Bí quyết thứ hai: Những Đức Chúa dưới lòng đất

Dịch giả: Phùng Hồng Minh
C.ty Nhã Nam phát hành
Nxb Văn học
39. CHUẨN BỊ

Chị biết phải làm thế nào không?
Con kiến không trả lời.
Chị biết phải làm thế nào để giết một Ngón Tay không?
kẻ quan tâm nằn nì.
Không hề có lấy một ý tưởng dù nhỏ nhất nào.
Khắp nơi trong Cấm Thành, các nhóm kiến lính chuẩn bị cho cuộc đại thập tự chinh chống lại các Ngón Tay. Đám lính bộ binh mài sắc hàm dưới. Đám lính pháo binh ngốn đầy axit.
Đám lính bộ binh nhanh nhẹn, có thể coi chúng như quân kỵ binh, đang tỉa bớt lông chân để giảm sức cản của gió khi chúng lao tới gieo rắc cái chết cùng sự tàn phá.
Con nào cũng chỉ nói về các Ngón Tay, về nơi tận cùng thế giới và về những kỹ thuật chiến đấu mới hẳn sẽ giúp chúng hủy hoại lũ quái vật kia.
Theo dự đoán, sự kiện này sẽ giống như một cuộc đi săn nguy hiểm nhưng lại đầy phấn khích.
Một con kiến pháo binh ních căng bụng axit nóng 60%. Chất độc có nồng độ cao tới nỗi đầu bụng dưới của nó bốc khói.
Chúng ta ấy mà, chúng ta sẽ hạ được lũ Ngón Tay bằng thứ này!
nó khẳng định.
Vừa lau râu, một con kiến lính già vốn hay khoe mình từng đi hết một con rắn bày tỏ ý kiến:
Các Ngón Tay chắc chắn không hung dữ như những gì được kể.
Quả vậy, chẳng con kiến nào hiểu rõ lắm về các Ngón Tay. Kể ra, nếu Chli-pou-ni không phát động cuộc thập tự chinh, phần lớn cư dân Bel-o-kan hẳn sẽ tiếp tục nghĩ rằng những câu chuyện về chúng chỉ là truyền thuyết và rằng các Ngón Tay không tồn tại.
Một vài con kiến lính khẳng định 103 683, con kiến thám hiểm từng đi đến nơi tận cùng thế giới sẽ dẫn đường chỉ lối cho chúng. Các đội quân sẽ hài lòng với cá thể đầy kinh nghiệm này.
Từng nhóm nhỏ đi về phía phòng kiến chứa thức ăn để nạp đầy năng lượng đường. Các chiến binh không biết khi nào tín hiệu khởi hành sẽ được đưa ra, nhưng tất cả đều đã sẵn sàng và rất sẵn sàng.
Khoảng chục con kiến lính nổi loạn hữu thần đã bí mật trà trộn vào đám đông trang bị vũ khí. Chúng không nói gì, nhưng chúng cẩn thận thu các pheromon nhan nhản khắp phòng. Râu chúng rung không ngớt.
40. THÀNH PHỐ BỊ BẮT CÓC

Pheromon: Báo cáo thám hiểm
Nguồn gốc: Kiến lính đẳng cấp săn bắt vô tính
Chủ đề: Tai nạn nghiêm trọng
Kiến tiết dãi: Kiến trinh sát số 230
Thảm họa xảy ra vào sáng sớm ngày hôm nay. Bầu trời đột nhiên tối sầm. Những Ngón Tay bao vây hoàn toàn đô thị liên bang Giou-li-kan. Các đội quân tinh nhuệ cũng như các nhóm pháo binh hạng nặng đã chạy ra ngay lập tức.
Mọi cách đều được thử. Vô ích. Một lúc sau sự xuất hiện của các Ngón Tay, một cấu trúc khổng lồ phẳng và cứng xé toang mặt đất rồi thọc sâu vào các phía của thành phố, chặt đứt phòng ốc, nghiến nát trứng, cắt đứt hành lang. Tiếp đó, cấu trúc phẳng lật nhào và nhấc bổng cả Cấm Thành lên. Tôi xin nói rõ: nhấc bổng toàn bộ Cấm Thành lên! Chỉ bằng một cú duy nhất!
Mọi chuyện diễn ra rất nhanh. Chúng tôi bị đổ vào một thứ gì đấy như là vỏ ốc khổng lồ trong suốt và rất cứng. Đô thị chúng tôi bị đảo lộn tứ tung. Các phòng đẻ trứng bị xáo trộn, các kho dự trữ ngũ cốc bị chọc thủng. Trứng của chúng tôi vương vãi khắp nơi. Kiến chúa của chúng tôi bị bắt và bị thương. Tôi đã phải tự cứu mình bằng một loạt cú nhảy điên cuồng để nhảy kịp lên phía trên mép cái vỏ ốc khổng lồ trong suốt.
Mùi các Ngón Tay sặc sụa khắp nơi.
41. EDMONDPOLIS

Laetitia Wells đặt cái tổ kiến mà cô vừa đào được trong rừng Fontainebleau vào một bể cá lớn. Cô áp mặt vào lớp kính âm ấm.
Những con kiến mà cô đang quan sát rõ ràng không trông thấy cô. Cuộc đổ bộ mới này của đám kiến đỏ hung (Formica rufa
) có vẻ đặc biệt dữ dội. Đã nhiều lần, Laetitia mang về những con kiến hơi yếu ớt. Những con kiến đỏ (phéidoles
) hay những con kiến đen (Lazius niger
) e sợ trước bất cứ điều gì. Chúng không động tới bất kỳ thức ăn mới nào. Chúng bỏ trốn ngay khi cô gái trẻ đưa bàn tay tới. Và rồi, sau một tuần, đám côn trùng ấy để mặc mình suy sụp. Không nên tin rằng mọi con kiến đều thông minh, còn lâu mới thế. Có khá nhiều loài đầu óc đơn giản. Chỉ cần chút rắc rối dù nhỏ nhất xảy đến với thói quen nhỏ nhoi của chúng thôi là chúng trở nên tuyệt vọng đến ngu ngốc!
Lũ kiến đỏ hung kia thì ngược lại, chúng khiến cô thực sự thỏa mãn. Chúng thường xuyên bận rộn, khệ nệ kéo những cành cây nhỏ, xoa râu lẫn nhau hoặc gây gổ với nhau. Chúng tràn đầy sức sống, hơn hết thảy mọi con kiến mà cô từng biết cho đến thời điểm này. Ngay khi Laetitia đưa món ăn mới cho chúng, chúng bèn nếm thử. Nếu cô luồn một ngón tay vào bể cá, chúng sẽ tìm cách cắn ngón tay ấy hoặc trèo lên đó.
Laetitia đã đặt thêm thạch cao vào đáy bể cá để giữ độ ẩm. Lũ kiến thiết kế các hành lang trên thạch cao. Bên trái là một mái vòm nhỏ bằng cành con. Ở giữa là một bãi cát. Bên phải là những lớp rêu uốn lượn được dùng làm vườn. Laetitia đặt một chai nhựa đựng đầy nước đường đậy nút vải cô tông để lũ kiến có thể uống thỏa thích. Ở giữa bãi cát là một cái gạt tàn hình đài vòng đựng đầy những mẩu táo cắt sẵn và bánh trứng cá mặn.
Lũ côn trùng có vẻ thích bánh trứng cá mặn...
Trong khi mọi người phàn nàn vì bị lũ kiến xâm chiếm thì Laetitia Wells lại chịu vất vả để giúp chúng sống sót ở nhà cô. Vấn đề chính yếu mà cái tổ kiến trong phòng khách nhà cô đặt ra là đất ở đó bị thối rữa. Cũng giống như việc phải thay nước đều đặn cho bọn cá vàng, cứ mười lăm ngày cô lại thay đất một lần cho bọn kiến. Nhưng nếu chỉ cần dùng cái vợt cá là đủ để thay nước cho bọn cá, thì với đất của bọn kiến, đó lại là cả vấn đề. Cần hai cái bể cá: cái cũ, có đất khô, và cái mới, có đất ẩm. Cô đặt một cái ống giữa hai bể cá. Thế là lũ kiến chuyển qua chỗ ẩm hơn. Công việc di cư có thể ngốn của chúng trọn ngày trời.
Laetitia từng đôi lần đau khổ vì mấy cái tổ kiến của mình. Một sáng nọ, cô phát hiện ra toàn bộ cư dân trong cái bể cá - hay đúng hơn là trong cái bể đất - đều đã tự cắt bụng dưới. Sau lớp kính, chúng dồn đống lại thành một quả đồi nhỏ buồn thảm. Như thể lũ kiến muốn chứng tỏ cho cô thấy chúng thà chết còn hơn là sống trong tình trạng bị cầm tù.
Những con khác trong số đám khách trọ của cô từng làm mọi việc để trốn thoát. Hơn một lần, cô gái trẻ thức giấc với một con kiến trên mặt. Điều đó có nghĩa là nếu một con kiến có thể đi lang thang thì chắc chắn có khoảng trăm con đang rong ruổi khắp căn hộ. Thế là cô phải chạy theo bắt chúng, thu chúng lại bằng một cái thìa nhỏ và một ống nghiệm rồi mới đặt chúng vào nhà tù bằng kính của chúng.
Với hy vọng cải thiện điều kiện giam giữ các vị khách của mình cũng như tinh thần chúng, Laetitia đã đặt vào bể cá một khu vườn nhỏ trồng cây thế và hoa. Để lũ kiến có thể dạo chơi trong một khung cảnh đa dạng, cô đã nghĩ ra góc thì để sỏi, góc thì để những mẩu cây, góc thì để đá cuội. Để chúng lấy lại sở thích săn bắt, cô thậm chí còn thả vào cái mà cô gọi là "Edmondpolis" của mình những con dế mèn nhỏ còn sống. Đám kiến lính thích thú vây dồn lũ dế mèn giữa các cây thế cho đến khi lũ dế mèn chết.
Kiến đỏ hung cũng khiến cô ngạc nhiên nhất trong mọi sự ngạc nhiên. Hồi cô nhấc nắp cái bể đất lên lần đầu tiên, tất cả bọn chúng đều chĩa bụng dưới về phía cô và trong sự đồng tâm tuyệt đẹp, phóng ra các tia axit. Cô đã vô tình hít làn khói vàng ấy. Tức thì mắt cô mờ đi. Laetitia thấy những hình ảnh ảo giác đỏ và xanh lá. Khám phá mới tuyệt làm sao! Người ta có thể bị "dính quả" vì hơi bốc lên từ tổ kiến!
Cô vội ghi lại hiện tượng này vào sổ tay nghiên cứu của mình. Cô từng được biết là có tồn tại một căn bệnh hiếm gặp mà nạn nhân của căn bệnh ấy thường bị thu hút, kiểu như bị từ hóa vậy, bởi các tổ kiến. Nằm dài trên các tổ kiến đó, những người này ních căng bụng kiến, để bổ sung, họ tin là thế, lượng axit formic thiếu hụt trong máu. Giờ cô biết rằng trên thực tế, những người đó kiếm tìm hiệu ứng mê tỉnh mà axit formic gây ra.
Lúc lấy lại được tinh thần, cô bèn xếp dọn dụng cụ cần thiết cho việc bảo dưỡng đô thị của mình (ống nhỏ, nhíp, ống nghiệm, các dụng cụ khác), gạt bỏ thú tiêu khiển ấy sang một bên để thôi không quan tâm đến nó hơn nghề báo nữa. Cũng như các bài viết trước, bài viết tới đây của cô sẽ đề cập tới vụ án bí mật của anh em Salta, vụ án mà cô nóng lòng muốn làm sáng tỏ.
42. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

SỨC MẠNH CỦA NGÔN TỪ: Ngôn từ có một sức mạnh vô cùng to lớn!
Tôi, người đang nói với bạn đây, tôi đã chết từ lâu rồi thế nhưng tôi vẫn rất mạnh nhờ vào đống thư hợp thành cuốn sách này. Tôi sống nhờ cuốn sách này. Tôi ám nó mãi mãi và ngược lại, nó phát huy sức mạnh của tôi. Bạn muốn có bằng chứng ư? Được thôi, tôi cái xác, tôi thây ma, tôi bộ xương, tôi có thể ra lệnh cho bạn độc giả người vẫn còn sống. Phải, dù tôi đã chết, tôi vẫn có thể điều khiển được bạn. Dù bạn ở đâu, trên bất kỳ châu lục nào, ở bất kỳ thời đại nào, tôi vẫn có thể bắt được bạn nghe lời tôi. Chỉ qua cuốn Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối này thôi. Tôi chứng minh cho bạn thấy ngay đây. Đây là mệnh lệnh của tôi:
HÃY LẬT TRANG!
Bạn thấy chưa? Bạn đã nghe lời tôi. Tôi đã chết nhưng bạn vẫn nghe lời tôi. Tôi ở trong cuốn sách này. Tôi vẫn còn sống trong cuốn sách này! Và cuốn sách này sẽ không bao giờ lạm dụng sức mạnh ngôn từ của nó bởi cuốn sách này là phần mờ nhạt trong con người bạn. Hãy hỏi nó nữa và nữa đi. Nó sẽ luôn sẵn sàng. Câu trả lời cho mọi câu hỏi của bạn sẽ luôn được viết đâu đó trong hoặc giữa các dòng của nó.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
43. MỘT PHEROMON CẦN PHẢI BIẾT

Chli-pou-ni cho gọi 103 683. Đám kiến canh gác tìm con kiến lính khắp nơi rốt cuộc mới thấy nó đang ở khu vực chuồng bọ hung.
Chúng dẫn nó đến Thư viện hóa học.
Kiến chúa đang ở đó, gần như trong tư thế ngồi. Kiến chúa hẳn đã phải kiểm tra một pheromon vì râu nó vẫn còn ướt đẫm.
Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về những gì chúng ta nói với nhau.
Thoạt tiên Chli-pou-ni nhận thấy rằng tám mươi nghìn con kiến lính có vẻ sẽ không đủ để giết hết toàn bộ các Ngón Tay trên Trái đất. Vừa có một tai nạn xảy ra, một thảm họa khủng khiếp, thảm họa khiến chúng đoán trước được điều tồi tệ nhất liên quan đến sức mạnh của những con quái vật này. Các Ngón Tay vừa bắt cóc đô thị Giou-li-kan. Chúng mang đi cả một thành phố trong một cái vỏ sò khổng lồ trong suốt!
103 683 cảm thấy khó tin nổi một điều kỳ diệu như vậy. Làm thế nào mà điều đó có thể xảy ra và tại sao chứ?
Kiến chúa không biết. Các sự kiện diễn tiến rất nhanh và con kiến duy nhất sống sót vẫn còn bị sốc trước vụ tai biến. Nhưng trường hợp Giou-li-kan không phải duy nhất. Mỗi ngày chúng lại gặp thêm những rắc rối mới với lũ Ngón Tay.
Mọi chuyện diễn ra như thể các Ngón Tay sản sinh với tốc độ rất lớn. Như thể chúng đã quyết định xâm chiếm khu rừng. Mỗi ngày, sự hiện diện của chúng lại càng trở nên rõ nét.
Các nhân chứng nói gì? Rất ít nhân chứng nhất trí với nhau. Một vài nhân chứng gợi nhắc đó là những con vật dẹt và đen, những nhân chứng khác thì lại nói đó là những con vật tròn và hồng.
Dường như chúng đang có vấn đề với những con vật kỳ quặc, một dạng dị thường của thiên nhiên.
103 683 mơ màng.
(Thế lỡ họ là những đức chúa thì sao? Liệu có phải chúng ta đang chuẩn bị nổi dậy chống các đức chúa của mình?)
Chli-pou-ni yêu cầu con kiến lính đi theo nó. Nó dẫn con kiến lính lên tận đỉnh vòm. Ở đó, rất nhiều lính chiến binh chào họ và vây quanh kiến chúa. Thật nguy hiểm khi con kiến đẻ trứng duy nhất đi ra giữa trời. Một con chim cũng có thể tấn công giới tính quan trọng hiện thân của Bel-o-kan.
Đám kiến pháo binh đã đứng vào vị trí, sẵn sàng ngắm bắn cái bóng đầu tiên lao vào tầm nhìn của chúng.
Sau khi đi vòng quanh đỉnh vòm, Chli-pou-ni đến một chỗ thoáng đãng được dùng làm đường cất cánh. Rất nhiều bọ hung tê giác đã đóng quân ở đó, chúng đang bình thản gặm chồi. Kiến chúa đề nghị 103 683 trèo lên một con bọ hung có lớp vỏ màu đen hơi ánh đồng lấp lánh.
Đây là điều kỳ diệu trong phong trào tiến hóa của chúng ta. Chúng ta đã thuần hóa thành công những con vật bay to lớn này. Vậy hãy thử sử dụng một con xem sao.
103 683 không biết gì về việc lái đám bọ cánh cứng.
Chli-pou-ni phát ra vài pheromon hướng dẫn:
Luôn giữ râu của bạn ngang tầm với râu của nó. Chỉ cho nó đường cần đi bằng cách nghĩ thật nhiều về điều đó. Con vật cưỡi của bạn sẽ nghe lời tức thì, bạn sẽ tự mình nhận thấy điều này. Ở những chỗ rẽ quặt, đừng cố cân bằng bằng cách nghiêng người về phía sau. Cứ sát cánh bên con bọ hung trong từng cử động của nó.
44. CCG, ĐÓ LÀ THỨ KHIẾN ANH HÀI LÒNG

Biểu tượng của CCG là một con đại bàng trắng ba đầu. Hai đầu có vẻ như sụp xuống, nghiêng hẳn xuống. Cái đầu thứ ba, ngẩng cao đầy tự hào, đang phun ra một tia nước ánh bạc.
Cứ nhìn số lượng cũng như đống khói nhả ra từ các ống khói của CCG, người ta lại tự hỏi liệu có phải nhà máy này sản xuất ra mọi vật dụng của cả nước. Nhà máy giống như một thành phố nhỏ thực sự, bên trong đó, người ta đi lại bằng ô tô điện.
Trong khi đội trưởng Méliès và thanh tra Cahuzacq lái xe về phía tòa nhà Y, một cán bộ kinh doanh nhấn mạnh với họ rằng CCG chủ yếu sản xuất các loại bột hóa học được dùng để làm ra dược phẩm, đồ gia dụng, sản phẩm bằng nhựa, sản phẩm dinh dưỡng. Hai trăm hai mươi lăm loại bột giặt và chất tẩy, tất cả đều có tính cạnh tranh, được sản xuất từ cùng loại bột xà phòng cơ bản CCG. Từ cùng loại bột pho mát cơ bản CCG, ba trăm sáu mươi lăm nhãn hiệu khác nhau hiện cùng tranh giành khách hàng tại các siêu thị. Những loại bột nhựa tổng hợp CCG thì trở thành đồ chơi và đồ gia dụng...
CCG là một công ty liên hiệp quốc tế có trụ sở đặt tại Thụy Sĩ. Công ty này hiện đứng đầu thế giới trong việc sản xuất vô số mặt hàng: thuốc đánh răng, xi, mỹ phẩm...
Ở tòa nhà Y, các cảnh sát được dẫn đến tận phòng thí nghiệm của anh em nhà Salta và Caroline Nogard. Chỗ của họ ở cạnh nhau, các cảnh sát rất ngạc nhiên khi phát hiện ra điều này. Méliès hỏi:
- Họ có quen nhau không?
Nhà hóa học mặt đầy mụn mặc áo blu trắng, người đón tiếp họ, thốt lên:
- Đôi khi họ làm việc cùng nhau.
- Mới đây họ có chung nhau dự án nào không?
- Có, nhưng họ đã quyết định tạm thời sẽ giữ bí mật. Họ từ chối nói về dự án ấy với các đồng nghiệp. Họ khẳng định là còn quá sớm.
- Chuyên môn của họ là gì?
- Họ là các bác sĩ đa khoa. Họ có liên quan đến rất nhiều lĩnh vực nghiên cứu phát triển của chúng tôi. Xi, bột mài, keo dán, mọi ứng dụng hóa học đều khiến họ quan tâm. Họ thường kết hợp tài năng với nhau, mà kết hợp rất thành công. Nhưng những gì liên quan đến công việc mới đây của họ thì tôi xin nhắc lại, họ không thổ lộ với bất kỳ ai.
Tiếp tục ý tưởng của mình, Cahuzacq lên tiếng:
- Liệu có khi nào họ nghiên cứu về một sản phẩm khả dĩ khiến mọi người trở nên trong suốt không?
Nhà hóa học cười khẩy:
- Khả dĩ khiến mọi người trở nên vô hình ấy à? Ông đùa chắc?
- Không hề. Mà ngược lại, tôi đang rất nghiêm túc.
Viên chuyên gia có vẻ sững sờ.
- Thôi được, tôi xin giải thích thế này: cơ thể chúng ta chẳng bao giờ có thể trở nên trong suốt được. Chúng ta được cấu thành từ những tế bào quá phức tạp để một nhà nghiên cứu, dù rất thiên tài, có thể đột nhiên khiến được nó trở nên trong như nước.
Cahuzacq không nằn nì. Khoa học, đó chưa bao giờ là lĩnh vực của ông. Tuy nhiên có điều gì đấy vẫn khiến ông trăn trở.
Méliès nhún vai và hỏi bằng giọng chuyên nghiệp:
- Tôi có thể xin mấy cái lọ thủy tinh chứa những chất họ đang nghiên cứu được không?
- Nghĩa là...
- Có vấn đề gì à?
- Phải. Ai đó đã tới xin chúng rồi.
Méliès lượm một sợi tóc trên giá.
- Một phụ nữ, anh nói.
Nhà hóa học rất ngạc nhiên.
- Quả vậy, đó là một phụ nữ. Nhưng...
Viên đội trưởng tiếp lời, rất tự tin:
- Cô ấy khoảng hai mươi lăm đến ba mươi tuổi. Vệ sinh miễn chê. Lai Âu-Á và hệ thống máu hoạt động tốt.
- Đó là một câu hỏi sao?
- Không. Tôi thấy thế qua kiểm tra sợi tóc vương trên giá này, ở chỗ duy nhất không có bụi. Tôi nhầm chăng?
Nhà hóa học rất lấy làm ấn tượng.
- Anh không nhầm đâu. Làm thế nào mà anh tìm ra các chi tiết ấy?
- Sợi tóc rất trơn, chứng tỏ tóc mới được gội. Ngửi mà xem, nó vẫn còn thơm đây này. Lõi sợi tóc rất dày, chứng tỏ nó là tóc của một người còn trẻ. Lớp vỏ ngoài sợi tóc có đường kính rộng, nét đặc trưng của người phương Đông. Lõi sợi tóc nhiều màu sắc, chứng tỏ hệ thống máu ở trạng thái hoàn hảo. Thậm chí tôi còn có thể nói rõ cho anh biết người phụ nữ ấy làm việc ở tờ Tiếng vang Chủ nhật.

- Đến đây thì anh bịp tôi rồi. Anh thấy tất cả những điều ấy chỉ qua một sợi tóc thôi ư?
Anh bắt chước câu mà Laetitia Wells nói với anh trong lần gặp gỡ đầu tiên giữa họ:
- Không, chính ngón tay út của tôi đã nói với tôi điều ấy.
Cahuzacq muốn chứng tỏ cả ông nữa, ông cũng không thiếu tài đánh hơi:
- Người phụ nữ ấy, cô ta đã cướp đi cái gì ở đây vậy?
- Cô ấy không hề cướp đi cái gì, nhà hóa học nói. Cô ấy hỏi chúng tôi xem liệu cô ấy có thể mang mấy cái lọ thủy tinh về nhà và kiểm tra chúng để giải trí được không. Chúng tôi không thấy việc này có gì bất tiện cả.
Trước vẻ mặt giận dữ của viên đội trưởng, nhà hóa học thanh minh:
- Chúng tôi không biết sau đó các ông sẽ đến, cũng không biết các ông lại quan tâm tới chúng. Nếu không, dĩ nhiên rồi, chúng tôi hẳn đã bảo quản chúng để phục vụ các ông.
Méliès quay gót, kéo theo Cahuzacq:
- Tôi tin chắc Laetitia Wells có rất nhiều điều chỉ bảo chúng ta.
45. THỬ NGHIỆM MỘT CON BỌ TÊ GIÁC

103 683 ngồi ngất ngưởng trên ngực trước của con bọ cánh cứng. Thiết bị bay ấy dài cỡ bốn bước và rộng cỡ hai bước. Từ vị trí của mình, con kiến lính thấy cái sừng trán cong cong của con bọ dựng đứng về phía trước nom như mũi tàu nhô ra. Cái sừng ấy có rất nhiều chức năng: giáo đâm thủng bụng, ống ngắm bắn axit, mũi áp mạn tấn công, máy phá thành.
Dù sao thì vấn đề ngay lúc này đối với con kiến lính dũng cảm vẫn là điều khiển cỗ máy của mình. Bằng ý nghĩ,
Chli-pou-ni đã khuyên nó thế.
Nên thử ngay lập tức.
Kết nối râu.
103 683 tập trung vào việc cất cánh. Nhưng làm thế nào mà con bọ cánh cứng khổng lồ màu đen này có thể khuất phục được trọng lượng?
Tôi muốn bay. Nào, chúng ta hãy cất cánh.
103 683 không kịp ngạc nhiên. Con vật có vẻ đần độn và vụng về trong mắt nó nhưng phía sau nó, đã có cái gì đó trượt đi trong tiếng gầm cơ khí đẫm dầu. Hai cái cánh cứng màu nâu trượt theo rãnh về phía trước. Hai cái cánh rộng màu hạt dẻ trong suốt quay vòng vòng để dang ra theo hướng nghiêng nghiêng và khẽ đập đập căng thẳng. Tức thì, một tiếng động đinh tai bao trùm khắp xung quanh. Chli-pou-ni đã quên không cảnh báo con kiến lính là lúc bay con bọ cánh cứng gây rất nhiều tiếng ồn. Tiếng vù vù còn tăng mạnh hơn nữa. Tất cả đều rung lên. 103 683 không thể ngăn mình khỏi khiếp sợ diễn biến tiếp theo.
Những lớp bụi và mạt cưa cuồn cuộn bốc lên xâm chiếm tầm nhìn của nó. Hiệu ứng kỳ lạ, con vật nó cưỡi càng lên cao bao nhiêu thì Cấm Thành dường như càng lún sâu dưới đất bấy nhiêu. Kiến chúa dùng râu chào nó từ phía dưới đang dần trở nên nhỏ bé. Khi không còn trông rõ kiến chúa nữa, 103 683 nhận thấy lúc này mình đã ở độ cao cả nghìn bước.
Tôi muốn bay thẳng một mạch.
Ngay lập tức, con bọ hung nghiêng mình về phía trước và vừa lao đi vừa tạo ra tiếng inh ỏi từ đôi cánh sẫm màu.
Bay! Nó đang bay!
Giấc mơ của mọi con kiến vô tính, ngày hôm nay nó đã thực hiện được. Khuất phục trọng lượng, chinh phục không khí, làm mọi thứ như những con kiến hữu tính vào ngày bay hôn phối!
103 683 bối rối phát hiện ra mấy con chuồn chuồn, ruồi, ong vò vẽ đang lượn lờ quanh nó. Nó ngửi thấy mùi tổ chim ở phía trước. Nguy hiểm. Nó ra lệnh chuyển hướng khẩn cấp. Nhưng trên cao thế này, mọi chuyện không giống dưới mặt đất, không thể ngoặt mà không nghiêng cánh ít nhất 450. Và khi con bọ hung tuân lời, mọi thứ liền chao đảo.
Con kiến lính trượt đi, tìm cách bám mấy cái móc của mình vào lớp vỏ kitin của con vật cưỡi, nó bám trượt, cào vô ích vào lớp vỏ đen khiến mấy mẩu phoi mỏng bong ra. Không có điểm bám, nó trôi xuống bên mạn sườn con vật bay một cách vô phương cứu chữa.
Nó rơi giữa khoảng không.
Nó không ngừng rơi. Thế mà con bọ hung lại chẳng nhận ra gì hết. 103 683 thấy con bọ hung vừa lượn một vòng chuyển hướng và đang dũng cảm lao về những vùng đất mới trên không.
Con kiến, trong lúc ấy, cứ rơi, rơi, rơi. Mặt đất như đâm sầm về phía nó với đám cây cối và những mỏm đá như giá treo cổ của mình. Nó xoay tít, râu quay cuồng không kiểm soát.
Và đúng là một cú sốc!
Nó dồn tất cả vào mấy cái chân, nảy lên, rơi xuống xa hơn, lại nảy lên lần nữa. May mắn thay, một lớp rêu khiến cú lộn nhào cuối cùng trở nên nhẹ nhàng.
Kiến là loài côn trùng nhẹ và dẻo dai tới nỗi một cú rơi tự do không thể khiến chúng tổn hại gì. Ngay cả khi bị ngã từ một cái cây cao, một con kiến vẫn tiếp tục được nhiệm vụ của mình như không có gì xảy ra.
103 683 chỉ hơi choáng váng một chút vì cảm giác chóng mặt do cú ngã. Nó chỉnh lại râu về phía trước, nhanh chóng lau chùi rồi quay lại con đường dẫn về Cấm Thành.
Chli-pou-ni không nhúc nhích. Nó vẫn ở chỗ cũ khi 103 683 lại xuất hiện trên vòm.
Đừng nản chí. Bắt đầu lại đi.
Con kiến chúa lại đi cùng con kiến lính ra bến cất cánh.
Ngoài hơn tám mươi nghìn kiến lính, bạn có thể được hưởng sự hợp tác của sáu mươi bảy con bọ tê giác đánh thuê đã được thuần hóa này. Chúng sẽ tạo thành lực lượng trợ giúp đáng nể. Bạn phải học cách lái chúng
.
103 683 lại cất cánh trên một con bọ cánh cứng khác. Thử nghiệm đầu tiên không thành công, có lẽ nó sẽ ăn ý hơn với một con chiến mã mới.
Cùng lúc ấy, cũng có một con kiến pháo binh cất cánh phía bên phải nó. Chúng bay sát bên nhau và con kia ra dấu với nó. Với vận tốc này, các pheromon gần như không lưu thông nữa. Song chẳng quan trọng, những kẻ tiên phong đã sớm phát minh ra ngôn ngữ cử chỉ, dựa trên cử động râu. Tùy theo râu dựng lên hay gập lại, các phi công tạo ra theo cách của mình hệ thống ngôn ngữ moóc, dễ hiểu ở khoảng cách xa.
Con kiến pháo binh chỉ ra rằng chúng có thể thả râu con vật cưỡi ra và đi dạo trên lưng con vật cưỡi. Chỉ cần đảm bảo vài chỗ bám chắc bằng móc vào phía dưới đống hạt ở vỏ con vật ấy là đủ. Nó có vẻ kiểm soát hoàn hảo kỹ thuật này. Sau đó, nó chứng minh là có thể đi dọc xuống đám chân con bọ hung. Từ đấy, có thể chĩa bụng dưới và bắn vào tất cả những gì lướt qua phía dưới.
103 683 hơi gặp khó khăn một chút trong việc làm chủ mấy trò nhào lộn này nhưng nó cũng nhanh chóng quên rằng mình đang bay ở độ cao hai nghìn bước. Nó bám chắc vào con vật cưỡi của mình. Khi con vật cưỡi đâm bổ xuống sát đám cỏ, con kiến lính kịp bắn và cắt phăng một bông hoa.
Cú bắn ấy khiến nó bình tâm trở lại. Nó nghĩ với sáu mươi bảy cỗ máy chiến tranh thế này, hẳn chúng phải nghiền nát được ít nhất vài ngó... vài Ngón Tay!
Lao thẳng lên rồi lại đâm bổ xuống
, nó ra lệnh cho con bọ hung.
Con kiến lính bắt đầu thích cảm giác tốc độ đó trong râu của mình. Sức mạnh bay mới tuyệt làm sao, tiến bộ của nền văn minh Myrmécéen mới tuyệt làm sao! Và nó lại là thế hệ đầu tiên biết đến điều kỳ diệu này: bay trên con vật cưỡi thuộc họ bọ hung!
Tốc độ khiến nó ngất ngây. Cú rơi ban nãy của nó chẳng gây chút hậu quả tệ hại nào và giờ thì mọi thứ khiến nó tin mình sẽ không gặp nguy cơ gì với chiếc tàu không trung này. Nó yêu cầu xoay, nhào lộn vòng đứng, nhào lộn vòng tròn... 103 683 thỏa thuê tận hưởng những cảm giác khác thường. Toàn bộ các cơ quan trong cuống râu của nó vốn rất nhạy cảm với từng vị trí giờ rối loạn hết cả. Nó không còn biết đâu là trên cao, đâu là dưới thấp, đâu là đằng trước, đâu là đằng sau. Bù lại, nó không quên rằng mỗi lần có một cái cây hiện ra trước mặt, cần phải nhanh chóng chao nghiêng chuyển hướng để né tránh.
Mải mê chơi đùa với thiết bị bay của mình, nó không nhận thấy bầu trời đã tối sầm đáng lo ngại. Phải một lúc sau nó mới nhận ra con vật nó cưỡi đang trở nên căng thẳng. Con vật không nhanh chóng tuân lời nữa, không chấp nhận các mệnh lệnh bay lên cao nữa. Thậm chí nó còn đang hơi lao xuống.
46. TIẾNG HÁT

Pheromon trí nhớ số 85
Chủ đề: Tiếng hát tiến hóa
Kiến tiết dãi: Kiến chúa Chli-pou-ni
Tôi là kẻ đánh lạc hướng vĩ đại.
Tôi lôi các cá thể ra khỏi con đường quen thuộc của họ và điều đó khiến họ vô cùng hoảng hốt.
Tôi thông báo những sự thật kỳ quặc và những tương lai đầy rẫy mâu thuẫn.
Tôi là sự hỏng hóc của hệ thống, nhưng hệ thống cần bị phá hỏng mới có thể tiến hóa được.
Không ai ăn nói rụt rè, vụng về và thiếu tự tin như tôi.
Không ai mắc phải điểm yếu vô tận của tôi.
Không ai bị nhiễm loại gien khiêm tốn giống tôi.
Bởi tình cảm đã thế chỗ trí thông minh trong tôi.
Bởi tôi không sở hữu bất kỳ hiểu biết hay kiến thức nào làm nặng gánh tôi.
Chỉ có bản năng trôi nổi trong không khí dẫn bước tôi.
Và bản năng ấy, tôi không biết nó từ đâu đến.
Và tôi không muốn biết nó.
47. Ý TƯỞNG

Augusta Wells vẫn nhớ.
Jason Bragel bụm tay vào ho, mọi người vây tròn quanh ông và còn uống lấy từng lời của ông hơn nữa bởi trong tình trạng họ đang rơi vào, họ không thấy chút bóng dáng nào của một ý tưởng có thể giúp họ thoát thân.
Không đồ ăn, không mảy may cơ hội ra khỏi cái hang dưới lòng đất, không cơ hội liên lạc với mặt đất, làm thế nào mà mười bảy con người trong đó có một bà cụ trăm tuổi và một thằng bé con có thể hy vọng sống sót?
Jason Bragel đứng thẳng người.
- Chúng ta hãy xem xét lại từ đầu. Ai dẫn chúng ta đến đây? Edmonds Wells. Ông ấy muốn chúng ta sống trong cái hang này và tiếp tục sự nghiệp của ông ấy ở đây. Ông ấy từng dự báo rằng chúng ta có nguy cơ rơi vào tình cảnh đen tối, tôi tin chắc điều đó. Việc xuống hang là một quá trình mang tính nhập môn của mỗi cá nhân. Điều chúng ta phải đối mặt hiện giờ là thử thách quan trọng đối với quá trình mang tính nhập môn của tập thể. Điều gì mà chúng ta, mỗi chúng ta đã tự vượt qua thì chúng ta cũng sẽ phải cùng nhau vượt qua được. Sở dĩ tất cả chúng ta giải quyết được câu đố về bốn hình tam giác là vì chúng ta đã biết thay đổi cách lập luận. Chúng ta đã mở một cánh cửa trong tâm trí chúng ta. Chúng ta cần phải bền chí. Để làm được như vậy, Edmond còn trao cho chúng ta một chiếc chìa khóa. Chúng ta không thấy chiếc chìa khóa ấy bởi nỗi sợ hãi đã khiến chúng ta trở nên mù quáng.
- Đừng làm ra vẻ bí mật nữa! Chìa khóa nào chứ? Ông định đề xuất giải pháp nào? một lính cứu hỏa càu nhàu.
Jason nhẫn nại:
- Các bạn hãy nhớ lại câu đố về bốn hình tam giác. Nó đòi hỏi chúng ta phải thay đổi cách nghĩ. "Phải nghĩ khác đi", Edmond vẫn nhắc nhở như thế. "Phải nghĩ khác đi..."
Một viên cảnh sát cười khẩy:
- Nhưng chúng ta bị kẹt ở đây như lũ chuột cống. Đó là điều hiển nhiên dễ thấy. Chỉ có duy nhất cách nghĩ ấy trong tình huống này.
- Không. Có rất nhiều cách nghĩ. Chúng ta bị kẹt về thể xác, chứ không bị kẹt về tinh thần.
- Lời nói, lời nói, lại là lời nói! Nếu ông có gì muốn đề xuất thì cứ đề xuất đi! Nếu không thì mời ông câm miệng lại.
- Đứa trẻ sơ sinh ra khỏi cơ thể mẹ không hiểu vì sao nó lại không được tắm nước ấm nữa. Nó muốn quay về chỗ trú ẩn trong lòng mẹ, nhưng cánh cửa đã khép lại. Nó ngỡ mình là một con cá không bao giờ có thể sống giữa trời tự do. Nó lạnh, ánh sáng khiến nó lóa mắt, có quá nhiều tiếng động. Ngoài bụng mẹ là địa ngục. Như chúng ta lúc này, nó đánh giá mình không thể vượt qua thử thách bởi nó nghĩ về mặt thể chất, nó không thích nghi nổi với thế giới mới. Tất cả chúng ta đều đã trải qua khoảnh khắc ấy. Thế nhưng chúng ta không chết. Chúng ta đã thích nghi với không khí, ánh sáng, tiếng động, cái lạnh. Chúng ta đã chuyển từ dạng bào thai quen với cuộc sống trong nước thành đứa trẻ sơ sinh hít thở khí trời. Chúng ta đã chuyển từ con cá thành động vật có vú.
- Phải, thế thì sao?
- Chúng ta đang trải qua đúng khoảnh khắc nguy kịch ấy đây. Vậy chúng ta hãy thích nghi nữa đi, chúng ta hãy trôi vào thế giới mới này.
- Ông ta mê sảng, ông ta mê sảng hoàn toàn rồi! thanh tra Gérard Galin thốt lên, mắt ngước lên trời.
- Không phải đâu, Jonathan Wells thì thầm, tôi nghĩ mình hiểu những gì ông ta muốn nói. Chúng ta sẽ tìm ra giải pháp bởi chúng ta không còn lối thoát nào khác ngoài việc tìm ra giải pháp.
- À phải, chúng ta luôn có thể kiếm tìm nó, cái giải pháp ấy mà. Thậm chí chúng ta cũng chỉ có mỗi việc đó để làm trong lúc đợi chết vì đói.
- Hãy để Jason nói, Augusta ra lệnh. Nó vẫn chưa nói xong.
Jason Bragel đi về phía giá để kinh và lấy quyển Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối.

- Tôi đã đọc lại nó đêm qua, ông nói. Tôi tin chắc rằng giải pháp được viết hết sức rõ ràng trong đây. Tôi đã tìm kiếm rất lâu và cuối cùng tôi cũng tìm ra đoạn này, đoạn mà tôi muốn đọc to cho các bạn nghe. Hãy lắng nghe nhé.
48. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

SỰ ĐIỀU BÌNH: Mọi dạng sống đều tìm kiếm sự điều bình.
"Điều bình" có nghĩa là cân bằng giữa môi trường bên trong và môi trường bên ngoài.
Mọi cấu trúc sống đều hoạt động trong sự điều bình. Chim có xương rỗng để có thể bay. Lạc đà có các bướu giữ nước để có thể sống sót trên sa mạc. Tắc kè hoa thay đổi sắc tố của da để những kẻ săn lùng nó không nhận thấy.
Các loài ấy, cũng như nhiều loài khác, đều sống đến tận ngày nay bằng cách thích nghi với mọi biến động của môi trường xung quanh. Những loài không biết hòa hợp với thế giới bên ngoài đều đã biết mất.
Sự điều bình là khả năng tự điều tiết các cơ quan của chúng ta trước những ràng buộc bên ngoài.
Chúng ta luôn ngạc nhiên khi nhận thấy một cá thể đơn giản nào đó lại có thể bền bỉ chịu đựng thử thách khốc liệt và khiến cơ thể mình thích nghi với thử thách ấy đến mức nào. Trong các cuộc chiến, các cảnh huống mà ở đó con người buộc phải vượt qua chính mình để sống sót, người ta bắt gặp những người cho tới lúc ấy vẫn chỉ quen với tiện nghi và sự thanh bình đã thích nghi không một lời phàn nàn với nước lã và bánh mì khô. Trong vòng vài ngày, những cư dân thành thị mất tích trên núi đã học được cách nhận biết các loại cây ăn được, học được cách săn bắt và ăn những con vật từng khiến họ thấy ghê tởm: chuột chũi, nhện, chuột nhắt, rắn...
Robinson Crusoé của Daniel Defoe hay Đảo bí mật của Jules Verne là những cuốn sách ca ngợi những thành công mà khả năng điều bình của loài người mang lại.
Chúng ta, tất cả chúng ta luôn ở trong trạng thái kiếm tìm sự điều bình hoàn hảo, bởi các tế bào của chúng ta mang sẵn mối bận tâm ấy rồi. Chúng thường xuyên thèm muốn có được mức chất lỏng dinh dưỡng tối đa ở nhiệt độ lý tưởng nhất và không đụng phải sự tấn công của chất độc hại. Nhưng khi không có được thì chúng thích nghi. Chính bằng cách ấy mà các tế bào gan của một kẻ hay say rượu quen với việc đồng hóa rượu hơn tế bào gan của một kẻ không rượu chè gì. Các tế bào phổi của một kẻ nghiện thuốc sản xuất ra nhiều kháng chất chống lại nicotin. Vua Mithridate thậm chí còn luyện cho cơ thể mình chịu đựng được arsenic.
Môi trường bên ngoài càng đối nghịch, nó càng buộc tế bào hoặc cá thể phải phát huy những tài năng chưa được biết đến.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
Bầu không khí im lặng kéo dài sau khi Jason Bragel đọc xong. Ông phá vỡ bầu không khí ấy để nhấn mạnh vấn đề thêm nữa:
- Nếu chúng ta chết, đó là vì chúng ta không thích nghi được với môi trường cực đoan này.
Gérard Galin nổi đóa:
- Môi trường cực đoan, ông bỡn cợt sao! Thế đám tù nhân của Louis XI bị nhốt trong cái nhà tù "bé bỏng xinh xinh" vỏn vẹn một mét vuông ấy, họ có thích nghi với đống thanh chắn không? Thế những kẻ bị xử bắn có thể mài cứng da ngực mình để đẩy đạn ra không? Thế người Nhật có trở nên dẻo dai hơn để chống lại những tia bức xạ nguyên tử không? Ông bỡn cợt sao! Chúng ta không thể thích nghi với một vài loại hình tấn công, dù chúng ta vô cùng mong muốn!
Alain Bilsheim tiến lại gần giá để kinh.
- Cái đoạn trong Bách khoa toàn thư
ông vừa đọc thú vị thật đấy nhưng với những gì liên quan đến chúng ta tôi lại chẳng thấy chi tiết cụ thể nào.
- Thế nhưng những điều Edmond nói với chúng ta lại rất rõ ràng: nếu muốn sống sót, chúng ta phải biến chuyển.
- Biến chuyển ư?
- Phải. Biến chuyển. Trở thành động vật ở hang, sống dưới lòng đất và ăn ít. Sử dụng nhóm như phương tiện kháng cự và sống còn.
- Nghĩa là?
- Chúng ta đã làm hỏng mối quan hệ giữa chúng ta với loài kiến và chúng ta phải chịu đựng đau đớn vì chúng ta không tiến đủ xa. Chúng ta vẫn là những con người, sợ rét và thương thân.
Jonathan Wells tán đồng:
- Jason có lý. Chúng ta đã vượt qua chặng đường dẫn chúng ta, về mặt thể xác, đến tận cùng cái hang này. Đó mới chỉ là một nửa hành trình. Dù sao thì tình cảnh buộc chúng ta phải tiếp tục chuyến phiêu lưu.
- Anh muốn nói sau cái hang này vẫn còn cái hang nữa à? Galin cười khẩy. Anh muốn chúng ta đào phía dưới ngôi đền để tìm ra cái hang của ngôi đền, cái sẽ dẫn chúng ta đến chỗ mà chúng ta chẳng biết là đâu ấy à?
- Không. Xin hãy hiểu đúng ý tôi. Một nửa chặng đường là về mặt thể xác và chúng ta đã thực hiện nửa chặng đường ấy bằng cơ thể của chúng ta. Chặng đường còn lại liên quan đến tâm lý chúng ta và tới đây thì mọi chuyện còn chưa được thực hiện. Hiện tại, chúng ta phải thay đổi tư tưởng, phải biến chuyển trong chính đầu óc chúng ta. Chấp nhận sống như những động vật ở hang, những động vật mà chúng ta đã trở thành. Có lần một trong số chúng ta từng nói rằng nhóm chúng ta không thể hy vọng vận hành được với một con cái duy nhất giữa mười lăm con đực. Điều này là đúng với một xã hội loài người, nhưng còn với một xã hội côn trùng thì sao?
Lucie Wells giật bắn người. Cô hiểu lập luận của chồng mình dẫn đến đâu. Để tất cả cùng nhau sống sót, dưới lòng đất và với rất ít thức ăn, cách duy nhất là biến thành... biến thành...
Cùng một lúc, cùng một từ bật ra trên môi mọi người.
Những con kiến.
49. MƯA

Không khí đầy ứ điện tích. Sét châm ngòi một vòi rồng ion ít nhiều mang điện tích âm. Một tiếng gầm nặng nề tiếp nối sau đó rồi một tia chớp mới xé toạc bầu trời thành muôn mảnh, ném lên đám cành lá thứ ánh sáng trắng-tím đáng lo ngại.
Bầy chim bay xuống thấp, phía dưới những con ruồi.
Lại một tiếng sấm gầm nữa. Một đám mây hình cái đe tan vụn ra. Lớp vỏ của con bọ hung bay lóe sáng. 103 683 sợ bị trượt ra khỏi bề mặt sáng bóng này. Nó cảm thấy đúng cái cảm giác bất lực mà nó từng trải qua khi đối mặt với các Ngón Tay, những kẻ canh giữ nơi tận cùng thế giới.
Phải quay về thôi
, nó làm cho con bọ của mình hiểu.
Nhưng mưa rơi rất mau. Mỗi giọt đều có thể gây chết chóc. Những hạt chấm chấm nặng nề ấy cứ nối tiếp nhau tạo thành các thanh pha lê trong suốt. Mọi tiếp xúc với cánh của con côn trùng to lớn đều có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Con bọ cánh cứng hoảng hốt. Nó bay ngoằn ngoèo giữa trận bom mưa xối xả dày đặc, thử mọi cách để len qua giữa những giọt mưa. 103 683 không kiểm soát nổi gì nữa. Nó chỉ còn biết bám víu bằng toàn bộ móc và giác mút dưới chân mình. Mọi thứ diễn ra rất nhanh. Nó thích nhắm đôi mắt hình cầu của mình lại bởi đôi mắt ấy đồng thời nhìn thấy mọi nguy hiểm phía trước, phía sau, phía trên, phía dưới! Nhưng loài kiến không có mí mắt. Ôi! nó nóng lòng trở về cái sàn của lũ rệp làm sao!
Một giọt mưa nhỏ mịn quất thẳng vào 103 683, khiến râu nó ép chặt vào lồng ngực. Nước dìm ngập cần thu phát của nó và cản trở nó cảm nhận diễn biến sự việc.
Cứ như thể người ta cắt mất tiếng nó vậy. Nó chỉ còn nhìn thấy hình ảnh và như vậy còn kinh khủng hơn.
Con bọ hung to lớn mệt lử.
Các đường bay ngoằn ngoèo giữa những giọt mưa tựa mũi lao này càng lúc càng trở nên khó thực hiện. Mỗi lần hai đầu cánh bị ẩm, cả cơ thể con vật bay lại trở nên nặng thêm một ít.
Chúng vừa tránh được một giọt nước nặng trĩu hình cầu. Con bọ tê giác nghiêng 450 và chuyển hướng để tránh giọt thứ hai còn lớn hơn. Vừa kịp. Nhưng nước rớt vào chân nó rồi bắn ra và tóe vào râu.
Lại một tia chớp sáng nữa. Sấm gầm.
Trong khoảnh khắc, con vật bay mất khả năng nhận thức thế giới bên ngoài. Cứ như thể nó bị hắt hơi vậy. Khi nó lấy lại được khả năng kiểm soát đường bay thì đã quá muộn. Chúng đâm thẳng vào một cột nước trong vắt lấp lánh dưới những tia sét sáng.
Con bọ hung phanh lại bằng cách giữ hai cánh ở vị trí thẳng đứng. Nhưng chúng lao quá nhanh. Phanh ở tốc độ ấy không ăn thua. Chúng bị cuốn đi trong một cú lộn nhào kế tiếp cả một loạt cú lộn nhào khác trước đó.
103 683 bám mạnh vào lớp vỏ của con chiến mã bay tới nỗi các móc của nó vừa chọc thủng lớp kitin. Bộ râu ẩm ướt quật vào mắt nó và dính chặt ở đó.
Lúc đầu chúng va vào một cột nước, rồi cột nước này quăng chúng vào một dòng nước mưa lấm chấm. Cơ thể chúng ướt sũng. Giờ chúng nặng gấp mười lần trọng lượng ban đầu của mình. Chúng rơi như một quả lê chín xuống mái phủ bằng cành con của Cấm Thành.
Con bọ tê giác vỡ tung, sừng gãy dập, đầu nát bươm. Đôi cánh cứng của nó chổng lên trời như để tiếp tục bay đơn lẻ. 103 683, con kiến nhẹ hơn, đã thoát khỏi thảm họa mà không hề hấn gì. Nhưng cơn mưa không để nó được ngơi nghỉ. Nó lau râu qua loa và lao về phía một cổng vào của thành phố.
Một ống thông gió xuất hiện. Các kiến thợ đã bịt nó lại để bảo vệ Cấm Thành khỏi lũ lụt nhưng 103 683 phá tan được cái đập ấy. Bên trong, đám kiến canh gác chửi rủa nó. Thế nó không biết là nó đang đặt Cấm Thành vào tình trạng nguy hiểm sao? Quả vậy, một dòng nước nhỏ tiếp bước nó. Con kiến lính không bận tâm, nó tiếp tục chạy nước kiệu trong khi đám kiến thợ nề vội vàng đóng buồng thông áp an toàn lại.
Khi nó dừng lại, kiệt sức nhưng khô ráo, một con kiến thợ đầy lòng thương đề nghị trao đổi dinh dưỡng với nó. Kẻ thoát nạn chấp nhận với lòng biết ơn.
Hai con côn trùng mặt đối mặt và bắt đầu chạm miệng vào nhau, rồi ợ ra các thức ăn nằm sâu dưới đáy diều của chúng. Sự ấm áp, món quà của cơ thể, là tất cả những gì nó yêu thích.
Rồi 103 683 lao vào một đường hầm và đi qua rất nhiều hành lang.
50. MÊ CUNG

Những hành lang tối tăm và những con đường chật hẹp ẩm ướt. Trong đó trôi nổi những mùi khác thường. Trên mặt đất là những mẩu thức ăn thối rữa và đống rác thải đủ màu. Đất dính dáp vào chân, các bức tường bốc mùi ẩm.
Những cái dạ dày người xuất hiện. Dân vô gia cư, ăn xin, nhạc sĩ giả danh, dân vô công rồi nghề thực thụ tụ lại với nhau thành những cái dạ dày phát lộn mửa.
Một trong số những kẻ ấy, quấn chặt mình trong chiếc áo blouson màu đỏ, tiến lại gần, cái miệng móm nở nụ cười ranh mãnh:
- Thế nào, cô nàng nhỏ bé này đi dạo một mình trong tàu điện ngầm ư? Cô ta không biết như thế là nguy hiểm à? Cô ta không muốn có vệ sĩ à?
Hắn cười gằn, múa may quanh cô.
Tùy từng lúc, Laetitia Wells biết cách buộc những kẻ thô lỗ phải tôn trọng mình. Cô cau đôi mắt màu hoa cà lại, hai tròng mắt tím gần như chuyển sang màu đỏ máu, rồi phát đi thông điệp: "Tránh ra!" Gã đàn ông vừa chuồn đi vừa làu bàu:
- Tránh thì tránh, hừ, đồ kênh kiệu! Nếu bị tấn công thì cứ việc mà tìm hắn!
Lần này, chiến thuật ấy đã tỏ ra hiệu nghiệm nhưng không có nghĩa là lần nào nó cũng có tác dụng. Thế mà, nếu tàu điện ngầm trở thành phương tiện lưu thông hợp lý nhất thì nó cũng sẽ là sào huyệt của những kẻ săn mồi thời hiện đại.
Cô đi ra bờ kè và vừa nhỡ một chuyến tàu. Hai, rồi ba đoàn tàu chạy qua theo hướng ngược lại trong khi quanh cô, đám đông cứ mỗi lúc một lớn thêm, cô tự hỏi không biết có phải lại xảy ra một vụ đình công bất ngờ không hay một tên ngốc nào đó nảy ra ý định tự tử tồi tệ cách đó vài trạm dừng.
Rốt cuộc, hai hình cầu ánh sáng cũng xuất hiện. Tiếng phanh rít lên ken két gần như chói tai xoáy vào màng nhĩ cô. Cái ống dài bằng tôn được sơn vẽ và gỉ sét ấy trải dài trên bờ kè, trưng ra đủ loại graffiti: "Chết đi những thằng ngu", "Đứa nào đọc cái này đứa đấy thật khốn kiếp", "Babylone sắp đến ngày tận thế của mày", "Mẹ kiếp cái lãnh thổ của bọn con trai điên khùng khốn nạn", đó là chưa kể những thông báo nhỏ và các bức vẽ tục tĩu được phác họa vội vã bằng bút dạ hoặc dao nhíp.
Khi các cánh cửa mở ra, cô kinh hãi nhận thấy các toa đã đầy ứ đến độ muốn nổ tung. Những khuôn mặt và những bàn tay áp vào kính. Dường như không ai có đủ can đảm để kêu cứu.
Cô cũng chẳng còn nhớ đâu là động lực thúc đẩy những người kia ngày ngày tình nguyện (thậm chí mất tiền) để dồn đống lại thành năm trăm mạng trong cái hộp tôn nóng nực vài mét vuông ấy. Không con vật nào đủ điên để tự mình đặt mình vào tình huống tương tự!
Ngay tức thì, Laetitia phải đối mặt với hơi thở chua loét của một bà già ăn vận rách rưới, mùi nôn mửa của thằng bé bị ốm được một bà sặc mùi nước hoa rẻ tiền bế trên tay, một thợ nề bốc mùi mồ hôi khắm lặm. Quanh cô cũng có một quý ông sành điệu đang tìm cách sờ mông cô, một nhân viên soát vé đang yêu cầu kiểm tra vé của cô, một kẻ thất nghiệp đang xin xỏ những đồng xu còm cõi hay vé ăn, một tay ghi ta gào rát cổ bỏng họng bất chấp tiếng ồn ào inh ỏi.
Bốn mươi lăm thằng nhóc của một lớp dự bị đại học lợi dụng lúc mọi người không chú ý lấy đầu nhọn bút bi đâm thủng lớp vải giả da của mấy cái ghế chúng ngồi, một tốp quân nhân gào lên "Giải ngũ rồi!". Các cửa kính mờ đi vì hơi nước tỏa ra từ hàng trăm hơi thở không ngớt ấy.
Laetitia Wells hít bầu không khí ô nhiễm đó một cách chậm rãi, cô nghiến răng lại và kiên nhẫn kìm chế cơn buồn nôn của mình. Dù sao cô cũng không nên phàn nàn, cô chỉ mất nửa tiếng để đi từ nhà đến chỗ làm. Nhiều người còn ngồi mất ba tiếng mỗi ngày trong cái thứ này vào giờ cao điểm ấy chứ!
Chẳng diễn viên giả tưởng nào từng hình dung nổi cảnh tượng tương tự. Một nền văn minh mà ở đó con người chấp nhận bị ép nén bởi hàng nghìn người khác trong những cái hộp tôn!
Cỗ máy bắt đầu chạy, trượt trên đường ray làm lóe lên những tia sáng.
Laetitia Wells nhắm mắt lại để cố lấy lại bình tĩnh và quên đi mình đang ở đâu. Bố cô từng dạy cô cách giữ tâm trạng thanh thản bằng cách kiểm soát hơi thở. Khi kiểm soát được hơi thở, người ta hẳn sẽ cố gắng thuần hóa nhịp tim để chúng đập chậm hơn.
Các suy nghĩ linh tinh ngăn cản cô tập trung. Cô lại nghĩ về mẹ mình... không, đặc biệt không nên nghĩ về... không.
Cô mở mắt ra, nhịp tim và nhịp thở của cô lại tăng lên.
Xung quanh đã quang quẻ. Thậm chí còn có một chỗ ngồi bỏ không. Cô vội ngồi xuống đó và thiếp ngủ. Dù sao cô cũng chỉ xuống ở trạm cuối. Và càng bớt ý thức được việc mình đang ở trên tàu điện ngầm, cô càng khỏe khoắn.
51. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

THUẬT GIẢ KIM: Mọi thao tác giả kim đều nhằm mục đích bắt chước hoặc tái tạo sự ra đời của thế giới. Có sáu thao tác cần thiết. Đốt Cháy. Phân Hủy. Hòa Tan. Chưng Cất. Nhào Trộn. Làm Thăng Hoa.

Sáu thao tác này diễn ra qua bốn giai đoạn: tác phẩm ở dạng màu đen, hay còn gọi là giai đoạn nấu chín. Tác phẩm ở dạng màu trắng, hay còn gọi là giai đoạn làm bốc hơi. Tác phẩm ở dạng màu đỏ, hay còn gọi là giai đoạn nhào trộn. Và cuối cùng là giai đoạn làm thăng hoa tạo ra những bụi vàng. Thứ bụi này giống với thứ bụi của Merlin l'Enchanteur trong truyền thuyết về các Hiệp sĩ Bàn tròn. Chỉ cần đặt nó lên một người hay một vật nào đó là đủ để khiến nó trở nên hoàn hảo. Trên thực tế, có rất nhiều truyện kể và huyền thoại giấu công thức này phía sau cốt truyện. Chẳng hạn truyện Nàng Bạch Tuyết. Nàng Bạch Tuyết là kết quả cuối cùng của một quá trình giả kim. Làm thế nào mà ta có được nàng? Với bảy chú lùn (lùn, xuất phát từ "thần giữ của", hay sự hiểu biết). Bảy chú lùn ấy đại diện cho bảy kim loại: chì, thiếc, sắt, đồng, thủy ngân, bạc, vàng, bản thân bảy chú lùn cũng có mối liên hệ với bảy hành tinh: sao Thổ, sao Mộc, sao Hỏa, sao Vệ Nữ, sao Thủy, Mặt trăng, Mặt trời, bản thân bảy chú lùn cũng có mối liên hệ với bảy tính cách đặc trưng của con người: cáu bẳn, chất phác, mơ mộng, v.v.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
52. CUỘC CHIẾN NƯỚC

Những tia chớp vẫn lóe lên dọc ngang trên bầu trời giông bão, nhưng không con kiến nào còn lòng dạ chiêm ngưỡng những áng mây nâu ánh vàng bị những tia sáng trắng xé toạc. Cơn giông đúng là một tai ương.
Bao nhiêu giọt mưa rơi xuống Cấm Thành là bấy nhiêu trái bom và những kiến chiến binh nấn ná bên ngoài để thực hiện những chuyến săn muộn đã bị thứ đạn lỏng ấy quật vào.
Trong lòng Bel-o-kan, một trong những thử nghiệm được Chli-pou-ni tiến hành hồi mùa xuân giờ đang khiến thảm họa thêm trầm trọng.
Kiến chúa từng cho đào kênh nhằm thúc đẩy quá trình lưu thông từ khu vực này sang khu vực khác. Đám kiến đi lại trong đó trên những chiếc lá nổi dập dềnh. Song dưới cơn mưa rào, những dòng suối nhỏ dưới lòng đất ấy trào lên thành những con sông, đám đông kiến canh gác vất vả lắm mà không ngăn nổi cơn giận dữ của những con sông đó.
Trên đỉnh vòm, tình hình còn tệ hại hơn. Những hạt mưa đá khoan thủng lớp lót bằng cành con của Cấm Thành. Nước ào qua những vết thương chi chít ấy.
103 683 cố hết sức bít lỗ hổng lớn nhất.
Tất cả đi vào phòng sưởi nắng, nó kêu lên, cần phải cứu các ấu trùng!
Một nhóm kiến lính vội vàng đi theo nó, bất chấp những ngọn sóng ồ ạt.
Phòng sưởi nắng nằm ở vị trí cao đã mất đi ánh sáng quen thuộc. Trên trần, đám kiến thợ bị nỗi âu lo giày vò đang cố thử lấp mấy cái lỗ hổng bằng lá rụng. Nhưng nước lại ào vào ngay sau đó và chảy thành những dải dài ánh bạc trên sàn. Tất cả đều sũng nước. Không thể cứu được toàn bộ đám vỏ kén quý báu, có quá nhiều. Đám kiến vú em vừa kịp cứu thoát một vài ấu trùng chín sớm. Đống trứng bị quẳng vội cho đám kiến thợ vỡ tan ngay sát mặt đất.
Khi ấy, 103 683 nghĩ đến lũ kiến nổi loạn. Nếu nước rút, mà nước thì luôn rút, rút đến tận mấy chuồng bọ hung, lũ kiến nổi loạn sẽ chết hết!
Báo động giai đoạn 1: Các pheromon kích động lan tỏa hết mức có thể, chúng thường bị hơi nước làm nhiễu.
Báo động giai đoạn 2: Kiến lính, kiến thợ, kiến vú em, kiến hữu tính, tất cả cùng dùng đầu bụng dưới gõ vào các bức tường, gõ rất dữ dội và kiên trì. Tình cảnh chiến trận lộn xộn ấy làm cả Cấm Thành rung chuyển.
Bùng, bùng, bùng.
Báo động! Nghìn lần báo động!
Nỗi hốt hoảng mới kinh khủng làm sao!
Ngay cả đám kiến đã mắc kẹt trong những vũng nước cũng cố gõ vào đất qua làn nước để toàn thành phố ở trong tình trạng báo động. Tiếng khua đập giống như tiếng máu đứt rời trong các động mạch.
Trái tim thành phố hổn hển.
Đáp lại tiếng hổn hển ấy là tiếng mưa đá khoan đục vòm. Bốp, bốp, bốp.

Những cái hàm dưới dù vô cùng sắc bén liệu có thể làm được gì chống lại những giọt mưa?
Báo động giai đoạn 3: Tình huống đang trở nên cực kỳ nguy kịch. Một vài kiến thợ hóa cuồng chạy tứ tung. Những cái râu chìa ra của chúng tuôn ào ạt các pheromon gào thét khó hiểu. Trong cơn náo loạn, một vài con còn làm đồng loại bị thương.
Ở loài kiến đỏ hung, pheromon báo động mạnh nhất là một chất được tuyến vỏ gai tiết ra. Mang tên n-decane, đó là một hydrocacbon bay được có công thức hóa học C10-H22. Một mùi đủ nặng để khiến một kiến vú em đang ngủ đông phát điên phát cuồng.
Không có sự hy sinh của đám kiến gác cổng, hẳn cơn sóng thần đã chẳng buông tha Cấm Thành. Bằng cách dùng đầu phong tỏa kín bưng các lối vào, những lính gác anh hùng này đã ngăn không cho kẻ xâm chiếm lỏng dìm ngập gốc cây trung tâm. Toàn bộ cư dân Cấm Thành, đứng đầu là kiến chúa Chli-pou-ni đều bình an vô sự.
Tuy nhiên, giờ nước đang tràn xuống các phòng rệp. Lũ vật màu xanh lá ấy thốt ra những tiếng kêu tỏa mùi vô nghĩa.
Bị dồn vào thế phải bỏ trốn, lũ kiến chăn rệp chỉ có thể cứu được một nhúm rệp sắp đến kỳ sinh nở.
Khắp nơi, lũ kiến tìm cách xây cao các con đập. Chúng miệt mài gia cố con đập được đặt một cách chiến lược ở hành lang chính và đang gắng sức kìm chế cơn thác lũ điên cuồng. Nhưng sức nước là điều khó lòng chống nổi. Con đập vỡ vụn, nứt toác và tan tành. Công trình vỡ tung, khiến một cuộn nước đột ngột òa ra cuốn theo những con kiến thợ nề dũng cảm.
Cuốn theo những kẻ chết đuối, con nước tràn qua các hành lang, làm sụp các mái vòm, nhổ tung các cây cầu, làm xáo trộn địa hình dưới lòng đất trước khi ập vào các phòng trồng nấm. Cả ở đây nữa, đám kiến trồng trọt cũng chỉ kịp hái một vài bào tử quý rồi bỏ chạy.
Đám bọ cánh cứng sống trong nước, cái đám niềng niễng trứ danh mà Chli-pou-ni rất muốn thuần hóa ấy, hiện diện khắp nơi, chúng sung sướng nô giỡn trong môi trường quen thuộc, ngấu nghiến lũ rệp, xác kiến và ấu trùng đang hấp hối.
Vòng đi vòng lại nhiều lần, vượt qua các chướng ngại vật, cuối cùng 103 683 cũng đến được chuồng bọ tê giác. Lũ vật tội nghiệp đang xập xòe bay chỗ này chỗ kia hòng tránh bị chết đuối. Nhưng trần thấp tới nỗi chúng bị va vào đó ngay lập tức và hết sức kinh hãi.
Ở đây cũng như ở mọi nơi, bất chấp hiểm nguy, các kiến thợ chăm chỉ vẫn lo lắng cứu sống con bọ nhỏ và đẩy những viên phân bò hình cầu đầy trứng ra chỗ khô ráo. Tuy nhiên, chúng cũng biết, mất mát rất lớn và không thể tránh khỏi.
Chân ẩm khiến lũ bọ hoảng sợ và húc sừng lên trần. Phải nhờ có tính cảnh giác của lính chiến binh, 103 683 mới lướt qua được giữa những cú húc điếng người.
Rốt cuộc cũng đến được lối vào chỗ trú ẩn của đám kiến nổi loạn. Hữu thần hay vô thần, tất cả đều ở đó. Nhưng nếu lũ kiến vô thần căng thẳng nháo nhào thì lũ kiến hữu thần lại bình tĩnh một cách kỳ lạ. Tai biến không khiến chúng sửng sốt.
Chúng ta không nuôi dưỡng các đức chúa đầy đủ, chính vì vậy họ dìm ướt chúng ta.
103 683 cắt ngang những lời ê a của chúng. Sắp chẳng còn lối thoát nào nữa. Nếu chúng muốn cứu phong trào nổi loạn thì quan trọng là phải chuồn đi ngay lập tức.
Cuối cùng chúng cũng lắng nghe và theo gót nó. Đúng lúc bỏ đi, con kiến số 24 chìa cho nó cái vỏ kén bướm mà nó đã bỏ lại đó trong đợt viếng thăm trước.
Dành cho nhiệm vụ Sao Thủy. Chị không được quên cái này
.
Thay vì lại phải tranh cãi, 103 683 vác lấy cái vỏ kén và kéo lũ kiến nổi loạn theo mình. Nhưng giờ không thể vượt qua chuồng được nữa. Căn phòng đã hoàn toàn bị ngập. Bọ tê giác và cả kiến cùng trôi nổi giữa hai dòng nước.
Cần phải đào thật nhanh một đường hầm mới, 103 683 ra lệnh.
Cần phải làm nhanh, mực nước đang bắt đầu dâng trong phòng. Toàn bộ thức ăn nổi lềnh bềnh.
Nước dâng càng lúc càng nhanh.
Song lũ kiến hữu thần không nghĩ đến việc phàn nàn. Phần lớn cam tâm chịu đựng cơn cuồng giận công bình của thần thánh.
Chúng tin rằng cơn mưa tàn phá ập đến tấn công chúng chỉ là để ngăn cuộc thập tự chinh của Chli-pou-ni.
53. NHỮNG KỶ NIỆM CHUA XÓT

Xin lỗi cô!
Có người đang nói với cô.
Khi mở mắt ra, Laetitia Wells thấy mình vẫn chưa đến trạm cuối. Một phụ nữ đang nói với cô.
- Xin lỗi cô. Tôi nghĩ mình đã đâm mấy cái que đan vào cô.
- Không sao đâu, Laetitia thở dài.
Người phụ nữ đang đan len màu hồng kẹo. Cô ta xin cô nhích ra một chút để trải tấm len cô ta đan. Laetitia Wells nhìn người phụ nữ đang đan ấy cử động những Ngón Tay của mình. Các que đan làm dày thêm những nút thòng lọng trong tiếng lách cách đầy ám ảnh.
Tác phẩm màu hồng của cô ta nom giống như một món đồ lót dành cho trẻ sơ sinh. Cô ta định cầm tù đứa trẻ tội nghiệp nào trong thứ vòng xích bằng len này nhỉ? Laetitia Wells nghĩ. Như thể nghe thấy câu hỏi, người phụ nữ nhe hàm răng giả tráng men tuyệt vời ra.
- Cho con trai tôi đấy, cô ta nói với vẻ tự hào.
Đúng lúc ấy, ánh mắt Laetitia Wells chạm phải một tấm áp phích: "Đất nước chúng ta cần trẻ con. Hãy đấu tranh chống lại sự giảm sinh."
Laetitia Wells cảm thấy chút cay đắng. Sinh con ư! Cô tự nhủ đó là mệnh lệnh cốt yếu được ban ra cho loài: sinh sản, lan tràn, phân tán theo từng nhóm đông đúc. Bạn không có một hiện tại thú vị? Vậy hãy tiếp tục sống trong tương lai bằng việc sinh đẻ! Cứ nghĩ đến số lượng trước đã, chất lượng có lẽ sẽ tiếp bước theo sau.
Những kẻ đảm đương nhiệm vụ sinh đẻ đều không ý thức được điều ấy, nhưng họ phục tùng chính sách tuyên truyền muôn thuở vượt lên mọi chính sách khác của mọi quốc gia: tăng cường ảnh hưởng của loài người đối với hành tinh.
Laetitia Wells từng muốn túm vai những người mẹ ấy rồi nhìn thẳng vào mắt họ mà nói: "Không, đừng sinh con nữa, hãy kìm chế bản thân, hãy e lệ đôi chút, quỷ thần ơi! Hãy sử dụng các biện pháp ngừa thai, hãy tặng bao cao su cho chàng trai bạn yêu, hãy nói điều phải trái với người bạn gái mắn đẻ của bạn như thể chính bạn cũng mong muốn được thành người biết điều phải trái. Cứ một đứa trẻ được nuôi nấng thành công thì có tới cả trăm đứa trẻ bị nuôi nấng cẩu thả. Thật chẳng bõ công chút nào. Bởi sau đó lại là những đứa trẻ bị nuôi nấng cẩu thả nắm giữ quyền lực và kết quả thì đấy. Nếu mẹ bạn nghiêm túc hơn, bà hẳn đã tránh cho bạn mọi khổ đau này. Đừng trút mối thù của bản thân vào con cái, cái mối thù đối với điều tồi tệ nhất mà bố mẹ bạn gây ra cho bạn là sinh ra bạn ấy. Hãy ngừng yêu nhau đi, hãy cứ tăng trưởng nhưng đừng gia tăng thêm nữa."
Mỗi cơn khủng hoảng ghét đời (mà ở cấp độ của cô là ghét nhân loại) lại khiến miệng cô đắng ngắt. Nhưng điều đáng hoang mang hơn cả là cô không lấy thế làm khó chịu.
Cô trấn tĩnh lại, mỉm cười với người phụ nữ đang đan.
Khuôn mặt đối diện kia, rạng ngời vì niềm hạnh phúc được làm mẹ, khiến cô nhớ đến... không... không... nên... nó khiến cô nhớ đến... mẹ cô. Ling-mi.
Ling-mi Wells mắc bệnh bạch cầu cấp tính. Ung thư máu, thứ bệnh chẳng khoan dung chút nào. Ling-mi, người mẹ dịu dàng của cô, người không bao giờ đáp lời cô mỗi lần cô hỏi xem bác sĩ nói gì. Với Laetitia, Ling-mi luôn lặp đi lặp lại: "Con đừng lo lắng. Mẹ sẽ khỏi. Các bác sĩ rất lạc quan và thuốc men thì ngày càng có tác dụng." Nhưng trong phòng tắm, luôn xuất hiện những dòng chảy màu đỏ ở lavabo còn lọ thuốc giảm đau lại thường xuyên trong tình trạng hết nhẵn. Ling-mi dùng quá mọi liều thuốc được chỉ định. Chẳng gì có thể giảm nổi các cơn đau của bà.
Một ngày kia, chiếc xe cứu thương đến và đem bà tới bệnh viện. "Con đừng lo. Ở đó họ có đủ loại máy móc cần thiết cùng các chuyên gia để chăm sóc mẹ. Con hãy trông nhà, ngoan ngoãn khi mẹ vắng mặt và tối tối đến thăm mẹ."
Ling-mi có lý: ở bệnh viện, người ta có đủ loại máy móc cần có. Đến nỗi bà không thể chết nổi. Đã ba lần bà định tự vẫn và cả ba lần người ta đều cứu được bà ở phút cuối. Bà vùng vẫy. Người ta buộc bà bất động bằng những cái đai và bà bị tiêm moóc phin. Khi đến thăm mẹ mình, Laetitia thấy rõ hai cánh tay bà phủ đầy những vết tụ máu do các xơ ranh và mũi tiêm gây ra. Trong vòng một tháng, Ling-mi trở thành một người phụ nữ già nua quắt queo. "Chúng tôi sẽ cứu bà ấy, các vị đừng lo lắng, chúng tôi sẽ cứu bà ấy", đám bác sĩ khẳng định. Nhưng Ling-mi Wells không muốn được cứu nữa.
Chạm vào cánh tay cô con gái, bà thì thầm với cô: "Mẹ muốn... chết." Nhưng một đứa trẻ mười bốn tuổi có thể làm được gì khi mẹ nó gửi gắm nó lời thỉnh cầu như vậy? Luật pháp không cho phép để mặc người khác chết dù đó là bất kỳ ai. Đặc biệt nếu người ấy lại có khả năng trả hàng nghìn franc tiền phòng mỗi ngày bao gồm cả chi phí chăm sóc lẫn tiền lưu lại trọn gói.
Edmond Wells cũng vậy, ông cũng già đi, già đi nhanh chóng sau ngày vợ nhập viện. Ling-mi yêu cầu ông giúp bà được chết. Một ngày kia, khi bà không chịu đựng nổi nữa thì cuối cùng ông cũng từ bỏ. Ông cho bà hay cách làm chậm nhịp thở và nhịp đập của tim.
Ông tiến hành thực hiện một buổi tạo giấc ngủ thôi miên. Dĩ nhiên không ai được chứng kiến quang cảnh ấy nhưng Laetitia biết cha cô làm thế nào để giúp mẹ cô thiếp ngủ. "Em đang bình tĩnh, rất bình tĩnh. Hơi thở em tựa như một con sóng xô lên rồi lùi lại. Thật dịu dàng. Xô lên, lùi lại. Hơi thở em tựa như biển cả muốn biến thành hồ nước. Xô lên, lùi lại. Mỗi lần thở là một lần chậm hơn và sâu hơn. Mỗi lần hít vào lại khiến em mạnh mẽ hơn và dịu dàng hơn. Em không cảm thấy cơ thể mình nữa, em không cảm thấy đôi bàn chân mình nữa, em không cảm thấy đôi bàn tay mình nữa, cũng không cảm thấy nửa người trên hay đầu mình. Em là một chiếc lông vũ nhẹ tênh và vô cảm dập dềnh trong gió."
Ling-mi bay lên.
Trên khuôn mặt bà hiện ra nụ cười thanh thản. Bà ra đi như thể đang ngủ. Các bác sĩ thuộc khoa hồi sức nhấn chuông báo động ngay lập tức. Họ níu lấy bà như những con chồn bơ lét khao khát ngăn cản một con diệc bay đi.
Kể từ đó, Laetitia có một câu đố cần phải tìm lời giải: bệnh ung thư. Và một nỗi ám ảnh: căm thù các bác sĩ cũng như những kẻ quyết định số phận người khác. Cô tin rằng nếu không ai loại trừ được căn bệnh ung thư thì đó là vì không ai thực sự quan tâm đến việc tìm ra giải pháp.
Để hiểu rõ mọi việc, bản thân cô đã trở thành một chuyên gia nghiên cứu ung thư. Cô muốn chứng tỏ rằng ung thư không phải không chữa được và các bác sĩ là những kẻ bất lực lẽ ra phải cứu sống mẹ cô thay vì làm bà thêm tuyệt vọng. Nhưng cô đã thất bại. Thế là đọng lại trong cô chỉ còn nỗi căm thù loài người cùng niềm đam mê dành cho các câu đố.
Nghề báo giúp cô dung hòa được mối hận thù của mình với những khát vọng sâu xa nhất trong lòng. Bằng ngòi bút, cô có thể tố cáo các bất công, kích động các đám đông, công kích những kẻ đạo đức giả. Than ôi, cô nhanh chóng nhận ra rằng trong số những kẻ đạo đức giả, chính đồng nghiệp của cô xếp ở vị trí đầu bảng. Ngôn từ thì dũng cảm nhưng hành động lại hèn nhát. Những kẻ dựng chuyện tầm bậy trong các bài xã luận, sẵn sàng thực hiện các hành vi đê hèn nhất để đổi lấy một lời hứa tăng lương. So với giới truyền thông, dường như trong mắt cô giới y học còn đầy những người tử tế.
Nhưng trong ngành báo, cô đã giành được cho mình một địa bàn riêng, lĩnh vực săn bài của cô. Cô tạo dựng nên danh tiếng bản thân bằng cách giải quyết nhiều vụ án hình sự. Hiện tại, các đồng nghiệp vẫn giữ khoảng cách với cô, đợi ngày cô thất thế. Không được phép chệnh choạng.
Chiến lợi phẩm lần tới mà cô muốn giành được trong kết quả săn bắt của mình sẽ là vụ Salta-Nogard. Và kệ thây cái anh chàng đội trưởng hoạt bát Méliès ấy!
Rốt cuộc cũng đến trạm cuối. Cô bước xuống.
- Chúc cô buổi tối tốt lành, người phụ nữ đan len vừa nói với cô vừa xếp miếng tã lót lại.
54. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

LÀM THẾ NÀO: Đứng trước một chướng ngại vật, con người thường có phản ứng đầu tiên là tự hỏi: "Tại sao lại nảy sinh vấn đề này và lỗi là do ai?" Anh ta đi tìm các thủ phạm cùng hình phạt mà các thủ phạm ấy sẽ phải gánh chịu để điều đó không tái diễn nữa.
Trong tình huống tương tự, thoạt tiên con kiến tự hỏi: "Làm thế nào và với sự giúp đỡ của ai tôi sẽ giải quyết được vấn đề?"
Trong thế giới Myrmécéen, không hề tồn tại chút gì gọi là khái niệm tội phạm.
Luôn có sự khác biệt lớn lao giữa những người tự hỏi "tại sao mọi thứ không hoạt động" và những người tự hỏi "làm thế nào để khiến mọi thứ hoạt động".
Hiện tại, thế giới loài người thuộc về những kẻ tự hỏi "tại sao" nhưng sẽ có ngày những người tự hỏi "làm thế nào" lên nắm quyền lực...
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
55. TOÀN NƯỚC LÀ NƯỚC

Những cái móc và những cái hàm dưới hoạt động một cách bền bỉ. Đào, đào nữa, không còn lối thoát nào khác. Xung quanh đám kiến nổi loạn đang bám riết lấy đường hầm cứu nạn, đất rung lên và run rẩy.
Nước quét bay toàn bộ Cấm Thành. Tất cả những dự định đẹp đẽ, những thành tựu tiên phong tuyệt vời của Chli-pou-ni đều chỉ còn là đống rác thải bị sóng nước cuốn mất. Những điều hão huyền, vậy ra đó chỉ còn là những điều hão huyền, những khu vườn, những luống trồng nấm, những cái chuồng, những căn phòng nuôi kiến chứa thức ăn, những kho dự trữ mùa đông, những nhà trẻ được điều nhiệt, phòng sưởi nắng, những mạng lưới thủy sinh... Chúng biến mất trong vòi rồng như thể chưa bao giờ tồn tại.
Đột nhiên, một bên của đường hầm cứu nạn vỡ tung. Nước bắn ra thành chùm. 103 683 cùng đồng đội nuốt đất để đào nhanh hơn nữa. Nhưng nhiệm vụ là bất khả thi và dòng thác bắt kịp chúng.
103 683 không nuôi ảo tưởng gì về số phận đang chờ đợi chúng. Chúng đã ướt nhẹp đến bụng và nước vẫn tiếp tục dâng hết sức nhanh.
56. CHÌM NGẬP

Chìm ngập. Giờ cô hoàn toàn bị bề mặt nước phủ kín.
Cô không thể thở được nữa. Cô ngâm mình thật lâu trong nước, không còn nghĩ đến điều gì.
Cô thích nước.
Dưới làn nước trong bồn tắm, mái tóc cô nổi lên, làn da cô nom giống thứ bìa các tông. Laetitia Wells gọi đó là nghi lễ tắm táp hàng ngày của mình.
Đây cũng là cách thư giãn của cô: một chút nước ấm và bầu không khí yên lặng. Cô thấy mình tựa như nàng công chúa hồ nước.
Cô nín thở hàng chục giây cho đến khi cảm thấy sắp chết.
Mỗi ngày cô lại ở được trong nước lâu hơn một chút.
Cô thu hai đầu gối lại dưới cằm như thai nhi nằm trong nước ối rồi từ từ đu đưa theo một điệu vũ thủy sinh mà chỉ mình cô mới biết hướng.
Cô bắt đầu rũ sạch những mớ ngổn ngang khỏi đầu, thoát khỏi bệnh ung thư, thoát khỏi Salta (ding, dong
), thoát khỏi ban biên tập tờ Tiếng vang Chủ nhậ
t, thoát khỏi vẻ đẹp của bản thân (ding, dong
), thoát khỏi tàu điện ngầm, thoát khỏi những bà mẹ mắn đẻ. Đây là cuộc tổng vệ sinh mùa hè.
Ding, dong.
Cô trồi lên khỏi nước. Ra khỏi nước, mọi thứ dường như đều khô cạn. Khô cạn, thù nghịch (ding!, dong!
)... ồn ào.
Cô không mơ: có tiếng chuông cửa.
Thế là cô trườn ra khỏi bồn tắm tựa như loài lưỡng cư phát hiện ra sự hô hấp khí trời.
Cô với lấy chiếc áo choàng tắm rộng, quấn nó quanh mình rồi rón rén bước ra phòng khách.
- Ai đó? Cô hỏi qua cánh cửa.
- Cảnh sát đây!
Cô nhìn qua lỗ nhòm trên cánh cửa và nhận ra đội trưởng Méliès.
- Điều gì xui khiến anh tới vào giờ này vậy?
- Tôi có lệnh khám xét.
Cô chấp thuận mở cửa.
Anh có vẻ thoải mái.
- Tôi đến CCG và họ nói với tôi rằng cô đã thó mất mấy cái lọ thủy tinh đựng các sản phẩm hóa học mà anh em nhà Salta và Caroline Nogard nghiên cứu.
Cô đi lấy đống lọ thủy tinh và chìa chúng cho anh. Anh ngắm nghía chúng, vẻ trầm tư.
- Thưa cô Wells, tôi có thể hỏi cô thứ gì nằm trong đây được không?
- Tôi đâu phải làm sẵn việc cho anh. Tạp chí của tôi trả tiền cho biên bản giám định hóa học. Các kết luận chỉ thuộc về tạp chí chứ không thuộc về ai khác.
Anh vẫn đứng trên ngưỡng cửa, gần như rụt rè trong bộ quần áo nhàu nhĩ và trước cô gái vô cùng xinh đẹp đang thách thức mình.
- Thưa cô Wells, cô có thể vui lòng để tôi vào được không? Liệu chúng ta có thể bàn luận một chút được không? Tôi sẽ không làm phiền cô lâu đâu.
Hẳn anh đã đi dưới cơn mưa rào dữ dội. Người anh ướt sũng. Một vũng nước nhỏ đã hình thành dưới chân anh, trên tấm thảm chùi chân. Cô thở dài:
- Thôi được, nhưng tôi không có nhiều thời gian cho anh đâu đấy.
Anh lau giày hồi lâu rồi mới bước vào phòng khách.
- Thời tiết chết tiệt.
- Sau cơn nóng nực đến lúc mưa rào.
- Các mùa xáo trộn hết cả, chẳng có giai đoạn chuyển tiếp từ thời tiết nóng khô sang thời tiết lạnh ẩm gì.
- Nào, anh vào đi và mời anh ngồi. Anh muốn uống thứ gì không?
- Cô có gì?
- Hydromen.
- Đó là gì vậy?
- Nước, mật ong và nấm men, tất cả trộn lẫn vào nhau rồi để lên men. Đây là thức uống của các vị thần trên đỉnh Olympia và các đạo sĩ Celtique.
- Vậy uống thức uống của các vị thần trên đỉnh Olympia nào.
Cô lấy đồ uống cho anh rồi cáo lui.
- Chờ tôi, tôi phải sấy tóc trước đã.
Ngay khi nghe thấy tiếng rù rù của chiếc máy sấy từ phòng tắm, Méliès đứng bật dậy, quyết định tận dụng khoảng thời gian gián đoạn này để kiểm tra nơi cô ở.
Đó là một căn hộ tiện nghi sang trọng. Mọi thứ đều được trang trí rất có gu. Những bức tượng ngọc thạch có hình các cặp đôi quấn quýt nhau. Mấy bóng đèn halogen chiếu sáng những bức tranh khắc sinh vật treo trên tường.
Anh đứng dậy, quan sát một bức tranh.
Trên đó có khoảng năm mươi loài kiến trên toàn thế giới được ghi danh và vẽ một cách chính xác.
Chiếc máy sấy vẫn tiếp tục kêu.
Có những con kiến đen lông trắng nom giống những kẻ đi mô tô (Rhopalothrix orbis
), những con kiến tua tủa sừng khắp ngực (Acromyrmex versicolor
), những con khác có một chiếc tù và với một cái kẹp ở đầu (Orectognathus antennatus
), hay có mấy mớ lông dài mang lại cho chúng dáng vẻ hippy (Tingimyrmex mirabilis
). Chừng ấy loài kiến với chừng ấy hình dạng khác nhau khiến viên đội trưởng rất ngạc nhiên.
Nhưng nhiệm vụ của anh không phải là nghiên cứu côn trùng học. Trông thấy một cánh cửa sơn đen, anh rất muốn mở ra. Cánh cửa bị khóa. Rút từ túi một cái kẹp tóc, anh đang định mở trộm ổ khóa thì tiếng máy sấy ngừng bặt. Anh vội vàng quay về ghế ngồi.
Kiểu đầu Louise Brooks giờ đã đâu vào đấy còn Laetitia Wells thì mặc một chiếc váy lụa dài màu đen vừa khít người. Méliès cố gắng không để mình bị xúc động.
- Cô quan tâm đến loài kiến à? anh hỏi, giọng thời thượng.
- Không đặc biệt lắm, cô nói. Chủ yếu là bố tôi. Ông là chuyên gia nổi tiếng về kiến. Ông đã tặng tôi mấy bức tranh khắc này năm tôi hai mươi tuổi.
- Bố cô, giáo sư Edmond Wells phải không?
Cô ngạc nhiên:
- Anh biết ông à?
- Tôi từng nghe nhắc đến ông. Trong ngành cảnh sát chúng tôi, ông nổi tiếng trước hết vì là chủ sở hữu của căn hầm bị nguyền rủa ở phố Sybarites. Cô nhớ vụ hai mươi người biến mất trong căn hầm vô tận không?
- Dĩ nhiên là có! Trong số những người ấy có cả anh họ tôi, chị họ tôi, cháu họ tôi và bà nội tôi.
- Một vụ kỳ cục phải không?
- Làm thế nào mà anh, người luôn yêu thích những điều bí ẩn, lại không điều tra mấy trường hợp biến mất ấy?
- Thời điểm đó tôi đang làm việc khác. Đội trưởng Alain Bilsheim mới là người phụ trách vụ cái hầm. Thế nhưng vụ ấy không mang lại cho ông ấy may mắn. Như những người khác, ông chẳng bao giờ trở lên. Mà cô cũng vậy, cô cũng yêu thích những điều bí ẩn, tôi nghĩ...
Cô nở nụ cười ranh mãnh.
- Tôi thích nhất là làm sáng tỏ những điều bí ẩn, cô nói.
- Cô tin mình có thể tìm được kẻ giết hại anh em Salta và Caroline Nogard?
- Dù thế nào tôi cũng sẽ thử. Điều này sẽ khiến độc giả của tôi hài lòng.
- Cô không muốn cho tôi hay các điều tra của cô đang đi đến đâu à?
Cô lắc đầu.
- Tốt hơn cả là hai chúng ta ai đi đường nấy. Như vậy chúng ta sẽ không làm phiền nhau.
Méliès lôi kẹo cao su ra. Khi nhai, anh luôn cảm thấy dễ chịu. Anh hỏi:
- Đằng sau cánh cửa màu đen kia có gì vậy?
Laetitia Wells ngạc nhiên một lúc trước câu hỏi cụt ngủn này. Thái độ bối rối thoáng qua nhanh chóng được che giấu.
Cô nhún vai.
- Phòng làm việc của tôi. Tôi không định cho anh tham quan đâu. Đó là một nơi ngổn ngang thực sự.
Nói đến đây, cô rút ra một điếu thuốc, lồng nó vào một cái đót thuốc và châm lửa bằng một chiếc bật lửa hình con quạ.
Méliès quay lại với những mối bận tâm của mình:
- Cô muốn giữ bí mật cuộc điều tra của mình. Còn tôi thì dù sao cũng sẽ nói với cô cuộc điều tra của tôi đang đi đến đâu.
Cô thở ra một làn khói nhẹ lấp lánh ánh xà cừ.
- Tùy anh thôi.
- Vắn tắt nhé. Bốn nạn nhân của chúng ta đều làm việc ở CCG. Chúng ta có thể nghiêng về giả thiết rằng có tồn tại động cơ đố kỵ nghề nghiệp đen tối nào đó. Cạnh tranh là chuyện thường thấy tại các công ty lớn. Ở đấy, người ta xâu xé nhau để được thăng chức hay tăng lương mà trong giới khoa học, người ta thường rất hám lợi. Giả thiết nhà hóa học cạnh tranh tỏ ra khá vững vàng, hãy thừa nhận điều này. Có lẽ anh ta đã đầu độc các đồng nghiệp của mình bằng một sản phẩm có hiệu ứng gây choáng váng chậm. Điều này hoàn toàn ăn khớp với những vết lở loét trong cơ quan tiêu hóa được nhận thấy qua khám nghiệm tử thi.
- Anh vẫn còn phấn khích quá đấy, đội trưởng ạ. Anh bị ý nghĩ chất độc ám ảnh và lúc nào cũng quên mất nỗi sợ. Một cơn stress quá mức cũng có thể gây ra các vết loét, mà bốn nạn nhân của chúng ta đều rất sợ hãi. Nỗi sợ, đội trưởng ạ, nỗi sợ là điểm mấu chốt của vấn đề và cả anh lẫn tôi đều chưa hiểu điều gì đã gây ra nỗi kinh khiếp hằn trên khuôn mặt mỗi người họ.
Méliès phản đối:
- Dĩ nhiên tôi cũng tự hỏi về nỗi sợ đó mà thậm chí về cả những gì có thể khiến người ta sợ!
Cô thổi ra một làn hơi thuốc nữa.
- Thế điều gì khiến anh sợ hả đội trưởng?
Anh bị bất ngờ vì chính anh cũng đang định hỏi cô câu này.
- Có nghĩa là... ừm...
- Có điều gì đấy khiến anh khiếp hãi hơn hết thảy mọi điều, phải không?
- Tôi rất muốn tâm sự với cô, nhưng đổi lại, cô phải nói với tôi, cũng chân thành như thế, rằng điều gì khiến cô kinh hãi, cô ấy.
Cô nhìn thẳng vào anh.
- Đồng ý.
Anh ngần ngừ rồi lắp bắp.
- Tôi... tôi sợ... tôi sợ lũ sói.
- Lũ sói á?
Cô phá lên cười và lặp đi lặp lại "lũ sói", "lũ sói". Cô đứng dậy và lấy cho anh thêm một cốc đầy hydromen.
- Tôi đã nói sự thật, giờ thì tới lượt cô.
Cô đứng dậy và nhìn qua cửa sổ. Dường như cô thấy từ xa có những thứ thú vị.
- Ừm... tôi, tôi... tôi sợ... tôi sợ anh.
- Cô thôi kiểu giễu cợt ấy đi, cô đã hứa sẽ chân thành cơ mà.
Cô quay lại và nhả ra một cuộn khói nữa.
- Nhưng tôi đang chân thành đây. Tôi sợ anh, và qua anh tôi sợ toàn thể nhân loại. Tôi sợ đàn ông, phụ nữ, những ông già, những bà già, những đứa trẻ sơ sinh. Khắp nơi, chúng ta cư xử không khác gì những kẻ mọi rợ. Tôi thấy hình hài của chúng ta mới gớm ghiếc làm sao. Chẳng ai trong chúng ta sánh nổi với vẻ đẹp của một con mực thẻ hay một con muỗi...
- Dứt khoát là thế rồi!
Có điều gì đấy thay đổi trong thái độ của cô gái trẻ. Ánh mắt được kiểm soát rất tốt của cô dường như đang bị giày vò bởi một chuyện hoang tưởng thoảng qua. Trong đôi mắt ấy có sự cuồng điên. Một bóng ma choán lấy con người cô và cô cứ để mặc mình trôi đi, một cách êm ru, theo cơn điên dại. Các rào cản sụp đổ ở khắp nơi. Chẳng còn sự kiểm duyệt nào nữa. Cô quên mất mình đang tranh luận với một đội trưởng cảnh sát mà cô mới chỉ vừa quen biết.
- Tôi thấy chúng ta thật tự phụ, kiêu kỳ, hợm hĩnh, lên mặt vì được làm loài người. Tôi sợ những người nông dân, những vị cha xứ và đám lính tráng, tôi sợ các bác sĩ và những bệnh nhân, tôi sợ những người muốn làm hại tôi và cả những người muốn điều tốt đẹp cho tôi. Chúng ta phá hủy mọi thứ chúng ta đụng vào. Chúng ta làm bẩn tất cả những gì chúng ta không phá hủy nổi. Chẳng thứ gì thoát khỏi khả năng làm bẩn vô đối của chúng ta. Tôi tin rằng sở dĩ người sao Hỏa không đến Trái đất là vì chúng ta khiến họ kinh sợ; họ rất rụt rè, họ sợ chúng ta cư xử với họ như chúng ta vẫn cư xử với các loài động vật quanh chúng ta và cả với chính bản thân chúng ta. Tôi chẳng tự hào gì khi được làm con người. Tôi sợ, tôi rất sợ đồng loại mình.
- Cô thực sự nghĩ như những gì cô nói sao?
Cô nhún vai.
- Anh hãy nhìn số người bị giết bởi lũ sói và số người bị giết bởi con người mà xem: anh không thấy là nỗi sợ của tôi, nói thế nào nhỉ, còn chính đáng hơn nỗi sợ của anh à?
- Cô sợ loài người ư? Nhưng cô cũng là một con người!
- Tôi biết rõ điều đó, vả chăng đôi khi tôi sợ... chính bản thân mình.
Anh kinh ngạc ngắm nhìn những đường nét đột nhiên bị nỗi hận thù làm hằn lên của cô. Rồi bỗng chốc cô hết căng thẳng:
- Ồ, chúng ta nghĩ sang chuyện khác đi! Cả hai chúng ta cùng thích những câu đố bí ẩn. Thật đúng lúc, đã đến giờ phát sóng toàn quốc chương trình câu đố của chúng ta. Tôi xin dành tặng anh cử chỉ hiếu khách nhất thời đại chúng ta, xem ti vi nhà tôi một lát nhé.
- Cảm ơn cô, anh nói.
Vung vẩy chiếc điều khiển ti vi trong tay, cô tìm kênh có chương trình "Bẫy suy tưởng".
57. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

TƯƠNG QUAN LỰC LƯỢNG: Một thí nghiệm từng được tiến hành với lũ chuột. Để nghiên cứu khả năng bơi của chúng, một nhà nghiên cứu thuộc phòng thí nghiệm sinh học hành vi tại đại học Nancy, Didier Desor, đã nhốt sáu con chuột vào một cái lồng, lối thoát duy nhất của cái lồng ấy đổ ra một bể bơi mà chúng phải vượt qua thì mới đến được chỗ máng chứa thức ăn. Người ta nhanh chóng nhận thấy rằng sáu con chuột không đi tìm thức ăn bằng cách bơi cùng nhau. Chúng phân chia vai trò như sau: hai con bơi bị bóc lột, hai con không bơi bóc lột, một con bơi độc lập và một con không bơi chịu đau đớn. Hai con bị bóc lột đi tìm thức ăn bằng cách bơi dưới nước. Khi chúng quay về chiếc lồng, hai con bóc lột tấn công chúng và ấn đầu chúng xuống nước cho tới lúc chúng nhả đồ ăn chúng giấu ra. Chỉ sau khi hai con bóc lột ăn xong hai con bị bóc lột phục tùng mới được phép ăn miếng thức ăn của chính mình. Lũ chuột bóc lột không bao giờ bơi, chúng chỉ dừng lại ở việc đánh đập lũ chuột bơi để lấy thức ăn cho mình. Con chuột độc lập là một tay bơi khá khỏe mạnh, nên nó lượm được các mẩu thức ăn rơi vãi trong lúc diễn ra đánh nhau. Cấu trúc tương tự - hai con bị bóc lột, hai con bóc lột, một con độc lập và một con chịu đau đớn - cũng được nhận thấy trong hai mươi cái lồng thí nghiệm khác.
Để hiểu rõ hơn cơ chế thứ bậc này, người ta đặt sáu con bóc lột ở cùng nhau. Chúng đánh nhau suốt đêm. Đến sáng, hai trong số sáu con phải lao động khổ sai, một con bơi một mình, một con chịu đựng tất cả. Người ta cũng tiến hành thí nghiệm tương tự với những con chuột có hành vi bị bóc lột. Rạng sáng ngày hôm sau xuất hiện hai con được cung phụng.
Nhưng điều khiến thí nghiệm này buộc người ta phải suy nghĩ thực sự là khi banh sọ lũ chuột ra để nghiên cứu não chúng, người ta nhận ra rằng những con bóc lột là những con căng thẳng nhất. Chắc chắn chúng sợ không được những con bị bóc lột tuân lời.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
58. KHÔ RÁO

Nước liếm đến lưng chúng. 103 683 cùng những con kiến đồng hành điên cuồng đào trên trần. Tất cả các cơ thể đều đang phủ hơi nước thì, thật kỳ diệu! rốt cuộc chúng cũng đào vào một căn phòng khô ráo.
Thoát rồi.
Chúng nhanh chóng bít lối thoát lại. Bức tường cát nhỏ liệu có thể đứng vững? Có thể, vì dòng thác nước đang chảy vòng qua nó để đổ vào các hành lang yếu hơn. Thu mình tựa vào nhau trong căn phòng nhỏ, lũ kiến trong nhóm cảm thấy ổn hơn.
Lũ kiến nổi loạn tự đếm: chúng chỉ còn khoảng năm mươi con sống sót. Một nhóm kiến hữu thần vẫn không ngừng lẩm nhẩm:
Chúng ta không nuôi dưỡng các Ngón Tay đầy đủ. Thế nên họ đã hé mở bầu trời.
Trên thực tế, theo thuyết nguồn gốc vũ trụ của Myrmécéen, hành tinh Trái đất có hình lập phương và phía trên là cái trần bằng mây kìm giữ "đại dương thượng tầng". Mỗi khi trọng lượng của đại dương thượng tầng trở nên quá nặng trần mây sẽ bị rạn ra và khiến cho thứ được gọi là mưa tuôn chảy.
Về phần mình, lũ kiến hữu thần cả quyết rằng những vết rạn nứt trên trần mây ấy là do các Ngón Tay gây ra. Dù thế nào đi nữa và trong lúc chờ đợi những ngày xán lạn hơn, lũ kiến ấy vẫn giúp đỡ nhau hết sức. Vài con miệng kề miệng cùng trao đổi dinh dưỡng. Những con khác xoa người cho nhau để duy trì hơi ấm.
103 683 áp các xúc biện ở miệng mình vào vách, nó cảm thấy Cấm Thành vẫn rung lên dưới những đợt tấn công của nước.
Bel-o-kan không động đậy nữa, Cấm Thành đã hoàn toàn chết đứng trước tên kẻ thù đa hình kia, tên kẻ thù quăng những cái chân trong suốt vào bất kỳ kẽ hở nào. Nhục thay đó lại là mưa, còn mềm hơn, có khả năng thích nghi hơn và tầm thường hơn loài kiến. Đám kiến lính ngây thơ dùng hàm dưới sắc nhọn tấn công những giọt mưa chảy về phía chúng. Giết được một giọt là lại phải đối mặt với bốn giọt khác. Khi chúng đá chân vào mưa, mưa giữ cái chân dính nhằng của chúng lại. Khi chúng bắn axit vào mưa, mưa còn trở nên dễ ăn mòn hơn. Khi chúng xô đẩy mưa, mưa chào đón chúng và giữ rịt lấy chúng.
Các nạn nhân của cơn sóng dữ không tự đếm nữa.
Toàn bộ các lỗ trong Cấm Thành đều há hốc.
Bel-o-kan ngập chìm trong nước.
59. TRUYỀN HÌNH

Khuôn mặt bối rối của bà Ramirez xuất hiện trên màn hình. Từ lúc bà lúng túng với câu đố mới, với cái dãy số ấy, tỷ lệ khán giả xem chương trình đã tăng gấp đôi. Thú vui tàn ác được thấy ai đấy cho đến lúc đó vẫn bất bại và đột nhiên chao đảo ư? Hay đó là bởi công chúng, vốn nghĩ ai cũng như mình, thường thích kẻ thua hơn người thắng?
Với vẻ mặt tươi tỉnh quen thuộc, người dẫn chương trình hỏi:
- Thế nào, thưa bà Ramirez, đáp án cho câu đố này, bà đã tìm ra chưa?
- Chưa. Vẫn chưa.
- Bà hãy tập trung, bà thấy không, thưa bà Ramirez! Dãy số của chúng tôi khiến bà nghĩ đến điều gì?
Thoạt tiên máy quay chĩa về phía bảng rồi sau đó chĩa về phía bà Ramirez, người đang giải thích, vẻ ngẫm nghĩ:
- Càng quan sát dãy số này tôi càng thấy bối rối. Rất bối rối, vô cùng bối rối. Dù sao, dường như tôi cũng thấy nó lặp đi lặp lại vài nhịp điệu nào đó... Số "một" luôn được đặt ở cuối... Những con số "hai" luôn nằm ở giữa...
Bà tiến lại gần tấm bảng nơi có ghi các con số và bình luận theo cách của một giáo viên:
- Có thể cho rằng đây là cấp số lũy thừa. Nhưng cũng không thực sự là cấp số lũy thừa. Tôi từng cho rằng đây là một kiểu thứ tự giữa các số "một" và các số "hai" nhưng đây lại có con số "ba" này xuất hiện và cũng lan ra... Vậy nên tôi nghĩ chẳng có thứ tự nào hết. Chúng ta đang phải đối mặt với một thế giới hỗn độn, với những con số được sắp xếp một cách tùy tiện. Tuy nhiên, bản năng phụ nữ mách bảo tôi rằng đây chẳng là gì cả, rằng các con số được sắp xếp rất ngẫu nhiên.
- Vậy thì, bảng này khiến bà nghĩ đến điều gì, thưa bà Ramirez?
Khuôn mặt bà Ramirez bừng sáng.
- Tôi sẽ khiến các bạn bật cười, bà nói.
Căn phòng rộ lên những tràng pháo tay.
- Hãy để bà Ramirez suy nghĩ, người dẫn chương trình can thiệp. Bà ấy đang nghĩ đến điều gì đó. Và đó là điều gì thưa bà Ramirez?
- Sự hình thành của vũ trụ, bà nói, trán nhăn lại. Tôi nghĩ đến sự hình thành của vũ trụ. "Một", đó là tia sáng tuyệt trần bùng lên rồi phân tán. Liệu có phải câu đố anh đưa cho tôi chính là cái phương trình toán học tác động lên vũ trụ? Cái phương trình toán học mà Einstein tìm kiếm vô vọng suốt đời mình? Chiếc Chén Thánh của tất cả các nhà nghiên cứu vật lý trên thế giới?
Lần này, người dẫn chương trình tỏ vẻ bí ẩn hoàn toàn hợp với chủ đề chương trình của mình.
- Ai biết, thưa bà Ramirez! "Bẫy...
- ... suy tưởng!" khán giả cùng đồng thanh hô vang.
- ... suy tưởng", phải, thì không quan tâm đến giới hạn. Thế nào thưa bà Ramirez, đáp án hay quân bài phăng teo?
- Quân bài phăng teo. Tôi cần thêm thông tin.
- Bảng! người dẫn chương trình yêu cầu.
Anh ghi lại dãy số quen thuộc:
1
11
21
1211
111221
312211
13112221
Rồi vẫn không nhìn vào giấy, anh ghi thêm:
1113213211
- Tôi xin nhắc lại những câu chủ chốt. Câu đầu tiên là: "Càng thông minh người ta càng ít cơ hội tìm thấy." Câu thứ hai là: "Cần phải quên mọi thứ ta biết." Tôi xin đưa ra câu thứ ba để giúp bà thêm sáng suốt: "Cũng như vũ trụ, câu đố này bắt nguồn từ điều tuyệt đối giản đơn."
Tiếng vỗ tay.
- Tôi có thể khuyên bà một câu không thưa bà Ramirez? người dẫn chương trình hỏi, lại có vẻ hồn nhiên.
- Rất vui lòng thưa ông, thí sinh trả lời.
- Thưa bà Ramirez, tôi cho rằng bà chưa đủ đơn giản, chưa đủ ngốc nghếch, tóm lại là chưa đủ rỗng. Trí thông minh của bà luôn ngáng đường bà. Bà hãy bước lùi lại trong từng tế bào mình, hãy tìm lại cô gái bé nhỏ ngây thơ còn nằm trong mình. Còn với các quý vị nam nữ khán giả thân mến của tôi, tôi xin được nói: hẹn gặp ngày mai nếu quý vị muốn vậy!
Laetitia Wells tắt ti vi.
- Chương trình này càng lúc càng trở nên thú vị, cô nói.
- Cô đã tìm ra đáp án cho câu đố đó chưa?
- Chưa, còn anh?
- Tôi cũng chưa. Hẳn là chúng ta quá thông minh, nếu cô muốn biết ý kiến của tôi. Tay dẫn chương trình rất có lý.
Với Méliès thì đã đến giờ ra về. Anh xếp đống lọ thủy tinh vào mấy cái túi rộng.
Trên ngưỡng cửa, anh còn hỏi thêm:
- Tại sao chúng ta không giúp đỡ lẫn nhau thay vì cả hai cùng mệt mỏi?
- Bởi tôi quen hoạt động một mình rồi và bởi cảnh sát với báo chí chẳng bao giờ cộng tác tốt cả.
- Không có ngoại lệ à?
Cô lắc lắc mái tóc ngắn đen như mun.
- Không có ngoại lệ. Thôi nào, đội trưởng, và người giỏi nhất sẽ giành phần thắng!
- Bởi cô muốn thế nhé, người giỏi nhất sẽ giành phần thắng!
Anh mất hút trong cầu thang.
60. BẮT ĐẦU CUỘC THẬP TỰ CHINH

Cơn mưa kiệt sức đang rút lui. Nó rút lui trên mọi mặt trận. Nó cũng có kẻ săn đuổi. Kẻ đó mang tên Mặt trời. Đồng minh cổ xưa của nền văn minh Myrmécéen mãi mới xuất hiện nhưng dù sao cũng xuất hiện kịp thời. Nó nhanh chóng hàn gắn những vết thương toang hoác trên bầu trời. Đại dương thượng tầng thôi không chảy xuống thế giới nữa.
Cư dân Bel-o-kan thoát nạn ló đầu ra để sấy mình và sưởi ấm. Một trận mưa cũng giống như một kỳ nghỉ đông mà ở đó cái lạnh bị cái ẩm ướt thay thế. Điều này còn tồi tệ hơn. Cái lạnh khiến chúng thiếp ngủ, nhưng cái ẩm ướt giết chết chúng!
Bên ngoài, lũ kiến đang ngợi ca vì tinh tú chiến thắng. Vài con còn ngâm nga khúc tụng ca thắng lợi xưa cổ:
Mặt trời, xuyên qua lớp vỏ rỗng của chúng ta,
Khuấy động những bắp cơ đớn đau của chúng ta
Và hợp nhất những suy nghĩ tản mát của chúng ta.
Khắp nơi trong Cấm Thành, lũ kiến hát lại bài ca tỏa mùi này. Bel-o-kan không vì thế mà bớt phần thảm hại. Chút nóc vòm còn sót lại, lỗ chỗ vết do tác động của mưa đá, đang khạc ra những tia nước nhỏ, thứ nước trong suốt điểm những chấm đen đen: xác lũ kiến chết chìm.
Tin tức đến từ các đô thị khác cũng không lấy gì làm sáng sủa hơn. Vậy là chỉ cần một cơn mưa rào đã đủ để làm giảm thiểu dân số liên bang kiến đỏ hung trong rừng vốn đầy kiêu hãnh sao? một cơn mưa đơn thuần là đủ để một đế chế đi đến hồi kết ư?
Đống đổ nát trên nóc vòm để lộ ra một phòng sưởi nắng, ở đó, lũ kén chỉ còn là những vật thể hình hạt ẩm ướt nằm trong thứ nước bùn sền sệt. Bao nhiêu vú em đã chết vì muốn bảo vệ ấu trùng giữa các chân mình chứ? Vài vú em cứu được ấu trùng bằng cách giơ chúng lên cao quá đầu. Những con kiến gác cổng sống sót hiếm hoi đi dọn sạch các lối vào Cấm Thành. Chúng hốt hoảng đứng nhìn quy mô thảm họa. Bản thân Chli-pou-ni cũng sững sờ trước mức độ thiệt hại.
Có thể xây được gì vững chãi đây trong những điều kiện thế này? Trí thông minh thì ích gì nếu một chút nước thôi cũng đủ để mang thế giới quay lại những ngày đầu của nền văn minh kiến?
103 683 cùng lũ kiến nổi loạn rời nơi ẩn náu. Con kiến lính đi về phía kiến chúa ngay lập tức.
Sau những gì vừa xảy ra, chúng ta sẽ phải từ bỏ cuộc thập tự chinh chống lại các Ngón Tay.
Chli-pou-ni bất động, cân nhắc pheromon. Rồi nó điềm tĩnh cử động râu, trả lời là không được, cuộc thập tự chinh nằm trong số những dự định quan trọng và không gì có thể khiến cuộc thập tự chinh bị xét lại. Nó còn nói thêm rằng những đội quân tinh nhuệ của nó, vốn đang trú trong rễ cây của Cấm Thành, không hề hấn gì và rằng tương tự, lũ bọ hung tê giác cũng đã được dự trữ.
Chúng ta phải giết các Ngón Tay và chúng ta sẽ làm thế.
Tuy nhiên có sự khác biệt về quy mô: thay vì tám mươi nghìn kiến lính, giờ 103 683 sẽ chỉ còn... ba nghìn lính trong tay. Quân số suy giảm, hẳn là vậy, nhưng rất kỳ cựu và thiện chiến. Tương tự, thay vì bốn phi đội bọ cánh cứng biết bay như dự kiến ban đầu, sẽ chỉ còn một phi đội, trông cậy vào ba mươi đơn vị, thà thế còn tốt hơn không có gì.
103 683 thừa nhận điều này và thu râu về phía sau ra dấu chấp thuận. Nhưng không vì vậy mà nó bớt bi quan về số phận đang chờ đợi đội quân viễn chinh mỏng manh.
Đến đây, Chli-pou-ni rút lui và tiếp tục đi xem xét tình hình. Vài con đập đã giữ lại và cứu được nhiều khu nguyên vẹn. Nhưng thiệt hại quá lớn mà đặc biệt là tình trạng đám kén cùng thế hệ kế tiếp bị tàn sát. Chli-pou-ni quyết định tăng nhịp độ đẻ trứng để tái thiết dân cư đô thị một cách nhanh nhất. Nó vẫn còn hàng triệu tinh trùng tươi trong túi nhận tinh của mình.
Và vì cần phải đẻ trứng, nên nó sẽ đẻ trứng.
Khắp nơi tại Bel-o-kan diễn ra những hoạt động sửa chữa, nuôi dưỡng, chữa trị, phân tích thiệt hại, kiếm tìm giải pháp.
Loài kiến không dễ gì tỏ ra bị khuất phục.
61. NƯỚC CẤT TỪ ĐÁ

Tại phòng mình ở khách sạn Bellevue, Giáo sư Maximilien MacHarious đang kiểm tra thứ đựng trong ống nghiệm. Cái chất mà Caroline Nogard đưa lại cho ông đã biến thành thứ chất lỏng màu đen, giống như thứ nước cất từ đá.
Có tiếng chuông kêu. Ông đang đợi hai người khác. Đó là một cặp vợ chồng nghiên cứu khoa học người Ethiopia, Gilles và Suzanne Odergin.
- Mọi chuyện ổn chứ? ông chồng vừa vào đã hỏi ngay.
- Mọi chuyện theo đúng kế hoạch đã đề ra, Giáo sư MacHarious điềm tĩnh trả lời.
- Ông chắc không? Không thấy ai nhấc máy điện thoại nhà Salta.
- Dào ôi! Chắc họ đang đi nghỉ.
- Caroline Nogard cũng không thấy trả lời.
- Tất cả bọn họ đã làm việc rất vất vả! Nên thật bình thường khi lúc này họ muốn nghỉ ngơi đôi chút.
- Nghỉ ngơi đôi chút à? Suzanne Odergin mỉa mai hỏi.
Bà mở túi xách tay và chìa ra nhiều bài viết cắt từ báo tường thuật lại cái chết của anh em nhà Salta và Caroline Nogard.
- Vậy là ông chẳng bao giờ đọc báo sao, giáo sư MacHarious? Cánh báo chí miêu tả mấy vụ này như kiểu "câu chuyện giật gân nhất mùa hè"! Và đây là cái mà ông gọi là theo đúng kế hoạch đã đề ra ư?
Vị giáo sư tóc đỏ hung không có vẻ gì bối rối trước những tin tức này.
- Các vị muốn gì nào? Làm sao tráng được trứng nếu không đập vỡ trứng chứ?
Rõ ràng cặp vợ chồng người Ethiopia tỏ ra lo lắng hơn.
- Chỉ có điều hãy hy vọng rằng "món trứng tráng" sẽ chín trước khi mọi quả trứng bị làm hỏng!
MacHarious mỉm cười. Ông chỉ cho họ thấy cái ống nghiệm đặt trên nệm.
- Nó đấy, "món trứng tráng" của chúng ta đấy.
Họ cùng nhau chiêm ngưỡng thứ chất lỏng màu đen ánh lên những tia xanh nhạt dịu nhẹ. Giáo sư Odergin hết sức thận trọng cất cái lọ quý hóa vào túi trong áo vest của mình.
- Tôi không biết điều gì đang xảy ra, MacHarious ạ, nhưng dù sao cũng xin bảo trọng.
- Ông đừng lo lắng. Hai con chó săn của tôi sẽ bảo vệ tôi.
- Hai con chó săn của ông á! bà vợ kêu lên. Thậm chí chúng còn chẳng thèm sủa lúc chúng tôi tới nữa. Những kẻ canh gác kỳ khôi làm sao!
- Đó là bởi tối nay chúng không ở đây. Bác sĩ thú y giữ chúng lại để kiểm tra. Nhưng ngày mai chúng sẽ ở đây để canh chừng cho tôi, những cận vệ trung thành của tôi.
Cặp vợ chồng người Ethiopia rút lui. Giáo sư MacHarious mệt mỏi đi ngủ.
62. NHỮNG KẺ NỔI LOẠN

Đám kiến nổi loạn thoát nạn họp nhau lại dưới một bông hoa dâu tây, ven thành Bel-o-kan. Mùi quả thơm sẽ giúp cuộc đối thoại bị nhiễu trong trường hợp một cái râu không mời mà đến tạt qua. 103 683 gia nhập nhóm. Nó hỏi xem lũ kiến nổi loại định làm gì lúc này khi chúng đã bị giảm quân số.
Con kiến kỳ cựu nhất trong số chúng, một con kiến vô thần, trả lời:
Chúng tôi tuy ít, nhưng chúng tôi không muốn để các Ngón Tay chết. Chúng tôi sẽ làm việc nhiều hơn nữa để nuôi dưỡng họ.
Từng cái râu lần lượt dựng lên biểu lộ sự đồng tình. Cơn mưa như trút nước không khiến quyết tâm của chúng suy giảm.
Một con kiến hữu thần quay về phía 103 683 và chỉ cho 103 683 cái vỏ kén bướm:
Chị ấy, chị phải đi thôi. Vì thứ này. Hãy đi đến nơi tận cùng thế giới cùng cuộc thập tự chinh ấy. Phải mang theo thứ này để phục vụ nhiệm vụ Sao Thủy.
Hãy gắng mang một cặp vợ chồng Ngón Tay về, một con khác yêu cầu, chúng tôi sẽ chăm sóc họ để xem liệu họ có thể sinh sản trong tình trạng bị cầm tù được không.
Con số 24, con kiến bé nhất trong nhóm, xin được đi cùng 103 683. Nó muốn thấy các Ngón Tay, hít ngửi họ, chạm vào họ. Tiến sĩ Livingstone chưa đủ đối với nó. Đó chỉ là một kẻ thông ngôn. Nó muốn được tiếp xúc trực tiếp với các đức chúa, ngay cả khi hành động tiếp xúc ấy nhằm hủy hoại họ. Nó nằn nì, nó có thể có ích cho 103 683, chẳng hạn mang vác cái vỏ kén trong các trận đánh.
Lũ kiến nổi loạn còn lại ngạc nhiên trước sự tự ứng cử này.
Tại sao, con kiến ấy thì có gì đặc biệt? 103 683 hỏi.
Con kiến trẻ vô tính không để những con khác trả lời và nó lại nằn nì để được đi cùng 103 683 trong chuyến phiêu lưu mới của con kiến lính.
103 683 chấp nhận sự giúp đỡ ấy mà không đặt thêm câu hỏi nào nữa. Nó cảm nhận được những nét mùi tương đồng cho nó hay con kiến số 24 thực sự chẳng có gì xấu xa. Qua chuyến đi, nó lại càng có cơ hội tìm hiểu "thứ tì tật" vốn khiến bạn bè coi thường ấy.
Nhưng lại có thêm một con kiến nữa đòi tham gia cuộc hành trình. Đó là con kiến chị của con kiến số 24: con kiến số 23.
103 683 đánh hơi nó rồi cũng chấp thuận. Với nó, đây quả là những đồng minh xuất hiện đúng lúc.
Cuộc thập tự chinh sẽ bắt đầu sáng mai, ngay khi những tia nắng đầu tiên ló dạng. Hai chị em con kiến kia chỉ việc đợi 103 683 ở đây.
63. MẠNG SỐNG VÀ CÁI CHẾT CỦA MACHARIOUS

Giáo sư Maximilien MacHarious tin chắc mình nghe rõ một tiếng động, ở kia, phía dưới chân giường. Cái gì đó đã kéo ông ra khỏi giấc ngủ và giờ thì ông ở đó, bất động, thần kinh căng thẳng. Rốt cuộc ông cũng bật đèn ngủ lên và quyết định đứng dậy. Rõ ràng, tấm chăn rung rinh bởi những cử động rung rất nhỏ.
Dù sao một nhà khoa học cỡ ông cũng không được để cho mình sợ hãi. Trong tư thế bò, ông chui đầu vào chăn trước tiên. Thoạt đầu ông mỉm cười, nửa vui thích, nửa tò mò, và khám phá cái thứ gây ra mấy cử động rung ấy. Nhưng khi cái thứ đó lao vào mặt ông, trong lúc ông kẹt cứng như đang bị vây trong chăn của mình, ông thậm chí không kịp bảo vệ mặt mình nữa.
Nếu ai đó ở trong phòng vào thời điểm ấy, hẳn anh ta sẽ thấy mặt giường rung lên như một đêm yêu đương.
Nhưng đây không phải một đêm yêu đương. Đây là một đêm chết chóc.
64. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

SỰ ĐỘT BIẾN: Khi sáp nhập Tây Tạng, người Trung Quốc đã đưa nhiều gia đình Trung Quốc lên đó để chứng tỏ rằng xứ sở này cũng có người Trung Quốc sinh sống. Nhưng ở Tây Tạng, rất khó để chịu được áp suất khí quyển. Áp suất ấy gây choáng váng và bệnh phù cho những người không quen. Và do một bí ẩn nào đấy mà không ai rõ, phụ nữ Trung Quốc không thể sinh nở được ở đây trong khi phụ nữ Tây Tạng sinh nở chẳng hề hấn gì tại những ngôi làng cao nhất. Mọi chuyện diễn ra như thể đất Tây Tạng từ chối không cho những kẻ xâm lược bất hợp về mặt hữu cơ sinh sống trên nó.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
65. CUỘC HÀNH QUÂN DÀI DẰNG DẶC

Ngay lúc bình minh, đám kiến lính đã bắt đầu tụ tập gần cái từng là cổng số 2 mà giờ chỉ còn là một đống cành nhỏ sụt gãy và ẩm ướt.
Những con thấy lạnh tập vài động tác duỗi chân nhẹ nhàng cho người bớt cóng và ấm lên. Những con khác mài sắc hàm dưới của mình hoặc bắt chước vẻ mặt hay các hành động lúc chiến đấu.
Cuối cùng mặt trời cũng dậy, soi rõ đoàn quân đã trở nên đông nghịt khiến những bộ áo giáp của chúng sáng lên lấp lánh. Không khí phấn khích dâng cao. Tất cả cùng biết mình đang trải qua khoảnh khắc lớn lao.
103 683 xuất hiện. Rất nhiều con nhận ra và chào nó. Con kiến lính đi cùng hai chị em con kiến nổi loạn. Con số 24 mang theo cái kén bướm, qua cái kén ấy có thể thấy lờ mờ một hình dáng tối màu.
Cái kén này là gì vậy?
một con kiến chiến binh hỏi.
Là thức ăn, chỉ là thức ăn thôi,
con 24 trả lời.
Những con bọ hung tê giác cũng đã tới. Dù chỉ còn ba mươi con nhưng chúng cũng tạo ra hiệu ứng! Lũ kiến chen chúc nhau để chiêm ngưỡng chúng được gần hơn. Lũ kiến thích nhìn chúng bay lên nhưng chúng giải thích rằng chúng chỉ bay khi thực sự cần thiết. Còn giờ chúng bước đi như tất cả các con khác.
Chúng đếm lẫn nhau, chúng động viên lẫn nhau, chúng ca tụng lẫn nhau, chúng trao đổi dinh dưỡng với nhau. Phân phát nước mật sâu và những mẩu chân rệp sũng nước, được vớt lên từ những đống đổ nát. Ở loài kiến, chẳng có gì mất đi cả. Chúng ăn cả trứng và nhộng chết. Sũng nước hệt những miếng bọt biển, các mẩu thịt được chuyền đi trong hàng ngũ, được vắt kiệt nước rồi được nghiến ngấu một cách ngon lành.
Chúng vừa nuốt xong món hầm nguội ấy thì một tín hiệu nổi lên từ đâu đó, thúc giục chúng sắp hàng theo thứ tự hành quân. Tiến lên chinh phạt các Ngón Tay!
Khởi đầu là thế.
Lũ kiến tiến bước thành đoàn quân dài dằng dặc. Bel-o-kan đang tung lực lượng vũ trang của mình về phía Đông. Mặt trời bắt đầu tỏa thứ nhiệt dễ chịu. Đám kiến lính cất tiếng hát vang bài ca cổ xưa tỏa mùi:
Mặt trời, xuyên qua lớp vỏ rỗng của chúng ta,
Khuấy động những bắp cơ đớn đau của chúng ta
Và hợp nhất những suy nghĩ tản mát của chúng ta.
Khắp xung quanh, những con kiến khác hát theo:
Tất thảy chúng ta đều là bụi mặt trời
Những chùm sáng nằm trong tâm trí chúng ta
Tựa như tâm trí chúng ta sẽ trở thành những chùm sáng vào một ngày nào đó.
Tất thảy chúng ta đều là nhiệt.
Tất thảy chúng ta đều là bụi mặt trời.
Trái đất chỉ cho chúng ta hay con đường đi tới!
Chúng ta chạy khắp chốn trên con đường ấy cho đến khi tìm thấy nơi mà ở đó chẳng cần phải tiến bước làm gì nữa.
Tất thảy chúng ta đều là bụi mặt trời.
Lũ kiến đánh thuê Ponerine không hiểu các pheromon ngôn từ. Vì thế chúng bước theo tiếng hát bằng cách nghiến cuống lá sào sạo. Để tạo ra tiếng nhạc, chúng dịch chuyển đầu nhọn bằng kitin của lồng ngực lên dải kẻ sọc nằm thấp nhất trong các đốt vòng bụng dưới của chúng. Nhờ vậy, chúng phát ra được thứ âm thanh như tiếng dế kêu. Nhưng khô khốc và ít vang hơn.
Bài ca chiến tranh kết thúc, lũ kiến im lặng hành quân. Dù bước chân có thể lộn xộn, nhưng nhịp tim đập của con nào cũng đều như nhau.
Con nào cũng nghĩ đến các Ngón Tay và những truyền thuyết kinh khủng chúng được nghe kể về loài quái vật ấy. Nhưng được tập hợp lại thành bầy thế này, chúng cảm thấy mình hết sức mạnh mẽ và vui vẻ tiến bước. Ngay cả gió từ lúc thức dậy cũng có vẻ quyết tâm đẩy nhanh cuộc đại thập tự chinh và tạo điều kiện thuận lợi cho nhiệm vụ đó.
Đi đầu đoàn quân, 103 683 hít ngửi cỏ cùng những cành cây lướt qua phía trên râu nó.
Xung quanh có đủ các loại mùi. Những con vật bé nhỏ bỏ trốn vì sợ hãi, những bông hoa sặc sỡ sắc màu tìm cách khêu gợi bằng mùi hương đầy kích thích của mình, những thân cây sẫm màu chắc chắn có che giấu các đội biệt kích thù địch, trong đám dương xỉ đại bàng nấp đầy lũ côn trùng...
Phải, tất cả đều ở đó. Hệt như lần đầu tiên. Tất cả đều ở đó, thấm đẫm thứ mùi duy nhất: mùi của cuộc phiêu lưu vĩ đại đang tái bắt đầu!
66. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

QUY LUẬT PARKINSON: Quy luật Parkinson (không liên quan gì đến căn bệnh cùng tên) cho rằng một doanh nghiệp càng phát triển thì nó càng tuyển mộ những người tầm thường nhưng lại được trả lương cao. Tại sao? Đơn giản là vì các nhà lãnh đạo đương chức sợ phải đối mặt với những đối thủ cạnh tranh mạnh. Cách tốt nhất để không tự tạo đối thủ nguy hiểm cho mình là tuyển mộ những người kém năng lực. Và cách tốt nhất để loại bỏ mọi ý đồ nổi dậy ở họ là trả lương cho họ thật cao. Nhờ vậy, các tầng lớp lãnh đạo có thể an tâm hưởng thụ thanh bình lâu dài.
Edmond Wells,
67. VỤ ÁN MỚI

- Giáo sư Maximilien MacHarious là bậc cây đa cây đề của trường Đại học hóa học Arkansas. Trong chuyến thăm Pháp của mình ông đã đến ở khách sạn này được một tuần, thanh tra Cahuzacq vừa tra cứu một hồ sơ vừa thông báo.
Jacques Méliès vừa rảo bước trong phòng vừa ghi chép.
Một cảnh sát canh gác thò đầu qua cửa:
- Một nữ phóng viên của tờ Tiếng vang Chủ nhật
muốn gặp anh, thưa đội trưởng. Để cô ấy vào nhé?
- Ừ.
Laetitia Wells xuất hiện, vẫn luôn tuyệt vời như vậy trong bộ đồ bằng lụa đen.
- Chào đội trưởng.
- Chào cô Wells! Cơn gió tốt lành nào mang cô tới đây vậy? Tôi cứ tưởng chúng ta ai phải làm việc người nấy cho đến khi người giỏi nhất giành phần thắng chứ.
- Song điều đó không ngăn cản chúng ta gặp nhau ở hiện trường vụ án. Suy cho cùng, khi xem chương trình "Bẫy suy tưởng", cả hai chúng ta đều phân tích một vấn đề giống nhau... Mà anh đã cho giám định mấy cái lọ của CCG chưa?
- Rồi. Theo phòng thí nghiệm, đó có thể là chất độc. Trong đó có cả đống thứ tôi chẳng nhớ tên. Cái nọ độc hại hơn cái kia. Họ nói từ mấy thứ đó sản xuất ra đủ loại thuốc trừ sâu.
- Ồ đội trưởng ạ, đến đây thì anh biết bằng tôi rồi đấy. Thế việc khám nghiệm tử thi Caroline Nogard thì sao?
- Tim ngừng đập. Chảy máu trong nhiều lần. Vẫn cái điệp khúc ấy.
- Hừm... Còn trường hợp này? Lại thêm một vụ khủng khiếp nữa!
Nhà khoa học tóc đỏ hung nằm sấp, đầu quay về phía các vị khách đến thăm như thể đó là một bằng chứng cho sự sững sờ và khiếp hãi. Mắt lồi khỏi tròng, miệng mửa ra những thứ chất nhớt kinh tởm không rõ là chất gì khiến bộ râu rậm vấy bẩn, đôi tai vẫn còn rỉ máu... Và một lọn tóc trắng kỳ lạ rũ xuống trán, lọn tóc mà người ta phải kiểm chứng xem liệu nó có tồn tại trước lúc người đàn ông này chết hay không. Méliès còn nhận thấy đôi tay nạn nhân co quắp đặt trên bụng dưới.
- Cô biết đây là ai không? anh hỏi.
- Nạn nhân mới của chúng ta hẳn là Giáo sư Maximilien MacHarious, chuyên gia thế giới về thuốc trừ sâu.
- À ờ, thuốc trừ sâu... Ai lại có thể thấy lợi ích trong việc giết những nhà chế tạo thuốc trừ sâu xuất sắc nhỉ?
Họ cùng ngắm cái xác rúm ró của nhà hóa học lừng danh.
- Một hiệp hội bảo vệ thiên nhiên chăng? Laetitia gợi ý.
- Ừ, thế tại sao lại không phải là chính những con côn trùng? Méliès giễu cợt.
Laetitia lắc lắc mớ tóc nâu của mình.
- Thực tình thì tại sao lại không chứ. Có điều là đấy, chỉ loài người mới đọc báo chí mà thôi!
Cô chìa ra một mẩu tin cắt từ báo trên đó thông báo việc Giáo sư Maximilien MacHarious đến Paris tham dự một hội thảo về vấn đề xâm lấn thế giới của các loại côn trùng. Bài báo thậm chí còn chỉ rõ ông ở khách sạn Bellevue.
Jacques Méliès đọc bài báo rồi đưa lại cho Cahuzacq, ông liền xếp nó vào đống hồ sơ của mình. Sau đó anh đi xem xét kỹ lưỡng căn phòng. Được sự có mặt của Laetitia khích lệ, anh muốn chứng tỏ tính chuyên nghiệp tỉ mẩn của bản thân. Vẫn không thấy vũ khí, không thấy vết bẻ khóa, không thấy dấu in trên các tấm kính, không thấy vết thương ngoài da. Hệt như trường hợp anh em nhà Salta và Caroline Nogard: không chút dấu hiệu dù là nhỏ nhất.
Cả trong trường hợp này cũng không thấy đoàn ruồi thứ nhất bay đến. Vậy là kẻ sát nhân đã ở lại hiện trường trong vòng năm phút sau khi nạn nhân chết, như để giám sát cái xác hoặc để tẩy rửa căn phòng khỏi mọi dấu vết tố cáo.
- Anh thấy điều gì đó à? Cahuzacq hỏi.
- Lũ ruồi vẫn còn sợ hãi.
Viên thanh tra có vẻ lo lắng. Laetitia hỏi:
- Lũ ruồi ư? Lũ ruồi thì có liên quan gì trong chuyện này?
Không nóng vội vì đã có lợi thế hơn một chút, đội trưởng đọc cho cô nghe bài diễn văn ngắn của anh về lũ ruồi:
- Ý tưởng sử dụng ruồi để giúp giải quyết các vụ án bắt nguồn từ một Giáo sư tên là Brouarel gì đấy. Năm 1890, người ta phát hiện ra một bào thai chết kẹt trong một ống khói lò sưởi ở Paris. Trong vài tháng đó, nhiều người thuê nhà đã thay nhau đến và đi khỏi căn hộ ấy: vậy ai là người trong số họ đã giấu cái xác nhỏ bé kia? Brouarel đã giải đáp câu đố bí ẩn này. Ông lấy trứng ruồi trong miệng nạn nhân, đo thời gian trứng chín và nhờ đó xác định được thời gian bào thai bị vứt vào ống khói lò sưởi là khoảng một tuần. Kẻ gây án bị bắt giữ.
Cái nhăn mặt vì kinh tởm mà cô phóng viên xinh đẹp không nén nổi lại khuyến khích Méliès tiếp tục mạch chuyện của mình:
- Bản thân tôi cũng vậy, nhờ phương pháp này, một lần tôi đã phát hiện thấy một giáo viên tiểu học vốn chết trong trường nơi ông dạy thực ra là bị ám sát trong rừng rồi mới bị mang vào một phòng học hòng làm cho mọi người tin đó là do học sinh trả thù. Lũ ruồi đã làm chứng theo cách của chúng. Ấu trùng lấy được trên xác nạn nhân rõ ràng là ấu trùng của ruồi trong rừng.
Laetitia thầm nghĩ khi có cơ hội, lý thuyết hẳn sẽ có thể được lấy làm đề tài cho một bài báo của cô.
Hài lòng với bằng chứng mình đưa ra, Méliès quay lại gần chỗ cái giường. Nhờ chiếc kính lúp có gắn đèn pin, rốt cuộc anh cũng tìm ra một lỗ nhỏ xíu hết sức vuông vắn ở ống quần ngủ của cái xác. Cô phóng viên bước tới chỗ anh. Anh ngần ngại, rồi cuối cùng nói với cô:
- Cô có thấy cái lỗ nhỏ kia không? Tôi từng thấy cái lỗ tương tự trên áo vest của anh em nhà Salta. Chính xác là có hình dáng tương tự...
ZZZZZzzzzzz...
Thứ tiếng động đặc trưng ấy vo vo bên tai đội trưởng. Anh ngẩng đầu lên và nhận thấy có một con ruồi trên trần nhà. Con ruồi bò vài bước, cất cánh rồi bay vòng vòng phía trên đầu họ.
Một cảnh sát, khó chịu trước thứ tiếng động này, định xua con ruồi đi nhưng đội trưởng ngăn anh ta lại. Anh dõi theo đường bay của con ruồi và muốn biết nó sẽ đậu ở đâu.
- Nhìn kìa!
Sau nhiều vòng bay với kết quả là làm suy giảm lòng kiên nhẫn của tất cả các cảnh sát cùng cô phóng viên, con ruồi cũng chịu đậu lên cổ cái xác. Rồi nó trượt xuống dưới cằm. Nó biến mất dưới xác Giáo sư MacHarious.
Jacques Méliès tò mò tiến lại gần và lật cái xác lên để xem con ruồi ở đâu.
Và thế là anh nhìn thấy các chữ khắc.
Giáo sư MacHarious đã thu hết chút năng lượng cuối cùng để nhúng ngón tay trỏ của mình vào đống máu chảy từ tai và viết một từ lên tấm ga trải giường. Sau đó ông đổ sụp người lên đấy, có lẽ để tránh không cho kẻ sát nhân nhận thấy bức thông điệp, có lẽ đúng khoảnh khắc ấy thì ông chết...
Tất cả những ai có mặt đều tiến lại gần để đọc các con chữ.
Con ruồi đang dùng vòi hút đống máu tạo thành chữ cái đầu tiên: "K". Tiếp đến, nó hoàn thành nốt các chữ cái còn lại và nó uống các chữ "I", "Ế" và "N".
68. THƯ GỬI LAETITIA.

"Laetitia, con gái yêu quý của bố,
Đừng phán xét bố.
Bố không thể chịu đựng nổi việc ở bên con sau khi mẹ con mất bởi mỗi lần bố ngắm nhìn con, người bố thấy lại chính là bà ấy và điều đó hệt như nhát dao nung đến nóng đỏ đâm vào trí não bố.
Bố không thuộc típ những người đàn ông vững vàng, những người đàn ông mà không điều gì có thể đụng chạm được tới, những người đàn ông vốn vẫn nghiến răng chịu đựng khi cơn bão nổi lên. Vào những thời điểm như thế, bố thường có xu hướng buông xuôi tất cả và để mình bị cuốn đi như một chiếc lá rụng.
Bố biết, bố đã chọn cách xử sự nhìn chung sẽ bị coi là hèn nhát nhất: trốn chạy. Nhưng chẳng điều gì khác có thể cứu được chúng ta, cứu được con và bố.
Vậy là con sẽ phải tự mình lớn lên, tự dạy dỗ mình, con sẽ phải tìm thấy ở bản thân sức mạnh cùng những sự bảo vệ thúc đẩy con tiến về phía trước. Đó không phải trường học tồi tệ nhất đâu, còn xa mới là như thế. Trong cuộc sống, chúng ta luôn luôn cô đơn, nên càng sớm nhận ra điều ấy, chúng ta càng trở nên mạnh mẽ.
Hãy tìm lấy đường đi cho chính mình
Mọi người trong gia đình bố đều không biết đến sự tồn tại của con. Bố luôn biết cách giữ bí mật những gì thân thương nhất với bố. Lúc con tìm được lá thư này, chắc chắn bố đã chết. Nên đi tìm bố là việc làm vô ích. Bố đã di tặng căn hộ của mình cho anh họ con là Jonathan. Đừng tới đó, đừng nói chuyện với cậu ấy, đừng đòi hỏi gì cả.
Bố để lại cho con toàn bộ gia sản khác. Món quà có thể vô giá trị đối với những người bình thường. Thế nhưng nó lại cực kỳ cao quý đối với một tâm hồn ham hiểu biết và dám nghĩ dám làm. Mà ở điểm này thì bố tin con.
Đó là sơ đồ của một cỗ máy, cỗ máy này cho phép giải mã ngôn ngữ tỏa mùi ở loài kiến. Bố đặt cho nó cái tên "Đá Hoa thị", bởi nó tạo ra cơ hội duy nhất kết nối giữa hai loài, hai nền văn minh, cả hai cùng phát triển ở trình độ cao.
Tóm lại, cỗ máy là một dịch giả. Qua nó, chúng ta không chỉ có thể hiểu loài kiến mà còn có thể nói chuyện được với chúng. Đối thoại với loài kiến! Con hiểu chứ?
Bố chỉ mới bắt đầu sử dụng nó thôi nhưng nó đã mở ra cho bố nhiều triển vọng tuyệt vời tới nỗi những gì bố còn phải trải nghiệm sẽ không đủ nữa.
Hãy theo đuổi công trình của bố. Hãy tiếp sức bố. Sau này, con hãy truyền nó thành một người được lựa chọn khác, để không bao giờ nó bị rơi vào quên lãng. Nhưng hãy hành động hết sức kín đáo: còn quá sớm để cho trí thông minh của loài kiến xuất hiện công khai trước loài người. Hãy chỉ nói chuyện này với người nào có ích cho con nhất trong quá trình tiến triển.
Có lẽ vào ngày đó, anh họ Jonathan của con đã sử dụng thành công phiên bản nguyên mẫu mà bố để trong hầm. Thực lòng, bố vẫn nghi ngờ chuyện đó, nhưng điều ấy không quan trọng.
Về phần con, nếu con đường này can hệ đến con và mời gọi con thì bố nghĩ nó sẽ mang lại cho con những bất ngờ đáng kinh ngạc.
Con gái của bố, bố yêu con.
Edmond Wells
Ghi chú 1. Kèm theo đây là sơ đồ cỗ máy Đá Hoa thị.
Ghi chú 2. Cũng kèm theo đây là quyển hai cuốn Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối
. Còn một phiên bản khác y hệt nằm tận đáy hầm trong căn hộ của bố. Tác phẩm đề cập đến mọi lĩnh vực kiến thức và dĩ nhiên dành sự ưu ái cho lĩnh vực côn trùng học. Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối
, đó tựa như một quán trọ Tây Ban Nha, ai cũng có thể tìm được cho mình thứ mình cần tìm trong đó. Mỗi lần đọc lại mang một ý nghĩa khác nhau bởi nó cộng hưởng với cuộc sống của độc giả và hài hòa với cách nhìn thế giới của riêng người ấy.
Hãy nghĩ đây là một người chỉ đường, một người bạn mà bố cử đến với con.
Ghi chú 3. Con có nhớ hồi con còn bé, bố đã đặt cho con một câu đố không (mà con thì rất thích những câu đố)? Bố hỏi con làm thế nào để xếp được bốn tam giác đều bằng sáu que diêm. Bố đã cho con một câu trợ giúp: 'Cần phải nghĩ khác đi.' Con đã phải mất nhiều thời gian nhưng rốt cuộc cũng tìm thấy lời giải. Mở ra không gian ba chiều. Nghĩ khác đi so với mặt phẳng. Dựng một kim tự tháp nổi. Đó là bước đầu tiên. Bố còn một câu đố nữa cho con đây, câu đố của bước thứ hai. Liệu con có thể, cũng với sáu que diêm, xếp thành sáu tam giác đều chứ không phải bốn? Câu trợ giúp cho con thoạt tiên nghe có vẻ ngược lại với câu trước. Nó là: 'Cần phải nghĩ theo cách giống như cách trước.' "
69. HAI MƯƠI NGHÌN DẶM QUA CÁC VÙNG ĐẤT

Đoàn quân thập tự chinh tiến bước, khu rừng thay đổi. Đôi chỗ, đá vôi xói mòn khiến cát kết lở ra như răng sữa rụng. Thạch thảo, rêu, dương xỉ nối tiếp nhau xuất hiện.
Được cái nóng như thiêu của tháng Tám kích thích, lũ kiến đến được các vùng phía Đông Liên bang trong khoảng thời gian ngắn kỷ lục: Liviu-kan, Zoubi-zoubi-kan, Zedi-bei-nakan... Ở đâu chúng cũng được tặng những vỏ kén chứa đầy nước mật sâu, giăm bông châu chấu, đầu dế mèn nhồi ngũ cốc. Tại Zoubi-zoubi-kan chúng được mời nhận hẳn một bầy gồm sáu trăm con rệp cho sữa suốt cuộc hành trình.
Và rồi chúng bàn tán về các Ngón Tay. Ai nấy đều bàn tán về điều ấy. Ai lại chưa từng chịu những tai nạn do các Ngón Tay gây ra cơ chứ? Nhiều đoàn thám hiểm đã được tìm thấy trong tình trạng dẹp lép hoàn toàn.
Tuy nhiên đô thị Zoubi-zoubi-kan chưa bao giờ đối mặt trực tiếp với các Ngón Tay. Cư dân Zoubi-zoubi-kan hẳn không mong gì hơn là được củng cố cuộc thập tự chinh, nhưng mùa săn bọ rùa sắp bắt đầu mà chúng lại cần toàn bộ hàm dưới của mình để bảo vệ đàn súc vật đông đúc ấy.
Tại Zedi-bei-nakan, chặng đến tiếp theo, thành phố tuyệt vời được xây trong rễ một cây sồi rừng, cư dân tỏ ra thảo lảo hơn. Chúng quả cảm xếp thành một đội quân đông đúc những pháo binh được trang bị loại axit mới có nồng độ siêu cao lên đến 60%! Chúng còn tặng thêm một kho dự trữ gồm hai mươi vỏ kén vò hai quai chứa đầy thứ axit này.
Cả tại đây nữa, các Ngón Tay cũng từng gây ra nhiều thiệt hại. Chúng đã dùng một cái gai khổng lồ khắc vào vỏ cây các ký hiệu. Lúc ấy cây sồi rừng rất đau đớn và nó đã tiết ra một thứ nhựa độc suýt đầu độc tất cả cư dân Zedi-bei-nakan. Cư dân Zedi-bei-nakan buộc phải chuyển chỗ ở chờ đến lúc vỏ cây liền sẹo.
Thế nhỡ các Ngón Tay là những thực thể có lợi mà chúng ta không hiểu nổi hành động của họ thì sao?
Lời phát biểu ngây thơ của con số 24 được đón nhận bằng thái độ sững sờ đến ngơ ngác. Sao nó lại có thể phát ra thứ nhận xét tương tự ngay lúc lũ kiến tiến hành thập tự chinh chống lại các Ngón Tay nhỉ?
103 683 bay lên hòng cứu nguy cho con kiến dại dột. Nó giải thích rằng ở Bel-o-kan, lũ kiến không ngại nghĩ tới mọi khả năng có thể, bài tập nhằm mục đích tránh bị đối thủ đẩy vào tình thế bất ngờ.
Một con kiến Bel-o-kan dạy lũ kiến Zedi-bei-nakan khúc ca tiến hóa mới nhất do Mẹ Chli-pou-ni sáng tác nhân dịp thập tự chinh:
Giá trị của ta được định qua việc lựa chọn đối thủ.
Ai chiến đấu với thằn lằn sẽ trở thành thằn lằn,
Ai chiến đấu với chim sẽ trở thành chim,
Ai chiến đấu với ve bét sẽ trở thành ve bét.
Vậy ai chiến đấu với đức chúa có trở thành đức chúa không? 103 683 tự hỏi.
Dù sao, bài hát này cũng khiến cư dân Zedi-bei-nakan thích thú. Nhiều con còn hỏi lũ kiến thập tự chinh về các công nghệ tiến hóa mà kiến chúa Chli-pou-ni tiến hành. Lũ kiến Bel-o-kan không đợi các cư dân Zedi-bei-nakan cầu xin đã kể ngay chuyện làm thế nào Cấm Thành lại thuần hóa được bầy bọ tê giác, những con vật ngay lập tức trở thành tâm điểm chú ý. Chúng cũng nói về kênh lưu thông nội bộ, vũ khí mới, kỹ thuật nông nghiệp mới cùng những thay đổi kiến trúc ở Cấm Thành trung tâm.
Chúng tôi không ngờ phong trào tiến hóa lại có quy mô rộng lớn như vậy,
kiến chúa Zedi-bei-nikiuni phát biểu.
Dĩ nhiên, chẳng ai hé môi nhắc đến những thiệt hại mà cơn mưa rào vừa rồi gây ra hay sự tồn tại của lũ kiến nổi loạn thân các Ngón Tay ở ngay trong lòng thành phố.
Cư dân Zedi-bei-nakan thực sự bị ấn tượng. Bởi có thể nói cách đây chưa đầy một năm, công nghệ tiên tiến nhất của đế chế Myrmécéen mới chỉ dừng lại ở việc nuôi rệp, trồng nấm và lên men nước mật sâu!
Cuối cùng lũ kiến cũng chỉ tranh luận xoay quanh cuộc thập tự chinh. 103 683 giải thích rằng đội quân sẽ vượt sông, vượt qua nơi tận cùng thế giới và từ đó sẽ càn quét trên diện rộng nhất có thể để không một Ngón Tay nào kịp chạy trốn.
Kiến chúa Zedi-bei-nakan tự hỏi liệu ba nghìn lính của Cấm Thành trung tâm có đủ để tiêu diệt toàn bộ các Ngón Tay trên thế giới không. 103 683 thú nhận nó cũng cảm thấy đôi chút nghi ngờ điều đó, bất chấp sự trợ giúp của đội quân bay.
Kiến chúa Zedi-bei-nakan suy nghĩ rồi chấp thuận cho đội quân viễn chinh mượn một đoàn kỵ binh nhẹ. Đó là những kiến lính chân dài, cực kỳ nhanh nhẹn và chắc chắn có khả năng truy đuổi những Ngón Tay bỏ trốn.
Rồi kiến chúa bàn đến chuyện khác. Những hành động ngông cuồng của một đô thị mới. Một đô thị kiến ư? Không, một đô thị ong, tổ của Askoleïn, đôi khi còn được gọi là Tổ ong vàng. Tổ này được xây rất gần đây, trên cái cây thứ tư phía bên phải cây sồi lông lớn. Từ đó, lũ ong thu hoạch phấn hoa, điều vốn dĩ cũng bình thường. Điều không bình thường là chúng chẳng ngán gì việc tấn công các đoàn kiến ngay khi có dịp. Ở loài ong vò vẽ, hành vi cướp bóc này không khiến ai ngạc nhiên. Nhưng với loài ong thường, nó khiến loài kiến e ngại.
Zedi-bei-nikiuni thậm chí còn nghĩ rằng lũ ong ấy đang ấp ủ mưu đồ bành trướng. Chúng tấn công các đoàn kiến ngày càng gần đô thị mẹ. Lũ kiến rất khó đẩy lùi được chúng. Thường thì vì sợ bị chích nọc độc nên lũ kiến chọn cách bỏ rơi các chiến lợi phẩm của mình.
Có đúng là lũ ong sẽ chết sau khi chích không?
một con bọ tê giác hỏi.
Ai nấy đều rất ngạc trước việc một con bọ cánh cứng lại đi nói chuyện trực tiếp với kiến như vậy nhưng suy cho cùng, vì con bọ cánh cứng ấy cũng tham dự cuộc thập tự chinh nên một con kiến Zedi-bei-nakan đã hạ mình đáp lời:
Không, không phải lúc nào cũng thế. Chúng chỉ chết nếu chúng châm ngòi quá sâu thôi.
Lại một huyền thoại nữa sụp đổ.
Chúng đã trao đổi cả đống những thông tin hữu ích, nhưng đêm đã buông. Lũ kiến Bel-o-kan cám ơn đô thị Zedi-bei-nakan vì đội quân bổ sung mà đô thị này hào phóng dành cho chúng. Hai bên tiến hành nhiều cuộc trao đổi dinh dưỡng. Chúng lau râu cho nhau trước khi cái lạnh khiến tất cả chìm vào giấc ngủ tất yếu.
70. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

TRẬT TỰ: Trật tự làm nảy sinh lộn xộn, lộn xộn làm nảy sinh trật tự. Về mặt lý thuyết, nếu ta đánh trứng để làm món ốp lếp thì sẽ tồn tại một khả năng rất nhỏ là món ốp lếp có thể trở lại hình dạng quả trứng ban đầu. Mà khả năng này có tồn tại. Và càng làm món ốp lếp lộn xộn, người ta càng có nhiều cơ hội tìm lại được trật tự của quả trứng ban đầu.
Vậy trật tự chỉ là sự kết hợp của nhiều lộn xộn. Vũ trụ trật tự của chúng ta càng phình ra, nó càng rơi vào tình trạng lộn xộn. Kiểu lộn xộn mà chính nó cũng phình ra rồi làm nảy sinh những trật tự mới và chẳng có gì trong trật tự mới đó loại trừ được việc cái này có thể giống với trật tự nguyên thủy. Ngay trước mắt chúng ta, trong không gian và thời gian, nơi tận cùng vũ trụ hỗn độn, ai biết được có tồn tại Vụ Nổ Lớn nguyên sơ hay không.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
71. NGƯỜI THỔI ỐNG SÁO SẬY

Kính, coong!
Laetitia Wells vội ra mở cửa.
- Xin chào, đội trưởng. Anh lại đến để xem ti vi đấy à?
- Tôi chỉ muốn tranh luận và sắp xếp lại các suy nghĩ của mình thôi. Chỉ cần cô lắng nghe tôi là đủ, tôi không đòi hỏi cô phải tiết lộ suy nghĩ của cô đâu.
Cô để anh vào.
- Được thôi đội trưởng ạ, tôi sẽ chỉ lắng nghe hoàn toàn.
Cô chỉ cho anh một chiếc phô tơi rồi đến ngồi đối diện anh, hai chân bắt tréo.
Thoạt tiên anh chiêm ngưỡng lớp váy dạ kiểu Hy Lạp của cô, những món đồ khảm ngọc thạch trên mái tóc cô mềm mại rồi sau đó anh mới cất lời:
- Tôi xin được nói vắn tắt thế này. Kẻ sát nhân là ai đó có khả năng xuyên thấu và hành động trong không gian khép kín, hắn gây ra nỗi kinh hoàng, không để lại bất kỳ dấu vết nào và dường như chỉ chăm chăm tấn công các nhà hóa học chuyên nghiên cứu thuốc trừ sâu.
- Và hắn cũng khiến lũ ruồi sợ hãi nữa, Laetitia nói thêm, cô mang ra hai cốc hydromen và nhìn anh chằm chằm bằng đôi mắt to màu tím hoa cà.
- Phải, anh nói tiếp. Nhưng ông MacHarious đó lại mang đến cho chúng ta một yếu tố mới: từ "kiến" . Vậy có thể nghĩ đến chuyện chúng ta đang đối mặt với lũ kiến tấn công các nhà sản xuất thuốc trừ sâu. Ý tưởng quả là thú vị, nhưng...
- Nhưng không mấy thực tế.
- Chính xác.
- Lẽ ra lũ kiến phải để lại dấu vết mới đúng, cô phóng viên nói. Chẳng hạn chúng phải quan tâm đến những thức ăn vương vãi. Không con kiến nào cưỡng lại được sức hấp dẫn của một trái táo tươi, vậy mà trên bàn ngủ của ông MacHarious vẫn còn một trái táo nguyên vẹn.
- Quan sát tốt đấy.
- Nên chúng ta mới giậm chân tại chỗ với vụ giết người kín bưng này, không dấu vết, không vũ khí, không hiện tượng bẻ khóa. Có lẽ chúng ta thiếu trí tưởng tượng để có thể hiểu vấn đề.
- Đúng là chết tiệt, chẳng phải có cả nghìn cách để trở thành sát nhân đó sao!
Laetitia Wells nở một nụ cười bí hiểm.
- Ai mà biết chứ? Tiểu thuyết trinh thám vẫn đang phát triển, cứ tưởng tượng những gì một Agatha Christie của năm 5000 hay một Conan Doyle của sao Hỏa sẽ viết mà xem, tôi tin chắc anh sẽ tiến bộ trong cuộc điều tra của mình.
Jacques Méliès nhìn cô và lấp đầy mắt mình bằng vẻ đẹp của cô.
Còn cô bối rối đứng dậy đi lấy hộp đựng thuốc lá. Cô châm thuốc và lánh mình sau làn khói mờ ảo.
- Cô từng viết trong bài báo của cô rằng tôi quá tự tin và lắng nghe người khác chưa đủ. Cô có lý đấy. Nhưng sửa lỗi chẳng bao giờ là quá muộn cả. Cô đừng cười nhạo, song dường như với tôi, khi quen biết cô, tôi bắt đầu suy nghĩ khác đi, cởi mở hơn... Cô thấy đấy, tôi lại còn nghi ngờ cả lũ kiến nữa!
- Lại lũ kiến! cô nói vẻ như rất bực tức.
- Coi nào. Có lẽ chúng ta chưa biết hết về loài kiến. Chúng có thể có đồng minh. Cô biết chuyện người thổi ống sáo sậy ở Hamelin không?
- Tôi không nhớ chuyện ấy.
- Một ngày kia, anh bắt đầu kể, thành phố Hamelin bị lũ chuột xâm chiếm. Chúng đông lúc nhúc. Nhiều tới mức người ta không biết làm cách nào để thoát khỏi chúng. Người ta càng giết chúng càng xuất hiện. Chúng ngốn ngấu hết thức ăn, chúng sinh sản nhanh hết tốc lực. Dân chúng nghĩ đến chuyện bỏ nhà ra đi, để lại tất cả. Chính lúc ấy một chàng trai trẻ đã đề nghị cứu thành phố với điều kiện người ta phải đền công chàng bằng một phần thưởng hậu hĩ. Đám người danh tiếng không có gì để mất nên họ chấp nhận tức thì. Thế là chàng trai trẻ bắt đầu thổi sáo. Bị tiếng sáo lôi cuốn, lũ chuột tập trung lại và đi theo chàng trai lúc chàng đi xa dần. Chàng trai thổi ống sáo sậy bèn dẫn chúng ra đến một con sông và lũ chuột chết chìm tại đó. Nhưng khi cậu yêu cầu phần thưởng của mình thì đám người danh tiếng lúc ấy đã thoát nạn liền cười vào mũi cậu.
- Vậy thì sao? Laetitia hỏi.
- Vậy thì sao à? Cô hãy tưởng tượng tình huống tương tự nhé: có một "người thổi ống sáo sậy" có khả năng điều khiển lũ kiến. Một người muốn giúp chúng trả thù kẻ thù xấu xa nhất của chúng là các nhà phát minh thuốc trừ sâu!
Cuối cùng anh cũng hấp dẫn được cô gái trẻ. Cô nhìn anh chăm chăm bằng đôi mắt màu tím hoa cà mở to:
- Anh tiếp tục đi, cô nói.
Cô có vẻ căng thẳng và hít một hơi thuốc lá thật sâu.
Anh dừng lại như thể một cơn phấn khích mới đang xâm chiếm mình. Khắp nơi trong từng mạch điện trí não anh, cảm xúc ấy khiến anh chợt hiểu:
- Tôi tin tôi tìm thấy rồi.
Laetitia Wells nhìn anh với vẻ kỳ lạ.
- Anh tìm thấy cái gì cơ?
- Chính là một người đàn ông đã thuần hóa lũ kiến! Chúng chui vào bên trong người các nạn nhân rồi tấn công bằng những cú... hàm dưới... đó là nguyên nhân phát sinh hiện tượng xuất huyết trong, rồi chúng chui ra ngoài, qua tai chẳng hạn. Điều này giải thích vì sao nhiều cái xác bị chảy máu ở tai. Sau đấy, chúng tập hợp nhau lại, mang nạn nhân đi. Việc làm ấy mất năm phút, khoảng thời gian ngăn cản lũ ruồi thuộc nhóm thứ nhất lại gần... Cô nói sao về chuyện đó?
Ngay từ lúc đội trưởng bắt đầu giải thích, Laetitia Wells đã không thực sự chia sẻ niềm phấn khích trong anh. Cô châm một điếu thuốc khác ở đầu ống hút. Cô cho là anh có thể có lý nhưng theo những gì cô biết, không hề tồn tại phương cách nào để thuần hóa lũ kiến, yêu cầu chúng vào một khách sạn, chọn phòng rồi giết chết một người và lặng lẽ trở về tổ.
- Có chứ, hẳn là có tồn tại chứ. Tôi sẽ tìm ra phương cách ấy. Tôi tin chắc vậy.
Jacques Méliès đập đập hai tay vào nhau. Anh rất hài lòng với bản thân.
- Cô thấy đấy, chẳng cần tưởng tượng ra mấy câu chuyện trinh thám của năm 5000 đâu! Chỉ cần có một chút óc phán đoán và cảm nhận tốt là đủ, anh tuyên bố.
Thế là Laetitia Wells nhíu mày.
- Hoan hô anh, đội trưởng. Chắc chắn anh đã đạt được chính xác mục đích.
Méliès ra về với ý định mà cũng là mục tiêu đầu tiên của anh là kiểm tra ở chỗ bác sĩ pháp y xem liệu những vết thương bên trong cơ thể các nạn nhân có thể là do hàm dưới của lũ kiến gây ra được không.
Còn lại một mình, vẻ mặt lo lắng, Laetitia Wells lấy chìa khóa ra mở cánh cửa sơn đen, bổ một quả táo tươi thành những lát mịn rồi cho hai mươi lăm nghìn con kiến trong chuồng đất của cô ăn.
72. TẤT CẢ CHÚNG TA ĐỀU LÀ KIẾN

Jonathan Wells đã tìm thấy trong Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối
một đoạn viết gợi nhắc đến sự tồn tại của những người tôn thờ kiến trên một hòn đảo thuộc Thái Bình Dương cách đây hàng nghìn năm. Theo Edmond Wells, những người này từng phát triển các quyền lực tinh thần đặc biệt bằng cách giảm khẩu phần ăn và luyện thiền.
Cộng đồng của họ đã bị tiệt duyệt bởi những lý do không ai biết, cùng với sự tiệt duyệt ấy là những bí ẩn và những bí mật về họ.
Sau khi thảo luận, mười bảy người trong ngôi đền dưới lòng đất đã quyết định học theo kinh nghiệm này dù nó có thực hay không.
Việc giảm ăn dần dần buộc họ phải tiết kiệm năng lượng. Hành động nhỏ nhất cũng ảnh hưởng đến họ. Càng lúc họ càng nói ít đi nhưng lạ thay, họ lại hiểu nhau nhiều hơn. Một ánh mắt, một nụ cười, một cử động cằm cũng đủ để họ giao tiếp. Khả năng tập trung của họ tăng đáng kể. Khi bước đi, họ nhận thức được từng cơ bắp, từng khớp chuyển động. Họ dõi theo từng nhịp thở của mình bằng suy nghĩ.
Khứu giác, thính giác của họ đạt đến độ nhạy mà chỉ có thể có ở động vật và người nguyên thủy. Về phần vị giác, tình trạng nhịn đói kéo dài đã khiến nó trở nên cực kỳ nhạy. Ngay cả những ảo giác tập thể hay cá nhân do tình trạng mất dinh dưỡng gây ra cũng có ý nghĩa nào đó.
Lần đầu tiên nhận thấy mình trực tiếp đọc được suy nghĩ của người khác, Lucie Wells rất hoảng sợ. Với cô đó là một chuyện bất lịch sự. Nhưng vì lúc này đang giao tiếp với tâm hồn hết sức trung thực của Jason Bragel nên cô thích thú đắm chìm trong đó.
Mỗi ngày thức ăn lại càng trở nên hiếm hơn nhưng kinh nghiệm tâm lý lại trở nên mạnh hơn. Không hẳn ai cũng vậy. Vốn quen với các hoạt động thể chất và cuộc sống ngoài trời, đám lính cứu hỏa và cảnh sát đôi khi phải kìm nén những cơn giận dữ và chứng sợ chỗ kín của mình.
Trơ xương, hốc hác, đôi mắt sáng nhưng u tối hơn choán hết gương mặt, tất cả đều trở nên khó nhận ra tới mức rốt cuộc nom cũng giống nhau. Có thể nói họ có ảnh hưởng đến nhau (chỉ Nicolas Wells được ăn nhiều hơn do còn bé là trông còn khác với mọi người).
Họ tránh tư thế đứng (tư thế gây mệt mỏi vô cùng cho những người thiếu năng lượng thể chất) và thích tư thế ngồi xếp bằng, thậm chí là bò hơn. Dần dần, ngày qua ngày, bầu không khí thanh thản đã thế chỗ cho bầu không khí âu lo thời gian đầu.
Liệu đó có phải một kiểu điên rồ?
Rồi đột nhiên, một sáng nọ, máy in của máy vi tính kêu loạch xoạch. Một phần tử nổi loạn của đô thị kiến đỏ hung Bel-o-kan mong muốn nối lại quan hệ vốn bị ngưng trệ sau cái chết của kiến chúa trước. Chúng sử dụng máy thăm dò "Tiến sĩ Livingstone" để đối thoại. Chúng muốn giúp đỡ con người. Quả vậy, những đợt thức ăn cứu trợ đầu tiên bắt đầu đến tay họ thông qua chỗ rạn chạy khắp tấm đan bằng đá hoa cương chìa ra trên đầu họ.
73. ĐỘT BIẾN

Nhờ sự giúp đỡ của lũ kiến nổi loạn thân các Ngón Tay, từ nay trở đi Augusta Wells cùng các bạn đồng hành biết rằng họ có thể sống sót lâu dài. Họ ổn định chế độ ăn uống xuống một mức thấp nhưng đều đặn. Thậm chí họ đã lấy lại được một chút xíu sức lực.
Rốt cuộc mọi thứ cũng vận hành không đến nỗi quá tệ trong cái địa ngục này. Theo gợi ý của Lucie Wells, họ quyết định từ bỏ tên gọi của mình khi còn là con người trên mặt đất. Giờ đây tất cả họ đều giống nhau, họ chỉ việc đặt cho mình những con số. Việc làm này mang lại hiệu quả khá đáng kể. Đánh mất họ, nghĩa là từ bỏ tầm quan trọng của lịch sử tổ tiên. Giống như thể họ hoàn toàn mới mẻ: tất cả vừa cùng nhau chào đời.
Đánh mất tên, nghĩa là từ bỏ mong muốn được nhận biết.
Theo gợi ý của Daniel Rosenfeld (tức số 12), họ quyết định tìm một ngôn ngữ chung khác. Chính Jason Bragel (tức số 14) khám phá ra cách. "Con người giao tiếp bằng cách phát đi những sóng âm từ miệng. Nhưng những sóng âm này quá phức tạp, quá rối loạn. Vậy tại sao không phát đi một sóng âm thuần khiết duy nhất trong đó tất cả chúng ta cùng ở vào trạng thái dao động?"
Mọi việc tiến triển khá kỳ quặc, theo kiểu giáo phái Hindu, nhưng họ không bận tâm. Dù sao, chẳng phải số phận đã không đặt họ vào một không gian khác, một cuộc sống khác đó ư? Cần phải hành động với điều ấy và những kinh nghiệm mà họ đang trải nghiệm khiến họ rất say mê.
Tạo thành một vòng tròn, trong tư thế ngồi xếp bằng hoặc với những người mềm mại hơn thì trong tư thế bông sen, lưng thẳng, họ nắm lấy tay nhau. Họ nghiêng người về phía trước để đầu chụm nhau ở giữa, rồi từng người lần lượt phát ra giọng điệu của mình. Dao động âm riêng của họ. Cuối cùng, họ cùng nhau hài hòa âm điệu và thống nhất ở một âm điệu tương đồng. Cứ luyện đi luyện lại như thế, họ đã hát được ở khoảng âm thấp nhất, giọng họ bật lên từ đáy bụng dưới.
Họ đã chọn âm tiết "OM". Âm thanh đầu tiên, tiếng hát của đất và của không gian vô tận, thấm đẫm hết thảy, OM là âm thanh im lặng của núi tựa như tiếng động ồn ĩ của một nhà hàng.
Mắt họ nhắm lại. Hơi thở của họ thật chậm, sâu, đồng đều. Họ trở nên nhẹ bẫng, lãng quên tất cả, tan mình trong âm thanh. Họ là âm thanh. OM, âm thanh nơi mọi thứ bắt đầu và nơi mọi thứ kết thúc.
Nghi lễ diễn ra rất lâu. Rồi họ lặng lẽ rời nhau, người quay lại góc của mình, kẻ chăm chú làm việc này việc khác: nội trợ, quản lý các kho dự trữ thức ăn mong manh, thảo luận với những "kẻ nổi loạn".
Chỉ Nicolas là không tham gia mấy nghi lễ này. Mọi người đánh giá cậu quá trẻ để có thể tự do dự phần. Tương tự, ai nấy đều đồng ý để cậu là người được ăn uống đầy đủ nhất. Suy cho cùng, ở loài kiến, kho báu hàng đầu vẫn luôn là ấu trùng.
Loài kiến... Có lần họ đã thử tìm cách giao tiếp với chúng bằng thần giao cách cảm. Không kết quả. Dù sao cũng không nên quá mơ mộng. Ngay cả giữa họ với nhau, họ cũng phải chịu thất vọng: thần giao cách cảm chỉ thực sự hiệu quả 50% và với điều kiện không vấp phải sự kháng cự từ một trong số hai người tham gia giao tiếp.
Bà già Augusta vẫn nhớ.
Đó là cách họ trở thành kiến. Ít nhất là trong tâm tư của họ.
74. BÁCH KHOA TOÀN THƯ

CHUỘT CHŨI TRẦN: Chuột trũi trần (Heterocephalus glaber) sống ở Đông Phi, giữa Ethiopia và Bắc Kenya. Con vật này bị mù và làn da hồng của nó không có lông. Bằng răng cửa của mình, nó có thể đào đường hầm dài nhiều cây số.
Nhưng đó chưa phải điều đáng ngạc nhiên nhất. Chuột chũi trần là trường hợp động vật có vú duy nhất được biết đến với thói quen hành xử xã hội như loài côn trùng! Mỗi bầy chuột chũi trần có trung bình năm trăm con và hệt như loài kiến, chúng được chia thành ba đẳng cấp chính: hữu tính, thợ, lính. Con cái duy nhất, mà ở góc độ nào đó chính là nữ hoàng, có thể đẻ và cho chào đời mỗi lần tận ba mươi chuột con, và thuộc đủ cả ba đẳng cấp. Để được là "con đẻ trứng" duy nhất, nó tiết ra trong nước tiểu của mình một thứ mùi thơm phong tỏa hoóc môn sinh sản của những con cái khác trong tổ. Việc loài chuột chũi trần sống thành bầy như vậy có thể được giải thích thông qua hiện tượng chúng sống tại những vùng gần như hoang vắng. Chúng ăn củ và rễ cây, đôi khi là thứ củ và rễ cây khổng lồ và thường mọc rất rải rác. Một con chuột chũi trần đơn lẻ có thể đào thẳng một mạch hàng cây số liền mà không tìm thấy gì cả và chắc chắn sẽ chết vì mệt và kiệt sức. Cuộc sống bầy đàn cho loài này thêm cơ hội tìm ra thứ gì đó để ăn, dù một thứ củ nhỏ nhất thôi cũng sẽ được chia đều cho tất cả.
Điều khác biệt duy nhất đáng kể giữa chuột chũi trần và loài kiến: chuột chũi trần đực vẫn sống sót sau khi làm tình.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển II.
75. BUỔI SÁNG

Một khối cầu màu hồng hết sức nặng nề đang tiến lên. Nó phát đi thông điệp "Tôi không hề có chút ý định thù nghịch nào đối với dân tộc các bạn" nhưng nó vẫn không dừng lại và đè nát con kiến.
103 683 choàng tỉnh giấc. Vì lúc nào cũng gặp ác mộng nên nó đã lập trình cơ thể hòng làm giảm bớt thời gian ngủ và thức dậy ngay khi nhiệt độ có chút thay đổi dù là nhỏ nhất.
Nó lại mơ thấy các Ngón Tay. Nó cần phải ngừng nghĩ đến chúng. Nếu sợ các Ngón Tay, nó sẽ không biết cách chiến đấu thích hợp khi thời cơ xuất hiện, bởi nỗi sợ sẽ cuốn nó trôi xa khỏi hành động.
Nó nhớ lại một truyền thuyết Myrmécéen mà Mẹ Belo-kiu-kiuni từng kể cho các chị em và nó nghe. Những ngôn từ tỏa mùi vẫn hiện hữu trong ký ức nó và nó chỉ việc chạm vào chúng bằng một chút ẩm ướt thôi là chúng sẽ hồi sinh trọn vẹn.
"Một ngày kia, Goum-goum-ni, một kiến chúa thuộc triều đại chúng ta, trở nên âu sầu trong phòng đẻ trứng của mình. Nó đã bị căn bệnh tâm trạng tấn công. Ba câu hỏi ám ảnh nó và huy động toàn bộ khả năng suy nghĩ trong nó:
Đâu là thời điểm quan trọng nhất trong cuộc sống?
Đâu là điều quan trọng nhất cần phải hoàn thành?
Đâu là bí mật của cuộc sống thoải mái?
Nó đem điều này ra tranh luận với các chị em mình, với các con gái mình, với những tâm hồn phong phú nhất Liên bang mà không đạt được câu trả lời khiến nó thỏa mãn. Tất cả đều bảo rằng nó bệnh, rằng chẳng điều gì trong ba câu hỏi ám ảnh nó có thể được coi là sống còn đối với cuộc sinh tồn của Bầy.
Thế là trong tâm trạng chán nản, kiến chúa bắt đầu chết dần chết mòn. Bầy rất lo lắng. Nếu không muốn mất đi con kiến đẻ trứng duy nhất, Cấm Thành phải, mà đây cũng là lần đầu tiên, nghiêm túc quan tâm đến những vấn đề trừu tượng.
Thời điểm quan trọng nhất ư? Điều quan trọng nhất ư? Bí mật của cuộc sống thoải mái ư?
Tất cả cùng đưa ra câu trả lời.
Thời điểm quan trọng nhất, đó là lúc ăn, bởi thức ăn mang lại năng lượng... Điều quan trọng nhất phải làm, đó là sinh sản để duy trì nòi giống và tăng số kiến lính bảo vệ Cấm Thành... Bí mật của cuộc sống thoải mái, đó là hơi ấm, bởi hơi ấm là nguồn viên mãn hóa học...
Không lời giải nào trong số những lời giải trên khiến kiến chúa Goum-goum-ni hài lòng. Thế là nó rời khỏi tổ và một mình đi ra Bên Ngoài Rộng Lớn. Ở đó, nó đã phải đấu tranh rất dữ dội để sống sót. Ba ngày sau, khi nó trở về, đô thị của nó đang lâm vào tình trạng thảm hại. Nhưng kiến chúa đã có trong tay lời giải. Lời giải ấy đến với nó ngay giữa một cuộc chạm trán không khoan nhượng với lũ kiến hoang. Thời điểm quan trọng nhất, đó là lúc này, bởi người ta chỉ có thể hành động ở hiện tại. Và nếu không quan tâm tới hiện tại, người ta cũng sẽ bỏ lỡ tương lai. Điều quan trọng nhất là đối mặt với điều đang ở đó, đang ở trước mắt chúng ta. Nếu không thoát khỏi con kiến chiến binh muốn giết mình, hẳn kiến chúa đã chết. Còn về bí mật của cuộc sống thoải mái, nó chỉ khám phá ra sau trận đánh: đó là còn sống và bước đi trên Trái đất. Chỉ đơn giản vậy thôi.
Thưởng thức thời điểm hiện tại.
Để tâm đến những gì trước mắt chúng ta.
Bước đi trên Trái đất.
Đó là ba công thức lớn lao của cuộc sống mà kiến chúa Goum-goum-ni để lại."
Con 24 đến gặp con kiến lính.
Nó muốn giải thích vì sao nó tin vào các "đức chúa".
103 683 không cần lời giải thích, nó ra hiệu cho con 24 im lặng bằng một cử động râu và rủ con 24 đi cùng nó vài bước về phía trước thành phố liên bang.
Đẹp quá phải không?
Con 24 không trả lời. 103 683 nói với con 24 rằng đúng là chúng được coi như phải đi gặp và giết chết các Ngón Tay, nhưng vẫn còn những điều quan trọng khác: là được ở đó, là được du ngoạn. Có lẽ suy cho cùng, thời điểm tốt đẹp nhất không phải là thời điểm chúng hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ Sao Thủy hay chinh phục được các Ngón Tay, mà có lẽ thời điểm tốt đẹp nhất là lúc này, là khoảnh khắc này, khi nó và con 24 ở đây, lúc sáng sớm tinh mơ, giữa những bạn hữu.
103 683 kể cho con 24 nghe câu chuyện của kiến chúa Goum-goum-ni.
Con 24 phát ra rằng nó nghĩ, nhiệm vụ của chúng mang tính chất "quan trọng" hơn nhiều so với mấy cái chuyện tâm trạng ấy. Nó thực sự thích thú với cơ hội nó có được để tiếp cận và thậm chí còn có thể thấy và chạm vào các Ngón Tay.
Nó sẽ không nhường chỗ của nó cho ai hết. Nó hỏi có phải 103 683 từng thấy chúng rồi không.
Dường như tôi đã từng thấy chúng, rốt cuộc tôi không biết, tôi không biết nữa, cô biết đấy, 24 ạ, chúng rất khác chúng ta.
Con 24 nghi ngờ điều này.
103 683 không muốn khai mào một cuộc tranh luận pheromon. Nhưng theo bản năng, nó không tin các đức chúa là những Ngón Tay; có thể các đức chúa tồn tại, nhưng nếu vậy, đó là thứ khác. Có thể chính thiên nhiên phong phú với cây cỏ, rừng già, hệ động thực vật đa dạng kỳ diệu, đang bao quanh chúng... Phải, nó sẽ dễ tìm thấy niềm tin hơn trong cảnh tượng tuyệt vời vốn đơn giản là hành tinh này.
Đúng lúc ấy, một dải ánh sáng phớt hồng kéo dài nơi chân trời. Con kiến lính dùng đầu râu chỉ về phía dải ánh sáng ấy.
Nhìn xem mới đẹp làm sao!
Con 24 không thể chia sẻ nổi khoảnh khắc xúc động ấy. Thế là 103 683 nói đùa:
Tôi chính là đức chúa vì tôi có thể ra lệnh cho mặt trời thức giấc.
103 683 đứng cân trên bốn chân sau và giơ râu lên trời, phát ra một pheromon phóng túng:
Mặt trời, dậy mau, ta ra lệnh cho ngươi đó!
Thế là mặt trời tỏa ra một tia nắng xuyên qua đám cỏ cao lút. Bầu trời như đắm mình trong lễ hội sắc màu, đất son, tím, hoa cà, đỏ, cam, vàng óng. Ánh sáng, sự ấm áp, vẻ đẹp, tất cả ùa đến đúng lúc con kiến lính yêu cầu.
Có lẽ chúng ta đã đánh giá thấp khả năng của riêng mình, 103 683 nói.
Con 24 muốn nhắc lại: "Các Ngón Tay là đức chúa của chúng ta", nhưng mặt trời đẹp tới nỗi nó câm bặt.