34 “Nói thì dễ lắm!”

Số từ: 3398
Dịch giả: Lê Đình Chi
Công ty phát hành: Nhã Nam
Nhà xuất bản: Nhà Xuất Bản Lao Động
Năm năm trước, vào đầu mùa thu, khi buổi sáng đã rất lạnh và ban ngày còn ấm, gã Bouriate tới khu chợ ô tô với những bãi để xe lộn xộn tạo thành một hình tam giác khổng lồ ở phía Đông thành phố, tại quận 17, từ rất sớm. Gã đi ngược phố Dorj như tất cả những người tỉnh lẻ, ghé xe đỗ sát vào vỉa hè ở đầu phía Nam khu chợ. Không có chuyện lang thang vào trong khu chợ rộng mênh mông để rồi mạo hiểm với nguy cơ xâm phạm lãnh địa của một kẻ còn trộm cướp hơn cả mình. Chút khôn ngoan hiếm hoi còn giữ lại được từ cuộc sống du mục trước đây khuyên gã rằng thái độ khả dĩ duy nhất lúc này là chờ đợi. Gã ngồi xổm xuống trước lưới tản nhiệt ở đầu xe, như những người du mục vẫn làm khi trao đổi thuốc lá trên thảo nguyên, và chăm chú ngắm nghía biển ô tô quanh mình trong lúc đợi có người để ý nhận ra.
Gã đã nhận ra tay Kazak qua cử chỉ và ánh mắt liếc xéo của hắn. Cánh kỵ sĩ trẻ vẫn còn ngông cuồng khi tập hợp và giám sát đàn gia súc luôn tìm cách đếm từng con bằng mắt và tự làm mình mệt mỏi. Bọn họ làm lũ ngựa bồn chồn, đến lượt chúng cũng trở nên kích động và càng khiến cho công việc phải làm trở nên khó khăn hơn. Còn những kỵ sĩ già đưa mắt nhìn qua phía trên sống lưng lũ ngựa, cho tới khi chỉ còn nhìn thấy một khối chuyển động. Từ chuyển động này họ nhận ra những con ngựa có cá tính, những con ngựa thách thức họ hay tuân theo họ, những con mệt mỏi hơn để mặc cho đàn cuốn đi, và những con bị thương làm cản trở chuyển động chung. Khi một kị sĩ già đã phát hiện ra con ngựa bị thương bằng cách đó, anh ta sẽ chỉ nhìn nó và không rời mắt khỏi nó, cho dù có gì diễn ra xung quanh con vật đi nữa. Rất nhanh chóng, con vật cảm thấy điều đó và người kỵ sĩ có thể tiếp cận nó bất chấp những con ngựa đang kích động khác. Con ngựa đợi người đó, để quy phục hay chống đối, nhưng nó đợi người đó.
Trong đám người thưa thớt vẫn còn đang co ro vì cái lạnh buổi sáng, ánh mắt thơ thẩn của gã Bouriate đã nhận ra gã Kazak đang đi giữa đám xe đậu thành hàng. Hắn có bộ dạng chậm chạp của những khách hàng tìm tới khu chợ, song lại không có dáng đi ngập ngừng của họ. Hắn có vẻ tự tin của người bán hàng, song lại không có thái độ vồn vã của những người này. Và trái ngược hẳn với dòng chuyển động chung vào giờ này buổi sáng là đi vào trong chợ, những bước chân của tay Kazak đưa hắn đi vòng quanh liên tục bốn năm chiếc xe đầu tiên trong bãi. Gã Bouriate cũng đã để ý thấy hắn hút thuốc trong lúc vờ đi tản bộ, trong khi ở đây cánh đàn ông thường đứng lại để hút thuốc. Đã nhiều lần gã để cho ánh mắt của tay kia lướt qua mình khi nhìn chéo từ dưới lên, như lũ ngựa vẫn nhìn. Rồi sau đó, khi cảm thấy tay Kazak ở phía bên kia đường đã sẵn sàng gặp gỡ, cuối cùng gã cũng nhìn thẳng vào mắt hắn từ xa.
Gầy gò và cao lớn, thân hình thô kệch bọc trong một bộ quần áo thể thao Nike quá rộng, tay Kazak mặc chiếc áo phông dài tay tôn vinh Madonna bên dưới chiếc áo mở phanh, bên ngoài mặc trùm một chiếc áo gi lê nhồi bông. Hắn đã để ý thấy chiếc áo vạt dài cổ truyền cũ màu xanh lam đã sờn có bộ khuy sừng của gã du mục cũng như cái bùa gã đeo trên cổ. Toàn là đồ phù thủy! Rồi ngay khi ánh mắt hắn bắt gặp ánh mắt gã Bouriate, hắn liền ném điếu thuốc xuống rồi đi sang đường tới ngồi xổm xuống bên cạnh gã. Từ trong túi áo gi lê nhồi bông, hắn rút ra một hộp thuốc lá nhỏ, cẩn thận mở ra cầm cả hai tay đưa cho gã du mục vẫn không rời mắt khỏi hắn. Gã nhận lấy hộp thuốc bằng tay phải, đỡ lấy cổ tay hắn bằng tay kia, để cho hắn thấy gã cũng tôn trọng các truyền thống. Sau khi dúm một dúm thuốc lá, gã trả lại cái hộp theo đúng cách đã nhận. Đến lượt mình, tay Kazak lại lấy thuốc lá ra, rồi mỗi người quấn một điếu thuốc trong khi cẩn thận không bắt gặp ánh mắt người kia. Một lúc lâu sau khi làn khói cay sè xanh lam đã hun nóng cổ họng và sưởi ấm lồng ngực họ, tay Kazak vừa bóng gió nói tới tình trạng còn tốt của chiếc xe họ đang ngồi xổm đằng trước, vừa nhìn thật xa về phía bên kia đường nơi một người bán hàng đang sắp dắt mũi một gã khờ. Gã Bouriate cảm ơn hắn về lời khen và vừa khẳng định lại tình trạng hoàn hảo của chiếc xe cũng như việc gã chần chừ thế nào khi phải chia tay nó, vừa nhìn về bên phải nơi hai người đàn ông đang trao đổi tiền giữa hai chiếc ô tô. Sau đó, họ thảo luận về chuyện mua bán, gã Bouriate xin lỗi vì không có giấy tờ xe, tay Kazak nhắc để gã du mục hiểu là đổi lại điều đó, họ sẽ thảo luận về một giao dịch với các quy tắc khác hẳn, gã Bouriate đồng ý là chuyện này đồng nghĩa với nhượng bộ về giá…
Bất chấp mọi mánh khóe xảo quyệt của gã du mục, tay Kazak đã nhìn thấu ngón bịp, song chiếc xe đúng là vẫn còn tốt, và hắn cảm thấy người bán đến đây để tống khứ cái xe đi thì đúng hơn là để bán. Ngày hôm đó, hắn đã có một vụ làm ăn rất hời, song cái xe có phần hơi bỏng tay, còn hắn lại quá quen mặt với cảnh sát để có thể giữ nó lại lâu. Ngay khi gã người Bouriate đi khuất, tay Kazak liền dùng điện thoại di động gọi tới một số điện thoại và trao đổi vài lời bằng thứ tiếng của hắn. Mười phút sau, Khüan, cũng là một tay Kazak, chủ một xưởng cơ khí nhỏ đặt trong những chiếc container cũ của Nga, đã qua mua lại chiếc xe từ tay hắn bằng tiền mặt.

Khüan đã làm gì với cái xe đó?
Oyun hỏi.
Cô đã lần tới tận người bán nhờ vào số điện thoại bị Yeruldelgger xóa trong chiếc điện thoại di động của Khüan. Ít nhất trong chuyện này họ vẫn đi trước Chuluum một chút. Cô đã dễ dàng tìm ra hắn trong khu chợ ô tô, nơi hắn vẫn tiếp tục hành nghề buông câu chờ những người tỉnh lẻ đang gặp bước khó khăn. Để đưa ra những câu hỏi tế nhị cũng như để ít nhiều gây sức ép, Oyun đã điệu hắn lên chiếc Cube Nissan của mình rồi đưa tới một khu đất rộng mênh mông kín đáo ở phía Bắc khu chợ.

Tôi không biết. Tôi đoán hắn đã bán lại nó. Nói cho cùng thì đó là công việc của hắn mà!


Còn anh, công việc của anh là lừa bịp mấy người du mục đang nợ nần hả?


Đợi chút, gã đó có thể là đủ thứ ngoại trừ một gã du mục đang nợ nần. Gã tìm cách tống khứ cái xe đi, rõ là thế!


Và anh tin việc mua lại cái xe đó từ gã sẽ hợp với chuyện làm ăn của anh hả? Anh có biết gã đã dùng cái xe đó làm gì không?


Tôi chẳng biết gì về chuyện đó cả,
tay Kazak tỏ vẻ yêng hùng đáp.
Buôn lậu chuột chũi à? Hay chở trứng khủng long? Làm sao tôi biết được đây…


À, rồi anh sẽ biết, để không phải chết mà không biết vì sao trong tù, nơi anh sẽ kết thúc cuộc đời: cái xe đó, có thể gã đã dùng nó để chở xác một bé gái năm tuổi người nước ngoài.


Này!
tay Kazak kêu toáng lên, mặt bỗng tái mét.
Tôi chẳng can dự gì đến chuyện đó cả nhé! Tôi chỉ mua lại cái xe từ gã người Bouriate đó thôi! Đó là tất cả những gì tôi làm! Tôi chẳng giết ai cả!


Để rồi xem!
Oyun buông thõng, hài lòng vì đã chọc nứt thói ngông nghênh của hắn.
Vào lúc này, chúng tôi chỉ tóm được có anh, và nếu anh không muốn một mình đội cái mũ hơi rộng so với cái đầu bé tí của anh, tốt hơn nên nói cho tôi biết thêm về người bán!


Nhưng tôi chẳng biết gì về gã Bouriate đó cả,
tay Kazak sợ hãi rên rỉ,.
Cô Cũng biết bọn họ thế nào rồi đấy: rặt một đám pháp sư, ta chẳng thể đoán nổi họ nghĩ gì, và họ hầu như không mở miệng! Tôi trả tiền, rồi gã biến.


Theo hướng nào?


Tôi biết đâu được đấy! Theo hướng kia kìa, về phía Bắc, về hướng bệnh viện tâm thần!

Người du mục không bao giờ chọn hướng đi ngẫu nhiên. Con phố chạy lên phía Bắc tới tận bệnh viện tâm thần chỉ dẫn tới các khu lều trại. Lý do duy nhất để một người du mục đi qua Oulan-Bator chọn đường này thay vì đường khác, là để tới chỗ con đường mà sau khi chạy qua bệnh viện, nó sẽ chạy dài bốn kilomet dọc theo bờ sông về hướng Đông Nam cho tới tận nhà máy nơi ba người Trung Quốc bị thiến, rồi từ đó rẽ vào quốc lộ chính chạy về hướng Đông đất nước. Từ nhận định này, gã du mục có thể đã tới từ các thảo nguyên mênh mông hoang vắng ở hướng Đông Nam, qua tuyến đường Tchör, hoặc theo hướng Đông theo tuyến đường Ondërkhaan. Nhưng cũng có thể gã tới từ những rặng núi phủ đầy rừng rậm ở Terelj trên mạn Đông Bắc, hay thậm chí từ Khentii còn xa hơn nữa ở phía Bắc. Và ba con đường này đổ về một điểm chỉ cách nơi Yeruldelgger tìm thấy cô bé vài kilomet về phía Bắc.

Gã đã nói với anh điều gì có thể giúp chúng tôi suy đoán gã từ đâu tới không hả? Gã trông thế nào? Hai người đã nói gì với nhau? Gã ăn mặc thế nào?


Tôi đã nói vói có rồi: một cái áo vạt dài cổ truyền cũ, tôi nghĩ là màu xanh lam, đi ủng, đội mũ Bouriate… Thì gã là người Bouriate mà!


Một thứ gì đó! Hãy cho tôi một thứ gì đó!
Oyun vặn hỏi.

Cô muốn tôi nói gì với cô đây! Tôi gặp gã để mua cái xe, chứ có phải để chụp ảnh đâu!

Nữ thanh tra trẻ rút súng ra và vừa kề súng vào má anh chàng Kazak vừa quát lên:

Cô bé đó đã bị chôn sống, anh hiểu chưa? Vậy nên hãy nhớ lại thứ gì đó trước khi tôi thực sự mất bình tỉnh!


Những cái nút áo! Những cái nút trên chiếc áo vạt dài của gã! Chúng làm bằng sừng hươu, tôi chắc chắn là thế! Tôi đã từng thấy chúng rồi: những nút áo bằng sừng hươu để hộ thân. Gã còn đeo một cái ống nhỏ cũng bằng sừng hươu buộc vào sợi dây da đeo quanh cổ. Đó là một trong những món bùa chú phù thủy của bọn họ để chống lại bệnh tật. Gã đeo một cái như thế, tôi đã nhìn thấy nó!

Rốt cuộc, rất có thể Oyun đã có khởi đầu cho một hướng điều tra. Hươu là một trong những biểu tượng loài vật thiêng quan trọng nhất của những người bái linh vật. Nhất là loài hươu maral mà các pháp sư thu thập phần nhung để chữa đến cả năm chục thứ bệnh khác nhau. Đó là phần mô sống hình thành trên bề mặt sừng mới nhú của hươu trước khi quá trình sừng hóa làm chúng cứng lại. Các thầy lang sử dụng nhung hươu từ hơn hai nghìn năm nay. Hai năm trước, một anh chàng kiểm lâm khá bảnh trai và thích ba hoa đã kể cho cô nghe tất cả những chuyện này cũng như nhiều chuyện khác để câu giờ và lấy lại sức dưới chiếc chăn lông trong lều của anh ta, giữa trung tâm công viên quốc gia Khentii. Oyun thậm chí từng đọc qua đâu đó rằng một nhà nghiên cứu người Nga đã nhận diện được hoạt chất chính của nhung hươu, chất pantocrine, thứ có vẻ hứa hẹn một tương lai xán lạn trong cuộc chiến chống lại sự lão hóa, mệt mỏi và những vấn đề trong quá trình liền sẹo. Nhưng điều làm cô quan tâm hơn cả ngày hôm đó, là hướng đi này thu hẹp diện điều tra của cô. Tại vùng này của đất nước, người ta chỉ tìm thấy hươu maral từ phía Bắc Terelj. Nghĩa là gã bán lại cái xe có thể tới từ khu vực đó. Từ Terelj hoặc Khentii, ở phía Đông Bắc Oulan-Bator.

Tốt lắm,
cô vừa nói vừa cất súng đi.
Anh còn có thể cho tôi biết gì nữa nào?


Chẳng còn gì cả! Khi chia tay, tôi đã hỏi gã xem còn món gì khác muốn thực hiện giao dịch không…


Và sao?


Và gã bảo sẽ đi hỏi xem thế nào.


Sẽ đi hỏi ư? Hỏi ai?


Anh gã…

Oyun tống khứ tay Kazak ra khỏi chiếc Cube của cô không chút khách khí và rồ máy lao đi thật nhanh, bỏ lại hắn một mình giữa khu đất trống. Rồi cô đột ngột giậm phanh và cài số lùi để trở lại chỗ hắn trong một đám bụi mù kèm sỏi bắn tung tóe. Cô cúi người qua bên ghế hành khách để hạ kính của xe xuống và hỏi tay Kazak vẫn chưa kịp nhúc nhích.

Hồi đó là khi nào?


Năm năm trước, tôi nói vói cô rồi còn gì!


Hồi nào vào năm năm trước?


Ngay sau các trò chơi của lễ hội naadam lớn. Chắc là khoảng một tuần sau đó.

Tất cả các tỉnh, cho tới tận các làng quê nhỏ nhất, đều tổ chức các trò chơi vào gần như mọi thời điểm trong suốt mùa hè. Nhưng ngày hội lớn của ba trò chơi thượng võ, lễ hội naadam lớn tại Oulan-Bator, thì diễn ra hàng năm từ ngày 11 đến ngày 13 tháng Bảy để trùng với lễ kỷ niệm ngày độc lập. Điều này cũng khá phù hợp với ý tưởng một gia đình du khách ít người đi xe ngược từ Vách đá Cháy lên tới tận Oulan-Bator để dự lễ hội lớn tầm quốc gia naadam. Và sao lại không thể không có cuộc gặp gỡ không may với những kẻ lỗ mảng say khướt rượu vodka, hay một vụ cướp có kết cục tồi tệ? Hoặc một tai nạn với chiếc mô tô bốn bánh?
Oyun những muốn báo cho Yeruldelgger biết những khám phá của mình, nhưng ông vẫn biệt tăm. Trước mặt Solongo và Saraa, cô đánh lừa họ và nói dối khi quả quyết rằng ông thường xuyên biến mất tăm như thế trong các cuộc điều tra phức tạp. Nhưng mỗi ngày trôi qua cô lại càng thấy lo sợ hơn về những gì có thể đã xảy đến với cấp trên của mình. Theo một dòng suy nghĩ khiến cô thanh tra trẻ cực kỳ bất an, cô lại nghĩ tới Chuluum và quyết định sẽ không ghé qua ban nữa. Cô chọn con đường dẫn tới căn lều của Solongo, cách đó chưa đầy một kilomet. Bác sĩ chắc không có nhà, nhưng Oyun có thể chăm lo cho Saraa và Gantulga, cậu nhóc cũng đã được nữ bác sĩ pháp y đồng ý đón về. Khi cô bước vào căn lều, Gantulga đang đứng, một chân và một cánh tay bó bột, dùng mũi nạng lay lay tấm bình phong để trêu Saraa.

Vậy là đúng thế à? Bà chị đang nằm trần truồng sau cái này và không cựa quậy được à? Bà chị có hiểu nếu nó đổ xuống thì sao không?


Mày mà động đến tấm bình phong một lần nữa, tao sẽ là thứ cuối cùng mày nhìn thấy trong cuộc đời ngắn ngủi của máy đấy!


Đợi đã, một cô nàng trần truồng nằm giạng chân ra không thể tự vệ, như thế cũng đáng để thử liều một cú lắm chứ nhỉ?


Xin lỗi nhé, cộng sự, vì phải cắt ngang em thế này,
Oyun lên tiếng sau lưng cậu nhóc,.
nhưng chị đã tin là em cảm nắng chị và những gì chị vừa được nghe làm chị ghen ghê lắm đấy. Và với chị, ghen tuông có thể rất dữ dội, nếu em hiểu chị muốn nói gì!


Bà chị muốn sao đây,
Gantulga vừa đáp vừa quay khuôn mặt của một cậu nhóc ma lanh nhưng tốt bụng về phía cô,.
đó là tiếng gọi của tự nhiên, em chẳng thể làm khác được!


Ái chà, tự nhiên nào nhỉ?
Oyun vừa đặt túi xuống vừa giễu cợt.
Em chỉ là một chú cừu non! Người ta bóp vào cái máy của em và từ đó sữa chảy ra!


Nói hay lắm!
giọng nói pha lẫn tiếng cười của Saraa tán thưởng từ sau bình phong.

Được rồi, đi nào, biến khỏi đây, ra đi một vòng quanh vườn,
Oyun ra lệnh,.
ở đây các cô gái có việc riêng cần làm.


Thế à, vì hai chị lại còn đồng tính nữa sao?
Gantulga bỡn cợt trong lúc tập tễnh chống nạng ra tới cửa.
Oyun vớ lấy thứ đầu tiên rơi vào tay cô rồi ném cái tách vào đầu cậu nhóc nhưng cậu ta đã kịp né được.

Không, nhưng nói năng kiểu này ở độ tuổi của em là sao đây? Em phải có thái độ tôn trọng với căn lều này, nghe chị nói chứ, với những người từng sống và đang sống tại đây! Khi chị đã chăm sóc Saraa xong, em cần quay vào xin lỗi chị ấy.


Thôi, để kệ nó đi,
cô gái trẻ rộng lượng nói.
Nó chỉ là một cậu nhóc thôi mà!


Phải, nhưng là một cậu nhóc hư đốn,
Oyun vặc lại với giọng nghiêm khắc giả tạo.
Cô không muốn nhượng bộ quá dễ dàng trước nụ cười nịnh nọt của Gantulga, cậu nhóc đang ở bên ngoài và im lặng giễu cợt cô.

Chị có tin gì từ ông ấy không?
Saraa hỏi trong khi nữ thanh tra trẻ thoa mỡ gấu lên người cô.

Không, nhưng điều đó không làm chị lo. Bố em vẫn thường xuyên bày trò này với chị khi bọn chị cùng điều tra,
Oyun trả lời, không dám nhìn cô gái.

Chị nói dối,
cô gái vị thành niên bình thản nói,.
điều đó hiện rõ trong mắt chị, trong giọng chị, trên hai bàn tay chị…


Bố em là thế, Saraa, chẳng ai có thể làm gì được. Ông ấy luôn như thế, chỉ nghĩ tới mình, chỉ làm những gì nảy ra trong đầu ông ấy, chẳng bao giờ để ý tới người khác! Tất nhiên là chị lo, nhưng cứ mỗi lần chị lo như thế, bố em lại xuất hiện trở lại như thể chẳng có gì xảy ra vậy. Em cần có niềm tin vào ông ấy.


Nói thì dễ lắm!
Saraa lẩm bẩm.