Chương IV. MIMI - 02

Số từ: 2912
Dịch giả: Võ Thị Lan Khanh
NXB Lao Động
Nguồn: Sưu Tầm
Khi K đến căn hộ của Judith, hắn chẳng thể tìm được chút dấu vết nào của cô nữa. Đã có người mới dọn đến. K ngồi trong chiếc taxi Stella TX đỗ trong bãi đậu xe trước chung cư, nghe những âm thanh vô nghĩa phát ra từ radio. Cuộc nói chuyện lúc sáng với C làm K mệt mỏi. Anh hắn đã dửng dưng như nghe một tin tai nạn đăng báo thông thường. C từng ngủ với Judith. Chẳng lẽ điều đó không có ý nghĩa gì sao? K thật không thể hiểu nổi anh mình. Một tuần trước Judith đã uống thuốc ngủ rồi mở gas tự sát. Cô đã bặt tích năm tháng ròng, không liên lạc với hắn, chẳng thư từ gì và rồi như thế mà ra đi.
Chuyện gì đã xảy ra giữa Judith và C? Điều duy nhất K biết được chỉ là C cũng chẳng hề hay biết gì về cái chết của Se Yeon.
K nổ máy cho xe xuất phát. Dường như có mùi khét nhẹ thoát ra từ động cơ nhưng K chẳng buồn quan tâm. Đến tận khi mua xong vé ở trạm thu phí Gungnae trên đường cao tốc Seoul-Busan, K vẫn chẳng biết mình đang đi về đâu. Chiếc xe vừa qua cửa soát vé thì rú ga tăng tốc. K luồn lách qua dòng xe cũng vừa qua cửa, đưa xe vào làn đường ngoài cùng bên trái, cảm thấy cơ thể mình như bị kéo lại phía sau. Không như những lần khác, lần này cảm giác thật xa lạ và khiến hắn thấy cô đơn. Hắn nhấn chân ga.
K lấy cuộn băng mua từ một xe bán dạo cách đó mấy hôm ra, đẩy vào khay rồi chỉnh volume hết cỡ. Loa rít lên, những nốt cao vỡ vụn. K mở hết cả bốn cửa sổ xe. Tiếng xe cộ đang lưu thông bên ngoài vọng vào hòa với những âm thanh chát chúa từ loa xe hắn khiến hắn không còn nghĩ được gì nữa. Cứ thế, K phóng thẳng xuống Busan rồi lại quay trở về Seoul, và lặp lại đến hai lần. Thế nhưng hắn không buồn ngủ. Mắt hắn đỏ ngầu. Cũng có đôi lúc K dừng xe lại dỗ giấc ngủ nhưng không tài nào chợp mắt nổi.

Trong căn hộ kiêm studio của C, công tác chuẩn bị cho việc quay phim màn trình diễn của Mimi vẫn chưa xong xuôi, C khẩn trương kiểm tra thiết bị ánh sáng và sắp xếp hai máy ghi hình. Anh trải tấm bạt lớn dựng trên tường xuống sàn rồi bắt đầu pha màu. Khi màu đã pha xong, Mimi cởi áo choàng tắm, treo lên giá ngay ngắn rồi trần trụi bước về phía tấm bạt. Tấm bạt trắng trơn. Cô nhìn tấm bạt trắng và hai máy quay rồi ngồi xổm xuống, xem xét kỹ bề mặt tấm bạt. Có vẻ như cô hài lòng về sự thô ráp của chất liệu, khẽ nở nụ cười.
Tấm bạt trắng. Từng có người đưa ra giả thuyết rằng người nguyên thủy đã bắt đầu sáng tạo nghệ thuật là vì một nỗi sợ ẩn sâu trong tâm hồn. Sự tồn tại đơn thuần của một bức tường trắng trơ trọi sẽ vô cùng đáng sợ. Đó là lý do tại sao bọn trẻ cứ viết vẽ nguệch ngoạc lên tường, hoặc lấy dao vạch xước bề mặt những chiếc xe hơi bóng loáng, mới tinh.
Sợ hãi một căn phòng không đồ đạc, không tranh ảnh, nên người ta thường tìm cách lấp đầy nó, rồi lại thay đổi, lại lấp đầy lần nữa. Một cú điện thoại gọi tới lúc nửa đêm mà người gọi không nói gì sẽ chỉ mang tới chứng mất ngủ cùng sự trống rỗng của nó, sự thiếu vắng đối thoại của nó.
Giả thuyết rằng nghệ thuật bắt nguồn từ nỗi sợ đã khiến C thích thú ngay từ lần đầu tiên anh bắt đầu vẽ tranh. Với C, kẻ phải kiếm sống bằng nghệ thuật, việc con người có thể điều khiển nỗi sợ bí hiểm và chuyển hóa nó thành nghệ thuật thực sự là một nguồn an ủi nho nhỏ nhưng quan trọng. Nhưng đôi khi anh vẫn phải tự vấn bản thân: Thực ra thì mình sợ hãi điều gì?
C hướng máy quay tập trung vào Mimi và tấm bạt. Mimi đi vòng quanh tấm bạt như thể thấy nó đáng ngờ.

Nào, bắt đầu thôi,
C nói với Mimi.
Mimi quay ngoắt lại đáp,
Uống chút rượu đã.

Nói rồi cô uống khoảng ba ngụm whisky tu thẳng từ chai.

Thôi đừng uống nữa.
Anh giật lấy chai whisky và chìa chỗ màu vừa pha ra. Mimi quỳ xuống giội màu xuống tóc. Anh bắt đầu quay phim. Cô cẩn thận nhúng đẫm tóc mình trong màu, từ từ đứng dậy, rồi bước lên mép trái tấm bạt. Cô dùng mái tóc mình bắt đầu vẽ. Trong lúc cô vẽ, màu vấy lên khắp tay và đầu gối cô, tấm thảm trắng dần chuyển thành xanh. Camera ghi hình động tác của cô từ chính diện và góc bên. Khi đến giữa tấm thảm, bị thúc đẩy bởi chỉnh màn múa tóc dữ dội của mình, cô nhổm người dậy. Mái tóc cô, thấm đẫm màu xanh, trở nên rối bù, màu nhỏ giọt xuống cơ thể. Màu chảy rẽ vào khe ngực, dọc sống lưng, theo khe mông. Cô nghiêm trang xoa khắp cơ thể mình để màu phủ đều khắp. Cô hóa thành một màu xanh.

Đừng nhìn về hướng ống kính,
C hét to nhưng cô lờ anh đi, nhìn trực diện vào ống kính. Cuối cùng, cô xoa màu lên mặt mình. Khi cô nhìn vào ống kính, một cảm giác ớn lạnh chợt chạy dọc sống lưng C. Anh lùi lại, bị choáng ngợp trong một cảm giác tội lỗi kỳ quặc, không sao lý giải.

Nào, nghỉ giải lao thôi,
anh nói, lau mồ hôi rịn ra trên trán.
Cô thở hắt ra, như thể vừa trở lại với chính mình, rồi bước ra khỏi tấm bạt.


Cô có muốn tắm không?

Cô khẽ lắc đầu. Và rồi lại nâng chai whisky lên, tu nốt phần còn lại.

Anh rất khác biệt,
cô rời môi khỏi miệng chai và cất lời. Lần đầu tiên anh nghe thấy từ
Anh
phát ra từ cô ấy thân mật đến thế. Cơ thể cô bừng sáng, như ánh đom đóm lập lòe trên nghĩa trang tối tăm. Đoạn cô nói tiếp, gương mặt vẫn loang lổ màu xanh.

Tôi đã từng gặp nhiều đàn ông. Cũng đã từng ăn nằm với họ, đôi khi chung sống với họ. Nhưng những con người ấy không thể chịu đựng nổi tôi. Tôi cũng không biết tại sao. Vậy sao anh lại chịu được tôi? Điều gì đã khiến anh khác biệt những người đàn ông đó?

Cô bắt đầu thư giãn hơn. Không phải nhờ rượu mà phần nhiều là nhờ chính màn trình diễn điên rồ vừa rồi của cô. Anh thấy chút ganh tị với cô, một nghệ sĩ có khả năng say chính công việc của mình. Bởi lẽ khi làm việc, anh không thể đắm chìm vào chính mình say mê như cô.
Đó dường như là một sự say đắm bản thân khác thường.

Lần đầu tiên Mimi tìm đến căn hộ của C là bốn ngày kể từ ngày họ gặp nhau tại quán cà phê ấy. Họ cùng xem cuốn băng video tác phẩm của anh trong studio. Cô tỏ ra hứng thú. Nhìn cô háo hức dán mắt vào màn hình, anh phát hiện ra cô rất giống một nhân vật trong tranh của Boris Vallejo, nhưng không nhớ ra được tên bức tranh đó là gì. Anh thường có thói quen ghi nhớ hình ảnh hơn là ngôn ngữ.

Tôi thích nghệ thuật trình diễn. Hoặc kịch câm,
Mimi nói.

Nghệ thuật video cũng tuyệt lắm đó,
anh thận trọng cất lời.
Cô không đồng tình.
Với nghệ thuật video, tất cả những gì anh làm chỉ là nhìn thứ gì đó qua một ống kính. Rồi lại nhìn nó thông qua màn hình, chỉnh sửa nó, rồi chiếu lên một màn hình khác? Nếu đã được lọc qua nhiều lần như thế thì nó đâu còn chân thực nữa.


Suy nghĩ theo hướng đó thì cũng được. Nhưng chẳng phải mọi môn nghệ thuật đều là sự chắt lọc từ thực tế sao? Hội họa hay điêu khắc đều đã thay đổi thực tế theo cách nào đó rồi khiến nó chân thực đậm nét hơn. Nói cách khác đi thì nghệ thuật chính là sự phản ánh thực tế?

C quan sát nét mặt của cô. Không có biểu hiện gì của sự lùi bước.


Nghệ thuật trình diễn thì khác chứ. Tôi đối diện mọi thứ một cách trực tiếp. Tôi thấy cái chết và sự đam mê trong ánh mắt của khán giả. Tùy xem mình thấy điều gì trong mắt họ, tôi ngẫu hứng thay đổi màn trình diễn. Nếu mục đích của nghệ thuật là để gặp gỡ được với cái đẹp, đặc biệt là cái đẹp sống, cái đẹp trực tiếp, thì chẳng phải mọi dạng thức nghệ thuật, ngoại trừ nghệ thuật trình diễn, đều là giả dối hay sao? Chúng đều dễ dàng thỏa hiệp, đều chỉ là cái bã còn sót lại của cái khát khao vô dụng là được bất tử. Tất cả mọi sự chỉ trích nghệ thuật trình diễn đều bắt nguồn từ nỗi sợ hãi cái đẹp chân chính. Con người lưu giữ cái đẹp chỉ vì bị ám ảnh với sự bất tử. Nên họ chỉ là nô lệ của những thứ nghệ thuật đã chết.
Giọng cô càng lúc càng khích động.

Bất tử. Bất tử thì có gì sai? Chẳng phải tất cả chúng ta đều muốn được bất tử hay sao?

Cô liếc nhìn anh khinh thị.
Thôi được rồi, không đôi co nữa. Tôi chỉ không muốn ép mình làm mấy thứ nghệ thuật đã chết. Cuộc đời ngắn ngủi lắm. Làm những điều mình muốn và sống thanh thản thôi.


Sao cô lại sợ video thế?

Nghe anh hỏi, cô trợn mắt lên phản ứng.
Sợ ư? Tôi chỉ ghét nó thôi.


Nỗi sợ thường được khoác chiếc áo căm ghét bên ngoài. Nếu muốn học đi xe đạp thì cô phải đánh tay lái về phía mình sắp ngã, và nhấn bàn đạp thật mạnh.

Cô nàng im lặng hồi lâu như nghiền ngẫm lời anh. Nhưng sự im lặng ấy không có nghĩa là cô đã đồng tình.
Không phải anh cũng thế hay sao? Anh sợ phải đối diện với tôi. Vậy nên anh mới phải dùng tới video? Hay là không phải thế? Có thể anh mới là người cần đánh tay lái về phía mình sắp ngã.
Giọng cô mỗi lúc một cao hơn, nhưng đã đánh mất sự tự tin. Anh cũng cảm thấy không còn chắc chắn.


Nếu như vậy thì...
anh nói, cố gắng giữ hơi thở đều.
Nếu vậy thì tại sao cô nhận lời cộng tác với tôi? Sao cô còn tìm đến tận studio của tôi?


Chuyện này thì...

Cô dịu lại, châm một điếu thuốc.

Tôi cũng không rõ nữa. Đôi khi tôi nghĩ tác phẩm của tôi sẽ không còn là của tôi nữa nếu đặt nó vào một phương tiện khác. Thực ra, tôi có cảm giác mơ hồ rằng nếu điều đó xảy ra thì cuộc sống mà tôi đang cố công duy trì bất chấp mọi trở ngại này sẽ sụp đổ từ nền móng. Thật ngu ngốc, tôi biết. Những người khác có thể nghĩ chuyện chẳng có gì to tát. Nhưng tôi nghĩ mình đã đi quá xa rồi. Đến mức không biết có còn cách nào khác để làm nghệ thuật không nữa.


Không sao. Vậy thì làm thử một lần sẽ biết.

Cô bằng lòng. Cô rít một hơi, rồi nhả một làn khói thuốc thật dài. Làn khói xanh xanh dần lan khắp căn phòng. Anh mắt cô chậm rãi dõi theo làn khói dần tan.

Hồi học lớp mười hai, tôi đã ngủ với người đàn ông đầu tiên trong đời. Người đó là thầy dạy ngữ văn của tôi. Ông ấy thường gọi tôi rồi chở đến một nhà nghỉ gần đấy. Khi thì ngay trong giờ học, khi thì vào Chủ nhật. Không phải là ông ấy hãm hiếp tôi, cũng không phải tôi đồng thuận hoàn toàn, mà đó là một mối quan hệ rất mơ hồ. Anh hiểu không? Giờ nghĩ lại tôi thấy lúc đó cũng không phải tôi yêu ông ấy. Mà tôi chỉ muốn tự hào vì khiến được ông thầy vốn được nhiều nữ sinh hâm mộ cởi đồ ngay trước mặt mình.


Rồi tôi gặp vợ ông ấy. Một phụ nữ trước đó tôi chưa từng quen đã vẫy tôi ra gặp giữa giờ học. Tôi biết ngay cô ta là ai. Cô ta tự tin đến lạnh lùng. Cô ta nói với tôi bằng gương mặt lạnh tanh, ‘Thì ra là em. Em đẹp quá nhỉ. Thích thầy giáo à?’ Tôi gật đầu, nhưng không phải vì đúng là tôi thích ông ấy. Tôi chỉ hành động như vậy vì tôi không ưa vẻ lạnh lùng của cô ta. Rồi cô ta đổi giọng tình cảm với tôi, như nói với đứa em gái ruột, ‘Như vậy là không được. Nhất là chuyện hai người ngủ với nhau. Có biết không?’ Anh nghĩ xem lúc đó tôi đã phản ứng thế nào?


Việc này thì…
Anh nhún vai, trong lòng đoán khi ấy có lẽ cô chỉ gật đầu thụ động.

Tôi hét lên. Hét lên mãi như điên, vừa giậm chân vừa hét, cho đến khi tất cả các học sinh và giáo viên khác đang ở trong các phòng học đổ dồn cả ra hành lang. Tôi vẫn chưa thể quên được nét mặt của cô ta lúc ấy. Điềm tĩnh không một chút nao núng. Sao lại có một người đàn bà như thế chứ. Tôi thấy sợ. Thế nên tôi càng la hét và cuối cùng, nhân vật nam chính, thầy giáo ngữ văn, xuất hiện. Cô ta tát chồng mình rồi lẳng lặng đi qua sân bóng, biến mất. Đó cũng là lúc mọi người biết hết mọi chuyện. Sau hôm đó, ông thầy không đi dạy nữa và tôi chỉ biết được mỗi tin là họ đã ly hôn. Hết thảy mọi người đều phỉ nhổ tôi. Buồn cười thật, đúng không?


Mimi vào phòng tắm tắm rửa sạch sẽ. Cô kỳ cọ tỉ mỉ từng ngóc ngách cơ thể. Tóc cũng được gội lại bằng dầu chuyên dụng để xóa sạch dấu vết của màu xanh.


Tiếp theo là màu gì nhỉ?


Màu đen đi. Không vấn đề gì chứ?

Cô gật đầu rồi lại nhúng tóc vào thùng màu nước. Hai gối tì xuống, mông chổng lên như thể trong phòng không có ai khác ngoài mình. Trong suốt màn trình diễn, mái tóc của Mimi đã biến thành một đầu cọ vẽ, vẻ dày dặn và bóng mượt của nó chuyển thành sự bất kham. Mỗi khi nhìn Mimi lúc ấy, một niềm ham muốn nhục dục không sao kìm nén lại trỗi lên xuyên qua C như một trái ngư lôi. Anh đành cố tập trung vào việc quay phim.


Cơ thể cô biến thành thân cây cọ vẽ, tóc cô chuyển thành đầu cọ. C dõi theo từng chuyển động của cô thông qua ống kính ánh xanh. Anh đã quá quen nhìn đời qua ống kính máy quay. Anh nhận ra rằng khi đi trên đường, một cách vô thức anh thường tự hạn chế tầm nhìn, như thể nhìn mọi thứ qua một cái khung. Anh tin vào những hình ảnh mình biên tập trên băng video hơn là những gì tận mắt nhìn thấy. Anh trở nên gắn bó thực sự với những hình ảnh đã được biên tập. Chiếc máy quay phim chính là tấm khiên che chắn cho anh, một chốn nhỏ nhoi nhưng an toàn nơi anh ẩn náu khỏi cái mênh mông chưa biết. Có lẽ đó cũng là lý do khiến anh không thể đến gần nữ nghệ sĩ trình diễn đầy quyến rũ này hơn. C vẫn muốn ở lại thế giới của anh, thế giới mà anh đã biết, đã phản ánh, sáng tạo nên, và ghi lại. Mimi ngân nga một giai điệu lạ lẫm. Anh nghĩ có lẽ cô đang khóc.
Anh sẽ không bao giờ nhảy qua nổi khoảng cách này giữa họ. Anh tuyệt vọng, nhận ra rằng mình sẽ không bao giờ thu đủ dũng cảm mà vượt qua cái khe vực chia cách anh với thế giới, cái khách thể mà anh đã nhào thành nghệ thuật, và những người phụ nữ từng đi qua đời anh. Anh nghĩ đến Judith, Judith từng đi bộ tới Bắc Cực. Anh nghiệm ra một điều rằng khi ta sang tuổi ba mươi thì yêu được người khác cũng là một thứ kỹ năng.