiếc xe nhảy chồm lên khi anh lái đi. "Sabon Gari không an toàn".
"Sao lại không an toàn?" Nàng kéo cái khăn quàng; đường viền thêu không được mịn làm nàng ngứa ngáy, khó chịu.
"Sule nói họ rất có tổ chức".
Olanna nhìn anh chằm chặp, bất thình lình bị lây nỗi sợ hãi của anh. "Mohammed?"
Giọng anh thật thấp. "Ông ta nói xác người Igbo nằm lay lắt dọc đường Airport".
Olanna chợt nhận ra đây không phải chỉ là một cuộc biểu tình của giới học sinh. Cơn sợ làm cổ họng nàng khô quánh. Nàng chắp tay lại. "Xin đón người thân của em trước", nàng nói. "Giúp em!"
Mohammed hướng về phía Sabon Gari. Có một chiếc xe buýt màu vàng chạy qua mặt họ, bụi bám đầy; trông nó giống như một trong những chiếc xe buýt các nhà chính trị dùng trong các cuộc tranh cử đến làng quê để phân phát gạo và tiền cho dân. Một người đàn ông đang đánh đu ở cửa xe, cái loa ép sát vào môi, giọng Hausa chậm rãi và dội vào tai. "Người Igbo phải bị đuổi đi. Người ngoại đạo phải bị đuổi đi". Mohammed nắm chặt tay nàng rồi cứ giữ tay nàng như thế lúc hai người đi qua một nhóm đàn ông đứng ở lề đường hò hét, "Araba, araba!". Anh chạy từ từ, thỉnh thoảng ấn còi như để biểu lộ tình đoàn kết; họ vẫy tay chào và anh tiếp tục nhấn ga.
Ở Sabon Gari, con đường đầu tiên vắng ngắt. Olanna thấy khói dâng như cái bóng xám cao nhòng trước khi nàng ngửi thấy mùi cháy khét.
"Ngồi yên đây", Mohammed nói lúc anh dừng xe ngoài cổng làng của cậu Mbaezi. Nàng nhìn anh chạy vụt đi. Con đường có vẻ lạ lẫm, không giống lúc bình thường; cổng rào bị phá vỡ, miếng kim loại bẹp dí trên mặt đất. Rồi cô chú ý đến quầy hàng của mợ Ifeka, hay nói cho đúng, những mảnh vụn còn lại của cái quầy hàng, những miếng gỗ bị vỡ nát, những gói lạc lẫn trong bụi đất. Nàng mở cửa xe bước xuống. Nàng ngập ngừng một chút vì mặt trời chói chang và nóng hừng hực, lửa cháy cuồn cuộn trên mái nhà, mảnh vụn bay vật vờ trong không trung, trước khi nàng hướng đến ngôi nhà. Nàng khựng lại khi nhìn thấy mấy xác chết. Cậu Mbaezi nằm sấp còng queo trông thật kinh khủng, chân giạng ra. Có cái gì đó trắng ngà sủi ra từ chỗ nhát cắt đằng sau gáy của cậu. Mợ Ifeka nằm trên hàng hiên. Những vết chém trên thân mợ nhỏ hơn, đầy trên tay và chân, giống như vết môi hôn hé mở màu đỏ thắm.
Olanna thấy đau quặn bụng dưới trước khi cơn tê điếng tràn ngập thân thể và dừng lại ở chân nàng. Mohammed lôi xệch nàng đi, anh kéo mạnh đến nỗi làm tay nàng đau. Nhưng nàng không thể bỏ đi mà không đưa Arize theo. Arize sắp sinh rồi. Cô em họ này cần phải ở gần bác sĩ.
"Arize", nàng nói. "Arize ở cuối đường".
Khói đặc sệt xung quanh nàng, vì thế nàng không chắc là đám đàn ông đang đi dần vào trong sân là người thật hay chỉ là một đám khói, cho đến khi nàng nhìn thấy ánh kim loại sáng quắc của lưỡi búa và mã tấu, mấy vạt áo đẫm máu lòng thòng quấn quanh họ.
Mohammed đẩy nàng vào trong xe rồi đi vòng sang bên kia, chui vào xe. "Cúi xuống", anh nói.
"Chúng tôi giết sạch cả nhà. Đó là ý của Thánh Allah!", một trong những người đàn ông nói to bằng tiếng Hausa. Người này có vẻ quen quen. Đó là Abdulmalik. Hắn lấy chân đẩy đẩy một cái xác trên mặt đất và Olanna để ý đến nhiều xác chết đang nằm rải rác ở đó như là những con búp bê bằng vải.
"Anh là ai?", một người khác đứng trước đầu xe hỏi.
Mohammed mở cửa xe, xe vẫn rồ máy. Anh nói nhanh bằng tiếng Hausa, nửa dịu dàng, nửa thuyết phục. Người đàn ông ấy đứng sang một bên. Olanna nghiêng mặt cố nhìn cho rõ xem có phải là Abdulmalik không.
"Đừng ngẩng mặt lên!" Mohammed nói. Suýt tí nữa là anh đâm vào gốc cây kuka; một quả to đã rơi và Olanna nghe tiếng bánh xe nghiến lên nó rạo rạo. Nàng cúi đầu. Đúng là Abdulmalik. Hắn đẩy thêm một cái xác khác, xác đàn bà không đầu, bước qua, đặt một chân xuống, rồi chân kia, giống như là không có đủ chỗ cho hắn đặt chân.
"Thánh Allah không chấp nhận chuyện này", Mohammed nói. Anh run lẩy bẩy; khắp người rung bần bật. "Thánh Allah sẽ không tha tội cho những kẻ bắt họ làm việc này. Thánh Allah sẽ không bao giờ tha thứ".
Họ lái xe đi trong im lặng nhức nhối, qua đám cảnh sát đồng phục vấy máu, qua đám kền kền đậu bên đường, qua đám con trai khênh mấy cái radio vừa hôi được từ các cửa tiệm, cho đến khi anh đậu trước trạm xe lửa và đẩy nàng lên một toa chật ních người.
Olanna ngồi bó gối trên nền của toa xe; những thân hình nóng ấm mồ hôi xung quanh xô ép nàng. Bên ngoài, có người tự trói mình vào những toa xe lửa, có người đứng trên những bậc thang và bám lấy những chỗ vịn tay. Trước đó nàng nghe có tiếng la bị tắt nghẹn của người ngã xe lửa. Xe lửa giống như một đống sắt vụn nối vào nhau một cách lỏng lẻo. Chuyến xe chạy lắt lẻo dằn xóc, cứ như là đường xe lửa bị chắn ngang bằng những rào cản, mỗi lần như vậy nó lại rung lên. Olanna bị dằn, té nhào vào người đàn bà bên cạnh, chạm vào cái vật trong lòng bà, một cái bát rất to, làm bằng quả bầu nậm. Áo khoác của bà ta dính đầy những đốm sậm giống như máu, nhưng Olanna không chắc lắm. Mắt nàng cay xè. Nàng có cảm tưởng như bị cát và tiêu rơi vào mắt, mi mắt cay xè, đau buốt. Chớp mắt cũng nhức nhối, nhắm mắt cũng nhức nhối, mở mắt cũng nhức nhối. Nàng muốn cào móc đôi mắt ra khỏi tròng. Nàng liếm ngón tay thấm nước miếng và rà theo mi mắt. Đôi khi nàng làm thế khi Bé By ngã bị trầy xước da. "Mẹ Ola!" Bé By khóc ré, chìa cái tay hay cái chân đau, và Olanna nhấm ngón tay, xoa vào chỗ bị thương của Bé By. Nhưng nước bọt làm mắt nàng cay hơn.
Một thanh niên trước mặt nàng hét om sòm và lấy hai tay ôm đầu. Toa xe lửa nghiêng, Olanna lại bị té ép vào quả bầu gỗ. Nàng thích cái cảm giác rắn chắc của thớ gỗ. Nàng nhích dần ngón tay cho đến khi nó nhẹ nhàng vuốt ve những đường khắc chéo trên quả bầu nậm khô. Nàng nhắm mắt, bởi vì nó ít cay hơn, và nhắm mắt như thế hàng giờ, tay nàng dựa vào quả bầu khô cho đến khi có người kêu lên bằng tiếng Igbo, "Anyi agafeela! Mình đã qua sông Niger! Đến đất nhà mình rồi!"
Một chất lỏng - nước tiểu - chảy tràn trên nền toa xe lửa. Olanna cảm thấy nó lạnh lẽo thấm vào quần áo nàng. Người đàn bà có quả bầu đẩy nhẹ nàng rồi ra hiệu cho vài người khác gần bên. "Bianu, đến đây", bà ta nói. "Đến đây mà xem".
Nàng mở quả bầu.
"Nhìn xem", bà ta lặp lại.
Olanna nhìn vào quả bầu. Nàng thấy cái đầu của một bé gái da xám như tro, tóc bím, mắt trợn ngược và miệng há hốc. Nàng nhìn sững sờ một hồi rồi quay đi chỗ khác. Có người nào đó hét lên.
Người đàn bà đóng nắp quả bầu lại. "Cô biết không", bà nói, "tôi mất rất nhiều thì giờ với bím tóc của bé. Tóc nó dày lắm cơ".
Xe lửa chợt dừng với tiếng thắng rít. Olanna xuống xe, đứng lẫn vào trong đám đông xô lấn. Có người đàn bà bị ngất đi. Đám thợ máy đang gõ vào cạnh của mấy cái xe tải và hò hát nhịp nhàng, "Owerri! 1 Enugu! 2 Nsukka! 3 " Nàng nghĩ đến cái đầu có tóc tết bím nằm trong quả bầu. Nàng hình dung đến người mẹ thắt bím tóc, ngón tay của bà nhúng dầu thơm trước khi chia tóc ra thành từng túm với cây lược gỗ.
--------------------------------
1 Ovverri là tên một thành phố ở phía Đông Nam Nigeria, thủ đô của nước Cộng hòa Biafra năm 1969.
2 Được tuyên bố là thủ đô của Biafra ngày 28 tháng Chín năm 1967.
3 Nsukka là tên một thành phố nhỏ của tiểu bang Enugu, Đông nam Nigeria. Hiện nay được biết đến vì là nơi tọa lạc của Đại học Nigeria. Trong chiến tranh Biafra, Nsukka là một trong những thành phố bị chiếm đóng đầu tiên.