Chương 12

Số từ: 3518
Vơlaina là một trong những vùng lãnh thổ đẹp nhất của người Nga - kể các lãnh địa của nhà vua. vườn cây, nhà kính trồng cây ở đây rất đẹp nổi tiếng. Nhà ở là một tòa lâu đời xây theo phong cách Hy Lạp thuần túy bao gồm nhiều phòng trang hòang lộng lẫy, đồng thời rất thẩm mỹ thể hiện rõ đặc điểm chung của dòng họ Đờ Vitengrat. Các nhà phụ trại nuôi ngựa, giống chuồng ngựa, chuồng chó tạo thành một tiểu thế giới trong đó có một đám đông người phục vụ. điều khiển họ rất nghiêm khắc là Kubin, trưởng quản gia, hoàn toàn tận tâm với chủ và được chủ rất tin cậy.
Bà bá tước Xêminkhốp vui vẻ sửa sọan để ở lại một thời gian ngắn như họ đã được mời. Cả hai mẹ con không gìm được vẻ đắc chí kiêu căng. Còn Myra thì sống trong cảnh bồn chồn chờ đợi lúc gặp người đã chiếm hết tâm trí cô ta. Một trái tim cuồng bạo và mê đắm nấp dưới vẻ bề ngoài phù phiếm và nũng nịu của ả. và hòang thân Đờ Vitengrat đã làm cho tim cô chóang váng. "Con báo nhỏ vui tính", như chàng đã gọi trong những lúc hòa nhã, đã phải chịu đựng ở Uxagiơ mọi sự hành hạ vì ghen tuông khi thấy chàng chú ý một cách bất thường đến người đàn bà này hay người đàn bà kia.
Lời mời của Hoàng thân đã làm nảy sinh ở cô ta những hi vọng tham lam nhất. Dù người ta hay nói Hoàng thân tính hay thay đổi, tại sao cô lại không nghĩ rằng, may mắn và khôn khéo hơn những người khác cô sẽ chinh phục được chăng? Người mẹ đã khuyến khích con trong ý nghĩ ấy. Bà bá tước Inxmen đã nuôi dạy con theo những nguyên tắc đạo đức rất rộng - hay đúng hơn là không có một chút đạo đức nào cả. Những bài học lợi dụng rất xuất sắc. Myra sẵn sàng làm bất cứ điều gì để đạt mục đích mong muốn, với sự cuồng bạo của bản chất ả.
Bá tước Xêminkhốp, vợ và con gái xuất hiện ở Vơlaina sau khi hòang thân về mấy ngày. Myra mừng phát run khi cùng với mẹ bước xuống cầu thang bằng đá hoa cương để tiến vào các phòng khách.
Khách của Vơlaina hình như hộp hội ở cả hai phòng đầu khi gia đình Xêminkhốp xuất hiện. Bà hoàng Alêxangdrin đang ngồi giữa một nhóm người thân, giơ kính cầm tay lên để nhìn cô Nađôpulô trong khi cô đang tiến đến. Tình trạng của người mẹ và cô con gái trong hoàn cảnh ấy có phần lúng túng. Họ là khách hoàng thân mời đến, bà của hoàng thân không chính thức quen biết họ vì họ chưa bao giờ được giới thiệu với cụ.
Hoàng thân lại chưa có ở đây. Thật may mắn, Bá tước Xêminkhốp trước kia đã gặp cụ ở triều đình và nhiều nơi. Ông giới thiệu và kín đáo nhắc lại họ có gặp hoàng thân ở Uxagiơ.
Cụ nói giọng chậm chậm như thói quen:
- Thực tế, gặp lại Bá tước là một niềm vui đối với tôi bá tước ạ.
Cụ đưa tay cho Bá tước hôn. Rôi sau khi hơi lưỡng lự, cụ đưa tay cho 2 người đàn bà. Nhưng những người này biết rõ cụ có vẻ khó chịu vì không hài lòng của cụ. Phải, cụ rất sợ làm mếch lòng cháu trai nên cụ, một phu nhân già kiêu hãnh mới tiếp những người, mà giữa những người thân của mình, cụ khinh bỉ gọi họ là bọn gian manh.
Lúc ấy những người đứng gần cửa phòng khách bên cạnh vội dãn ra một cách tôn kính. Hoàng thân bước vào.
Myra bồn chồn vui sướng. Đây rồi, đây rồi cô đã gặp lại chàng!
Và cô nàng tìm ánh mắt của đôi mắt mà cô ta hằng mơ tưởng đã hai tháng nay. Cô đã gặp đôi mắt ấy, lãnh đạm, kiêu kỳ, dừng lại phía cô không đến 1 giây, trong khi Vlaiđimia tiến đến chỗ bà chàng đang ngồi.
- A, Bá tước Xêminkhốp... Rất sung sướng được gặp lại ông!
Bá tước cúi chào và cầm bàn tay chàng chìa cho ông. Trước hai người đàn bà đang cúi chào, Hoàng thân lạnh lùng đáp lại, vẫn với vẻ lãnh đạm và không nói với họ một lời nào. Lúc này chàng cũng chẳng nhìn Myra. Nhưng mắt chàng nhìn Ixmen bao hàm vẻ phẫn nộ và kinh rẻ mà nhiều người quanh chàng đều nhận thấy.
Myra tái xám mặt, tưởng chừng hai chân không đỡ nổi mình nữa.
Chàng có điều gì thế nhỉ? Ngẫu hứng nào đây đã ném vào khoảng không cái ngẫu hứng của ngày trước?
Mắt Myra đã hằn học tìm quanh xem ai đó có thể là tình địch của mình.
Phải chăng là bà Bá tước Xănggô xinh đẹp, người đàn bà Rumani rất lịch sự mà cô ta đã gặp nhiều lần trong xã hội thượng lưu và là người luôn được trọng vọng ở mọi chổ bà xuất hiện...? Hay là người tóc nâu trẻ tuổi kia với khuôn mặt trông nghiêng thật đẹp, đen mắt đen rất sáng, mà người ta vừa gọi tên ở gần cô ta: Bà Nooctex Đờ Valâyra, vợ một tùy viên sứ quán Tây Ban Nha? Là hai người đẹp nhất của cuộc hội họp, họ thu hút sự chú ý ghen tuông của Myra.
Nhưng mấy ngày sau cô ta tin rằng, nếu có kẻ tình địch may mắn ấy thì không phải tìm trong những khách của Vơlaina. Đúng thế, Hoàng thân không hề quan tâm đến Hêlen Xănggô cũng như không hề quan tâm đến người đàn bà đẹp tây ban nha và bất cứ phụ nữ nào có mặt ở đây. Chàng có vẻ luôn lơ đãng và đôi lúc tránh tham gia các trò giải trí đa dạng, liên tiếp ở trong lâu đài của mình.
Trái lại, chàng đi chơi rất lâu, đi bộ hay đi ngựa, hoặc đi một mình với con Yamin luôn ở bên chủ, hoặc đi với đại tá Korf, người chàng có thiện cảm.
- Tại sao lại thế nhỉ?... Chàng có cái gì không bằng lòng về ta? - Myra nhắc đi nhắc lại.
Người mẹ cố làm cho con vững tâm:
- Điều đó sẽ thay đổi, rồi con thấy, con yêu của mẹ ạ! Ông hoàng đẹp trai ấy biết con yêu ông, và ông ấy hành con cho vui đấy thôi. Con không thấy dấu hiệu thuận lợi là ông tỏ ra biệt đãi Ăngđrê Paplôvit hay sao?
Thức tế, khi ở Uxagiơ, Bá tước Xeminkhốp chỉ thấy Hoàng thân Đờ Vitengrat tỏ vẻ lạnh lùng lễ độ, lúc này thấy mình được đối xử có phần nào hòa nhã, gần như hằng ngày, người chủ nhà chuyện trò với ông khá lâu về các ấn phẩm cổ xưa và những sách cũ hiếm có, những vấn đề ông tỏ ra rất thành thạo.
Người đàn ông già trước tuổi có đôi mắt buồn bã lo âu ấy, đã từ lâu chỉ gặp thái độ lạnh lùng kinh miệt bên cạnh Ixmen và Myra. Nhưng sự biệt đãi bất ngờ này bỗng làm cho ông quan trọng lên trước mắt hai người đàn bà. Họ nhiệt liệt khen ngợi ông tối hôm đó, khi ông nói cho họ biết lúc đưa cho ông xem những sách quý hiếm để trong thư viện của Vơlaina, Hoàng thân đã nói sẽ để ông xem những cuốn tương tự này để trong lâu đài ở Pêtecbua vào một ngày nào đó.
- Điều đó chứng tỏ ngài muốn duy trì quan hệ với ông - Ixmen nói - Có lẽ đấy chỉ là một ngẫu hứng của ngài, nhưng phải lợi dụng nó khi nó còn tồn tại.
Bá tước nói bằng giọng mệt mỏi quen thuộc của ông:
- Tôi không cho rằng đấy là ngẫu hứng. Ông ấy thích sách cổ và hiểu biết về loại này thật kỳ lạ. Thấy một người đối thoại với mình khá thành thạo với vấn đề ấy tất nhiên ông thích nói chuyện với họ… Thực tế người này là một trí tuệ lỗi lạc.
Cảm hứng làm cho 2 con mắt mệt mỏi của ông sáng lên giây lát.
- ... Và nét mặt của người ấy có một vẻ đẹp như thu hút mình không sao cưỡng lại được.
Một ánh chớp lóe lên trong đôi mắt tối sầm của Myra, rồi cắn môi lại như phát điên, cô ta ra khỏi phòng, cũng chẳng buồn chào bố dượng.
Trong những năm đầu của cuộc hôn phối ấy, Ixmen tỏ ra chú ý và tử tế với ông, con bé Mara âu yếm và nũng nịu với ông, gọi ông là cha thân yêu. Nhưng khi cái ách bà Bá tước đặt vững vàng lên vai người đàn ông quá nhu nhược để thoát khỏi bà thì sự nể nang ngày càng hiếm. Bây giờ hai người đàn bà kia làm cho ông gần như khánh kiệt, họ không kể gì đến ông nữa.
Sau một đêm trằn trọc không sao ngủ được, Myra dậy với tâm trạng u ám. Gần mười giờ cô ta ra các khu vườn và đi lang thang như một linh hồn tội lỗi, tránh gặp những người khách của Vơlaina đang vui thích đi dạo chơi hàng ngày. Cứ đi như thế, cô ta đến gần một nhà kính chủ yếu, nơi trồng đủ các loại hoa hồng nổi tiếng.
Thấy cửa mở, Myra nghĩ:
- Đấy là dịp tốt để ngắm hoa thoải mái, chân bước nhẹ nhàng, cô vào nhà kính. Nhưng vừa tiến vào khung cửa cô bỗng đứng lại.
Một giọng nói quen thuộc vẳng đến tai cô. Tiếng nói ấy:
- Lấy bông này… và bông hồng nhạt ở chỗ kia, rồi bông hồng Đế Vương.
Một tiếng nói khác, dè dặt và kính cẩn phán đối lại:
- Chỉ có một cái nụ chưa nở hằn trên cây, thưa Điện hạ.
- Không sao, anh cứ để nó cùng với những bông khác. Gói những bông ấy cho cẩn thận rồi bảo đưa lên chỗ Ivan Xêminit.
Myra không nghe thấy gì hơn nửa. Sợ bị bắt gặp, cô ta rón rén ra khỏi nhà kính và đi về phía lâu đài.
Tặng ai những hoa ấy? Chàng cho đem đến chỗ Iran Xêminit, thư ký của chàng. Nhưng rõ ràng không phải để tặng cho người này. Có khả năng chàng ủy thác cho người ấy gửi đi…
Hinh như chàng tự chọn những bong hoa ấy, và cho hái cả một bong hồng Đế Vương nổi tiếng, một loại hồng quý mà người làm vườn của Vơlaina đã khư khư giữ gìn.
- Cho ai…? …cho ai…? Myra điên cuồng nhắc lại.
Trong lúc đang băn khoăn, cô ta súyt vấp phải nữ Bá tước Xănggô ở chổ ngoặt một lối đi. Người đàn bà đẹp Rumani mỉm cười nói:
- Cô mải suy nghĩ quá nhĩ? Dạo chơi trong các khu vườn tuyệt đẹp này cũng cám dỗ cô như tôi sáng nay sao?
- Vâng, sao một đêm mất ngủ, tôi cần vận động đôi chút. Nhưng thưa bà, xin nói cho tôi biết Hoàng thân Đờ Vitengrat có thể gởi cho ai những bông hồng ngài vừa hái trong nhà kính lúc nãy?
Và Myra kể lại mấy lời vừa nghe được.
Nữ bá tước Xănggô lắc đầu.
- Tôi không biết, cũng như mọi người ở đây thôi. Nhưng đúng là có sự việc. Đây tôi nói cho cô biết một việc chồng tôi nói lại. Ông ấy được chính phủ ủy nhiệm đến xin sự ủng hộ của Hoàng thân, vì người này rất được Sa Hoàng tin cậy, về một vấn đề trong đường lối ngoại giao. Hôm qua sau khi được điện hạ đồng ý gặp, ông được tiếp trong phòng làm việc của ngài. Trên bàn giấy, ông nhìn thấy bức chân dung của một người phụ nữ lồng trong khung. Điều này hình như ngược lại với thói quen của Hoàng thân Đờ Vitengrat. Ở chỗ ngài không có một bức ảnh phụ nữ nào ngoài bà và mẹ của ngài.
Myra nhắc lại giọng như nghẹn lại:
- Một khuôn mặt phụ nữ ư…? Bá tước có thấy người ấy như thế nào không?
- Không, rủi thay ông ấy không nhìn rõ… Ông chỉ thấy hình như người ấy rất trẻ, rất đẹp với hai bím tóc to buông thõng. Nhưng chắc Hoàng thân phải gắn bó với cô ấy lắm nên mới vì cô mà có biệt lệ kia. Và như thế ta có cơ sỡ để tin rằng hoa dành cho người ấy… Bông hoa Đế Vương, có ai hái bông hoa ấy bao giờ! Chắc ngài phải say mê lắm, thực tế.
Bà Hêlen nói với giọng phẩn nộ vì ghen ghét. Còn Myra cô siết chặt nắm tay và nghĩ:
- Ta phải làm thế nào để biết được người kia là ai! Ta đã ghét nó rồi… Ta ghét nó biết bao!
Về khu nhà gia đình Xeminkhốp ở, cô Nađôpulô sau khi thì thầm với mẹ rất nhanh, cho gọi chị hầu phòng đến, chị này người Hy Lạp, tuổi trung niên, mền dẻo và quỷ quyệt, làm với bà bá tước đã hai năm và rất được bà ta tin cậy.
Nghe những lời dặn dò của cô chủ Marulia lắc đầu:
- Việc không dễ đâu thưa cô. Tất cả những người hầu ở đây đều sợ Hoàng thân đến tột độ. Ngài trừng phạt rất nghiêm khắc bất cứ lời bép xép nào đến với ngài, việc làm, cử chỉ của ngài. Nhưng tôi sẽ cứ thử xem.
Tối hôm ấy chị hầu phần báo cho Myra biết kết quả việc dò xét của chị ta. Tóm lại là như thế này: Người giúp việc cho viên thư ký đã mang ra ga một chiếc hộp gỗ trắng. Nhưng Marulia không làm sao biết cái hộp ấy gởi đi đâu.
- Nhưng ta vẫn phải biết…! …phải biết! Myra dậm chân nhắc lại. Có phải người ấy ở Xtanitza không? Hình như Hoàng thân đã kéo dài thời gian ở đấy làm cho bà của người cũng ngạc nhiên. Nhưng chàng gặp ai trong vùng hẻo lánh ấy nhỉ? Hãy cố khôn khéo Marulia…
Nếu chiều hôm ấy Marulia hỏi bố dượng thì ông sẽ cho cô biết vài điều về bức chân dung bí ẩn mà bá tước Xănggô đã nhìn thấy hôm trước, vì ông đã cầm nó trong tay ngay buổi chiều ấy.
Vlađimia muốn đưa ông xem tập thánh thi Byzăngtanh nên đã đưa ông vào phòng làm việc. Bức chân dung được bao quanh bằng một vòng vàng để ở chỗ đầy ánh sang đối diện với Bá tước. Trong khi nói chuyện với Hoàng thân, mắt ông bắt gặp bức họa và ông nhìn chăm chú, quay đi rồi lại nghoảnh lại nhìn.
Một lát sau Hoàng thân mỉm cười nói:
- Ông Ăngđrê Paplovit, ông có vẻ chú ý đến bức chân dung này thì phải? Thực ra vẻ mặt người phụ nữ này đáng được người ta ngưỡng mộ.
- Thực tế, nhưng tôi rất ngạc nhiên vì sự giống nhau giữa người này với bà mẹ của người vợ trước của tôi, nữ hoàng thân Liuseka… vâng! Thật kỳ lạ! Ông cúi gần để nhìn rõ hơn. Vlađimia cầm bức hình lên đưa cho ông và nói:
- Tôi nhớ có được nghe nói về bà hoàng Liuseka ấy. Bà tôi biết bà ấy từ hồi còn nhỏ. Hình như bà đẹp tuyệt vời.
- Vâng, thật tuyệt vời, bà nhận được nhiều lời khen ngợi của mọi người. Dù vậy nhưng đức hạnh của bà còn tuyệt vời hơn nhiều và thật đáng kính trọng. Là quả phụ từ khi còn trẻ, bà đã vào tu viện ngay sau hôm đám cưới con gái và từ trần năm sau với lòng kính chúa.
Vừa nói bá tước Xeminkhôp vừa tiếp tục nhìn bứcảnh, mỗi lúc một chú ý hơn.
- Vâng, giống nhau biết chừng nào! Khuôn mặt vần trán được tạo một cách hoàn hảo. Cái miệng duyên dáng… và cho đến cả đường cong hài hòa của hai vai rất đẹp của bà mẹ vợ tôi… Đôi mắt của người trẻ tuổi này còn vượt hơn vẻ đẹp và hấp dẫn. Nữ hoàng thân có bộ tóc vàng đẹp hơn.
- Người tôi che chỡ cũng thế.
- Thật vô cùng kì lạ, sự trùng hơp này….
Bá tước đứng lên để đặt bức ảnh này xuống bàn giấy.
Vlađimia hỏi ông, tay lơ đãng cầm quyển thánh thi, lý do tạo ra cho buổi nói chuyện này:
- Như vậy vợ trước của ông là một bà Hoàng Liuseka?
Trong đôi mắt mệt mỏi, một bóng đau khổ thoáng qua.
- Ông không có con trong cuộc hôn nhân đầu tiên sao?
- Thưa có, một đứa con gái bé. Nó đã bị chết vì tai nạn.
- Tai nạn? À, đúng rồi, bây giờ tôi mới nhớ có nghe nói về việc đó. Đứa bé chết đuối dưới sông Vônga phải không?
- Có lẽ thế, mọi sự đưa đến gải thiết ấy. Một chỗ bên bờ đá bị lở, không xa lắm đấy phát hiện ra cái túi khâu của người gia sư và một con búp bê trẻ con. . Nhưng không sao tìm thấy thi thể.
- Kể cũng hơi lạ.
- Không đâu, thưa điện hạ. Ở quảng sông ấy có những hố sâu không trả lại xác nạn nhân bao giờ.
- Có khả năng như thế, nhưng có bao giờ ông tin chắc rằng còn gái ông đã chết không?
- Ồ! Dù sao tôi cũng phải tin. Trong hoàn cảnh ấy, trời ơi. Còn có thể nghĩ đến giả định nào khác.
Vlađimia không nhấn mạnh thêm. Chàng có lý do để không vội đưa đến kết thúc, như chàng giải thích cho Lilia ở trong thư.

Anh không có chứng cớ gì để đưa cho cha em về vợ ông ấy… Bà Fabiêng hành động theo sự suy đoán chắc chắn về mặt đạo đức mà anh hoàn toàn tán thành. Nhưng nếu ông Ăngđrê Palhôvit vẫn giữ những ảo tưởng về người đàn bà kia thì ông ấy có thể suy nghĩ khác. Anh muốn cho tiến hành 1 cuộc điều tra bí mật về bà Nađôpulô trước đây, hy vọng người ta sẽ khám phá được trong quá khứ của bà ta có làm điều gì để cha em tỉnh ngộ. Anh đã viết thư cho một người rất khôn khéo đến gặp anh để ủy thác việc này. Nhưng việc ấy còn đòi hỏi một thời gian nữa, vì anh muốn con người kia không có khả năng làm hại em trong khi họ biết em còn tồn tại. Ở đây anh quan sát bà ây, và thấy ngày phải càng dè chừng bà ta – chưa kể đến con gái bà ấy, mà anh nghĩ còn nguy hiểm hơn cả bà mẹ… Như vậy là chúng ta còn phải đợi một thời gian nữa, em yêu quý của anh, trước khi chúng ta chung sống với nhau mãi mãi.
Anh mong muốn biết bao để làm cho ý chí yếu đuối của cha em vững mạnh lên, để chỉ cho ông thấy giá trị của bà bá tước đẹp đẽ kia, người đã cai quản ông trong mọi lãnh vực! Ông ấy thong mình và thực sự uyên bác, ông ấy có vẻ nhân hậu… Rõ ràng ông ấy không hề sung sướng nhưng anh nghi ngờ, ông ấy có thể tự mình gỡ nổi cái cách đè nén mình. Chỉ có cách là, nếu anh có vũ khí chống lại bà bá tước, anh sẽ đạt mục đích.
Lilia của anh, em thấy đấy, em với bà em thật sự giống nhau. Có thể ông Ăngđrê Paplôvit thấy ở nét mặt em có cái gì đó của mẹ em. Trong lúc nói chuyện, anh thấy ông ấy nhiều lần nhìn bức chân dung em. Bức chân dung thân yêu quý ấy không rời bàn giấy của anh: Khi anh ngồi đấy, anh luôn có em trước mắt, em yêu quý, bông huệ của anh, với nụ cười của em, cái nhìn của em… Ô phải rồi, anh sẽ đến gặp em thật nhanh, vì ở đây tất cả đều làm anh năng nề, do không có em, người đã trở thành niềm vui của đời anh."