Phần IV - Chương 21: Người chết có điều muốn nói

Số từ: 2555
Người dịch: Xuân Hồng
Nxb Hội Nhà Văn
Phần Bốn: Bắt Đầu Hồi kết

Tuần thứ hai của tháng Mười một.

Tôi đang đợi chính thông tin ấy đây,
Twist trịnh trọng nói, khi trả lời cuộc gọi.
Cậu thu lượm được ở đâu thế?

Giọng thanh tra Briggs lạo xạo qua điện thoại,
Ở bác sĩ Lee, bác sĩ cũ của ông ta. Tình cờ tôi biết ông ấy. Thực sự là khá may mắn. Nếu không, như anh có thể hình dung…


May mắn! Briggs, cậu quả khiêm tốn rồi. Việc kiểm tra ở chỗ ông ấy là một ý tưởng xuất chúng. Tôi không nghĩ ra nổi. Về mấy ngày tháng mà tôi hỏi, cậu có thông tin gì không?

Twist chăm chú lắng nghe, xong thì cảm ơn và gác máy. Ông đứng bên điện thoại mấy phút, chìm vào những suy nghĩ ảm đạm. Ông đi tới bên cửa số, nét mặt không thay đổi. Đã gần 5 giờ và những ngọn đèn đường đang sáng lên. Gần một tuần trôi qua kể từ tấn bi kịch kép, màn mây mù bao phủ cái chết bí ẩn của Peter Moore và Stanley Kosminski vẫn chưa tan.
Rõ ràng những tiết lộ của thanh tra Briggs làm tiến sĩ Twist vô cùng băn khoăn, vì ông không hề nhận ra đồng hồ đã điểm năm tiếng, là giờ ông vẫn hay uống trà. Ông có vẻ say sưa với cảnh giao thông Luân Đôn, nhưng ánh mắt bất động đã để lộ dòng suy nghĩ u buồn. Thêm vài phút trôi qua, nét mặt tiến sĩ Twist sầm lại. Mặc dù rất nhiều câu hỏi vẫn chưa được giải đáp, nhưng những động cơ dẫn dắt bàn tay của nhóm tội phạm thì đã rõ ràng trong đầu nhà tội phạm học. Ngay từ đầu, bản năng đã mách bảo ông đây sẽ là một vụ việc hiểm độc và xảo quyệt, nhưng rõ ràng ông đã đánh giá thấp mức độ của nó.
Lúc 6 giờ, tiếng chuông cửa kéo ông ra khỏi mớ suy nghĩ của mình.
Một lát sau, ông ngồi bên lò sưởi cùng thanh tra Archibald Hurst. Ông không bỏ phí thời gian và đi thẳng vào vấn đề.

Chẳng có gì. Vẫn chẳng có gì. Chúng ta biết Cohen biến mất trong hành lang như thế nào, xuất hiện trở lại trong thùng rác ra sao và ít nhiều ai là người đứng sau tất cả. Nhưng giờ chúng ta đang húc đầu vào một bức tường gạch. Thật điên tiết! Và chúng ta lại ở đây, ngồi thu lu trên ghế bành, bất lực nghĩ ra những phỏng đoán, cái sau lại phi lý hơn cái trước. Chúng ta đã mất bao nhiêu thời gian cho việc ngẫm nghĩ một cách vô ích rồi? Câu đố chết tiệt này thậm chí còn làm tôi mất ngủ.


Nghe điều này may ra anh sẽ cảm thấy ổn hơn chăng? Tôi cũng không ngủ được nhiều. Nhưng tôi đồng ý với anh, chúng ta đang nhìn nhận sự việc từ một góc độ sai, từ góc độ toán học. Chúng ta bám theo lối mòn mà tôi đã cảnh báo từ đầu và, lóa mắt trước việc có quá nhiều cách kết hợp phạm pháp, nên chúng ta bỏ mất thứ quan trọng nhất: nhân tố con người.

Twist dừng lại, gục đầu vẻ ăn năn.

Một giả thuyết mới chăng?
Hurst hỏi, nhướng mày vẻ nghi ngờ.
Nhà tội phạm học vẫn im lặng.

Twist, dường như anh đang giấu giếm điều gì đó.


Chà, phải. Briggs đã gọi cho tôi. Tôi đã nhờ cậu ta xác nhận một số việc.

Mặt viên thanh tra đỏ gay lên.

Ồ, tuyệt đấy nhỉ,
ông càu nhàu.
Lại tiến hành sau lưng tôi phải không? Và vẫn là tay ấy, đương nhiên rồi. Lần nào cũng như lần nào: hễ anh tìm thấy một manh mối mới là tôi không còn được tin tưởng nữa. Trong lúc đó đồng nghiệp của tôi lại tiến hành điều tra bí mật cho anh và sáng ra chào tôi bằng một nụ cười giả dối, cứ như thể chẳng có chuyện gì xảy ra vậy. Cái tay Briggs đó đúng là đồ đạo đức giả. Nếu không vì tuổi tác của hắn thì tôi đã cho hắn một cú đá vào… Không biết điều gì ngăn cản tôi bảo với sếp mình rằng có nhân viên nào đó đang phí phạm tiền của ông ấy vào việc tìm kiếm manh mối cho các thám tử tư.


Làm ơn bình tĩnh đi nào, Archibald. Anh thừa biết rằng, không có những nghiên cứu nhàm chán của Briggs, chúng ta cũng không giải quyết được rất nhiều vụ việc từng làm cho anh trở thành huyền thoại ở Sở. Có lẽ anh không nhận ra điều này, nhưng danh tiếng của anh đã lan rất xa. Mùa hè năm nay tôi có sang Paris và tất cả mọi người trong lực lượng cảnh sát điều tra đều biết đến tên anh. Họ gọi anh là ‘Thám tử của những điều không thể’, hoặc ‘Người khám phá được những điều huyền diệu’ cơ đấy.


Như thế có vẻ hơi phóng đại rồi,
viên thanh tra đáp lời, tay vuốt mớ tóc bướng bỉnh trước trán ra phía sau.
Toàn bộ các dấu hiệu của tâm trạng khó chịu tan biến khỏi gương mặt đó ửng của ông.

Vậy thì, quay lại với Briggs. Tôi đã đề nghị cậu ta tìm hiểu về cuộc sống riêng của cô Sheila, đặc biệt là ngay trước khi cô lên đường về Mỹ, chi tiết luôn khiến tôi tò mò, như anh đã biết, để tìm kiếm lý do. Briggs thừa tinh ranh để tìm tới ông bác sĩ đã điều trị cho cô ấy, bác sĩ Lee, một người bạn cũ và cũng là bạn ông Gordon. Và bác sĩ cho biết, bấy giờ cô ấy đã có thai ba tháng. Không lâu sau khi chẩn đoán, bác sĩ Lee đã tiếp vợ chồng ông Gordon, với tư cách một người bạn của gia đình. Họ đề nghị xem xét ‘giải phóng’ cô khỏi nỗi khổ đang phải chịu đựng. Họ nói rõ rằng sự can thiệp và giữ im lặng của ông ấy sẽ được đền đáp xứng đáng. Ông từ chối thẳng thừng và đề nghị họ suy nghĩ một cách nghiêm túc về việc tìm bố đứa bé và cha mẹ anh ta, để cùng nghĩ ra cách dàn xếp hợp lý. Họ trả lời một giải pháp như vậy có thể gây rắc rối cho tương lai cô con gái và ít lâu sau đó Sheila rời Anh Quốc.


Để thực hiện phá thai ở đâu đó xa xôi một cách bí mật và để tránh xa người tình của cô ấy,
Hurst nói thêm.
Mà nhân tiện, anh ta là ai?


Lee không biết. Ông ấy cho rằng cậu chàng thuộc tầng lớp không được hoan nghênh, đánh giá theo thái độ của ông bố bà mẹ. Ai đó mà nhà Miller dù thế nào cũng không muốn chấp nhận làm rể.

Hurst xoa xoa cằm.
Nếu tôi hiểu đúng ý anh, thì anh tin rằng sự kiện đó không phải không liên quan gì đến vụ việc hiện tại.


Đúng vậy. Dù thế nào, ở một chừng mực nhất định, việc ấy cũng đã làm rõ cách ứng xử của cô Sheila.

Nhà tội phạm học im lặng trọn một phút, rồi nói tiếp,
Archibald thân mến của tôi, xin anh hãy kiên nhẫn. Đoạn kết của vụ việc không còn xa nữa đâu, và tôi hứa anh sẽ biết tất cả mọi chi tiết, ít nhất những gì có liên hệ với khía cạnh con người, bởi rất nhiều chi tiết khác vẫn còn chưa rõ ràng cho đến lúc này. Briggs cho tôi biết một vài ‘chuyện vặt vãnh’ khác mà, lạy Chúa, chúng khẳng định những nỗi e ngại tồi tệ nhất của tôi. Chẳng có gì chắc chắn, nhưng có đủ thực tế nhỏ nhặt để gieo mầm nghi vấn. Và đó mới là chuyện tệ hại nhất, Archibald ạ. Rõ ràng không đáng thương hại gã tác giả của những mưu toan này, nhưng xét đến cùng thì vẫn có những tình tiết giảm nhẹ. Nhưng điểm cuối cùng thì không thể tha thứ và vô cùng hèn hạ. Kẻ giết người đã gây vài tội ác, nhưng tệ hại nhất lại không phải là những gì anh có thể nghĩ ra. Có một chuyện khiến tôi thấy ghê tởm và phẫn nộ đến mức anh không thể hình dung nổi đâu. Tôi thề là tôi chưa bao giờ gặp phải một vụ việc tởm lợm và xấu xa như vậy trong đời mình. Tôi muốn giữ một phần chỉ riêng mình tôi biết, Archibald ạ. Bởi vì, chắc chắn rằng cơn thịnh nộ của anh sẽ chẳng kém gì tôi, và những phản ứng của anh sẽ thế hiện khi có mặt kẻ sát nhân, có thể đồng thời ngăn trở công lý được thực thi đấy. Anh hiểu cho, không chắc chúng ta có thể khiến hắn phải đối diện với bằng chứng hữu hình đâu, bởi hắn quá quỷ quyệt, chẳng để lại gì đằng sau cả.

Giờ xin hãy cho tôi biết kết quả điều tra của chính anh về cuộc đời anh chàng độc thân cùng ông góa vợ của chúng ta nào.


Bắt đầu từ ông Gordon. Từ khi vợ chết, ông ta không có mối quan hệ nghiêm túc với người phụ nữ nào khác. Hiển nhiên là cũng không hề có bất kỳ cuộc phiêu lưu thoáng qua nào. Có tin đồn về việc ‘bóc bánh trả tiền’ không thường xuyên, nhưng chẳng có gì để khẳng định.

Donald Ransome lại là một câu chuyện khác, ít nhất trước khi anh ta đính ước với cô con gái của bạn mình. Anh ta là kẻ gạ tình khét tiếng. Rất nhiều nhân tình, tất cả đều trẻ.


Tất cả đều trẻ,
Twist nhắc lại dè dặt.
Thật lạ! Anh còn nhớ Chủ nhật trước anh ta đã khó chịu thế nào khi tôi nhắc tới sự chênh lệch về tuổi tác giữa anh ta và cô Sheila không? Với tôi, điều đó rất quan trọng. Anh ta là một tay quyến rũ, bốn mươi tuổi đời nhưng có vẻ trẻ trung hơn nhiều. Nhưng anh ta cũng không còn ở tuổi hai mươi nữa. Anh có nhận thấy những cử động bất ngờ của anh ta, dáng đi quả quyết, tiếng cười vui sướng của anh ta không? Có thể là vô thức, nhưng anh ta đang cố tỏ ra năng nổ và tràn đầy sinh lực như một gã thanh niên trẻ trung hơn rất nhiều. Kiểu như người từ chối chấp nhận tuổi tác của mình và cố tạo ra một thế giới tưởng tượng cho bản thân. Thậm chí căn hộ của anh ta…


Anh đang nói gì cơ?
viên thanh tra hỏi, ngơ ngác thấy rõ.
Đôi mắt tiến sĩ Twist nheo lại sau cặp kính kẹp.

Khi màn sân khấu buông xuống và ảo ảnh chấm dứt, việc trở về với thực tiễn có thể trở nên rất nguy hiểm. Tôi đang nói gì ư? Chẳng có gì. Tôi chỉ đang nói ra ý nghĩ của mình thôi. Nhưng hãy cho tôi biết, vì chúng ta đang nói về chủ đề nghiên cứu tính cách và cá tính, xem anh cảm nhận thế nào về tay diễn viên và bạn anh ta? Anh đánh giá hành vi của họ gần đây như thế nào?


Ông Gordon rất lo lắng, ít nhất là vậy. Ông ta cố tỏ ra bình tĩnh, dĩ nhiên, và tỏ ra vô tội, nhưng anh có thể thấy ông ta rất lo lắng. Ông ta thường xuyên nghịch mấy viên bi đó. Tôi thấy ông ta đã để lôi đuôi ra ngoài. Donald Ransome cũng không còn thái độ kênh kiệu. Anh ta tìm cách lảng tránh khá hợp lý cho tới khi tôi nhắc đến Kosminski, anh nhớ chứ? Từ lúc đó, anh ta hành xử như kẻ bị dồn vào thế bí, cố gắng lừa phỉnh bằng thái độ đả kích và xấc xược. Anh ta không còn ở đỉnh cao thể trạng của mình nữa. Xem chừng anh ta dồn dập trong các sự kiện, giống như bạn của mình. Cứ như thể có gì đó bất ngờ làm họ rối loạn. Nhưng họ đang cố khắc phục, những con quỷ xảo trá. Nếu chúng ta không tìm thêm được manh mối nào trong thời gian tới thì tôi sợ rằng họ sẽ chuồn được mà không bị trừng phạt. Chúng ta phải ra tay khi còn kịp.


Có gì đó bất ngờ làm họ rối loạn,
Twist trầm ngâm.
Anh nói rất chính xác, Archibald ạ. Và nếu…

Viên thanh tra giơ tay lên như thể đề nghị giữ im lặng, sau đó đi tới đi lui trước bếp lửa.
Một phút sau, gương mặt Twist sáng lên.
Anh nói đúng. Chúng ta phải hành động ngay.


Nhưng lạy Chúa, bằng cách nào chứ?


Archibald, anh biết tôi khá rõ để hiểu rằng tôi không có thói quen hạ đối thủ một cách hiểm độc. Nhưng lần này là ngoại lệ. Tôi sẽ ra tay với hắn ở vị trí thấm đòn nhất: Sheila Forrest. Cô ấy sẽ nói, tôi cảm thấy rất chắc. Một lần nữa, những nhận xét sáng suốt của anh đã làm tôi thấy sáng tỏ nhiều điều. Ví như điều bất ngờ phá tan cỗ máy tinh vi được tên sát nhân dựng lên. Anh không thấy ư? Đó là vụ tai nạn xe cứu thương, cái chết của Kosminski. Đó là những gì không có trong kế hoạch.

Nhất thời, viên thanh tra có vẻ nghi ngờ sự sáng suốt của bạn mình.

Nhưng anh ta cần phải chết, phải vậy không?
ông phản bác, không mấy quả quyết.

Không, không hề. Anh ta được giả định ở vị thế hé lộ mọi việc. Giờ nghĩ về chuyện này, những gì tôi định làm chính là những gì tên sát nhân hy vọng tôi sẽ làm. Nhưng tôi phải theo đúng lộ trình hắn vạch ra cho chúng ta. Vấn đề của hắn là không biết tôi đã lật tẩy âm mưu tàn ác của hắn. Tội phạm loại này, chuyên gia tội phạm học như tôi chỉ có thể quỳ gối ngưỡng mộ mà thôi. Trong đời mình tôi chưa bao giờ thấy một kế hoạch nào quỷ quyệt và phức tạp như vậy, với những lối mòn quanh co và gây chệch hướng tai ác mà chúng ta cứ mù quáng đi theo hết đường này đến đường khác. Tôi có thể nói với anh, chúng ta đang đối phó với một kẻ có đầu óc không bình thường, ở nhiều khía cạnh. Một kẻ, và chỉ mình hẳn, đã giết cả David Cohen và Peter Moore rồi tấn công Stanley Kosminski, chưa kể một tội ác khác đã được chuẩn bị và có lẽ là tàn ác nhất trong số tất cả đấy.