Phần III - Chương 2

Số từ: 1428
Nguồn: downloadsach.com
Đường đi ngập bùn thấu đầu gối, đặc sệt, quyện lấy chân hơn cả bột hồ, Liêu cố sức, vội vã như một người đi xa lâu ngày nay trở lại thăm quê. Mùa đông kéo dài lê thê. Hai bên đường, số lớn cây trút hết lá, giơ những cành nhánh khẳng khiu, mấy gốc xoan, gốc bàng, chẳng khác chi những bộ xương người đói. Mấy con trâu rét gió, náu mình dưới gốc cây, ngửng đầu, đưa mắt đờ đẫn nhìn theo khách lạ.
Đã một năm rưỡi trôi qua, từ ngày Liêu gặp Hoa và ngỏ lời yêu đương, hò hẹn. Mặt trời lên rồi lặn, trăng hết khuyết lại đến tròn, thời gian trôi đi hết sức vô tư. Cho tới chiều nay, dòng sông Gianh quen thuộc và thơ mộng đã hiện lên trước mắt Liêu, sóng nước bao xao xuyến. Bên bến, con đò ngang đang cắm sào đợi khách trong mưa bay. Vẫn là cô lái đò năm ngoái năm xưa. Trông cô đã có phần chững chạc, có lẽ đã có chồng con rồi.
Liêu bước lên đò. Mái chèo khuấy nước, con đò nhẹ nhàng lướt sang ngang. Mưa giòng giòng như rây bột trên mặt sông. Dòng sông trong mưa càng rộng ra, bóng con đò càng trở nên cô đơn. Bến đò này năm trước từng chứng kiến cuộc đưa tiễn kín đáo giữa Hoa và Liêu và cùng ngày ấy lòng hai người thầm giữ một lời hẹn ước.
Mũi đò vừa chồm lên bãi cát. Liêu quên cả gửi lời chào cô lái đò, biến vội vào ngàn dâu, dâu màu đông cũng xơ xác. Cô lái đò đứng nhìn theo anh bộ đội vừa lạ lạ vừa quen quen,
không biết anh ấy về nhà ai?

Làng Phước Sơn chẳng còn nguyên vẹn nữa! Trước mắt Liêu là một bãi hoang, không, một bãi chiến trường thì đúng hơn. Rặng cọ xanh tốt xưa kia giờ chỉ còn trơ lại những thân cây nghiêng ngửa, xạm đen, lá khô giơ ra như hàng loạt bàn tay xương xẩu kêu trời. Nhà cửa đổ nát, chỉ còn là những túp lều che tạm nắng mưa. Vườn tược, mặt đất, nham nhở toàn hố bom đầy ứ nước đọng. Liêu cứ ngỡ ngàng như người mới tới đây lần đầu, cố quan sát, tìm dấu vết, phương hướng để xác định đâu là nhà của Hoa. Mãi lâu sau, cố nhớ lại từng cảnh từng vật. Liêu mới tìm được hai bờ chè mạn hảo, giờ đã lộn góc lên trên, chết khô cùng với cây cối khác. Nếp nhà xinh xắn nay chỉ còn lại cái nền, cỏ dại mọc um tùm. Một chiếc chum vỡ nằm bên gốc cây cụt ngang thân. Giữa sân là một hố bom như cái vựa, nước đọng xanh len lét.
Liêu cắn răng, chực trào nước mắt, như người bị chết đứng trong cảnh hoàng hôn. Liêu có có cảm giác như những trái bom địch đã ném vào làng mạc quê hương mình, bom rơi chính vào nhà mình.
Mẹ già và người yêu mình hiện ở đâu?
Đứng đã lâu, đi suốt ngày, nước mưa đang thấm lạnh vào người. Bất giác Liêu rùng mình.
Anh lẩn thẩn đi quanh khu vườn hoang nhà Hoa. Anh gặp một thanh niên trong làng, chào hỏi, bắt tay thân mật.
- Gia đình bà Nhương còn ở lại làng không anh?
- Nhà bà ấy tản cư sang bên Thượng rồi.
- Ở với ai bên đó?
- Người con rể.
Cậu thanh niên ấy chính là Luyến, con trai bà Thành.
Luyến nhìn Liêu kỹ hơn:
- Anh… là anh Liêu?
- Anh biết tôi?
- Hồi năm ngoái, anh cứu cô Hoa chết đuối chứ gì?
Nhắc tới Hoa, Liêu những muốn hỏi dồn dập, song sợ ngượng, sợ xấu hổ, đành mong anh thanh niên nọ tự kể chuyện về Hoa cho mình hay. Liêu đứng im, chỉ
vâng
khẽ một tiếng.
Luyến nói tiếp:
- Chóng thật, mới đấy mà đã gần có con rồi.
Đến nước này thì Liêu không nén nỗi lòng nữa:
- Ai gần có con? – Liên cau mày.
Luyến giọng bình thản:
- Cô Hoa chứ ai!
- Hoa đã lấy ai?
- Cô ấy lấy ông giáo cấp hai, hồi trước dạy học ở trong nhà
Liêu không còn giữ được bình tĩnh nữa. Mặt anh như dại hẳn, khờ khạo, thậm chí anh còn không cần biết mình đang đứng trước mặt một người trong làng. Ruột gan như uống phải thuốc độc, cay đắng và xốn xang khó tả. Anh cắn chặt vành môi, đứng lặng như vậy một lúc lâu. Hoàng hôn trút xuống quanh Liêu lúc một dày.
Liêu thở dài rõ mạnh, đưa mắt nhìn tại mảnh vườn hoang nhà Hoa lần cuối rồi đau đớn ra đi, ra đi đầu không ngoảnh lại.
Luyến mỉm cười, nhìn theo bóng Liêu nhòa vào hoàng hôn.
Liêu trở lại bến đò. Đò đã về bên kia sông, anh phải cất tiếng gọi. Tiếng gọi đò lạnh lẽo vọng sang sông, buồn bã dội vào vách núi đá.
Đêm hôm ấy. Liêu ngủ lại ở nhà một bà cụ thuộc làng khác. Gọi là nhà, đó cũng chỉ là một túp lều lá nhỏ.
Bà chủ nhà sống một mình. Vóc người bà gầy nhỏ, hơi hơi giống bà Nhương, mẹ của Hoa, càng làm cho buồn thương trong lòng Liêu khó khuây…
Trời đã khuya, Liêu vẫn còn thức, ngồi bên bếp lửa với bà cụ, nghe rủ rỉ kể chuyện suốt một đời người nghèo khổ, cơ cực…
Ngọn lửa cháy leo heo, ánh lửa chập chờn lay, làm cho cái bóng cũng như thân hình gầy yếu của bà cụ chao đảo trước vách liếp. Liêu lắng nghe chuyện, thỉnh thoảng hắt ra một hơi thở dài đồng cảm. Cũng có một phút, tâm tư tình cảm của Liêu phân tán ra khỏi câu chuyện cuộc đời bà cụ. Như thể đang khơi lại một quãng đời nào đó của mình, hình ảnh dòng sông Bồ ngập lụt, con trâu nhà chủ sẩy chân bị nước cuốn đi, một mình Liêu vật lộn với sông nước để dắt trâu, lái trâu ghé vào được một bờ tre đầy rắn rết…
Cuối cùng, bà cụ muốn gửi lời nhờ Liêu:
- Mẹ có một đứa con gái, năm đói bốn lăm, theo cha ngược lên Lào, đến nay biệt tích. Bao giờ, con đánh lèn mạn ngược, nhớ đến mẹ thi gắng giành thời giờ hỏi thăm, kiếm tìm giúp mẹ, đem nó về được thì không gì bằng…
Bà mẹ sụt sùi:
- Tội nghiệp! Bây giờ chắc nó đang sống cô đơn trên đất khách quê người… - Bà cụ nâng vạt áo lên lau nước mắt – Tên nó là Gái.
- Liêu ngồi lặng, thầm nghĩ:
Giá như không phải đời lính nay đây mai đó, đi mãi, đi mãi, không biết bao giờ thì mình có thể ở lại đây, nhận bà cụ làm mẹ, hôm sớm có chút tổ ấm, có tình nghĩa mẹ con…
.
Đồng hồ trên tay Liêu chỉ một giờ.
Tiếng gà trong xóm gáy canh. Bà cụ bảo Liêu đi ngủ để lấy sức ngày mai lên đường. Bà dặn lại Liêu:
- Tên mẹ là Cư, con nhớ đừng quên. Bao giờ độc lập, con cứ về đây với mẹ, miễn là không khinh mẹ nghèo.
Liêu vâng lời bà cụ, lên giường đi nằm.
Bà cụ còn lom khom gạt một mồi than hồng đầy xuống dưới gầm giường cho Liêu, đoạn đi lấy cái nong che vào cửa phên rách nát, chắn sương gió bên ngoài ùa vào.
Liêu đã ngủ ngon trong khi bà cụ vẫn trầm ngâm ngồi bên bếp. Tuổi già thường mất ngủ. Bếp lửa vẫn bắt cháy, khó bùng to lên, song cũng không lụi tàn vì bà cụ còn ngồi cạnh bếp. Bóng đôi bàn tay già khẳng khiu hơ bên lửa bếp in lên làm gương mặt bà thêm tối tăm, đôi mắt sâu như hai lỗ giếng chứa đầy khổ đau của một kiếp người chưa có một ngày mát mặt. Bà ngước lên nhìn về phía giường Liêu ngủ, thấy chưa đành tâm một điều gì đó, lại cời thêm than hồng ở bếp cho vào nồi sưởi cho Liêu, rồi đi che lại cửa cho thêm kín gió…